Muş İlinde Ziyaret Edilen Firmalar
1. MUŞ PLASTİK Teks. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. (OSB) (Plastik Gıda Ambalajı Ve Plastik Eşyalar Üretimi)
2. AKAYDIN TEKSTİL San. Tic. Ltd. Şti.
(Konfeksiyon Üretimi)
3. AYTUNÇLAR Doğrama İnşaat Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.
(PVC- Alüminyum Doğrama, Temper Cam-Isıcam Üretimi, Cephe Giydirme) Yukarıda verilen şirket yetkilileri ile mülakat yapılmış ve anket doldurulmuştur.
Söz konusu şirketlerin hepsinde şirket sahibi/ortağı ile görüşülmüştür.
Her mülakat için planlanmış olan 3 saatlik süre kullanılmıştır.
Ziyaret edilen şirketler aktif olarak faaliyetlerini sürdüren, faaliyet kârı yarattıklarını, genelde mali yapılarının sağlıklı olduğunu, yazılmış çeklerinin ve protesto edilmiş senetlerinin olmadığını belirten, çeşitli destek/teşviklerden yararlanmış/yararlanmakta olan, bir bölümü ihracat yapabilen şirketlerdir.
Firma ziyareti sırasında doldurulan Anket ve yapılan Mülakat sonucu elde edilen bilgiler her şirket için bir ek olarak düzenlenmiştir. Söz konusu düzenlemede hem şirketlerin genel görüşleri hem de özel durumları ayrıntılı olarak belirtilmiştir.
Söz konusu çalışmadan hareketle şirketlerin genel görüşleri başlıklar altında özetlenmektedir.
Doldurulan anketler ve yapılan mülakatlar sonucunda şirketlerin belirttikleri sorunların genelde hem Muş’da hem de bölgedeki benzer konularda odaklandığı görülmüştür.
Tüm firmalar 80 km’ye 30 km olan, içinden 2 nehir (Murat ve Karasu) geçen, 1650 Km2 Muş ovasının çok bereketli olduğunu ancak %10’unun ekildiğini; tarım, hayvancılık ve bunlara bağlı sanayinin geliştirilmesi gerektiğini belirtmişlerdir.
Nitelikli/Niteliksiz Eleman Eksikliği
Muş’ta da tüm şirketler nitelikli/niteliksiz eleman bulmada karşılaştıkları sıkıntıları en önemli sorun olarak belirtmişlerdir.
AKAYDIN TEKSTİL 3-4 aydır iş ilanı açtığını, 15.000 işsiz olduğunun söylendiğini ancak 1 kişinin bile gelmediğini belirtmiştir.
Şirketler nitelikli/niteliksiz elemana gereksinimleri olduğunu, bu elamanları bulmada güçlük yaşandığını, işgücü hareketliliğinin de sık olarak yaşandığını belirtmişlerdir.
Sadece MUŞ PLASTİK firmasında işgücü hareketliliğinin sık olarak yaşanmadığını belirtmiştir.
Şirketlerde mühendis, lisans mezunu, yabancı dil bilen elemanın olmadığını belirtmişlerdir.
Sosyal Yardımların Etkileri
Sosyal politikalar dilenci politikasına döndüğü ve sosyal desteklerin istismar edildiği ve insanları tembelliğe, çalışmamaya ittiğini belirtmişlerdir.
AKAYDIN Tekstil, işsizlik ödemesinin çalışmamayı özendirdiğini, bunun yerine bir işyerinde ör: 5 yıl çalışanın ödüllendirileceği bir sistemin düşünülmesi gerektiğini önermiştir.
Bu uygulamanın, çalışmayı teşvik edeceğini, sanayi kültürünün yerleşmesine de katkı sağlayacağını belirtmiştir.
Muş Firmaları, bu yardımların iyi bir şekilde denetlenmesi ve yardımlara sınırlama getirilmesi gerektiğini ifade etmişlerdir.
Meslek Liseleri/Meslek Yüksek Okulları
Meslek okulları ile bir iletişimlerinin olmadığını, okulların mezunlarının sanayi ile buluşmadığını, okullarında eğitimin yetersiz olduğunu, öğrencilerin boş çıktıklarını belirtmişlerdir.
Üniversite-Sanayi İşbirliği
Üniversitelerle işbirliğine gereksinimleri olduğunu ancak söz konusu işbirliğinin sağlanamadığını belirtmişlerdir.
MUŞ PLASTİK KÜSİ toplantılarının olduğunu ancak memnun olmadıklarını belirtmiştir.
Nakliye
Nakliye ile ilgili kayda değer bir husus belirtilmemiştir.
Organize Sanayi Bölgesi
MUŞ PLASTİK 15 yıllık OSB’ye kimsenin layıkıyla sahip çıkmadığını, idari binanın olmadığını, yolların düzeltilmesi gerektiğini belirtmiştir.
OSB’de 12 fabrika olduğunu, bunların 7-8 tanesinin aktif olarak çalıştığını, 12 ay çalışan 3-4 fabrika, yazın çalışan 4 fabrika olduğunu, bir de 500 öğrencili bir okul olduğunu belirtmiştir.
OSB’nin daha düzenli ve bakımlı olması gerektiğini, çok fazla sorunları olduğunu, bu sorunlara çözüm bulunması gerektiğini, OSB Yönetiminin şirketlerin sorunlarına ilgi göstermelerini beklediklerini belirtmişlerdir.
AYTUNÇLAR‘da OSB’nin ayrı bir sorun olduğunu, yer seçiminde yanlış karar verildiğini, Muş’taki esnafın 30 km uzağa gitme imkânının olmadığını iddia etmiştir.
AKAYDIN TEKSTİL de OSB’nin uygun olmayan bir yere yapıldığını, kendilerine de OSB’ye gitmelerinin önerildiğini, OSB’de fiziki ve sosyal altyapı olmadığını, getirdikleri aday yatırımcılar olduğunu, OSB’nin şehre uzak olduğunu görerek gelmediklerini belirtmiştir.
174
Ticaret ve Sanayi Odası
Ticaret ve Sanayi Odası’nın sanayicilere yeterli desteği vermediğini belirtmişlerdir.
Yurtdışı İş Gezileri / Fuarlar
MUŞ PLASTİK KOSGEB destekleri ile fuarlara katıldığını belirtmiştir.
Teşvikler / Destekler
AKAYDIN TEKSTİL İŞKUR’un İşbaşı Eğitim Desteğinden ve DAKA’nın Makine Desteğinden faydalanmıştır.
MUŞ PLASTİK KOSGEB Desteklerinden ve DAKA’nın Makine Desteğinden faydalanmıştır.
AYTUNÇLAR İŞKUR’un Desteklerinden faydalanmıştır.
AYTUNÇLAR doğru teşviklerin doğru yatırımcılara verilmesi gerektiğini ve devletin verdiği parayı çok iyi takip etmesi ve sağlam bir denetim mekanizması kurması gerektiğini belirtmiştir.
Cazibe Merkezleri Programı
MUŞ PLASTİK ve AKAYDIN TEKSTİL Cazibe Merkezleri Programına başvurduklarını belirtmişlerdir.
Marka ve Fikri Haklar
Firmaların hepsi “Marka ve Fikri Haklar” konusunda bilgi sahibidir ve hepsinin “Tescilli Markası vardır”.
Teknoloji
Firmaların çoğu geleneksel üretim sistemi ağırlıklı olmakla birlikte bazı alanlarda ileri üretim teknolojilerinden yararlandıklarını ve teknolojiyi takip etmeye çalıştıklarını belirtmişlerdir.
Ar-Ge / Ür-Ge / Tasarım
AKAYDIN TEKSTİL İstanbul’daki firmalarında 50 tasarımcının çalıştığını ve tasarımların orada hazırlanıp kendilerinin de Muş’ta üretimi gerçekleştirdiklerini belirtmiştir.
Diğer firmalarda Ar-Ge / Ür-Ge / Tasarım konularında bir çalışma yoktur.
Ürün ve Sistem Belgeleri
AKAYDIN TEKSTİL herhangi bir belgesinin olmadığını belirtmiştir.
MUŞ PLASTİK VE AYTUNÇLAR kendileri için gerekli, CE, TSE, ISO 9001; ISO 22000, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemleri belgelerine sahip olduklarını belirtmişlerdir.
KKO - Kapasite Kullanım Oranı
Firmaların hepsi tam kapasitede çalışamadıklarını belirtmiş ve nedenlerini:
o Nitelikli eleman teminindeki sorunlar o Pazar darlığı,
o Kuruluş yeri ile ilgili sorunlar, o Mevsimsel talep
olarak belirtmişlerdir.
İhracat
AKAYDIN TEKSTİL bilinen çeşitli dünya markalarına konfeksiyon üretmekte, İstanbul’daki şirketleri kanalıyla Almanya, Fransa, Norveç, İsveç’e ihraç etmekte olduğunu, bu ülkelerden de ürünlerin tüm dünyaya yayıldığını belirtmiştir.
AYTUNÇLAR 10 yıl boyunca Irak’a ihracat (üretim+uygulama) yaptığını, Muş’da ilk ihracat yapan firma olduğunu ancak 1 yıldır ihracatın durduğunu belirtmiştir.
Firmalar, ihracat ve/veya ihracatlarını artırma potansiyellerinin olduğunu, kendilerine destek olunmasını ve yol gösterilmesini talep etmektedirler.
Eğitim Ve Danışmanlık İhtiyacı
MUŞ PLASTİK çeşitli konularda eğitime ihtiyacı olduğunu belirtmiştir.
AKAYDIN TEKSTİL VE AYTUNÇLAR herhangi bir eğitim ihtiyacı belirtmemişlerdir.
Çevre
Firmaların hepsi “ÇED Gerekli Değildir.” Belgesine sahip olduklarını beyan etmişlerdir.
Analizi ve Öneriler Analizi ve Öneriler Analizi ve Öneriler Analizi ve Öneriler Analizi ve Öneriler Analizi ve Öneriler Analizi ve Öneriler Analizi ve Öneriler Analizi ve Öneriler Analizi ve Öneriler Analizi ve Öneriler
2017
178
NOT: Yerel yetkililerce, Tunceli İlinde ölçütlere uygun firma bulunmadığı bildirildiğinden, bu İlde KOBİ ziyareti yapılamamıştır.