• Sonuç bulunamadı

Taşıma İşleri ...312 BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler ...312 A) Taşıyıcı... ...312 B) Hükümlerin uygulama alanı ...312 C) Saklı tutulan hükümler ...313 I- Kural ...313

XLVII II- Özel hükümlerin sorumluluğu etkilememesi ...313 D) Sorumluluğun kaldırılmasına veya hafifletilmesine ait hükümlerin geçersizliği ...313 E) Zamanaşımı ...313

İKİNCİ KISIM

Eşya Taşıma ...314 A) Taşıma sözleşmesinin uygulanması ...314 I - Taşıma senedi ...314 II - Taşıma senedinin içeriği ...314 III - Taşıma senedinin ispat gücü ...315 IV - Yük senedi  ...316 V - Refakat belgeleri ...316 VI - Tehlikeli eşya ...316 VII - Ambalaj ve işaret ...317 VIII - Yükleme ve boşaltma ...317 IX - Özel durumlarda gönderenin kusursuz

sorumluluğu ...317 X - Gönderen tarafından fesih ...318 XI - Kısmi taşımayı istem hakkı ...319 XII - Yükleme süresine uyulmaması hâlinde

taşıyıcının hakları ...319 XIII - Emir, talimat ve tasarruflar ...320 XIV - Taşıma ve teslim engelleri ...321 XV - Taşıma ücretinin hesaplanması ve ödenmesi ...322 XVI - Gönderilenin hakları ve ödeme borcu ...323 XVII - Ödemeli teslim ...323 XVIII - Taşıma süresi ...324 XIX - Zıya karinesi ...324 B) Taşıyıcının sorumluluğu ...324

I - Zıya veya hasar ile gecikmeden doğan

zarardan sorumluluk ...324

XLVIII

II - Sorumluluktan kurtulma ...325 1. Genel olarak ...325 a) Taşıyıcının özeni ...325 b) Araç arızası ve kiraya verenin kusuru ...325 2. Özel hâller ...325 III - Yardımcıların kusuru ...326 IV - Tazminatta esas alınacak değer ...326 V- Zarar saptama giderleri ...327 VI - Sorumluluk sınırları ...327 VII - Diğer giderlerin tazmini ...327 VIII - Diğer zararlarda sorumluluğun en yüksek tutarı 328 IX - Sözleşme dışı istemler ...328 X - Sorumluluğu sınırlama hakkının kaybı ...328 XI - Yardımcı kişilerin sorumluluğu ...328 XII - Fiilî taşıyıcı ...329 XIII - Bildirim ...329 XIV - Yetkili mahkeme...330 XV - Hapis hakkı ...330 XVI - Birden çok taşıyıcı ...330 XVII - Birden çok hapis hakkının sırası ...331

ÜÇÜNCÜ KISIM

Taşınma Eşyası Taşıması ...331 A) Uygulanacak hükümler ...331 B) Taşıyıcının yükümlülükleri ...331 C) Taşıma senedi, tehlikeli mal, refakat belgeleri,

bildirim ve bilgi verme yükümlülükleri ...332 D) Gönderenin özel hâllerde sorumluluğu ...332 E) Sorumluluktan kurtulma sebepleri ...332 F) Sorumluluk sınırı ...333 G) Bildirim... ...333 H) Sorumluluğu sınırlama hakkının kaybı ...333

XLIX DÖRDÜNCÜ KISIM

Değişik Tür Araçlar ile Taşıma ...334 A) Sözleşme... ...334 B) Bilinen zarar yeri ...334 C) Bildirim ve zamanaşımı ...335 D) Taşınma eşyasının taşıması ...335

BEŞİNCİ KISIM

Yolcu Taşıma ...335 A) Kurallara uyma zorunluluğu ...335 B) Seferin yapılamaması ...335 C) Seferin gecikmesi ...336 I - Hareketin gecikmesi ...336 II - Sefer sırasında ...337 1. Yol değiştirme...337 2. Zorunlu sebepler ...337 D) Seferin duraklaması ...337 E) Bagaj... ...338 I - Taşıyıcının sorumluluğu ...338 II- Taşıyıcının hapis hakkı...338 F) Taşıyıcının sorumluluğu ...338 G) Yolcunun ölümü ...339 H) Yönetmelik ...339

ALTINCI KISIM

Taşıma İşleri Komisyoncusu ...340 A) Taşıma komisyonculuğu sözleşmesi ...340 B) Hükümleri ...340 I - Eşyanın taşıtılması ...340 II - Bildirme yükümlülüğü ...341

L

III - Ücretin muacceliyeti ...341 IV - Kesin ücret ...341 V - Gönderenin alacakları ...341 VI - Hapis hakkı ...342 VII - Sonraki komisyoncu ...342 VIII - Halefiyet ...342 IX - Komisyoncunun taşıma işini üzerine alması ...342 X - Toplama yük ...342 C) Sorumluluk ...343 I - Komisyoncunun sorumluluğu ...343 II - Yardımcıların kusuru ...343 D) Zamanaşımı ...343

BEŞİNCİ KİTAP

Deniz Ticareti ...344 BİRİNCİ KISIM

Gemi... ...344 BİRİNCİ BÖLÜM

Genel Hükümler ...344 A) Tanımlar... ...344 I - Gemi, ticaret gemisi ...344 II - Denize, yola ve yüke elverişli gemi ...344 III - Tamir kabul etmez gemi, tamire değmez gemi ...345 IV - Gemi adamları ...345 B) Hükümlerin uygulama alanı ...345 C) Gemilerin hukuksal niteliği ...346 I - Genel olarak ...346 II - Taşınmazlarla ilgili hükümlerden gemilere

uygulanacak olanlar ...346

LI İKİNCİ BÖLÜM

Geminin Kimliği ...346 A) Geminin adı ...346 I - Seçme serbestisi ...346 II - Gövde üzerine yazılma zorunluluğu ...347 B) Geminin bayrağı ...347 I - Türk Bayrağını çekme hakkı ve yükümlülüğü ...347 II - İstisnaları ...348 III - Türk Bayrağı çekme hakkının kaybedilmesi ...348 IV - Hakkın ispatı ...348 1. Gemi tasdiknamesi ...348 2. Bayrak şahadetnamesi ...349 3. Muaf olma ...349 C) Geminin bağlama limanı ...349 D) Ceza hükümleri ...349 I- Suç oluşturan fiiller ...349 1. Kanuna aykırı şekilde bayrak çekme ...349 2. Tasdikname veya şahadetname almadan ve gemide bulundurmadan bayrak çekme ...350 3. Harp gemileri ile istihkâmlar önünde ve limanda bayrak çekmemek ...350 4. Geminin adının ve bağlama limanının

yazılmaması ...350 II - Ortak hükümler ...350 1. Kusur ...350 2. Suçun işlendiği yer ve işleyenin vatandaşlığı ..350 E) Tüzük... ...350

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Gemi Sicili... ...351 A) Genel hükümler ...351

LII

I - Sicil müdürlükleri ve bölgeleri...351 II - Yetkili sicil müdürlüğü ...351 III - Tescili caiz gemiler...351 IV - Tescili zorunlu gemiler ...352 V - Tescili caiz olmayan gemiler ...352 B) Geminin tescili ...352 I - İstem ...352 1. Şekli ...352 2. İçeriği ...352 3. Belgeler ...353 a) Genel olarak ...353 b) Yabancı sicile kayıtlı gemiler için ...353 II - Tescil ...354 1. Tescil edilecek hususlar ...354 2. Değişiklikler ...354 C) Silinme... ...355 I - İstem üzerine ...355 II - Resen ...356 1. Genel şartları ...356 2. Özel hâller ...356 D) Gemi tasdiknamesi ...357

I - İçeriği ...357 II - Yeniden düzenlenmesi ...357 III - Değişiklikler ...357 IV - İbraz zorunluluğu ...357 E) Sicil işlemlerini yaptırmaya davet ...358 F) Hükümleri ...358 I - Sicilin açıklığı ...358 II - Sicil karineleri ...358 III - Sicilin gerçek hukuki duruma uygun

hâle getirilmesi ...358 IV- İtirazlar ...359

LIII V - Şerhler ...359 1. Verilebilecekleri hâller ...359 2. Verilmesi ...360 3. Sağladığı hak ...360 4. Hükümden düşmesi ...360 5. Silinmesi ...360 VI - İtiraz veya şerhin kalkması ...360 VII - Sicile güven ilkesi ...361 G) Zamanaşımı ...361 H) Kayıt giderleri ...361 İ) Yapı hâlindeki gemilere özgü sicil ...362 I- Genel olarak ...362 II- Yapının tescili ...362 1. Tescil istemi ...362 a) Şekli ...362 b) İçeriği ...362 2. Tescil... ...363 a) Tescil edilecek hususlar ...363 b) Değişiklikler ...363 c) Hükümleri ...363 d) Silme ...364 J) Sicil müdürlüğünün kararlarına itiraz ...364 K) Tüzük... ...364 L) Türk Uluslararası Gemi Sicili ...364

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Mülkiyet ve Diğer Ayni Haklar ...365 BİRİNCİ AYIRIM

Uygulanacak Hükümler ...365 A) Sicile kayıtlı gemilere ...365 B) Sicile kayıtlı olmayan gemilere ...365

LIV

İKİNCİ AYIRIM

Mülkiyet... ...365 A) İktisabı... ...365 I- Aslen iktisabı ...365 1. Sahiplenme ...365 2. Olağan zamanaşımı ...365 3. Olağanüstü zamanaşımı ...366 II- Devren iktisabı ...367 1. Devrin şekli ...367 2. Devrin kapsamı ...367 B) Zıya... ...367 I- Geminin zıyaı ...367 II- Terk... ...368 III- Zamanaşımı ...368 C) Sicile kayıtlı gemi payı ve iştirak payı üzerinde

mülkiyet... ...368 I- İktisabı ...368 1. Aslen ...368 2. Devren ...368 a) Devir yoluyla ...368 b) İştirak payının bırakılması yoluyla ...369 II- Zıyaı ...369 D) Yapı hâlinde bulunan gemiler ve yapı payları

üzerindeki mülkiyet ...369 I- Yapı hâlindeki gemilere özgü sicile

kaydolunmayan yapılar ve yapı payları ...369 II- Yapı hâlindeki gemilere özgü sicile

kaydolunan yapılar ve yapı payları ...370 ÜÇÜNCÜ AYIRIM

Gemi Rehni... ...370

LV A) Sicile kayıtlı olmayan gemiler üzerindeki iştirak payının rehni ...370 B) Sicile kayıtlı olan gemilerin rehni ...370 I- Tersane sahibinin ipotek hakkı ...370 II- Gemi ipoteği ...371 1. Niteliği ...371 2. Kurulması ...371 3. Sicile geçirilecek hususlar ...372 4. İpoteğin derecesi ...373 5. İpoteğin teminat altına aldığı alacak ...373 a) Genel olarak ...373 b) Faizler ...374 6. İpoteğin kapsamı ...374 a) Gemi, gemi payı, bütünleyici parça, eklenti, gemi yerine geçen satış veya kamulaştırma bedeli ve tazminat istemleri ...374 b) Birlikte gemi ipoteğinde birden çok

gemi veya gemi payı ...374 c) Sigorta tazminatı ...375 aa) Kural ...375 bb) Sigortacının yapacağı ödemeler ...375 cc) Gemi ipoteğinin sigortacıya

bildirilmesi ...376 aaa) Bildirim yükümü ...376 bbb) Birden çok sigortacının varlığında ...376 ccc) İpotekli alacaklının yerleşim yerini değiştirmesi ...377 dd) Sigortacının borcundan kurtulması ...377 ee) İpoteğin ödeyen sigortacıya geçmesi ...377 ff) Sigortacının prim ve ödemeleri kabul etmek zorunluluğu ...378

LVI

7. İpoteğin hükümleri ...378 a) Alacağın muaccel olmasından önce ...378 aa) İpotekli alacaklının hakları ...378 aaa) Gemi maliki aleyhine ...378 bbb) Üçüncü kişiler aleyhine ...379 bb) Malikin hakları ...379 aaa) Def’ide bulunma hakkı ...379 bbb) Alacağın muacceliyeti için

bildirimde bulunma hakkı ...379 ccc) Malike temsilci atanması ...379 b) Alacağın muaccel olmasından sonra ...380 aa) Gemi malikinin borcu ödeme hakkı ...380 bb) Alacağın malike geçmesi ...380 cc) Gemi malikinin belgelerin verilmesini istem hakkı ...380 8. Gemi ipoteğinin devri ve değiştirilmesi ...380 a) İpoteğin devri ...380 aa) Genel olarak ...380 bb) İtiraz ve def’iler ...381 cc) Devri genel hükümlere tabi alacaklar ...381 b) İpoteğin değiştirilmesi ...382 aa) İpoteğin içeriğinin değiştirilmesi ...382 bb) İpoteğin derecesinin değiştirilmesi ...382 cc) İpotekli alacağın yerine başka bir alacağın konulması ...382 9. Gemi ipoteğinin sona ermesi ...383 a) Sebepleri ...383 aa) Alacakla birlikte ipoteğin de

düşmesi sonucunu doğuran sebepler ....383 aaa) Alacağın düşmesi ...383 bbb) Alacaklı ve malik sıfatlarının

birleşmesi ...383

LVII ccc) Birlikte gemi ipoteğinde malikin

alacaklıya ödemede bulunması ...384 ddd) Birlikte gemi ipoteğinde ipoteğin borçluya geçmesi ...384 eee) Alacaklının gemi malikine karşı

sahip olduğu istem hakkının

zamanaşımına uğraması ...384 bb) Sadece ipoteğin düşmesi sonucunu doğuran sebepler ...384 aaa) Tarafların anlaşması ...384 bbb) Alacaklının feragati ...385 ccc) İpoteğin süresinin dolması ...385 cc) Mahkemece ipoteğin düşmesine

karar verilmesi ...385 aaa) Alacaklının belli olmaması hâlinde ....385 bbb) Paranın tevdii hâlinde ...385 III- Yapı hâlindeki gemiler üzerinde ipotek ...386 1. Konusu ...386 2. Kurulması ...386 3. Kapsamı ...386 4. Derecesi ...387 5. Uygulanacak hükümler ...387

DÖRDÜNCÜ AYIRIM

İntifa Hakkı... ...387 A) Kurulması ...387 B) Uygulanacak hükümler ...387

İKİNCİ KISIM

Donatan ve Donatma İştiraki ...388 A) Donatan... ...388 I- Tanımı... ...388

LVIII

II - Gemi adamlarının kusurlarından

doğan sorumluluğu ...388 III - Yetkili mahkeme...388 B) Donatma iştiraki ...389 I - Tanımı...389 II - İştirakin tescili ...389 III - Paydaş donatanlar arasındaki ilişkiler ...389 IV - İştirakin yönetimi ve temsili ...389 1. Kararlar ...389 2. Gemi müdürü ...390 a) Atanması ve görevden alınması ...390 b) Yönetim yetkisi ...390 c) Temsil yetkisi...390 aa) Kapsamı ...390 bb) Hükümleri ...391 cc) Sınırlandırılması ...391 d) Yükümlülükleri ...391 aa) Özen yükümlülüğü ...391 bb) Defter tutma ve belgeleri

saklama yükümlülüğü ...392 cc) Bilgi ve hesap verme yükümlülüğü ...392 V - Kazanca ve zarara katılma ...392 VI - Giderlere katılma ...392 VII - Paydaş donatanların şahsında değişiklik ...392 VIII - Paydaş donatan olan kaptan ...392 IX - Paydaş donatanların sorumluluğu ...393

1. İştirakin borçlarından dolayı üçüncü kişilere karşı sorumluluğu ...393 2. İştirak payının devredilmiş olması hâlinde...393 X - Sona ermesi ...393 1. Sona erme sebepleri ...393 a) Fesih kararı ...393

LIX b) Çıkmak isteyen ortağın fesih istemi ...394 c) İştirakin iflası ...394 2. Sona ermeyi gerektirmeyen hâller ...394 XI - Tasfiye ...394 XII - Yetkili mahkeme...395

ÜÇÜNCÜ KISIM

Kaptan... ...395 A) Özen yükümlülüğü ...395 B) Sorumluluğu ...395 C) Görevleri... ...396 I - Geminin elverişliliği ile ilgili olarak ...396

1. Geminin denize ve yola elverişli olup

olmadığına dikkat etme...396 2. Geminin yüklemeye ve boşaltmaya

elverişli olup olmadığına dikkat etme ...396 II - Yabancı mevzuata uyma ...396 III - Yola çıkma ...397 IV - Gemide hazır bulunma ...397 V - Kaptanın gemi zabitlerine danışması ...397 VI - Gemi jurnali ...397 1. Tutma yükümlülüğü ...397 2. İçeriği ...398 VII - Deniz raporu ...398 1. Düzenlenmesi istemine yetkili olanlar ...398 2. Tespit edilecek konular ...399 3. Usul ...399 4. Tutanağın aslının saklanması ...400 VIII - Donatanın menfaatlerini koruma ...400 D) Kanundan doğan temsil yetkisi ...400 I - Donatanın temsilcisi sıfatıyla ...400 1. Kapsamı ...400

LX

a) Gemi bağlama limanında bulunduğu sırada ...400 b) Gemi bağlama limanı dışında

bulunduğu sırada ...400 c) Kredi işlemleri ...401 2. Temsil yetkisinin sınırlandırılması ...401 3. Fesihten sonra kaptanın yetkilerinin

kaldırılması ...401 4. Kaptanın vekâletsiz iş görmesi ...402 5. Donatanın kaptanın yaptığı işlemlerden doğan sorumluluğu ...402 6. Kaptanın donatana karşı hak ve

yükümlülükleri ...402 II - Kendi hesabına gemiye eşya yükleme yasağı ...403 III - Yükle ilgili olanların menfaatlerini

koruma yükümlülüğü ...403 1. Genel olarak ...403 2. Rotadan sapma ...404 3. Eşya üzerinde tasarruf yetkisi ...404 a) Genel olarak ...404 b) Müşterek avarya hâlinde ...404 c) Diğer hâllerde ...404 d) Kaptanın işlemlerinin donatanı

bağlaması ...404 4. Dış ilişkide işlemlerin geçerliği ...405

DÖRDÜNCÜ KISIM

Deniz Ticareti Sözleşmeleri ...405 BİRİNCİ BÖLÜM

Gemi Kira Sözleşmeleri ...405 A) Tanımı ve türleri ...405

LXI B) Gemi kira senedi ...405 C) Sicile şerh ...405 D) Hüküm ve sonuçları ...406 I- Geminin kullanılmasından doğan istemler ...406 II- Geminin teslimi ...406 III- Giderler ...406 IV- Gemiyi kullanma hakkı ...406 V- Sigorta ...406 VI - Gemi adamlarının çalıştırılması ...407 VII - Kira ödeme borcu ve teminatı ...407 VIII - Geminin iadesi ...407 E) Uygulanacak hükümler ...408

İKİNCİ BÖLÜM

Zaman Çarteri Sözleşmesi ...408 A) Tanımı... ...408 B) Zaman çarter partisi ...408 C) Tarafların hakları ve borçları ...408 I - Tahsis edenin borçları ...408 II - Geminin ticari yönetimi ...408 III - Giderler ...409 IV - Ücret ödeme borcu ve teminatı ...409 V - Tahsis olunanın sorumluluğu ve

gemiyi iade yükümlülüğü ...409 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Navlun Sözleşmesi ...410 BİRİNCİ AYIRIM

Genel Hükümler ...410 A) Navlun sözleşmesinin türleri ...410 B) Yolculuk çarter partisi ...410

LXII

C) Kamaralar ...410 D) Taşıyanın, gemiyi denize, yola ve yüke elverişli

bulundurma yükümlülüğü ...410 İKİNCİ AYIRIM

Yükleme ve Boşaltma ...411 A) Yükleme... ...411 I - Demirleme yeri...411 II - Yükleme giderleri ...411 III - Yüklenecek eşya ...411 1. Kararlaştırılandan başka eşya ...411 2. Doğru bildirimde bulunma yükümlülüğü ...411 a) Eşya hakkında ...411 b) Caiz olmayan eşya ve yükleme hakkında ....412 c) Gizlice yüklenen eşya hakkında ...412 d) Tehlikeli eşya hakkında ...412 3. Bilgi ...413 IV - Başka gemiye yükleme ve aktarma ...413 V - Güverteye konacak eşya ...413 VI - Süreler ...414 1. Hazırlık bildirimi ...414 2. Yükleme süresi ...414 3. Sürastarya süresi ...415 4. Sürastarya parası ...415 5. Yükleme ve sürastarya sürelerinin hesabı ...416 6. Hızlandırma primi ...416 VII - Yolculuk başlamadan önce sözleşmenin feshi ...417 VIII - Yüklemenin hiç veya süresinde yapılmaması ...417 1. Yüklemenin hiç yapılmaması ...417 2. Eksik yükleme ...418 IX - Birden çok yükleten veya taşıtanın bulunması ...419 1. Birden çok yükleten ...419

LXIII

2. Birden çok taşıtan ...419

X - Kırkambar sözleşmesi ...419

1. Yükleme anı ...419

2. Taşıtanın sözleşmeyi feshetmesi ...420

XI - Belgeleri verme yükümlülüğü...420

B) Boşaltma... ...420

I - Demirleme yeri...420

II - Boşaltma giderleri ...420

III - Süreler ...420

1. Hazırlık bildirimi ...420

2. Boşaltma süresi ...421

3. Sürastarya süresi ...422

4. Sürastarya parası ...422

5. Boşaltma ve sürastarya sürelerinin hesabı ...422

6. Hızlandırma primi ...423

IV - Boşaltmanın hiç veya süresinde yapılmaması ...423

V - Kısmi çarter sözleşmelerinde ...424

VI - Kırkambar sözleşmesi ...424

1. Boşaltma işleri ...424

2. Taşıtanın üçüncü şahıslarla yaptığı kırkambar sözleşmeleri ...424

ÜÇÜNCÜ AYIRIM Taşıyanın Sorumluluğu ve Hakları ...425

A) Taşıyanın sorumluluğu ...425

I- Genel olarak ...425

II - Sorumluluktan kurtulma hâlleri ...426

1. Taşıyana yüklenemeyecek sebep ...426

2. Teknik kusur ve yangın ...426

3. Denizde kurtarma ...426

III - Taşıyanın kusursuzluk ve uygun illiyet bağı karinelerinden yararlandığı hâller ...426

LXIV

IV - Sebeplerin birleşmesi ...427

V - İnceleme ve bildirim ...427

1. İnceleme ...427

2. Bildirim ...428

VI - Sorumluluğu sınırlandırma hakkı ...429

1. Sorumluluk sınırları ...429

2. Sorumluluğu sınırlandırma hakkının kaybı ...430

VII - Tazminat istemi için süre ...430

1. Hak düşürücü süre ...430

2. Hak düşürücü süre itirazından yararlanma hakkının kaybedilmesi...431

VIII - Sözleşme dışı istemler  ...431

IX - Fiilî taşıyanın sorumluluğu ...431

1. Genel olarak ...431

2. Sorumsuzluk şartı ...432

B) Taşıyanın hakları...433

I - Navlun ödenmesini istem hakkı ...433

1. Miktarı ...433

a) ölçü, tartı veya sayı üzerine navlun ...433

b) Zaman üzerine navlun ...433

c) Navlun kararlaştırılmamışsa ...434

d) Navlun dışında kalan prim ve giderler ...434

2. Navlunun muacceliyeti ...434

3. Eşyanın navlun yerine bırakılması ...434

4. Zıyaa uğrayan eşyanın durumu ...434

5. Navlun borçlusu ...435

II - Hapis hakkı ...435

1. Genel olarak ...435

2. Çekişmeli tutarın yatırılması ve teminat ...435

III - Üçüncü kişi gönderilenin durumu...436

1. Ödeme yükümlülüğünün doğması ...436

2. Gönderilene karşı hapis hakkının kullanılması...436

LXV

3. Rücu hakkı ...436

a) Eşyanın teslimi hâlinde ...436

b) Hapis hakkının paraya çevrilmesi hâlinde .436 c) Gönderilenin eşyayı teslim almaması hâlinde ...437

DÖRDÜNCÜ AYIRIM Taşıtanın ve Yükletenin Sorumluluğu ...437

A) Kusur sorumluluğu ...437

BEŞİNCİ AYIRIM Yolculuğun Başlamasına veya Devamına Engel Olan ...437

Sebepler Yüzünden Sözleşmenin Sona Ermesi...437

A) Sözleşmenin hükümden düşmesi ...437

I - Geminin zayi olması sebebiyle ...437

1. Yolculuk başlamadan önce...437

2. Yolculuk başladıktan sonra ...438

a) Mesafe navlunu ...438

b) Kaptanın yükümlülükleri ...438

3. Başka gemiye yükleme ve aktarma ...439

4. Geminin denize elverişsiz hâle gelmesi ...439

II - Eşyanın zayi olması sebebiyle ...439

1. Yolculuk başlamadan önce...439

a) Eşya sözleşmede ferden belirlenmişse ...439

b) Eşya, sözleşmede tür veya cinsi ile belirlenmişse ...439

2. Yolculuk başladıktan sonra ...440

a) Eşyanın tamamının zayi olması ...440

b) Eşyanın bir kısmının zayi olması ...440

B) Sözleşmenin feshi ...440

I - Taraflara fesih hakkı veren hâl ...440

LXVI

II - Tarafların fesih hakkına sahip olmadığı hâller ...441

1. Eşyanın sadece bir kısmına ilişkin engeller ....441

2. Kaptanın haklı bir sebeple rotadan sapması ...442

3. Geminin yolculuk sırasında tamirinin gerekmesi ...442

III - Diğer sebeplerin etkisi ...442

IV - Eşya üzerinde tasarruf yetkisi olan kişinin fesih hakkı ...443

V - Fesih hakkının kullanılması ...443

1. Feshin bildirimi ...443

2. Hüküm ve sonuçları ...443

a) Sözleşme yolculuk başlamadan önce feshedilmişse ...443

b) Sözleşme yolculuk başladıktan sonra feshedilmişse ...443

C) Birden çok yolculuğun özellikleri ...444

ALTINCI AYIRIM Denizde Taşıma Senetleri ...444

A) Konişmento ...444

I - Tanımı, türleri ve düzenlenmesi ...444

II - İçeriği ...445

III - Hükümleri ...446

1. Kıymetli evrak olma niteliği ...446

a) Eşyanın yetkili konişmento hamiline teslimi ...446

aa) Genel olarak ...446

bb) Birden çok konişmento hamilinin başvurusu ...446

cc) Yükletenin talimatı ...447

dd) Navlun sözleşmesinin umulmayan hâl yüzünden hükümden düşmesi ...447

LXVII

b) Konişmentonun eşyayı temsili ...447

aa) Genel olarak ...447

bb) Birden çok konişmento hamili ...447

cc) Konişmentonun geri verilmesi karşılığında eşyanın teslimi ...448

2. İspat işlevi ...448

a) Hukuki ilişkiyi ispat ...448

b) Taşıyanı ispat...448

c) Eşyanın genel olarak cinsini, işaretlerini, koli veya parça adedini, ağırlık ve miktarını ispat ...449

d) Navlunu ispat ...450

e) Yükleten tarafından verilen garantiler ...450

B) Diğer denizde taşıma senetleri ...451

YEDİNCİ AYIRIM Emredici Hükümler ...451

A) Genel olarak ...451

B) İstisnalar... ...452

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Zamanaşımı... ...453

BEŞİNCİ BÖLÜM Deniz Yoluyla Yolcu Taşıma Sözleşmesi ...453

A) Tanımı... ...453

B) Taşıyan ve fiilî taşıyan ...453

C) Yolcu... ...454

D) Bagaj... ...454

E) Yolcunun yükümlülükleri ...454

I - Kaptanın talimatına uyma ...454

II - Bagaj hakkında doğru bilgi verme yükümlülüğü ...454

LXVIII

III - Gemiye zamanında gelmek ...455

F) Taşıyanın hapis hakkı ...455

G) Ölen yolcunun bagajı ...455

H) Yolcunun uğradığı zararlardan sorumluluk ...455

I - Taşıyanın sorumluluğu ...455

II - Fiilî taşıyanın sorumluluğu ...457

III - Taşıma süresi ...458

IV - Zorunlu sigorta ...458

V - Değerli eşya ...459

VI - Birlikte kusur ...459

VII - Bedensel zarardan doğan sorumluluğun sınırı ....459

VIII - Bagaj ve araçların zıyaı veya hasarından doğan sorumluluğun sınırı ...459

IX - Sorumluluk sınırlarına ilişkin ortak hükümler ....460

X - Taşıyanın adamlarının savunmaları ve sorumluluk sınırları ...460

XI - İstemlerin birleşmesi ...460

XII - Sorumluluğu sınırlandırma hakkının kaybı ...461

XIII - İstemlerin dayanağı ...461

XIV - Bagajın zıyaı veya hasara uğradığının bildirimi .461 XV - Zamanaşımı ...461

XVI - Emredici hükümler ...462

BEŞİNCİ KISIM Deniz Kazaları ...462

BİRİNCİ BÖLÜM Müşterek Avarya ...462

A) Genel hükümler ...462

I - Tanım ...462

II - Uygulanacak kurallar ...463

B) Borçlular ve teminat ...463

LXIX

I - Garame paylarının borçluları ...463

II - Alacaklıların rehin hakları ...464

1. Genel olarak ...464

2. Gemiye düşen garame payı için teminat ...464

3. Hapis hakkının kullanılması ...464

C) Dispeç... ...464

I - Genel olarak ...464

1. Yaptırma yükümlülüğü ...464

2. Yapılacağı yer ...465

3. Dispeççi ...465

II - Dispeçin onaylanmasını isteme hakkı ve dispeçe itiraz ...465

1. Duruşma ...465

2. Dispeçin onaylanması ...466

3. Uygulanacak usul hükümleri ...466

4. Dispeç raporunun onaylanması hakkındaki kararın hükmü ...467

D) Zamanaşımı ...467

İKİNCİ BÖLÜM Çatma... ...467

A) Uygulama alanı ...467

B) Kusursuz çatma ...467

C) Kusurlu çatma ...468

I - Bir tarafın kusuru ...468

II - Ortak kusur ...468

1. Eşya zararı ...468

2. Bedensel zarar ...468

III - Kılavuzun kusuru ...469

D) Dava öncesi delil tespiti ...469

E) Şekil şartı yokluğu ...469

F) Karine yokluğu ...469

LXX

G) Kaptanın yardım görevi ve yerine getirilmemesinden

donatanın sorumsuzluğu ...470

H) Saklı tutulan hükümler ...470

İ) Zamanaşımı ...470

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Kurtarma... ...470

A) Eşya kurtarma ...470

I - Kurtarma faaliyeti ...470

II - Diğer hâller ...471

III - Kurtarma sözleşmesi ...471

1. Sözleşme yapma yetkisi ...471

2. Sözleşmenin uyarlanması veya iptali ...472

3. Emredici hükümler ...472

IV - Tarafların yükümlülükleri ...472

V - Kurtaranın hakları ...473

1. Kurtarma ücreti ...473

a) İlkeler ...473

b) Ücretin belirlenmesi ...473

c) Borçlular...474

d) Gönderilenin sorumluluğu ...475

e) Ücretin paylaştırılması ...475

aa) Tek ücret ...475

bb) Birden çok kurtaran arasında ...475

cc) Gemi adamlarına ve kurtaranın diğer adamlarına verilecek pay ...475

f) Ücretten mahrumiyet ...476

2. Özel tazminat ...476

3. Faiz ...477

4. Ödeme zamanı ve teminat ...478

5. Rehin hakları ...478

6. Avans ...478

LXXI

B) İnsan kurtarma ...478

I - Kaptanın yükümlülüğü ...478

II - Ücret ...479

C) Zamanaşımı ...479

ALTINCI KISIM Gemi Alacakları ...479

A) Gemi alacaklısı hakkı veren alacaklar ...479

B) Gemi alacağının verdiği kanuni rehin hakkı ...480

I - Kapsamı ...480

II - Temin ettiği alacaklar ...481

III - Önceliği ...481

IV - Sırası ...482

V - Devri ve intikali ...482

VI - Düşmesi ...482

VII - Zamanaşımı ...483

YEDİNCİ KISIM Sorumluluğun Sınırlanması ve ...483

Petrol Kirliliği Zararının Tazmini ...483

A) Deniz alacaklarına karşı sorumluluğun sınırlanması .483 I - Kural ...483

II - Yabancılık unsuru taşımayan hâller ...484

III - Uygulama alanının genişletilmesi...484

IV - Sözleşmenin uygulanmayacağı alacaklar ...485

V - Üçyüz tonilatodan küçük gemiler ...485

VI - Sondaj işlemi gemileri...485

VII - Öncelik ...485

VIII - Fon kurmadan sorumluluğun sınırlanması ...486

B) Petrol kirliliği zararı hakkında özel hükümler ...486

I - Kural ...486

II - Yabancılık unsuru taşımayan hâller ...487

III - Uygulama alanının genişletilmesi...487

LXXII

IV - Davanın ihbarı ve davaya müdahale ...488

V - Yabancı hukukun uygulanması ...488

C) Sözleşmelere ilişkin ortak hükümler ...489

I - Kılavuzlar için sorumluluk sınırı ...489

II - Kişisel sorumlulukta fon kurulması ...489

III - Sınırlama hakkını kaldıran kusur ...489

IV - Kanuni halefiyet ...490

V - Alacakların teminatı ...490

VI - Diğer alacaklılar ...490

VII - Faiz... ...490

VIII - Görevli ve yetkili mahkeme ...491

IX - Yargılama ve takip giderleri ...491

SEKİZİNCİ KISIM Cebrî İcraya İlişkin Özel Hükümler ...491

A) Uygulanacak hukuk ...491

B) Tamamlayıcı hükümler ...492

C) Gemiler hakkında ...492

I - İhtiyati haciz ...492

1. Deniz alacakları ...492

2. İhtiyati haciz isteyebilme hakkı ...494

3. Yetkili mahkeme ...494

a) İhtiyati haciz kararı bakımından ...494

aa) Dava açılmadan önce ...494

aaa) Türk Bayraklı gemiler ...494

bbb) Yabancı bayraklı gemiler ...495

ccc) Yetkiye, tahkime ve esasa uygulanacak hukuka ilişkin bir anlaşmanın varlığı hâlinde Türk mahkemesinin yetkisi ...495

bb) Dava açıldıktan sonra ...495

cc) İtirazlar ve değişiklik istemleri ...496

b) Esas hakkında...496

LXXIII

c) Tenfiz hakkında ...496

d) Haksız ihtiyati haciz sebebiyle açılacak tazminat davası hakkında ...497

4. Alacaklı tarafından delil gösterilmesi...497

5. Alacaklı tarafından teminat gösterilmesi ...497

6. İhtiyati haczin yapılması ...497

a) İhtiyati haciz kararının icrası ...497

b) İhtiyati hacze başlama süresi ...498

c) Gemiye el konulması ve muhafaza tedbirleri ...498

d) Geminin seferde olması ...498

e) İhtiyati haczin kapsamı, geminin idaresi ve işletilmesi ...499

7. İhtiyati haciz hakkının kullanılması ...499

8. Geminin serbest bırakılması ...500

a) Geminin değerinin depo edilmesi ...500

b) İhtiyati haczin kaldırılması ...501

c) Tarafların anlaşması...501

d) Saklı kalan haklar ...501

e) Teminatın değiştirilmesi ...501

9. Yeniden veya aynı alacak için ihtiyati haciz ....501

10. İhtiyati haczi tamamlayan işlemler ...502

II - Rehinli alacakların takibi ...502

1. Fer’ilik ilkesi ...502

2. İflas yoluyla takip hakkı ...503

3. Diğer takip yolları ...503

4. Rehinli alacaklıların takip hakkı ...503

a) Kanuni rehin hakkı sahiplerinin ...503

b) İpotek sahiplerinin ...503

III - Cebrî satış ...503

1. Haciz ...503

2. Paraya çevirme ...503

LXXIV

3. Yabancı sicile kayıtlı gemilerin satışı

için hazırlıklar ...504

4. Artırmanın ilanı ...504

5. Vaktinden evvel satış ...505

6. Pazarlık suretiyle satış ...505

7. Satış ve ihalenin sonucu ...505

8. Sıra cetveli ...506

a) İlkeler ...506

b) Birinci sıra...506

c) İkinci sıra ...507

d) Üçüncü sıra ...507

e) Dördüncü sıra ...507

f) Beşinci sıra ...507

g) Altıncı sıra ...507

h) Yedinci sıra ...507

i) Sekizinci sıra ...508

D) Eşya hakkında ...508

I - Hapis hakkı için defter tutulması ...508

II - İlamlı icra ...508

III - İlamsız icra ...508

ALTINCI KİTAP Sigorta Hukuku ...509

BİRİNCİ KISIM Genel Hükümler ...509

A) Sigorta sözleşmesi ...509

I - Temel kavramlar ...509

1. Tanım...509

2. Karşılıklı sigorta ...509

3. Reasürans ...509

4. Geçerli olmayan sigorta ...510

LXXV

II - Hükümler ...510

1. Sözleşmenin yapılması sırasında susma ...510

2. Temsil ...510

a) Genel olarak ...510

b) Talimat bulunmaması ...510

3. Sigorta menfaatinin yokluğu ...511

3. Sigorta menfaatinin yokluğu ...511

Benzer Belgeler