CHP, Din ve Devlet İlişkileri

Tabanın din ve devlet ilişkilerine bakışı bağlamında devlet, din hizmetlerinden tamamen elini çekmelidir önermesini CHP seçmenine sorduk. Devletin, din hizmeti verip veremeyeceği tartışması ve dinin devlet tarafından suiistimal edilmesi sürekli tartışıla gelmiştir. Bu bağlamda CHP’li seçmene devlet, din hizmetlerinden tamamen elini

174

çekmelidir önermesi hakkında ne düşündüğünü sorduk. Ulaştığımız bulgular ve yorumlarımız aşağıdadır.

Tablo 24. Devlet, din hizmetlerinden tamamen elini çekmelidir

n % Kesinlikle Katılmıyorum 7 1,75 Katılmıyorum 14 3,49 Ne Katılmıyorum Ne de Katılıyorum 39 9,73 Katılıyorum 171 42,64 Kesinlikle Katılıyorum 170 42,39 Toplam 401 100,00

Araştırmaya katılanların mümkünse devlet din hizmetlerinden tamamen elini çekmelidir ifadesine verdikleri cevaplar incelendiğinde; % 1,75 kesinlikle katılmıyorum, % 3,49 katılmıyorum, % 42,64 katılıyorum ve % 42,39’unun da kesinlikle katılıyorum cevabını verdiği, % 9,73 lük bir kesimin ise ne katılmıyorum ne de katılıyorum cevabını verdiği gözlemlenmektedir.

CHP’li seçmenin eğilimi, devletin din hizmetlerinden elini çekmesi yönündedir. Bu yönelim, laiklik sorularına verilen cevaplarla da uyumludur. Laiklik ile din özgürlüğü arasında kurulan korelasyon bu soruda da ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda devletin din hizmetlerinden elini çekmesi, din özgürlüğü kapsamında değerlendirilebilir.

Din mevzusu, Türkiye’de çok tartışılmış olan konuların başında gelir. İslam’ın laik düzene karşı ciddi bir tehdit oluşturduğu iddiası sürekli dillendirilir. Çarkoğlu ve Toprak tarafından 1999 yılında yapılan “Türkiye’de Din, Toplum ve Siyaset” başlıklı çalışmada, halkın büyük çoğunluğunun dindar olduğu, ancak bu dindarlığın farklı yaşam tarzlarına karşı hoşgörülü olduğu, Cumhuriyet reformlarına sahip çıkıldığı, Türkiye’de bir şeriat özlemi olmadığı, dinin siyasete alet edilmesine sıcak bakılmadığı, dini temellere dayalı partiler istenmediği ve ne devletin dine ne de dinin devlete karışmasının hoş karşılanmadığı ortaya koyulmuştur (2000; 41-89).

Bunun yanı sıra cinsiyet, eğitim durumu ve yaş değişkenlerine göre belli bir farklılık ortaya çıkmamıştır. Bundan dolayı, bu bölümde detaylı bir bilgi verilmemiştir.

175 4.1.5. CHP ve Din Eğitimi

Tabanın Din Eğitimine Bakışı bağlamında Kuran’ı Kerim ve Peygamberimizin Hayatı ve Temel Dini Bilgiler derslerinin okullarda seçmeli olarak okutulması laikliğe aykırı değildir önermesini sorduk.

Tablo 25. Kuran’ı Kerim ve Peygamberimizin Hayatı ve Temel Dini Bilgiler derslerinin okullarda seçmeli olarak okutulması laikliğe aykırı değildir

N % Kesinlikle Katılmıyorum 38 9,48 Katılmıyorum 81 20,20 Ne Katılmıyorum Ne de Katılıyorum 87 21,70 Katılıyorum 148 36,91 Kesinlikle Katılıyorum 47 11,72 Toplam 401 100,00

Araştırmaya katılanların Kuran’ı Kerim ve Peygamberimizin Hayatı ve Temel Dini Bilgiler derslerinin okullarda seçmeli olarak okutulması laikliğe aykırı değildir sorusuna verdikleri cevaplar incelendiğinde; % 9,48 kesinlikle katılmıyorum, % 20,2 katılmıyorum, % 36,91 katılıyorum ve % 11,72’sinin de kesinlikle katılıyorum cevabını verdiği, % 21,7’lik bir kesimin ise ne katılmıyorum ne de katılıyorum cevabını verdiği gözlemlenmektedir. CHP seçmeninin önemli bir kısmının yönelimi, bu derslerin okullarda okutulmasının laikliğe aykırı olduğunu yönündedir.

Kuran’ı Kerim ve Peygamberimizin Hayatı ve Temel Dini Bilgiler derslerinin okullarda seçmeli olarak okutulması yeni bir değişimdir. Daha önce okullarda mecburi din dersi okutulmaktaydı. Bu bağlamda bu bölümde mecburi din dersi ile kendi ifademizi karşılaştıracağız. Parti farkı gözetmeksizin tüm Türkiye’de yapılan bir çalışmaya göre, seçmenlere yaşındakilerin %82 gibi büyük bir kesimi mecburi din dersi uygulamasını desteklemektedir. Bunun yanı sıra, bu derslerde Müslümanlık dışında diğer dinler hakkında ders verilmesi gerektiğini düşünenlerin oranı %60’tır. Mecburi din eğitimine karşı olanların demografik özelliği ise şöyledir; kentte yaşayanlar, ideolojik olarak solda olanlar ve CHP’liler ve görece sosyo-ekonomik statüsü yüksek olanlardır (Çardakoğlu, Toprak, 2006: 53-54). Her iki çalışma karşılaştırıldığı zaman, farklı sorulara rağmen benzer sonuçlar çıkmaktadır.

176

Araştırmaya katılanların cinsiyetine göre Kuran’ı Kerim ve Peygamberimizin Hayatı ve Temel Dini Bilgiler derslerinin okullarda seçmeli olarak okutulması laikliğe aykırı değildir ifadesine verdikleri cevaplar incelendiğinde; erkeklerin % 7,5 kesinlikle katılmıyorum, % 23 katılmıyorum, % 26 ne katılmıyorum ne de katılıyorum, % 32 katılıyorum ve % 11,5 kesinlikle katılıyorum cevaplarını verdikleri;

Kadınların ise % 11,4 kesinlikle katılmıyorum, % 17,4 katılmıyorum, % 17,4 ne katılmıyorum ne de katılıyorum, % 41,8 katılıyorum ve % 11,9 kesinlikle katılıyorum cevaplarını verdikleri gözlemlenmektedir. Bu derslerin okullarda okutulması laikliğe uygun olduğunu düşünen kadınların oranı erkeklerden yüksektir. Kuran’ı Kerim ve Peygamberimizin Hayatı ve Temel Dini Bilgiler derslerinin okullarda seçmeli olarak okutulmasının laikliğe aykırı görülmesi, CHP’li seçmenin laikliği nasıl algıladığı ile de ilgilidir. Bu sorunun verileri ışığında Türkiye’de laikliğin, dinin veya dinin kaynaklarının öğretilmesine karşı bir yönü bulunmaktadır. Kadınlarda bu eğilimin biraz yüksek olmasının nedeni ise laiklik konusunda hassasiyetin kadınlarda biraz yüksek olması olabilir.

Araştırmaya katılanların yaşa göre Kuran’ı Kerim ve Peygamberimizin Hayatı ve Temel Dini Bilgiler derslerinin okullarda seçmeli olarak okutulması laikliğe aykırı değildir ifadesine verdikleri cevaplar incelendiğinde; 18-24 yaşın % 10,5 kesinlikle katılmıyorum, % 19,3 katılmıyorum, % 24,6 ne katılmıyorum ne de katılıyorum % 31,6 katılıyorum ve % 14 kesinlikle katılıyorum cevaplarını verdikleri;

25-34 yaşın % 12,6 kesinlikle katılmıyorum, % 21 katılmıyorum, % 25,2 ne katılmıyorum ne de katılıyorum % 30,8 katılıyorum ve % 10,5 kesinlikle katılıyorum cevaplarını verdikleri; 35-44 yaşın % 11 kesinlikle katılmıyorum, % 17,6 katılmıyorum, % 14,3 ne katılmıyorum ne de katılıyorum % 47,3 katılıyorum ve % 9,9 kesinlikle katılıyorum cevaplarını verdikleri;

45-54 yaşın % 4,6 kesinlikle katılmıyorum, % 27,7 katılmıyorum, % 20 ne katılmıyorum ne de katılıyorum % 35,4 katılıyorum ve % 12,3 kesinlikle katılıyorum cevaplarını verdikleri; 55-64 yaşın % 0 kesinlikle katılmıyorum, % 17,1 katılmıyorum, % 20 ne katılmıyorum ne de katılıyorum % 45,7 katılıyorum ve % 17,1 kesinlikle katılıyorum cevaplarını verdikleri; 65 yaş ve üstünün ise % 10 kesinlikle katılmıyorum,

177

% 0 katılmıyorum, % 40 ne katılmıyorum ne de katılıyorum % 40 katılıyorum ve % 10 kesinlikle katılıyorum cevaplarını verdikleri gözlemlenmektedir.

Bu verilere göre yaş yükseldikçe laiklik hassasiyeti veya Kuran’ı Kerim ve Peygamberimizin Hayatı ve Temel Dini Bilgiler derslerinin okullarda seçmeli olarak okutulması laikliğe aykırı bulma eğilimi yükselmektedir.