Bisiklet Turistinin Profili ve Bölgelere Ekonomik Katkısı

Bisiklet turisti profili, tatillerini geçirdiği bisiklet türüne göre dağ, yol ve turist bisikletçileri olarak gruplandırılmıştır (Gantar, Kocis and Pehnec, 2012). Bir diğer çalışmada bisiklet turistinin profili, ekonomik duruma göre sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırma;

49

Şekil 3. Bisiklet Turu Katılımcılarının Harcamalara Göre Sınıflandırılması Kaynak: Beierle, 2011.

Şekil 3 incelendiğinde dar bütçeli bisikletçilerin 7 gün x 30 $ = haftada 210 $ harcama yaptıkları tespit edilmiştir. Bu harcamalara göre dar bütçeli bisikletçiler günlük ortalama 30 $ / 2 =15 $ harcamaktadır. Bu bağlamda dar bütçeli bisikletçiler gelir seviyesi düşük turistler olarak nitelendirilmiştir. Ayrıca bu turistler konaklama tercihlerini ekonomik anlamda uygun olan kamp alanlarından yana kullanan ve genel olarak ihtiyaçlarını yanında taşıyan bireyler olarak gruplandırılmıştır. Ekonomik bisikletçiler ise, dar bütçeli bisikletçilerden daha fazla, konformist bisikletçilerden ise daha az harcama yapan turistler olarak nitelendirilmiştir. Bu turistlerin konaklama tercihleri kamp ve pansiyon olarak değişmektedir. Son olarak konformist bisikletçiler, 7 gün x 75 $ = haftada 525 $ ortalama harcama yapan bireylerdir. Bu harcamalara göre konformistler günlük ortalama 100 $ / 2 = 50 $ harcamaktadır. Bu bağlamda konformist bisikletçiler gelir seviyesi yüksek ve harcama yapmaktan kaçınmayan turist olarak da nitelendirilmektedir. Çalışma sonucunda konformist bisikletçilerin dar bütçeli bisikletçilere göre, kısa gün turu yapıp, harcamalarını kasabalarda gerçekleştirdikleri ortaya çıkmıştır.

Bisiklet turistlerinin, bisiklet etkinliğinin düzenlendiği bölgelere ciddi bir ekonomik katkı sağladığı bilinmektedir. Bu bilinenin aksine, diğer turist türlerine göre bisiklet turistlerinin daha az para harcadığı ve küçük bir pazar olduğu, bununla birlikte ekonomik katkı sağlamadığı da savunulmuştur (BFA, 1999). Ancak yapılan araştırmalarda bu savunmanın gerçeği yansıtmadığı aksine bisiklet turistlerinin diğer turistlere göre daha fazla harcama yaptığı ortaya çıkmıştır.

Avrupa genelinde geceleme yapan bisikletçilerin, günlük 57.08 €, gezi başına 439 € (ortalama kalış süresi 7,7 gün) harcadığı; bu harcamaların %40’ının konaklama (23 €),

0$-30$ 50$-75$ 100$ ve üstü

50

%30’unun yiyecek ve içecek (17 €) ve %30’unun diğer harcamalardan oluştuğu görülmektedir (17 €). Günübirlik bisikletçiler ise 15.39 € harcama yaparken bu oranın %60- 75’ini yiyecek içecek harcamaları oluşturmaktadır (Weston vd., 2012).

ABD’nin Montana Eyaleti’nde turistler ortalama 6.2 gece konaklayıp günlük 69.12 $ harcamasına rağmen, bisiklet turistleri 8 gece veya daha fazla kalmakta olup günlük kişi başı 75 $- 102 $ arasında bir harcama yapmaktadır. Bu durum bisiklet turistinin eyalet için önemini ortaya koymaktadır (Nickerson vd., 2014).

Kanada’nın Quebec eyaletinde bisiklet turistleri yılda toplam 15 gün seyahat etmekte ve günlük ortalama 100 $ harcamaktadırlar. Bu oran, diğer turistlerin yaptığı günlük ortalama 52 $ harcama ile kıyaslandığında bisiklet turistlerinin diğer turistlere göre daha karlı olduğu görülmektedir (Quebec, 2001).

Avustralya’da ise bisiklet turistlerinin ortalama 16 gece konaklama yaptığı ve seyahat başına harcamalarının 2,373 AUD $ olduğu; diğer turistlerin ise ortalama 1492 AUD $ harcadığı tespit edilmiştir. Böylece bisiklet turistlerinin diğer turistlere göre daha fazla harcama yaptığı kanıtlanmıştır (Roy Morgan Research, 2006).

Nickerson 2013 yılında Montana’da bisiklet turu yapan kişilerin günde ortalama 58 $ harcadığını ve kalış sürelerinin de ortalama 6 gün olduğunu tespit etmiştir (TNYT, 2016).

Bisiklet turistleri, özellikle kırsal alanlarda gelişim sağlayıp büyüyen turizm pazarını temsil etmektedir. Öyle ki kırsal alanlarda bisiklet turistlerinin diğer turistlere kıyasla daha fazla harcama yaptığı sonucuna ulaşılmıştır. Örneğin, 1997’de C2C rotasını 10.000’den fazla bisiklet turistinin kullandığı tespit edilmiş ve bu rotada kişi başı 100 € harcanarak yerel ekonomiye yaklaşık 1,1 milyon € katkı sağlanmıştır (Fullagar and Pavlidis, 2012; Gantar, Kocis and Pehnec, 2012; Nicholls, 2015; Sustrans, 1999).

Bisiklet turizmi kapsamında seyahat eden turistlerin her şey dâhil kapsamındaki tatil paketlerinden %40 daha fazla para harcadıkları tespit edilmiştir (Sputnik Türkiye, 2017). Bu durum, bazı kişiler tarafından bisiklet turistlerinin, “Tekerlekli Cüzdan” olarak nitelendirilmesine neden olmaktadır (Velespitim, 2018). Bunun sebebi ise, bisiklet

51

turistlerinin gidecekleri yerlere ihtiyaçları olan ürünleri götürememelerinden dolayı gittikleri alandan ihtiyaçlarını karşılaması, böylelikle daha fazla harcama yapmalarıdır.

Ekonomik getirisi dışında bisiklet turizmi ve turistinin katkıları şu şekilde açıklanabilir (Fullagar and Pavlidis, 2012; Gantar, Kocis and Pehnec, 2012; Nicholls, 2015; Sustrans, 1999):

 Bisiklet turistleri, yerel köy dükkânları ve yerel ürünlerin satıldığı yerlerden daha fazla satın alma eylem gerçekleştirmekte ve kırsal tabanlı konaklama işletmelerini tercih etmektedir.

 Bisiklet turizmi, çevreye, doğaya asgari düzeyde etki sağlamasından dolayı sürdürülebilir bir turizm şeklidir.

 Bisiklet turizmi, çoğunlukla kullanılan kaynaklardan yararlanılarak yapılan bir turizm çeşididir. Örneğin; Ülke şeritleri ve ara yolların kullanılması gibi.

 Bisiklet turizmi, gereksiz veya terk edilmiş kaynaklar için alternatif kullanım sağlayabilmektedir. Örneğin, kullanılmış demiryolu hatları bisiklet aktivitesinin gerçekleştirilmesi için uygun alan olarak nitelendirilmektedir.

 Bisiklet turizmi, ziyaretçilerin bisiklet kullanımını teşvik ederek trafik yönetiminde önemli rol oynamaktadır.

 Bisiklet turizmi, hem bölgede ikamet eden yerel halk hem de turistler için trafik sorununu en aza indirgemektedir.

 Bisiklet turizmi, bireylere bölgeyi ziyaret etmeleri için yeni teşvikler sağlamakla birlikte yeni turist tipleri çekmeye yardımcı olmaktadır.

 Bisiklet turizmine katılımın devlet tarafından cesaretlendirilmesi durumunda birçok kişi tatilde eğlence amaçlı kullandığı bisikleti farklı amaçlarla kullanarak bisiklete yönelebilir.

52

 Bisiklet turizminin geliştirilmesi, yerel halk için imkânların da iyileştirilmesine yardımcı olabilir. Bisiklet turizmine yönelik yapılan teşvikler yerel halka da yarar sağlamaktadır.

 Bisiklet turizmi, kişisel sağlık, zindelik ve günlük hareketi arttırmakla birlikte bireyleri gündelik hayatın stresinden uzak tutmaktadır.

 Bisiklet turları, günlük bisiklet kullanımını da teşvik eder.

 Bisiklet festivalleri, doğal ve kültürel mirası paylaşmaktan dolayı yerel halk ve bisikletçiler için gurur kaynağıdır.

 Cazip etkinlikler kapsamında hizmetler sunarak kısa sürede fazla talep oluşturabilmektedir.

 Bisiklet, çeşitli endüstrilerin gelişmesine de imkân sağlamaktadır.

Bu özelliklerden yola çıkarak, bir bölgede bisiklet kullanımı ve bisiklet turizmi gelişmiyorsa bunun belli başlı nedenlerinin olduğu söylenebilir. Bu nedenler; bisiklet kullanımını teşvik eden uygulamalar, bisiklet bağlantı ağları, bisiklet altyapısının eksikliği, altyapı için finans eksikliği, yerel topluluklar ile ulusal otoriteler arasında entegrasyonun olmamasının yanı sıra bisiklet kuruluşları ile ilgili hizmet işletmeleri arasında işbirliğinin ve uçak, tren vb. gibi ulaşım araçlarının bisiklet turistlerine yeterli ilgi ve ayrıcalığı göstermemesi şeklinde sıralanabilir (Gantar, Kocis, and Pehnec, 2012).

2.8. Bisiklet Etkinliklerinin Düzenlendiği Bölgelere Ekonomik Katkısı

Bisiklet etkinlikleri, bisikleti kullanmak isteyen bireylerin yeni deneyimler kazanmasını sağlayan kimi zaman küçük kimi zaman büyük organizasyonlar şeklinde düzenlense de; eğlenmek, yeni yerler keşfetmek ve yeni kişiler tanımak gibi ortak amaçlar ile bireyleri buluşturan etkinlikler şeklinde tanımlanabilir. Diğer ifadeyle bisiklet etkinlikleri, belirli bir bölgede başlayıp farklı bölgelerde devam eden, belirli zaman aralığında ve kurallar dâhilinde insanları bir araya getiren etkinliklerdir (Getz and Page,

53

2016). Aynı zamanda bisiklet etkinlikleri, düzenlendiği destinasyonun gelişim ve pazarlamasında da önemli yer tutmaktadır (Getz, 2008). Dolayısı ile bisiklet turları ve festivalleri (özellikle de bisiklet yarışları), destinasyonların pazarlama stratejisinin bir unsuru olarak kabul edilmekte ve etkinliklerin düzenlendiği topluluklara sosyal, kültürel ve ekonomik faydalar sağlamaktadır (Çelik Uğuz ve Özbek, 2018).

Bisiklet etkinlikleri, bölge halkının yaşam kalitesini arttırmaktadır (Kim and Petrick, 2005). Bisiklet etkinlikleri; kendi içerisinde tur, festival ve yarış olarak sınıflandırılmaktadır.