Bilgisayar Destekli Eğitim Ġle Ġlgili Yapılan AraĢtırmalar

Türkiye'de örgün eğitimde bilgisayar destekli eğitime yönelik çalıĢmalar, akademik çevrelerce ilgiyle karĢılanmıĢ ve bilgisayarın eğitim-öğretimde kullanımı konusunda pek çok yazılı eserler verilmiĢtir. Ayrıca lisansüstü seviyesinde ve bilimsel makalelerle araĢtırmalara konu olmuĢtur. Bilgisayarın bir eğitim aracı olarak kullanıldığı bilgisayar destekli eğitim ve bilgisayar destekli eğitimde öğretmen ve öğrenci tutumlarıyla ilgili farklı alanlarda çok sayıda araĢtırmalar yapılmıĢtır. Bu bölümde yapılan bazı araĢtırmalar üzerinde durulacaktır.

Keser, “Ortaöğretim Kurumları Ġçin Bilgisayar Destekli Öğretim Model Önerisi” adlı doktora tezinde bilgisayar destekli öğretimi ana hatlarıyla tanıtmayı ve Türkiye‟de orta öğretim düzeyinde bilgisayar destekli öğretim için bir model önerisi geliĢtirmeyi amaçlamıĢtır.

ÇalıĢmasında “Türkiye‟de ortaöğretim kurumlarında bilgisayar destekli öğretim için nasıl bir model geliĢtirilmelidir?” sorusuna cevap aramıĢ ve çözüm getirmek üzere bir model önermiĢtir.

AraĢtırma anket sonuçlarına dayanarak bilgisayar eğitimi ve bilgisayar destekli eğitimle ilgili benimsenecek model, çalıĢmaları yürütecek örgüt yapısı, kullanılacak yazılım ve donanım üzerinde öneriler geliĢtirmiĢtir. ⁷

7 Keser, Hafize, Bilgisayar Destekli Öğretim İçin Bir Model Önerisi, A.Ü.Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi.

Ankara,1988.

Arslan, bilgisayar destekli eğitime tabi tutulan ortaöğretim öğrencileriyle bu süreçte eğitici olarak rol alan öğretmenlerin BDE' e iliĢkin görüĢlerinin neler olduğunu araĢtırmanın problemi edinmiĢtir. AraĢtırmada, bilgisayar çağının hızla yaĢandığı ülkemizde bu alanda verilen eğitim ve bilgisayar olgusunun eğitim hayatımızı ne Ģekilde etkilediği, sayıları gün geçtikçe artan öğrenci potansiyelinin nasıl en iyi Ģekilde yetiĢtirilebileceği ve bunun olmasında bilgisayarın rolü nasıl etkin olarak artırılabileceği incelenmiĢtir. Dolayısıyla bilgisayar destekli eğitim sürecinin temel parçaları olan öğretmen ve öğrencilerin BDE' e iliĢkin görüĢleri saptanmaya çalıĢılmıĢtır. AraĢtırmasının sonuç kısmında, araĢtırmadan elde edilen sonuçların ve yapılan önerilerin günümüzde de güncelliğini koruduğu gözlemlediğini, araĢtırmaya göre BDE‟in sakıncalarının, olumsuzluklarının eskiye nazaran azalma gösterdiğini ancak bu eğitimlerden daha fazla verim alınması için istekli öğretmenlerin yönlendirilmesinin daha etkili sonuç vereceğine inandığını söylemiĢtir. Yine BDE‟de öğrencinin bilgisayarla baĢ baĢa bırakılmaması gerektiğini bir baĢka deyiĢle öğrenci, öğretmen ve bilgisayar etkileĢiminin söz konusu olması gerektiğini söyleyerek öğrencilerin BDE‟de öğretmenlerden yardım alarak ilerlemesi gerektiğini belirtmiĢtir.⁸

GüneĢ, “Bilgisayarla Öğretimde DeğiĢik YaklaĢımların Öğrenme Üzerindeki Etkileri”

adlı bir araĢtırma yapmıĢtır. AraĢtırma deney ve kontrol grupları oluĢturularak yapılmıĢtır.

Bilgisayarların öğrenci baĢarısına etkisini belirlemek amacıyla yapılan bu deneysel araĢtırmada, bilgisayarla öğretim yöntemlerinin etkisi geleneksel yöntem ile karĢılaĢtırılarak ortaya konmaya çalıĢılmıĢtır,

Öğrencilerin baĢarılarının ortalamaları arasında anlamlı bir farkın bulunup bulunmadığına bakılarak deney ve kontrol gruplarının baĢarılarına iliĢkin bulgular incelendiğinde uygulanan ön test ile son test puanları arasında son test grubunun son test matematik ortalamaları farkının rastlantılara bağlanamayacak düzeyde olduğunu, bu farkın iki grupta uygulanan iki değiĢik öğretim yönteminin etkenliğinden ileri geldiğini kanıtlamıĢtır.

AraĢtırmacı bu çalıĢmayla, geleneksel yöntemin, bilgisayar destekli öğretim yöntemiyle desteklenerek, matematik dersini alan deney grubundaki öğrencilerin, geleneksel yöntemle ders gören kontrol grubundaki öğrencilerden daha baĢarılı oldukları bulgusunu elde etmiĢtir.

AraĢtırma sonunda elde edilen bulguların ıĢığında, öğrenme düzeyi yükseldikçe bilgisayarla öğretim yönteminin etkisinin arttığı, bilgisayar destekli öğretim yöntemi ile öğretimde daha

8 Arslan, Berrin, Bilgisayar Destekli Eğitime Tabi Tutulan Ortaöğretim Öğrencileriyle Bu Süreçte Eğitici Olarak Rol Alan Öğretmenlerin BDE’ye İlişkin Görüşleri, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 1996.

etkili sonuçlar alabilmek için donanım-yazılım ve insan gücü anlamında iyi bir altyapı oluĢturularak eĢgüdümle çalıĢılması gerektiği yargılarına ulaĢılmıĢtır.⁹

Bilgisayar destekli öğretimin matematik baĢarısı üzerindeki etkisini incelemek amacıyla, Emel Bayraktar tarafından bir araĢtırma¹⁰ yapılmıĢtır. AraĢtırma, Ankara'da Gazi Endüstri Meslek Lisesi birinci sınıf öğrencileriyle 15‟er kiĢiden oluĢan iki grup üzerinde yürütülmüĢtür, öğretim kontrol grubunda geleneksel yöntemle, deney grubunda ise bilgisayar destekli öğretim yöntemiyle yapılmıĢtır. Kontrol gruplu öntest ve sontest deneysel araĢtırma modeli kullanılan araĢtırmada deney grubunda matematik baĢarısının, kontrol grubunun matematik baĢarısından anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu görülmüĢtür.

Demir ve Kabadayı, okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 3-4 yaĢ çocuklarına ana ve ara renk kavramlarını kazandırmada bilgisayar destekli ve geleneksel öğretim yöntemlerinin etkililiğini karĢılaĢtırmak amacıyla yaptıkları araĢtırmalarında çocuklar bir deney ve bir kontrol grubu olarak ikiye ayrılmıĢtır. Deney grubuna, bilgisayar destekli öğretim, kontrol grubuna da geleneksel öğretim yöntemi ile ana ve ara renk kavramı eğitimi verilmiĢtir. Eğitimden sonra

“Renk Değerlendirme Çizelgesi” uygulanmıĢtır. Renk değerlendirme çizelgesinin tüm sayfalarını kapsayan toplam puanlar istatistiksel olarak değerlendirildiğinde; bilgisayar destekli ve geleneksel öğretim yöntemlerinin kullanıldığı grupların ana ve ara renkleri kavrama düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık olduğu bulunmuĢtur. Bilgisayar destekli öğretim alan grubun, geleneksel öğretim yöntemi ile eğitim alan gruba göre ana ve ara renk kavramını kazanmada daha baĢarılı olduğu bulunmuĢtur.¹¹

UĢun, eğitim ve öğretimde bilgisayarların yararları ve bilgisayarlardan yararlanmada önemli rol oynayan etkenlere iliĢkin öğrenci görüĢlerini belirlemek için bir araĢtırma gerçekleĢtirmiĢtir. Bu araĢtırmadan, bilgisayarların öğretimde kullanımında rol oynayan en önemli etkenin öğretmenler olduğu ve eğitimde bilgisayar kullanımına yönelik olarak hizmet öncesi ve hizmet içi eğitim yoluyla öğretmenlerin yetiĢtirilmeleri gerektiği sonucuna ulaĢılmıĢtır. Ayrıca araĢtırmaya katılan öğrenciler en yüksek frekans ve katılım oranı ile

9 GüneĢ, NeĢe, Bilgisayarla Öğretimde Değişik Yaklaşımların Öğrenme Üzerindeki Etkileri, A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara, 1991.

10 Bayraktar, Emel, Bilgisayar Destekli Matematik Öğretimi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü , Doktora Tezi, Ankara, 1988

11 Demir, N. - Kabadayı, A., “Erken yaşta renk kavramının kazandırılmasında bilgisayar destekli ve geleneksel öğretim yöntemlerinin karşılaştırılması”, Uluslararası Ġnsan Bilimleri Dergisi, 2008.

http://www.insanbilimleri.com, Ġnternetten 02.02.2008 tarihinde alınmıĢtır.

bilgisayarın öğretim amaçlı kullanımının sağladığı öncelikli yararın bilgiye ulaĢmayı kolaylaĢtırma olduğunu belirtmiĢlerdir. ¹²