Sosyal Bilgiler Dersinde Öğrencilerinizi Arkeolojik Mekâna Götürmek Ġsteseydiniz Hangi Arkeolojik Mekânı Tercih EtmiĢ Olurdunuz? Sorusuna

ĠliĢkin Bulgular ve Yorumlar

Bu baĢlıkta, görüĢme formunda yer alan 7. soruya sosyal bilgiler öğretmenlerinin verdikleri yanıtlar, bu yanıtlardan oluĢturulan temaların frekans Ģeklindeki verileri yer almaktadır.

Tablo 9. Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Arkeolojik Mekân Tercihlerine ĠliĢkin GörüĢleri

Temalar Erkek Kadın F

AĢıklıhöyük Ihlara Vadisi Çatalhöyük Acemhöyük 4 4 2 2 3 1 1 1 7 5 3 3

79 Topkapı Sarayı

Kapadokya Kızılkaya

Ankara Roma Hamamı

2 1 0 0 0 1 1 1 2 2 1 1 Aksaray Murat PaĢa Hamamı

Çanakkale ġehitliği

Anadolu Medeniyetleri Müzesi Gordion Antik Kenti

MTA Tabiat Müzesi Ankara Roma Hamamı Yesemek Açık Hava Müzesi Hatay Titüs Tünelleri

Aksaray Müzesi 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Toplam 33

Tablo 9‟da görüldüğü üzere sosyal bilgiler öğretmenlerine yöneltilen “Sosyal bilgiler dersinden öğrencilerinizi arkeolojik mekâna götürmek isteseydiniz hangi arkeolojik mekânı tercih etmiĢ olurdunuz? Neden?” sorusuna öğretmenlerden 7‟si AĢıklıhöyük, 5‟i Ihlara Vadisi, 3‟ü Çatalhöyük ve Acemhöyük, 2‟si Topkapı Sarayı ve Kapadokya, 1‟er kiĢi Aksaray Müzesi, Hatay Titus Tünelleri, Ankara MTA Tabiat Müzesi, Gordion Antik Kenti, Anadolu Medeniyetler Müzesi, Çanakkale ġehitliği, Aksaray Murat PaĢa Hamamı, Efes Antik Kenti, Yesemek Açık Hava Müzesi, Ankara Roma Hamamı, Kızılkaya cevaplarını vermiĢlerdir. Sosyal bilgiler öğretmenlerine yöneltilen bu soru karĢılığında alınan cevaplar neticesinde 17 adet tema oluĢturulup cinsiyet dağılımı, frekans hesaplaması yapılarak soruya verilen cevapların sayısal dağılım tablosu oluĢturulmuĢtur. Bu soru katılımcıların zihinlerindeki arkeolojik mekânın neresi olduğunu ortaya çıkarmak amacıyla sorulmuĢtur.

80

ÇalıĢmaya katılan sosyal bilgiler öğretmenlerinin arkeolojik mekân olarak tercih ettikleri yerler değerlendirildiğinde daha çok yaĢadıkları çevrelerdeki arkeolojik mekânları seçtikleri görülmektedir. KÖ1, KÖ5, KÖ6, EÖ1, EÖ3, EÖ4, EÖ5, EÖ6 isimli sosyal bilgiler öğretmenleri sadece yaĢadıkları ilin sınırları içindeki arkeolojik mekânları tercih etmiĢlerdir. Neden olarak ise mesafe olarak yakınlık ve öğrencinin ilk önce yakın çevresini tanıması gerektiği gösterilmiĢtir. KÖ4 isimli öğretmen tarafından öğrencinin yaĢadığı yöreye özgü bir arkeolojik mekâna gitmesi gerektiği neden olarak gösterilmiĢtir. Bazı öğretmenlerin ise daha önceden kendilerinin ziyaret ettikleri arkeolojik mekânları öğrencileriyle de ziyaret etmek istedikleri görülmüĢtür. EÖ5 isimli katılımcı ise öğrencilerini götürmek istediği arkeolojik mekânlara neden olarak Ģunları göstermiĢtir:

“AĢıklıhöyük. Burası dünyada ilk beyin ameliyatının yapıldığı yer ondan dolayı buraya götürmek isterdim. Çatalhöyük te olabilir. Ġnsanlar Hasan Dağı’nın patladığını çizmiĢler nedeni bu.” (EÖ5)

Neden belirten bazı öğretmenlerin görüĢleri ise:

“Ankara da MTA tabiat müzesi var benim çok ilgimi çekiyor oraya gidebilirdik. Nedenine gelince orada sosyal bilgilere ait her Ģey var onları gözlemlemelerini isterdim. Orayı görmeleri onlara farklı bir deneyim katardı diye düĢünüyorum.” (KÖ10)

“YeĢiltepe. Ihlara Vadisi. Selime, Kapadokya. Çünkü bu yerler Romalılara Bizanslılara Rumlara Türklere Osmanlılara ev sahipliği yaptı sadece bir medeniyete ait değil Selçuklulara bile ev sahipliği yaptı buralar nedeni bu.” (EÖ6)

Bazı katılımcılar ise arkeolojik mekân olarak bir yer söylemeyi tercih etmemiĢlerdir. Bunlar; KÖ3, EÖ9‟dur. EÖ9 isimli öğretmen arkeoloji biliminin en dip noktası olarak nitelendirdiği kazı alanı arkeolojik mekânını tercih edeceğini söylemiĢtir. GörüĢü Ģu Ģekildedir:

“Ben az önce de belirttiğim gibi kazı alanı tercih ederdim. Nedeni ise arkeolojinin en dip noktası orası bence.” (EÖ9)

Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin görüĢme formunun sekizinci sorusu sosyal bilgiler dersinde öğrencilerinizi arkeolojik bir mekâna götürmek isteseydiniz hangi

81

arkeolojik mekânı tercih etmiĢ olurdunuz? Neden? sorusuna verdikleri cevaplar aĢağıdaki gibidir:

(1) KÖ1: Kızılkaya AĢıklıhöyük yakın olduğu için. Ondan sonra Çatalhöyük olabilirdi.

(2) KÖ2: Peri bacaları selime, Ihlara vadisi, Ankara roma hamamı, Antep Yesemek açık hava müzesi.

(3) KÖ3: Müzeler ve ören yerlerini tercih ederdim.

(4) KÖ4: Çocukların ilgisini çekebilecek bir yere götürmek isterdim. Çocuğun yaĢadığı yere yöreye göre değiĢebilir. Aksaray‟da AĢıklıhöyük olabilir. Yöreye özgü bir yer olabilir. Ġzmir‟de olsak Efese götürmek isterdim.

(5) KÖ5: Yakın çevre tercih ederim. AĢıklıhöyük. Yakınlıktan dolayı yakın çevreden dolayı.

(6) KÖ6: Aksaray Murat PaĢa hamamına giderdik. Aksaray Acemhöyük.

(7) KÖ7: MuĢ Malazgirt ovasına götürmek isterdim. Yakın tarihle alakalı yerlere gitmek isterdim. Çünkü bana göre öğrenciler günümüzle bağlantıyı daha iyi kurarlar bu yerlerde.

(8) KÖ8: Çanakkale Ģehitliği. Çünkü günümüze daha yakın bir mekân öğrenciler günümüze daha rahat çıkarım yapar diye düĢünüyorum.

(9) KÖ9: Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi – Gordion. Ben gittim çok etkilendim.

(10) KÖ10: Ankara‟da MTA tabiat müzesi var benim çok ilgimi çekiyor oraya gidebilirdik. Nedenine gelince orada sosyal bilgilere ait her Ģey var onları gözlemlemelerini isterdim. Orayı görmeleri onlara farklı bir deneyim katardı diye düĢünüyorum.

(11) EÖ1: YeĢilova Acemhöyük. (12) EÖ2: Ġstanbul‟da Topkapı sarayı. (13) EÖ3: AĢıklıhöyük.

82

(15) EÖ5: AĢıklıhöyük. Burası dünyada ilk beyin ameliyatının yapıldığı yer ondan dolayı buraya götürmek isterdim. Çatalhöyük te olabilir. Ġnsanlar Hasan dağının patladığını çizmiĢler nedeni bu.

(16) EÖ6: YeĢiltepe. Ihlara Vadisi. Selime, Kapadokya. Çünkü bu yerler Romalılara Bizanslılara Rumlara Türklere Osmanlılara ev sahipliği yaptı sadece bir medeniyete ait değil Selçuklulara bile ev sahipliği yaptı buralar nedeni bu.

(17) EÖ7: Çatalhöyük‟e gitmek isterdik. Ġlk insanların yerleĢim yeri olması sebebiyle. Oradaki tarım aletlerini falan gördüklerinde derste anlattıklarımızla iliĢki kurup çıkarımda bulunabilirlerdi.

(18) EÖ8: Ihlara vadisi, Topkapı sarayı. Nedenine gelince Ihlara vadisi içinde bir bütünü barındırıyor. Yani her Ģeyi bulabilirsiniz orda. Topkapı sarayı da bence Osmanlının büyüklüğün öğrenciler tarafından anlaĢılması için en muazzam yer. (19) EÖ9: Ben az önce de belirttiğim gibi kazı alanı tercih ederdim. Nedeni ise arkeolojinin en dip noktası orası bence.

(20) EÖ10: AĢıklıhöyük, Acem höyük, Aksaray müzesi, Ihlara vadisi, selime gibi yerler olabilir. Ama en çok Hatay‟daki Titüs tünellerine götürmek isterdim orayı görmelerini isterdim çünkü iyi korunmuĢ sağlam bir yer.

4.1.8. Sizce Sosyal Bilgiler Dersinde Mevcut Eğitim-Öğretim Etkinliklerinden