Gjerstad taraf4ndan K4br4s’ta tespit edilen Beyaz Boyal4lar grubu, kronolojik s4ra ve özellikleri dikkate al4narak s4n4fland4r4lm4;t4r.29 Soli Höyük’te ele geçen bu s4n4fa ait konsantrik daireli seramik parçalar4n4n benzer örnekleri, Beyaz Boyal4lar IV grubuna aittir. Ancak bezemenin i;leni;inde ve yap4m tekniklerinde baz4 farkl4l4klar görülmektedir.
Gjerstad taraf4ndan yap4lm4; olan .Ö. VIII.- VII. yy. tarihlenen Beyaz Boyal4lar IV grubuna dahil olan K4br4s seramiklerinin hamur ve astar rengi Beyaz Boyal4lar III grubuna benzemektedir. Hamur rengi kahverengi ve ye;ilimsidir. Baz4 durumlarda hamur renginin k4rm4z4 ile kahverengi tonlarda oldu+u da görülmektedir. Astar genellikle devetüyü, bej ve kahverengidir. Süslemede daha çok mat siyah kullan4lm4;t4r. Ancak baz4 örneklerde süsleme kahverengi yap4lm4;t4r. Bu grup alt4nda incelenen malzemenin hepsi çark yap4m4d4r.30
Beyaz Boyal4lar olarak adland4r4lan bu grup içinde 1 – 26 numaral4 seramik parçalar4 bulunmaktad4r (Lev. I – VII). Soli Höyükte Beyaz Boyal4lar IV grubuna dahil seramiklerin hamur renklerinin pembe, aç4k kahve, aç4k sar4, k4rm4z4ms4 kahve ve ye;ilimsi devetüyü; astar renklerinin ise aç4k kahve, aç4k sar4, devetüyü ve bej tonlar4nda oldu+u gözlemlenmi;tir. Bezemenin yap4m4nda siyah nadir olmak üzere genellikle kahverenginin tonlar4 kullan4lm4;t4r. Pi;me durumlar4 iyi ve orta derecededir. Bu grup içinde incelenen parçalar4n tamam4 çark yap4m4d4r. Katk4 maddesi olarak kum ve kireç kullan4lm4;t4r. Konsantrik dairelerin yap4m4nda, kullan4lan pergel ayak izleri görülmektedir.
Beyaz Boyal4lar grubu içinde katalog 3 – 26 numaral4 parçalar, konsantrik daireli kapal4 kaplara ait gövdeleri; krater (Lev. I, Res.1 a-b) ve kase (Lev. II, Res.2 a- b) a+4z parçalar4 da bu grup içinde yer alan aç4k kaplar4 olu;turmaktad4rlar.
29 Ayr4nt4l4 bilgi için Bkz: Gjerstad 1948, s. 49 - 59; Beyaz Boyal4lara ait s4n4fland4rma içindeki hamur, astar ve boyama renkleri ayr4nt4l4 bir ;ekilde verilmi;tir.
Soli Höyük’te bulunan Beyaz Boyal4lar s4n4f4na ait aç4k kap a+4z parçalar4, kap formlar4 bak4m4ndan K4br4s konsantrik daireli seramikleriyle benzer özellikler gösterse de bezemenin uygulan4; ;eklinde baz4 farkl4l4klar bulunmaktad4r.31 Ancak ana süsleme unsuru olarak yatay konsantrik daire s4ralar4 ve yatay bantlar tercih edilmi;tir. Genellikle a+4z bölümü, inceledi+imiz a+4z parçalar4nda da (Katolog no 1 -2) görüldü+ü gibi bant biçiminde boyanm4;t4r ve iç yüzeyde de bezeme olarak yatay bant ile ;eritlerin kullan4ld4+4 görülmektedir. D4; yüzeyde yatay düzenlemedeki konsantrik daire s4ralar4 a+4z bölümünün hemen alt4ndan ba;lamaktad4r. Kratere ait a+4z parças4nda (Katalog no: 1, Çiz. I-1) konsantrik daire, a+4z alt4nda bulunan yatay banda te+et olarak yap4lm4;t4r. Ayr4ca dudak üzerinde dil motifi yer almaktad4r. Bu tarz bezeme kendi içinde farkl4l4klar gösterse de K4br4s krater ve amphora örneklerinde de benzer uygulaman4n oldu+u bilinmektedir.32
Bu grup içinde testiye ait gövde parçalar4n4n yo+unlukta oldu+u görülmektedir (Lev. III, Res. 3-4, Çiz. IV- 3,4; Lev. V, Res.8). Bunlar4n aras4nda, üzerinde çad4r motifinin ve yan taraf4nda dikey düzenlemedeki konsantrik dairenin bir bölümü korunmu; gövde parças4 yer almaktad4r (Lev. III, Res. 3; Katalog no:3). Bu motif, kab4n omuz bölümünde bulunup K4br4s testilerinde yayg4n olarak kullan4lm4;t4r.33 Süsleme olarak dikey düzenlemede biri tam, di+erinin ise sadece d4; halkas4n4n bir bölümü korunmu; olan konsantrik daire s4ral4 gövde parças4n4n üzerinde kulp ç4k4; yerinin izleri belirgindir (Lev. IV, Res. 4; Katolog no: 4). Bu tarz konsantrik dairelerin benzer uygulan4; ;eklini K4br4s testileri üzerinde görmek mümkündür. Testi gibi kapal4 kaplar4n ön ve arka yüzlerinde dikey düzenlemedeki konsantrik dairelerin, kab4n kar4n k4sm4n4 bir halka olu;turacak ;ekilde çevreledi+i bilinmektedir.34 Testiye ait olabilecek gövde parçalar4 (Lev. V, Res.8; Katalog no:17,18,19) üzerindeki bezemenin uygulan4; biçimi aç4s4ndan, yerel özellikler gösterdi+i dü;ünülmektedir. Bu parçalar üzerinde yer alan dikey düzenlemedeki konsantrik daireler ve testiyi çevreleyen halka s4ralar4n4n K4br4s testilerinde yayg4n süsleme unsuru olarak kullan4ld4+4 bilinse de konsantrik daireye te+et olup etraf4n4
31 Gjerstad 1974, fig. 3, no: 2; Taylor 1959, fig.5, no: 9; Postgate 1999, fig 26. 32 Badre 1998, fig. 7, no:6; Taylor 1959, fig. 3, no: 4.
33 Stampolidis 1998, fig.107,111; Hanfmann 1963, pl. 68, no: 445. 34 Hanfmann 1963, pl. 68, no: 445; Postgate 1996a, s. 456, fig. 11.
çevreledi+i dü;ünülen içi bo; küçük halkalar, K4br4s kaplar4nda farkl4 bir düzenlemede nadir olarak görülmektedir.35
Baz4 kapal4 kap gövde parçalar4 üzerinde, d4; bordürü kal4n; içinde ince ve merkezinde kal4n bordürlü (Lev. IV, Res.5) veya 2’li küçük halkalar4n olu;turdu+u (Lev. IV, Res.6) konsantrik daire bezemelerinin bir bölümü korunabilmi;tir. Bu stilde yap4lan konsantrik dairelerin benzerleri K4br4s seramikleri üzerinde yer almaktad4r.36 24, 25, 26 numaral4 gövde parçalar4nda da iç içe halkalardan olu;an konsantrik dairenin bir bölümü görülmektedir. Bu konsantrik dairelerin d4; bordürü kal4n, içindeki halkalar ise daha ince yap4lm4;t4r (Lev. VII, Res.11). Bu gövde parçalar4ndaki konsantrik dairelerin benzerleri, K4br4s kapal4 kaplar4n omuz ve gövde bölümünde kar;4m4za ç4kmaktad4r.37 Ancak inceledi+imiz bu gövde parçalar4n4n üzerinde yer alan konsantrik dairelerin sadece bir bölümünün korunmu; olmas4 ve yan4nda ba;ka bir süsleme unsurunun olmay4;4; bezemenin uygulan4; tarz4n4n, kap üzerindeki yerinin ve benzer örneklerinin kesin olarak saptanmas4n4 zorla;t4rm4;t4r.
Bu grup içinde di+erlerinden daha büyük kal4n bordürlü konsantrik daireye te+et olan (Katalog no: 14-16) ya da etraf4nda dikey düzenlemede konsantrik dairelerin (Katalog no:16) bir bölümü korunmu; kapal4 kap (testi - amphora?) gövde parçalar4 da yer almaktad4r (Lev. V, Res. 7). Bu tarz bezeme uygulamas4, K4br4s seramikleri içinde Beyaz Boyal4lar38 ve ki Renkliler39 (Bichrome IV) gruplar4na ait kaplar aras4nda yayg4nd4r. nceledi+imiz bu gövde parçalar4nda bezemenin tam olarak korunamam4; olmas4 nedeniyle hamur, astar ve boyama özellikleri dikkate al4narak Beyaz Boyal4lar s4n4f4 içine dahil edilmi;tir.
Yatay ;eritler üzerinde konsantrik dairenin bir bölümü korunmu; olan gövde parçalar4 da Beyaz Boyal4lar grubu içinde yer almaktad4r (Lev. VI, Res.10). K4br4s
35 Taylor 1959, fig.2, no:9.
36 Nicalau 1968, pl.123, fig.5; Hanfmann 1963, pl. 71, no 555; Lund 1986, pl. 19.60, fig. 45. 37 Karageorghis 1987, pl. XXXIX, fig.8, no: 25,37; Karageorghis 1983, pl. LXXV, fig. 81,83; Gjerstad 1948, fig. XXIX, no: 12, 13a
38 Hanfman 1963, pl.65, no: 345
39 Gjerstad 1974, fig.2, res.5-fig. 3, res.5; Taylor 1959, pl.XXII, fig. 3a, ;ek.4; Hanfmann 1963, pl. 65, no: 352; Postgate 1999, s. 118, fig. 28.
tipi amphora ve testi gibi kapal4 kaplar üzerinde bu tarz bezemenin uyguland4+4 görülmektedir.40