• Sonuç bulunamadı

II. BÖLÜM:LİTERATÜR

2.7. Minnettarlıkla İlgili Yurt Dışında Yapılan Çalışmalar

2.7.1. Minnettarlığın yararları ile ilgili çalışmalar

2.7.1.3. Hem beden hem de ruh sağlığına yararları ile ilgili çalışmalar….…

minnettarlıkla ilgili beden ve ruh sağlığı alanında ayrı ayrı yapılan çalışmalar olduğu gibi, minnettarlığın hem beden hem de ruh sağlığı üzerindeki olumlu etkileriyle ilgili de çok sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu çalışma bulguları minnettarlığın sosyal, sağlık, iş, karakter ve duygusal alanlarda kişilere çeşitli faydalar sağladığını göstermektedir. Buna göre minnettarlık sosyal olarak arkadaşlık ilişkilerini, iş dünyasında verimi, iş doyumunu ve iyi oluşu, karakter özelliği olarak ise kişilerin kendilerine olan güvenini artırmaktadır. Ayrıca minnettarlık ve iyimserlik el ele yürümekte ve duygusal anlamda kişilerin maneviyatını ve dayanma gücünü de artırmaktadır (Lenhart, 2013). Örneğin; Hill, Allemand ve Roberts (2013) tarafından, minnettarlığın bedensel ve ruhsal sağlık üzerindeki etkisini incelemek amacıyla, yaş aralığı 19-84 arasında değişen, %57’si kadın, toplamda 962 kişi ile gerçekleştirilen bir çalışmada minnettarlık, bedensel ve ruhsal sağlık, sağlık sorunları için yardım alma ve beslenme, egzersiz, öznel-sosyal iyi oluş ve ilaç kullanımı gibi sağlık aktiviteleri ve beş büyük kişilik özelliği (dışadönüklük, uyumluluk, öz disiplin, nevrotizm, açıklık) ölçülmüştür. Sağlık sorunları için yardım alma ile ilgili geliştirilen formda katılımcılara bedensel, ruhsal, zihinsel ve sosyal sağlık ile ilgili varsayımsal durum senaryoları verilmiştir. Sonuç olarak minnettar bireylerin doktor kontrolü, ilaç kullanımı, sağlıklı beslenme, sosyal destek alma gibi

konularda diğer bireylere göre daha aktif oldukları bulunmuştur. Ayrıca minnettarlık ile bedensel ve ruhsal sağlık arasında da olumlu bir ilişki bulunmuştur. Fakat bedensel ve ruhsal sağlık yaşlı katılımcılarda genç katılımcılara göre daha güçlü bulunmuştur. Yani minnettarlık ve sağlık arasındaki ilişkinin yaş gruplarına göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Ek olarak minnettar kişilerin daha az kaygılı olduğu, daha fazla enerjik, öz disiplinli, iyimser olduğu ve

daha fazla duygusal istikrara sahip oldukları bulunmuştur. Minnettar kişilerin bedensel

sağlıklarının daha iyi olması sonucu, bu kişilerin yaşam sürelerinin de arttığı ifade edilmiştir.

Minnettarlığın hem beden hem de ruh sağlığı üzerindeki etkisini inceleyen bir başka çalışma da Emmons ve Crumpler (2000) tarafından yapılmıştır. Bu çalışmada sağlıklı psikoloji seminerine katılan üniversite öğrencilerine 10 hafta boyunca deneysel bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Çalışmada öğrenciler üç gruba ayrılmıştır. Birinci gruptan hafta boyunca kendilerini etkileyen en önemli beş olayı yazmaları, ikinci gruptan hafta boyunca yaşadıkları güçlükleri yazmaları ve üçüncü gruptan ise hafta boyunca minnettarlık duydukları beş olayı yazmaları istenmiştir. Çalışmada öğrencilere ayrıca sorunlarla başa çıkma davranışlarını, sağlık ile ilgili olan aktivitelerini (ilaç kullanımı vb.), bedensel ve duygusal belirtilerini gösteren haftalık bir defter tutmaları, burada hem boğaz ağrısı, burun akıntısı, baş ağrısı vb.

gibi bedensel durumlarını ifade eden cümleler hem de duygusal yönlerini ifade eden mutlu, minnettar vb. gibi sıfatlar yazmaları, aynı zamanda yaşadıkları zorlu olaylarla nasıl başa çıktıklarını, bu olaylarla başa çıkarken herhangi bir sosyal destek alıp almadıklarını yazmaları da istenmiştir. Aldıkları sosyal desteği karşı tarafa iletmek amacıyla minnettarlık mektubu yazma çalışmaları yaptırılmıştır. Sonuç olarak sorunlarla baş edebilen ve sosyal destek alan katılımcılar hayatlarından daha memnun olduklarını ve geleceğe daha umutla baktıklarını ifade etmişlerdir. Ayrıca minnettarlık eğilimi yüksek olan öğrenciler, güçlükle karşılaşan öğrencilere göre daha az bedensel şikayet belirtmiş ve daha çok olumlu duygulara

odaklanmıştır. Ayrıca minnettar olan öğrencilerin daha fazla spor yaptıkları ortaya çıkmıştır.

Benzer olarak minnettarlığın hem beden hem de ruh sağlığı üzerindeki etkisini inceleyen bir başka çalışma da Emmons ve McCullough (2003) tarafından, birbirinden farklı üç çalışma ile gerçekleştirilmiştir. Birinci çalışma 54 erkek, 147 kadın toplamda 201

üniversite öğrencisi üzerinde yapılmıştır. Bu kişiler içerisinde dokuz kişinin verileri

kaybetmesi ya da eksik veriler vermesi nedeniyle veri analizine alınmamıştır. Bu çalışmada

öğrenciler üç farklı gruba ayrılmıştır. Birinci gruptan hafta boyunca minnettarlık duydukları beş olayı, ikinci gruptan hafta boyunca zorlandıkları veya güçlük yaşadıkları olayları ve üçüncü gruptan hafta boyunca kendilerini etkileyen beş olayı yazmaları istenmiştir. Sonuç olarak hafta boyunca yaşadıkları güçlükleri ve kendilerini etkileyen olayları yazan gruplara göre minnettarlık grubunun, hayatlarından daha memnun oldukları ve kendilerini daha iyi hissettikleri bulunmuştur. Minnettarlık grubunda olanlar daha az bedensel rahatsızlık yaşadıklarını bildirmişler ve daha fazla spor yaptıklarını ifade etmişlerdir. İkinci çalışma ise 41 erkek, 125 kadın toplamda 166 üniversite öğrencisi üzerinde yapılmıştır. Bu kişiler içerisinde dokuz kişinin verileri kaybetmesi ya da eksik veriler vermesi nedeniyle veri analizine alınmamıştır. Bu çalışmada öğrencilere günlük ruh halleri ve sağlık durumları ile ilgili olarak günlük deneyim değerlendirme formları dağıtılmıştır. Bu değerlendirme formlarında günlük ruh hallerini belirlemek amacıyla çeşitli duygu ifadeleri verilmiş ve katılımcılardan bu duygu ifadelerini işaretlemeleri istenmiştir. Sağlık durumları ile ilgili olarak da spora ne kadar vakit ayırdıkları, kafeinli içecekleri tüketme durumları, ağrı kesici ya da alkol alma vb. gibi durumlarını listelemeleri istenmiştir. Katılımcılara gece uyku sürelerini kaydetmeleri ve formlarda uyku kalitelerini değerlendirmeleri istenmiştir. Ayrıca katılımcılara her gün birilerine sosyal destek sağlayıp sağlamadıkları da sorulmuştur. Sonuç olarak

minnettar kişilerin daha olumlu duygular hissettikleri, daha fazla olumlu sosyal davranışta bulundukları saptanmıştır. Ayrıca minnettar kişilerin uyku süresi ve kalitesinde önemli artışlar olmuştur. Üçüncü çalışma 21 erkek, 44 kadın toplamda 65 nöromüsküler hastalığı olan, yaş aralıkları 22-77 arasında değişen insanlar üzerinde yapılmıştır. Bu çalışmada katılımcılara ikinci çalışmadaki günlük deneyimlerini değerlendirme formlarına benzer formlar verilmiştir.

Her bir katılımcıdan formları gün sonunda doldurmaları ve bu formları yaşadıkları günün bir özeti olarak düşünmeleri söylenmiştir. Sonuç olarak birinci çalışma ve ikinci çalışmadakine benzer bulgular saptanmıştır.