Firmaların finansal tablo bilgilerini etkin ve verimli kullanabilmeleri için , hazırlattıkları finansal tabloları karşılaştırabilmeleri gerekmektedir. Bu ise firmanın heryıl aynı muhasebe politikası kullanmasını gerekli kılmaktadır. Her yıl değişkenlik gösteren muhasebe politikaları firmanın hazırlanan finansal tablo verilerinin
60
karşılaştırma yapmalarına olanak vermez158.
3.2.1. Nakit Ve Benzerleri Politikası
Nakit ve nakit benzeri şirketin kısa vadede nakit para, vadesiz mevduat varlıklarının ele alındığı politikalarıdır.Şirket kısa vade deki uygulayacağı politika nakit ve nakit benzerlerinin bir yıl içinde nakte çevrilebilecek varlıkların ele alınmasıdır.
3.2.2.Finansal Yatırım Politikaları
Finansal varlıklar içindeki alım ve/veya satım amaçlı veriler , Şirket
muhasebeleştirme işleminde gerçeğe uygun değerle ölçülmüş değerlerle muhasebeleştirilmelidir.Şirket yapabildiği bu tür değerlendirmeler sonucunda ortaya çıkması muhtemel gelir (kazanç)/giderler ,muhasebe kayıtlarında kar/ zarar hesaplarına ilave edilmesi gerekmektedir.
Şirket elde bulundurduğu finansal yatırımları vade sonuna kadar elde
tutabilme kabiliyetine sahiptir.Şirket bu aşamada finansal yatırımları için etkin faiz yöntemi kullanarak finansal yatırımı değerler.değerleme sonucunda elde ettiği gelir/giderler ,muhasebe kayıtlarında kar/zarar hesabına aktarılarak değerlenir.
3.2.3.Ticari Alacaklar Politikası
Vadeli satışlardan kaynaklanan ticari faaliyetle ilgili alacaklardır.Bunlar çoğu
zaman faiz oranı belirtilmemiş kısa vadeli alacaklardır.Sadece fatura tutarı dikkate alınarak değerlenir.
Ticari alacaklarda faiz oranlarının belli olmaması durumunda ticari alacağın
değerlemesinde emsal faiz oranı dikkate alınır.Genellikle libor oranları kullanılır. Şirketin Ticari alacaklarının fatura tutarı ile, libor oranı ile değerlenmiş Ticari alacaklarının tutarı arasında her hangi bir fark var ise bu fark Bağımsız denetim tekniği açısından TMS 39 Finansal Araçlar standardına uhasebeleştirilmesi gerekmektedir.
3.2.4.Stoklar Politikası
Stoklar, maliyet veya net gerçekleşebilir değerden düşük olanı ile değerlenir. Stokların maliyeti tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir.
3.2.5.Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Politikası
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, inşaat yapma amaçlı,kira geliri veya değer artış kazancı ya da her üçünü birden elde etmek amacıyla elde edilip, elde tutulan
158 Richard Baldwınd, Journal of International Economics, Volume 92, Issue 1, Genewa, 2014, s.51– 62.
61
gayrimenkullerdir159.
3.2.6.Duran varlıklar (maddi duran varlıklar-maddi olmayan duran varlıklar)politikası
Şirket duran varlıkları ile ilgili uygulaması gereken esaslar Türkiye muhasebe standartları içinde yer alan stoklar başlıklı standart ile,maddi duran varlık standardının uygulanmasını zorunlu kılmaktadır.Şirket burada gerçeğe uygun değeri esas alarak işlem yapmak zorundadır.
3.2.7. Varlıklarda Değer Düşüklüğü Politikası
Şirket varlıklarında değer düşüklüğünün oluştuğu durumda ,Bu varlığın geri dönüşümünün imkansızlığı söz konusu ise, değer düşüklüğünü değerleyerek uygulamalıdır.
3.2.8. Vergilendirme ve Ertelenmiş Vergi Politikası
Şirketin cari dönemdeki vergi geliri veya vergi gideri ile Şirketin ertelenmiş vergi gideri veya vergi gelirleri toplamı şirketin toplam vergi gideri veya gelirini oluşturur.Şirketin cari dönemde oluşan vergi matrahı, Cari dönemdeki gelir ve gider farkından oluşur. Şirketin vergisi ise , Hesaplanan dönem karının zorunlu vergi oranı ile hesaplanır.Şirketin vergi yükü ise, dönem sonu bilanço verileri ilezorunlu vergi oranı ile hesaplanır.
3.2.9. Kiralama İşlemleri Politikası
Finansal Kiralamada şirket’e kiralanan varlığın mülkiyeti ile ilgili bütün risk ve
faydaların devrini öngören finansal kiralamalar, finansal kiralamanın başlangıç tarihinde, kiralamaya söz konusu olan varlığın gerçeğe uygun değeri ile kira ödemelerinin bugünkü değerinden küçük olanı esas alınarak yansıtılmaktadır.
3.2.10. Karşılıklar,Şarta Bağlı Hükümler Politikası
Karşılıklar ancak şirketin geçmişten gelen ve halen devam etmekte olan bir yükümlülüğü varsa, bu yükümlülük sebebiyle işletmeye ekonomik çıkar sağlayan kaynakların elden çıkarılma olasılığı mevcut ise ve yükümlülüğün tutarı
güvenilir bir şekilde belirlenebiliyorsa kayıtlara alınır160.
3.2.11. Hasılat Politikası
Hasılat Şirkete sağlanan her türlü gelir unsuru para ve para ile ölçülebilen girdileridir.Bu girdilerin güvenilir şekilde ölçümü esas alınmalıdır. Şirketin hasılatının oluşabilmesi için her türlü gelir girdilerinden , gelirin oluşmasını sağlayan çıktıların (indirimlerin)düşülmesi ile sağlanan net varlık hasılattır.
159 Erol Demir, İnşaat ve Gayrimenkul Muhasebesi, Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim Kuruluşu, İstanbul, 2016, s.182-186.
62
3.2.12. Tahakkuk Etmemiş Finansal Gelir ve Giderler Politikası
Şirketin tahakkuk etmemiş finansal gelir ve giderleri ,Şirketin Vadeli alımları ve satımların üzerinde yer alan gider ve gelirlerdir.Bu gider ve gelirler Vadeli ve kredili alım , satımı boyunca uygulanacak faiz , etkin faiz yöntemidir.Bu yöntemle hesaplanan faiz Diğer gider ve gelirler sütunu altında gösterilmesi gerekmektedir.
3.2.13. Borçlanma Maliyetleri Politikası
Özellikli varlıkla ilişki kurulabilen borçlanma maliyetleri ,özellikli varlığın
altında aktifleştirilir.Gelecekte bu özellikli varlıktan fayda sağlanması durumunda borçlanma maliyeti, özellikli varlık maliyetine ilave edilmesi gerekmektedir. Bu tip borçlanma dışındaki maliyetler ise Şirketin inceleme dönemindeki gider unsurları olarak muhasebeleştirilmesi gerekmektedir.Şirkette özellikli varlık bulunmamaktadır.
3.2.14. Finansal Risk Yönetimi Politikası
Şirketin ticari alacaklarının elde edilememesinden kaynaklanan risk Şirketin tahsilat riskini oluşturur. Şirket tahsilat riskine karşı üst yönetimin piyasa koşullarına göre belirleyeceği stratejileri uygular.Bu uygulama esasları içinde yargıya intikal eden ticari alacakları için şüpheli alacak karşılığı ayırabilmektedir.
Şirketin para değerlerinin döviz kuru karşısındaki farklılığa karşın oluşan gider ve gelirlerde kur riskini oluşturur.
Şirketin Finansal ihtiyaçları ve finansal taahütlerini yerine getirebilmek için ihtiyacı olan para teminindeki riski ise Şirketin likitide riskini oluşturur.
3.2.15. Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar Politikası
Şirket bilanço tarihinde ,Şirket lehine veya aleyhine cereyan eden her türlü olayı ifade etmediği veya sehven unuttuğu olayların ifade edilmesi gerektiğinin vurgulanmasıdır.Şirketin bilanço tarihinden sonraki olayların ifade edilmesi Türkiye muhasebe standartlarının (TMS-10 ) hükümlerinin uygulanması ile Şirketin finanasal tabloları olaylara bağlı olarak yeni şekle getirilmesi esası uygulanmalıdır.
3.2.16. Devlet Teşvik ve Yardımları Politikası
Şirket devletten aldığı bağış ve yardımları gerçeğe uygun değerle,değerleme yaparak muhasebe kayıtlarına almak zorundadır.Bağış ve teşvikler yıllar itibari ile karşılaştırıldıklarında tutarlı olmak zorundadır.bağış ve teşvikler ilgili yılda gelir unsuru olarak muhasebeleştirilmek zorundadır.
3.2.17. Nakit Akış Tablosu Politikası
Şirkette nakit akış politikasını oluşturan unsurlar ,Şirketin nakit ve nakit benzerleri varlıklarının açılımıdır.Şirkette nakit işlevi vadesiz mevduat demektir.Nakit benzeri ise Nakte kolayca çevrilebilecek varlıkları ifade ederler.Şirket varlıklarındaki net değişimi kolayca ifade edebilmesi için nakit akış tablosunu düzenlemek zorundadır.
63
3.3. ZYX İNŞAAT SAN.A.Ş'NİN BAĞIMSIZ DENETİM UYGULAMA MODELİ