Bağcılar'da Doğrudan Demokrasi Uygulaması "HALK

Bağcılar Belediyesi'nin örnek bir proje olarak başlattığı ve geleneksel bir hale getirdiği Halk Meclisi toplantıları her yıl bahar ve yaz aylarında Bağcıların her bir mahallesinde ayrı ayrı yapılmaktadır. Halk Meclisi toplantılarında Bağcılar Belediye Başkanı, yardımcıları ve birim müdürleri mahalle sakinlerinin karşısına çıkmakta ve sorunları dinlemektedir.

Halk Meclisi toplantıları ile halkın sorunları yerinde dinlenip, bu sorunlara çözümler üretilmektedir. Yurttaşlar tarafından dile getirilen proje önerileri ise daha sonradan değerlendirilmek üzere ilgili müdürler tarafından not alınmaktadır.Her mahallede; resmi kurum ve kuruluş yetkililerinin katıldığı, halkın takdir, istek, şikayet ve temennilerini aracısız ifade edebildiği, katılımcı yönetim, katılımcı demokrasi, şeffaf, hesap verebilir, vatandaş odaklı yönetişim anlayışının sergilendiği yerel yönetimde yerindelik ve doğrudan demokrasinin ülkemizde görülen ender örneklerinden birsidir Halk Meclisleri.

Halk Meclisleri yerel demokrasi açısından iyi bir örnek oluştursa da yapılan toplantılarda dile getirilen önerilerin belediye idaresi açısından herhangi bir bağlayıcılığının olmaması bu toplantıların tam olarak yerel katılım örneği oluşturmadığı gerçeğini ortaya çıkarmaktadır. Bu durumdan

kurtulup Halk Meclislerinin tam olarak bir yerel katılım örneği oluşturmasını sağlamak için Bağcılar Belediyesinin toplantıda dile getirilen öneri ve projelerin hepsini hiç bir elemeden ve engellemeden geçirmeden belediye meclisine sunarak oylamadan geçirebilir. Eğer bu uygulama hayata geçirilirse, Halk Meclisleri için hem bir standart oluşturmuş hem de halkın yönetime katılımı dolaylı yoldan da olsa sağlanmış olacaktır.

2.5.2. Türkiye' de İlk Yerel Kurul "İstişare Kurulu"

İstişare Kurulu çeşitli kesimlerden temsilcilerinin katılımıyla yapılan toplantılardan oluşmaktadır. 2012 yılında 41. Ve 42. İstişare kurulu toplantıları yapılmıştır. İstişare Kurulunda toplumun tüm kesiminden temsilci bulunmaktadır. Bu istişare kurulunda Bağcılar Belediyesi'ne yönelik var olan sorunlar ve bu sorunlarının çözümüne yönelik öneriler sunulup ve projeler oluşturulmaktadır.

2.5.2.1. İstişare Kurulu Katılımcılar ve Önemi

İstişare kurulu toplantıları, ilçe kaymakamı, belediye başkanı, siyasi parti temsilcileri, İl Genel Meclisi Üyeleri, Belediye Meclisi üyeleri, mahalle muhtarları, resmi kurum ve kuruluşlarının yöneticileri, sivil toplum örgütlerinin temsilcileri, her mahalleden halk önderleri ve belediye bürokratlarından oluşan en az 600 kişinin katılımıyla yapılmaktadır.

İstişare kurulu toplantılarının önemi hemşeri bağlarının güçlendirilmesi ve daha da önemlisi halkın yönetime katılımı sağlanmaya çalışılmaktadır. İlk defa Bağcılar belediyesi tarafından oluşturulan İstişare Kurul'u bu açıdan Bağcılar için ayrı bir öneme sahiptir. İstişare Kurulu toplantılarına katılan kesimlere katılanlara bakıldığında, ilçe sınırları içerisinde yaşayan vatandaşların tamamının bu toplantılarda temsil edildiği görülmektedir. Bu da halkın yönetime katılımı yönünde son derece büyük bir önem arz etmektedir.

2.5.2.2. Kent Konseyine Öncülük Etmesi Bakımından İstişare Kurulu

Sivil toplumunyerel yönetimlere katılımını kolaylaştırmak için konseyler hayata geçirilmiştir. Bu açıdan İstişare Kurulu toplantıları Kent Konseylerinin kurulmasına öncülük etmiştir diyebiliriz. Bu bakımdan İstişare Kurulu Toplantılarına katılan kesimler ile Kent Konseyini oluşturan kesimlerinin büyük ölçüde örtüştüğü görülmektedir.

Bu açıdan Kent Konseyi üyelerine bakacak olursak; • İlçe kaymakamı veya kaymakamı temsilcisi • Belediye Başkanı veya başkanın temsilcisi

• İlçe Kaymakamlığı tarafından belirlenen kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri ( sayıları 102’ i geçmeyecek şekilde)

• Mahalle Muhtarları (sayısı 20’ i geçmemek üzere)

• Siyasi parti temsilcileri (ilçede teşkilatlarını kurmuş olanlar)

• Yüksekokul temsilcileri

• Kamu Kurum niteliğindeki meslek kuruluşlarının temsilcileri –Vakıflar –Noterler –Sendikalar-Dernekler (ilgili olanların tespiti yapılarak davet edilecek) temsilciler. Yani sivil toplum kuruluşları (STK)

• Kent Konseyince kurulan meclis ve çalışma guruplarının temsilcileri (Daha önceden kurulmuş olan Kadın ve Gençlik Meclislerinin Başkanları) çalışma grubu, konsey tarafından oluşturulduktan sonra temsilcisi olacaktır.

Buradan görüldüğü gibi İstişare Kurulu Toplantılarına katılanlar ile Kent Konseyi'nin üyeleri hemen hemen aynıdır. Kent Konseyleri siyasi ve

yerel katılım bakımından son derece yüksek bir öneme sahiptir. Bu açıdan bakıldığında Bağcılar Belediyesi İstişare Kurulu ile Türkiye'de yerel katılım konusunda bir ilki gerçekleştirmiş ve yerel katılım konusunda diğer yerel yönetim kuruluşlarına nazaran bir adım daha önde bulunmaktadır.

Kent Konseyleri ve İstişare Kurulu her ne kadar yerel katılım konusunda Bağcılar Belediyesi ve Türkiye için büyük öneme sahip olsa da bu kurullarca önerilen projeler ve alınan kararlar sadece tavsiye niteliğindedir. Bu açıdan bakıldığında Türkiye de yerel katılımın tam olarak sağlanamadığı gerçeğiyle karşı karşıya kalmaktayız.

2.5.3. Kadınlar Meclisi ve Kadınlar Şurası

Kadınlar Meclisi; Bağcılarda hayatını sürdüren kadınların beklentileri, gereksinimleri ve sorunları ışığında; karar alma, düşüncelerini korkusuzca ifade etme, çözüm üretip ve uygulayabilme mekanizmalarını geliştirmeye yarayan ve kadınların kendi sorunlarına sahip çıkmalarını teşvik eden demokratik bir platformdur. Kadın Meclisi; eğitim, düşünce ve sınıf ayrımı yapmadan kadınların temsil edilmesini sağlamaktadır.109

Kadın Meclisi; bu meclisin üyeleri Bağcılarda yaşayan kadınlardan oluşmaktadır. Belediyenin yapmış olduğu duyuruya istinaden dilekçe ile başvuran her tahsil seviyesindeki kadınların, kendi aralarında seçecekleri 45 üyeden meydana gelir. Kadın Meclisi; üyeler tarafından seçilen bir başkan, iki başkan vekili ile iki katip tarafından idare edilir. Kadınlar Meclisi tarafından hazırlanan iç tüzük doğrultusunda; meclisin çalışma düzeni, faaliyet konularının belirlenmesi, meclis organlarının seçimi ve çalışma esasları belirlenmektedir.

Kadın Meclisi üyesi olabilmek için; • Bağcılar´da ikamet etmek,

• Başvuru formunu doldurmak,18 yaşından gün almış olmak yeterlidir.

Bağcılar Belediyesi Kadın Meclisinin amacı Bağcılar’da yaşayan; • Kadınların, toplumsal hayattaki rollerini arttırmak; kültür, sanat, iş, üretim, siyaset, gibi konularda söz sahibi olmalarını ve karar alma süreçlerindeki etkinliklerini sağlamak,

• Kadınların, araştıran, üreten ve girişimci vatandaşlar olmalarını desteklemek ve kişisel karar almalarını geliştirmek,

• Kadınların kent ve kentli kadının sorunları ve sorumlulukları konusunda bilinçlenmesini sağlamak, aynı zamanda kadın gözünden politikalar üretip, kentsel yaşam ve kente ait olma duygularını geliştirmek,

• Aile içi şiddete ve kadınlara karşı yapılan her türlü ayrımcılığa karşı kadınları bilinçlendirmek, kadınların gereksinimlerinden, beklentilerinden ve sorunlarından hareketle projeler ve çözüm önerileri üreterek bunları gerçekleştirmeye yönelik çalışmalar yapmak.

• Çevre bilinci edinmelerine yardımcı olmak ve yaşadıkları kentin sorunları ile ilgilenmelerini sağlamak,

• Toplumun temelini oluşturan ailede, anne sorumluluğunu üstlenmenin önemini anlamak ve anlatmak,

• Kadınların güçlendirilmesini ve cinsiyet eşitliğine destek vererek daha eşit bir topluma ulaşmayı sağlamak,

• Kadınların, projeler üretmede aktif rol almalarını ve bu projelerin yetkili makamlara iletilmesinde etkili çoğunluk olarak temsil edilmelerini sağlamak,

• Kadınların kentsel hayata aktif olarak katılmalarını sağlamak,

• Kadınların kente ait olma duygularının arttırılmasına ve geliştirilmesine yardımcı olmak,

• Kadın Meclisi’ni kentsel, ulusal ve uluslararası düzeyde temsil etmek ve bu amaca uygun aktiviteler düzenlemek,

• Milli ve Manevi değerlerine, gelenek ve göreneklerine ve tüm toplumsal değerlerine sahip çıkan bir kuşağın yetişmesi için her türlü çalışmayı yapmaktır.

Kadınlar meclisi 2013 yılına kadar toplamda 10 defa Kadınlar Şurası düzenlemiştir. Bu şuralara alanında uzman bilim adamı, doktor, sosyolog, psikolog, avukat, çeşitli sivil toplum örgütü temsilcileri ve siyasetçiler konuşmacı olarak katılmaktadır. Şuralarda ülkemizde ve Bağcılar'da yaşayan kadınların sorunları tespit edilmekte ve alanında uzman katılımcıların desteğiyle bu sorunlara çözüm önerileri getirilmektedir. Bu çözüm önerileri Kadınlar Meclisi tarafından takip edilip Bağcılar Belediyesi Başkanlığına iletilmektedir. Belediye ile koordineli bir şekilde yürüyen bu şuralarda alınan kararları Bağcılar belediyesi elinden geldiği kadar projelendirmekte ve sorunlara çözüm bulmaya çalışmaktadır.

En son gerçekleştirilen beş Kadın Şura'sında ele alınan konular aşağıdaki gibidir;

6. Kadınlar Şurası

• Çocukları Televizyon ve Bilgisayarın Zararlarından Nasıl Koruyabiliriz? Nasıl Kurtarabiliriz?

• Eğitim ve Kültürün Günlük Hayatımızdaki Önemi, • Aile İçi İletişim

• Okula Yeni Başlayan Çocuklarda Okul Korkusu ve Fobisi • Komşuluk İlişkileri

• Nasıl Bir Bağcılar’da Yaşamak İstersiniz?

7. Kadınlar Şurası

• Medya’nın Toplum Üzerindeki Etkileri • Komşuluk İlişkileri

• Zamanı Doğru Kullanmak

• Kaybolan Değerleri Yaşatma Yolları • Çalışan Kadınların Problemleri • Okul-Aile İşbirliği

8. Kadınlar Şurası

• Aile İrşat ve Rehberlik Büroları • Hanım Sahabeler Hz. Aişe • Dedikodu

• Yöresel Zenginlikler • Okumanın Önemi

• Okulöncesi Eğitimin Önemi

9. Kadınlar Şurası

• Aile İçi Şiddeti Önlemek İçin Kadına Düşen Rol • Medyanın Aileye Etkileri

• Medeni Kanun’da Kadın Hakları

• Günümüzde Kadının Kimlik Karmaşası • Geniş Ailede Kadın

10. Kadınlar Şurası

• Kadın Haklarına Medyanın Katkısı (Olumlu- Olumsuz) • Haklarını Kullanan Kadın Modelleri: Hz. Hatice

• Medeni Kanunda Kadın Haklarında Son Düzenlemeler • Kazanılan Haklar Aile ve Bireyi (psikolojisini) Nasıl Etkileyecek?

2.5.4. Gençlik Meclisi ve Gençlik Şurası

Gençlik meclisi; Bağcılar´da yaşayan 16-24 yaş grubu gençlerden oluşur. Belediyece yapılan duyuru üzerine dilekçe ile başvuran her tahsil seviyesindeki gençlerin, kendi aralarından seçecekleri 45 üyeden meydana gelir. Gençlik Meclisi, bu üyelerin kendi arasından seçeceği bir meclis başkanı, bir meclis başkan vekili ve bir sekreter ile 6 yönetim kurulu üyesi tarafından yönetilmektedir. 110

Bağcılar Belediyesi Gençlik Meclisine üye olabilmek için gereken şartlar şunlardır;

• 16-24 yaş aralığında bulunmak,

• Bağcılar ilçesinde ikamet ediyor olmak,

• Başvuru formunu doldurmak, (18 yaşından küçükler için velisinin izni gerekir) yeterlidir.111

Bağcılar Belediyesi Gençlik Meclisi; gençlerin bilimsel, toplumsal, siyasal, kişisel, kültürel, sportif, sanatsal ve iletişim vb. gibi konularda gelişmelerine yönelik faaliyetlere katılmalarını gerçekleştirmek; yaşanabilir ve kaliteli bir ortam oluşturabilmek için gençlerin karar sahibi olmaları, hayat standartlarının ve kalitesinin arttırılabilmesi için projeler üretip hayata geçirilmesi, gençler arası bilgi akışının özendirilmesi amacıyla faaliyetini sürdürmektedir.

Gençlik Meclisinin Amacı;

• Bağcılar’da ikamet eden genç insanların karşılaştıkları sorunları tespit ederek bu sorunlara çözüm önerileri sunmak,

110_{http://www.bagcilar.bel.tr/icerik/631/23/genclik-meclisi.aspx} 111_{http://www.bagcilar.bel.tr/icerik/631/23/genclik-meclisi.aspx}

• Gençlerin yaşadıkları kentin sorunlarıyla alakadar olmalarını sağlamak ve gençlerde iyi bir çevre bilinci oluşturmak,

• Bağcılarda yaşayan gençlerin çeşitli konulardaki görüş ve düşüncelerini ifade edebilecekleri bir ortam meydana getirmek,

• Milli ve manevi değerlerine, gelenek ve göreneklerine ve tüm toplumsal değerlerine sahip çıkan bir kuşağın yetişmesi için her türlü çalışmayı yapmaktır.

Meclisin Görevleri

• Meclisin almış olduğu kararlarını icra etmek amacıyla meclis üyeleri arasından 9 kişilik İcra Kurulu´nu seçmek,

• Çeşitli konularda çalışmalar yapıp, İcra Kuruluna rapor sunacak olan komisyonları seçmek,

• Kanun, tüzük ve meclis içtüzüğünde belirtilen usullere göre toplantılar tertip etmek,

• Belediyenin sunmuş olduğu hizmetlerden tespit edilen eksiklikleri rapor haline getirilerek düzeltilmesini talep etmek,

• Gençlerin zihinsel ve bedensel gelişimleri açısından gerekli gördükleri hizmetleri belediyeden talep etmek,

• Kültürel etkinlikler ile sportif faaliyetler tertip etmek, • Çeşitli kampanyalar düzenlemek,

• Kamuoyuna seslerini duyurup, problemlerini gündeme getirmek için gereken her türlü çalışmayı yapmaktır.

Gençlik Meclisi çalışmalarını bağımsız bir şekilde yürütmekte ve çalışmalarındaki idari işlemler Bağcılar Belediyesi Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğünce yürütülmektedir. Ayrıca Belediye, Gençlik Meclisinin çalışmalarını kolaylaştırıcı ve Gençlik Meclisini tanıtıcı tüm çalışmaları yapmaktadır. Aynı zamanda Gençlik Meclisi üyeleri; Bağcılar Belediyesi'nin tüm imkânlarından yararlanabilmektedir.

Bağcılar Belediyesi Gençlik Meclisi yılda iki defa gençlik şurası düzenlemektedir. Bu şuralarda, Bağcılar'da ve ülke genelinde yaşayan gençlerin yaşadıkları sorunlar irdelenmekte ve katılımcıların yaptığı sunumlar, önerilen projelerle birlikte bu sorunlara kalıcı çözüm önerileri getirilmeye çalışılmaktadır.

Bu güne kadar Bağcılarda toplamda dokuz defa gençlik şurası toplantısı yapılmıştır. Son beş şurada aşağıdaki konular ele alınmıştır.112 5. Gençlik Şurası

• Okullarda Şiddet

• Yabancı Dilde Eğitim mi? Yabancı Dil Eğitimi mi? • Kültür Yozlaşması ve Gençlik

• Milli Eğitimde Rehberlik Sorunları • Spor ve Gençlik

• Gençlerin Bağcılar Belediyesi’nden Beklentileri

6. Gençlik Şurası

• Küresel Isınma ve Doğal Kaynaklar Üzerindeki Etkileri • Teknolojik Gelişmelerin İnsan Hayatı Üzerindeki Yararlı ve Zararlı Etkileri

• Kültürel Değerlerimizi Ne Derece Koruyabiliyoruz?

• Beyin Göçünün Nedenleri ve Ülkemiz Üzerindeki Olumsuz Etkileri

• Dünya Standartlarında Eğitimin Neresindeyiz? • Spor, Beden ve Ahlak İlişkisi

7. Gençlik Şurası

• “Türkiye Okuyor, Bağcılar Okuyor” Projesi

• Kuşak Çatışması

• Verimli Ders Çalışma Teknikleri • Şiddet Sorunu

• Kültürümüzü Tehdit Eden Unsurlar

• Gençlerin ve Çocukların Dünyasında İnternet

8. Gençlik Şurası

• Teknolojik Gelişmelerin İnsan Üzerindeki Etkileri • Aile İçi İletişim Problemleri ve Çözüm Yolları • Okullarda Şiddet

• Gençliğin Bağcılar Belediyesi’nden Beklentileri • Kültür Yozlaşması ve Gençlik

9. Gençlik Şurası

• Kariyer Planlaması • Zamanı Verimli Kullanma • Gençlerde Marka Takıntısı • Gençlikte Bencillik

• Gençlerin Aileden Beklentileri