BÖLÜM: MEKKE’YE GĐRĐŞ

Hz. Peygamber (s.a.v.), Mekke’ye girmeden önce son hazırlıklarını yapıp Đslam ordusunu, sağ kol, sol kol, kalb ve öncü birliği olmak üzere, dörde ayırmıştı. Hz. Peygamber (s.a.v.); Hicretin 8. yılında 19 Ramazan, Cuma günü344 başına siyah bir sarık sarmış,345 sarığının bir ucunu, iki omuzunun arasından, arkasına salmış olarak346 tepeden tırnağına kadar silahlanmış kalb birliğindeki mücahitlerin ortasında,347 Hz. Ebu Bekir'le Useyd b. Hudayr’ın arasında348 Zî Tuva'dan hareket edip Ezâhir349 yolundan Mekke'nin üst tarafına doğru ilerledi.350 Hz. Peygamber (s.a.v.)’in taşınan sancağı beyazdı.351 Hz. Peygamber (s.a.v.) devesinin üzerinde bulunduğu halde Mekke'ye girerken Fetih Sûresini yüksek sesle okuyor,352 Allah'a şükür ve tevâzuundan, başını önüne eğmiş bulunuyordu.353

Hz. Peygamber (s.a.v.); Ebu Süfyan'la, Hakîm b. Hizam'ı Mekke'ye gönderdikten sonra, hemen arkalarından, Zübeyr b. Avvam’a hareket emri vermişti.354 Zübeyr b. Avvam; Muhacir süvarileriyle birlikte, Mekke'nin üst tarafından Hacun'a kadar ilerleyip bayrağını oraya, dikti.355 Mekke'nin yukarı tarafındaki müşriklerden Mücahitlere karşı koyan olmadığı için, Zübeyr b. Avvam, çarpışmak zorunda kalmamıştı.356

Halid b. Velid, Mekke'ye el-Lît tarafından, Mekke'nin aşağısındaki yoldan girdi. Kureyş müşrikleri, Bekiroğullarıyla, Huzeylleri orada toplamışlar ve Đslam ordusuna karşı

344

Vakıdî, II, 873, 885, 889; Đbn Sa’d, II, 137. Bir kısım rivayetlerde Mekke’ye girişin, Ramazan ayından 13 gece geçtikten sonra olduğu belirtilmektedir. Bkz. Heysemî, VI, 260. Biz Ramazan’ın bitmesine 10 gece kala, yani 19 Ramazan, Bkz. Taberî, II, 165, rivayetini tercih ediyoruz.

345

Đbn Sa’d, II, 140; Belâzurî, Ensâb, I, 426. 346

Đbn Kesîr, III, 488. Hz. Peygamber (s.a.v.)’in o gün başına miğfer geçirmiş olduğu da belirtilir. Bkz. Buhârî, “Kitâbu’l-Meğazî”, 46. 347 Vakıdî, II, 823. 348 Diyarbekrî, II, 84. 349

“Ezâhir”: Ahnes halkının Hira dağı ile Sakar dağı arasındaki mahallesi ile geniş yol arasında kalan yokuştur. Bkz. Ezrakî, II, 287, 288.

350

Đbn Hişam, IV, 36. 351

Tirmizî, “el-Cihâd”, 9 (Hadis No: 1679). 352

Buhârî, “Kitâbu’l-Meğazî”, 46. 353

Đbn Kesîr, III, 489; Diyarbekrî, II, 83. 354

Taberî, II, 158. 355

Đbn Sa’d, II, 136. Fetih Mescidinin bulunduğu yer. Bkz. Đbn Kayyım, III, 1347. 356

kendilerine yardımcı olmalarını istemişlerdi. Halid, Handeme dağının dibinde, Safvan b. Ümeyye, Đkrime b. Ebu Cehil ve Süheyl b. Amr'ın Müslümanlarla çarpışmak üzere topladıkları bu cemaatle karşılaştı. Bunlar, Halid ve birliğinin Mekke'ye girmesine engel olmak istediler, silahlarını hazırladılar357 ve ok yağdırmaya başladılar. Halid b. Velid'e karşı koyanlar, bilhassa, Bekiroğullarıyla, Evbaşlar idi.358 Halid b. Velid, askerlerine onlarla çarpışmalarını emretti; ancak kaçanların ardlarına düşmelerini yasakladı. Onlar, çok kısa sürede bozguna uğratıldılar.359 Bekiroğullarından yirmiye yakın, Huzeyllerden de üç veya dört kişi öldürüldü.360 Bozguna uğrayanlar, Hazvere çarşısına kadar takip edilerek öldürüldüler. Pek çoğu sağa sola dağıldı; bir kısmı da dağbaşlarına kaçtılar.361 Safvan b. Ümeyye, Đkrime b. Ebu Cehil ve Süheyl b. Amr gibi Kureyş müşriklerinin ileri gelenleri de, Halid ile askerlerinin amansız saldırısının kucağına attıkları adamlarını yalnız bırakıp362 kaçanlar arasındaydılar.363

Kaçanlar arasında, bu çarpışmadan önce, Handeme'de Müslümanları yenerek onlardan alacağı esiri karısına hizmetçi yapacağını vadeden Hımas b. Hâlid de vardı. Ancak esir almak şöyle dursun, kaça kaça evine neredeyse cansız düşmüştü. Karısı, kendisine vaat ettiği hizmetçinin nerede olduğunu sorarak onunla alay etti. Hımas: "Sen şimdi alay etmeyi bırak da, kapıyı benim üzerime sıkıca kapat!364 Çünkü, kim kapısını kapar, evinde oturursa, ona eman verilmiştir.” dedi. Karısı: "Yazıklar olsun sana! Ben, seni, Muhammed'le çarpışmaktan alıkoymak istememiş miydim? Ben sana kaç kere: 'Onunla ne zaman çarpışmışsanız, muhakkak, onun size galebe çaldığını gördüm!' dememiş miydim? Kapamamı istediğin kapımız nedir?" dedi. Hımas: "O, hiç kimseye açılmayacak kapıdır! Eğer sen Handeme'de bizim halimizi; Safvan'ın nasıl kaçtığını, Đkrime'nin nasıl kaçtığını, Ebu Yezid365’in nasıl kocası öldürülmüş ve yetimleriyle ortada kalmış bir kadına döndüğünü, kılıçlarla nasıl karşılanıp vurulduğumuzu, bacak ve kafataslarının nasıl biçildiğini, onların arkamızdan nasıl homurdandıklarını, haykırdıklarını, görmüş olsaydın, beni kınayacak en küçük söz bile söylemezdin!"366 diyerek Handeme’deki çarpışmada nasıl

357

Đbn Hişam, IV, 36-37; Vakıdî, II, 825. 358 Heysemî, VI, 252. 359 Vakıdî, II, 825, 839. 360 Đbn Sa’d, II, 136. 361

Vakıdî, II, 825-826; Belâzurî, Ensâb, I, 425. 362

Heykel, II, 278. 363

Belâzurî, Ensâb, I, 427; Taberî, II, 159-160. 364

Đbn Hişam, IV, 37; Belâzurî, Ensâb, I, 427. 365

Süheyl b. Amr’dır. Bkz. Đbnü’l-Esîr, el-Kâmil, II, 247. 366

Đbn Hişam, IV, 37.

ْ&ا َمْ(َ تِْ6َ ْ(َ& ِCّإ ْَِ/ْQِ- ّ/َ"َو ُناَ(ْ>َ8 ّ/َ" ْذإ ْَََْS

bir bozguna uğratıldıklarını dile getirmiştir.

Hz. Peygamber (s.a.v.), Ezâhir yokuşuna çıkınca, kılıç parıltıları gördü ve bu parıltıların ne olduğunu sordu Sahabe de: "Ey Allah’ın Elçisi! Sanırız ki; müşrikler Halid b.

Velid'le çarpışmaya kalkmışlardır! Onlar çarpışmayı başlatmamış olsalardı, Halid onlarla çarpışmazdı!" dediler.367 O sırada, Ebu Süfyan gelip: "Ey Allah’ın Elçisi! Kureyş cemaati

mahvoldu! Bundan sonra, Kureyş yok olmuş demektir!" dedi.368 Hz. Peygamber (s.a.v.):

"Niçin yok olmuş?" diye sordu. Ebu Süfyan: "Đşte Halid! Halktan, bulduğunu öldürüyor.”

dedi. Hz. Peygamber (s.a.v.), Halid'i çağırmalarını emretti.369 Halid gelince Hz. Peygamber (s.a.v.), ona, niçin çarpıştığını sordu. Halid b. Velid: "Ey Allah’ın Elçisi! Önce onlar bize

ok attılar, bize silah çektiler. Bizimle çarpışmaya başladılar. Ben de onlarla çarpışmaya mecbur kaldım.”370 dedi. Sonra da Hz. Peygamber (s.a.v.) Halid’i artık kimseyi öldürmemesi için uyardı.371