ÖĞRETMENLERİN İLKÖĞRETİM OKULU ALTINCI SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ İLE İLGİLİ ÖĞRETİM PROGRAMINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ
(Anket 1’e Verilen Cevaplar)
Öğretmenlerin ilköğretim okulu altıncı sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim (müfredat) programı taslağına ilişkin görüşleri aşağıda sırasıyla , (1) program taslağının anlaşılırlığı, (2) program taslağındaki açıklamalar, (3) program taslağındaki örnekler, (4) program taslağındaki kazanımlar ve (5) program taslağının diğer bazı özellikleri açısından ele alınmıştır.
21 Program Taslağının Anlaşılırlığı
Öğretmenlere, programın temel yaklaşımı (1a), programın yapısı ve temel ögeleri (1b), programda öngörülen öğretmeöğrenme süreçleri (1c), programda öğretmenin rolü (1d), dersin genel amaçları (1e), kazanımlar (1f), temalar veya öğrenme alanları (1g), etkinlik örnekleri (1h), ölçme ve değerlendirme (1i) ve açıklamalar (1j) ile ilgili bölümlerin açıkça anlaşılıp anlaşılmadığına ilişkin görüşleri sorulmuş ve onlardan bu konulardaki görüşlerini, “Evet”, “Kısmen”, “Hayır” ve “Fikrim Yok”
seçeneklerinden birini işaretleyerek belirtmeleri istenmiştir. Öğretmenlerin ilköğretim okulu altıncı sınıf fen ve teknoloji dersi ile ilgili program taslağının bu yönlerine ilişkin cevapları Tablo 211’de sayı ve yüzdeler şeklinde özetlenmiştir. Öğretmenlerden ilgili soruyu cevaplarken “Fikrim Yok” seçeneğini işaretleyenler birkaç kişiyi geçmediği için tabloda bu seçeneğe yer verilmemiş; bu seçeneği işaretleyenler, fikir beyan etmemiş oldukları için cevaplamayanlar arasına alınmıştır.
Tablo 211 Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Fen ve Teknoloji Öğretim Programı Taslağının Anlaşılırlığı (Programın Değişik Bölümleri Açıkça Anlaşılıyor mu?)
Programın Değişik Bölümleri Evet Kısmen Hayır TOPLAM
f 142 16 1 159
Süreçleri % 75,6 20,6 0,6 96,9
f 125 29 2 156
Tablo 211 ve bundan sonraki sayı (f) ve yüzde (%) tablolarında verilen yüzdelerin yorumlanmasında şöyle bir yol izlenmiştir: Taslak programın bir bölümünün anlaşılır olduğunu belirten öğretmenler yüzdesi 70 veya üzerinde ise bu bölümün tüm öğretmenler tarafından anlaşılmış olduğu kabul edilmiştir. İlgili bölümü anlaşılır bulanlar % 70’in altına düşmüş ise bu bölümün tüm öğretmenler tarafından anlaşılır bulunmadığı düşünülmüş ve programın revizyonu ve hizmet içi eğitimdeki önceliklerin belirlenmesinde yardımcı olması için söz konusu bölümü anlamamış olanların belli alt gruplarda toplanmış olup olmadığı ve hangi alt gruplarda toplanmış olduğu belirlenmeye çalışılmıştır.
Tablo 211’de verilen sayı ve yüzdeler incelendiğinde, öğretmenlerin %70’ten daha büyük bir bölümünün ilköğretim okulu altıncı sınıf fen ve teknoloji dersi ile ilgili taslak programdaki (1a) programın temel yaklaşımı, (1b) programın yapısı ve temel ögeleri, (1c) programda öngörülen öğretmeöğrenme süreçleri, (1d) programda öğretmenin rolü, (1e) dersin genel amaçları, (1f) kazanımlar, (1g) temalar veya öğrenme alanları, (1j) açıklamalar ile ilgili bölümlerinin tümüyle açıkça anlaşılır olduğu kanısındadırlar. Bu programın sadece (1h) etkinlik örnekleri ve (1i) ölçme ve değerlendirme ile ilgili bölümlerini tümüyle açıkça anlaşılır bulanlar %70’in altına düşmektedir.
Programın (1i) ölçme ve değerlendirme ile ilgili bölümünü tümüyle açıkça anlaşılır bulanlar en azdır (%33,1). Programın değişik bölümlerinin anlaşılmadığını belirten öğretmenler (1i) ölçme ve değerlendirme ile ilgili bölüm dışında çok azdır; ölçme ve değerlendirme ile ilgili bölümü tümüyle anlaşılmaz bulanlar %12’dir.
Program taslağının bu açılardan daha anlaşılır hale getirilmesine, anlaşılması ile ilgili güçlükler ve eksiklerin hizmet içi eğitimle giderilmesine yardımcı olacağı düşüncesiyle öğretmenlerden, ilköğretim okulu altıncı sınıf fen ve teknoloji dersi ile ilgili öğretim (müfredat) programı taslağındaki (1
h) etkinlik örnekleri ve (1i) ölçme ve değerlendirme ile ilgili bölümlerini açıkça anlaşılır bulmayanların, anketle toplanan bilgiler açısından belli öğretmen gruplarında toplanmakta olup olmadığına bakılmıştır.
Bu amaçla yapılan çapraz tablolar ve bunlar üzerindeki Ki Kare (ChiSquare, X 2 ) analizleri şunlara işaret etmektedir:
(1h) Etkinlik Örnekleri
Öğretmenlerden program taslağındaki etkinlik örneklerini anlaşılır bulan ve bulmayanlar, kıdem açısından belli bir grupta toplanmamaktadır (X 2 =8,22; p >0,05; s.d.= 4). Diğer bir deyişle, program taslağındaki etkinlik örneklerini anlaşılır bulmayanlara kıdeme göre oluşturulan tüm gruplarda rastlanabilmektedir. Benzer şekilde, öğretmenlerden program taslağındaki etkinlik örnekleri anlaşılır bulan ve bulmayanlar program tanıtım seminerlerine katılmış olup olmama açısından da belli bir grup içinde toplanmadığı görülmektedir (X 2 =0,63; p>0,05; s.d.= 2).
(1i) Ölçme ve Değerlendirme
Öğretmenlerden program taslağındaki ölçme ve değerlendirme ile ilgili bölümü anlaşılır bulan ve bulmayanlar kıdem açısından gruplara ayrılarak incelendiğinde durumun aşağıdaki gibi olduğu görülmektedir.
Tablo 212 Öğretmenlerin Kıdemlerine Göre Fen ve Teknoloji Öğretim Programı Taslağındaki
“ Ölçme ve Değerlendirme” Kısmının Anlaşılırlığı
Kıdem Evet Kısmen Hayır TOPLAM
f 16 34 10 60
Bu tablodaki bilgilerden anlaşıldığı gibi, program taslağındaki ölçme ve değerlendirme ile ilgili bölümü tümüyle anlaşılır bulanlar “110 yıl” kıdem grubunda %27, “1120 yıl” kıdem grubunda %43 ve
“21 yıl ve üstü” kıdem grubunda ise %35’tir. Ölçme ve değerlendirme ile ilgili bölümü kısmen anlaşılır veya tümüyle anlaşılmaz bulanlar “110 yıl” kıdem grubunda %74, “1120 yıl” kıdem grubunda %57 ve
“21 yıl ve üstü” kıdem grubunda ise %65’tir (X 2 =9,33; p < 0,05; s.d.= 4). Bu bilgiler, fen ve teknoloji program taslağındaki ölçme ve değerlendirme bölümünü, bütün kıdem gruplarındaki öğretmenlerin büyük bir kısmının, kısmen veya tümüyle anlaşılmaz bulduğunu göstermektedir. Bu bölümü kısmen veya tümüyle anlaşılmaz bulanlar özellikle “110 yıl” ve “21 yıl ve üstü” kıdem gruplarında toplanmaktadır. Ölçme ve değerlendirme ile ilgili bu güçlük veya eksikliği giderme amacını güden hizmet içi eğitim çalışmalarına öncelikle bu iki kıdem grubunda olanlardan başlanması önerilebilir.
Öğretmenlerden program taslağındaki ölçme ve değerlendirme ile ilgili bölümü anlaşılır bulan ve bulmayanlar programı tanıtma seminerine katılan ve katılmayanlar şeklindeki grupların herhangi birinde toplanmamaktadır (X 2 =3,17; p > 0,05; s.d.= 2). Diğer bir deyişle, program taslağındaki ölçme ve değerlendirme ile ilgili bölümü anlaşılır bulmayanlara programı tanıtma seminerine katılan ve katılmayanlar şeklinde belirlenen grupların ikisinde de rastlanabilmektedir.
22 Program Taslağındaki Açıklamaların Yeterliliği
Öğretmenlere, program taslağında, yapılandırıcı öğrenme görüşüne göre öğretim yaklaşımı (7
a), öğrenci merkezli eğitimöğretim uygulamaları (7b), eğitimde ölçme ve değerlendirme ile ilgili yeni yaklaşımlar (7c) ve yapılandırıcı görüşe göre öğretmeöğrenme süreçlerinde öğretmenin rolü (7d) ile ilgili olarak yeterli açıklamalar sağlanmış olup olmadığına ilişkin görüşleri sorulmuş ve onlardan bu konulardaki görüşlerini, “Evet”, “Kısmen”, “Hayır” ve “Fikrim Yok” seçeneklerinden birini işaretleyerek belirtmeleri istenmiştir. Öğretmenlerin ilköğretim okulu altıncı sınıf fen ve teknoloji dersi ile ilgili program taslağının bu yönlerine ilişkin cevapları Tablo 222’de sayı ve yüzdeler şeklinde özetlenmiştir (Ankette “Fikrim Yok “ seçeneğini işaretleyenler çok az olduğundan tabloda bu seçeneğe yer verilmemiştir).
Tablo 2 22 Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Fen ve Teknoloji Öğretim Programı Taslağında Verilen Açıklamaların Yeterliliği (Taslakta Yeterli Açıklamalar Var mı?)
KONULAR Evet Kısmen Hayır TOPLAM
f 120 31 3 154
7a. Yapılandırıcı Öğrenme Görüşüne Göre
Öğretim Yaklaşımı % 75,0 19,4 1,9 96,3
f 120 34 1 155
7b. Öğrenci Merkezli EğitimÖğretim
Uygulamaları % 75,0 21,3 0,6 96,9
f 89 50 14 153
7c. Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme ile ilgili
Yeni Yaklaşımlar % 55,6 31,3 8,8 95,6
f 108 41 4 153
7d. Yapılandırıcı Görüşe Göre Öğretme
Öğrenme Süreçlerinde Öğretmenin Rolü % 67,5 25,6 2,5 95,6
Tablo 222’deki sayı ve yüzdeler incelendiğinde, öğretmenlerin %70’ten daha büyük bir bölümünün ilköğretim okulu altıncı sınıf fen ve teknoloji dersi ile ilgili taslak programdaki (7a) yapılandırıcı öğrenme görüşüne göre öğretim yaklaşımı ve (7b) öğrenci merkezli eğitimöğretim uygulamaları ile ilgili bölümlerin yeterli açıklamalar sağladığı kanısındadırlar. Bu program taslağında, (7c) eğitimde ölçme ve değerlendirme ve (7d) yapılandırıcı görüşe göre öğretmeöğrenme
süreçlerinde öğretmenin rolü ile ilgili yeni yaklaşımlara ilişkin açıklamaları yeterli bulanlar %70’in altına düşmektedir (sırasıyla %55,6 ve %67,5).
Program taslağının daha anlaşılır hale getirilmesine, anlaşılması ile ilgili güçlükler ve eksiklerin hizmet içi eğitimle giderilmesine yardımcı olacağı düşüncesiyle öğretmenlerden, ilköğretim okulu altıncı sınıf fen ve teknoloji dersi ile ilgili öğretim (müfredat) programı taslağındaki (7c) eğitimde ölçme ve değerlendirme ile (7d) yapılandırıcı görüşe göre öğretmeöğrenme süreçlerinde öğretmenin rolü ile ilgili konularda yeni yaklaşımlara ilişkin açıklamaları yeterli bulmayanların, anketle toplanan bilgiler açısından belli gruplarda toplanmakta olup olmadığına bakılmıştır. Bu amaçla yapılan çapraz tablolar ve bunlar üzerindeki Ki Kare (Chi Square, X 2 ) analizleri şunlara işaret etmektedir:
(7c) Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme ile ilgili Yeni Yaklaşımlar
Öğretmenlerden program taslağındaki eğitimde ölçme ve değerlendirme ile ilgili açıklamaları yeterli bulan ve bulmayanların kıdem açısından oluşturulan gruplara dağılışı incelendiğinde; bu öğretmenlerin kıdem açısından belli bir grupta toplanmadığı görülmektedir (X 2 =0,564; p >0,05; s.d.=
4). Diğer bir deyişle, program taslağındaki eğitimde ölçme ve değerlendirmede yeni yaklaşımlarla ilgili yeterli açıklamaların yeterli olmadığı görüşüne kıdeme göre oluşturulan tüm gruplarda rastlanabilmektedir.
Öğretmenlerden program taslağındaki eğitimde ölçme ve değerlendirme ile ilgili açıklamaları yeterli bulan ve bulmayanların, programı tanıtma seminerine katılan ve katılmayanlar arasındaki görülme oranları aşağıdaki gibidir.
Tablo 2 23 Öğretmenlerin Program Tanıtım Seminerine Katılıp Katılmadıklarına Göre Fen ve Teknoloji Öğretim Programı Taslağındaki “ Ölçme ve Değerlendirme” ile İlgili Açıklamaların Yeterliliği
Tanıtım Semineri Evet Kısmen Hayır TOPLAM
f 51 38 12 101
Katılan
% 50,5 37,6 11,9 100
f 33 10 2 45
Katılmayan
% 73,3 22,2 4,4 100
Bu tablodaki bilgiler şunu göstermektedir: Beklenenin aksine, program taslağındaki ölçme ve değerlendirme ile ilgili açıklamaları tümüyle yeterli bulanlar programı tanıtma seminerine katılanlar arasında daha az, katılmayanlar arasında daha fazladır. Öte yandan, program taslağındaki ölçme değerlendirme ile ilgili açıklamaları kısmen veya tümüyle yetersiz bulanlar tanıtma seminerine katılanlar arasında daha çoktur (X 2 =6,86; p < 0,05; s.d.=2).
(7d) Yapılandırıcı Görüşe Göre ÖğretmeÖğrenme Süreçlerinde Öğretmenin Rolü
Öğretmenlerden program taslağındaki yapılandırıcı görüşe göre öğretmeöğrenme süreçlerinde öğretmenin rolü ile ilgili açıklamaları yeterli bulan ve bulmayanların kıdem ve programı tanıtma seminerine katılıp katılmama açılarından oluşturulan gruplara dağılışı incelendiğinde program taslağındaki yapılandırıcı görüşe göre öğretmeöğrenme süreçlerinde öğretmenin rolü ile ilgili yeni yaklaşımlara ilişkin açıklamaları yetersiz bulanların bu açılardan bir farklılık göstermediği anlaşılmaktadır (sırasıyla, X 2 =7,35; p >0,05; s.d.= 4; X 2 =1,36; p > 0,05; s.d.=2). Diğer bir deyişle, program taslağındaki yapılandırıcı görüşe göre öğretmeöğrenme süreçlerinde öğretmenin rolü ile ilgili yeni yaklaşımlara ilişkin açıklamaları yetersiz bulanlara kıdeme ve programı tanıtma seminerine katılıp katılmamaya göre oluşturulan grupların tümünde rastlanabilmektedir.
23. Program Taslağındaki Örnekler
Öğretmenlere, program taslağında, yapılandırıcı öğrenme görüşüne göre öğretim yaklaşımı (8
a), öğrenci merkezli eğitimöğretim uygulamaları (8b), eğitimde ölçme ve değerlendirme ile ilgili yeni yaklaşımlar (8c) ve yapılandırıcı görüşe göre öğretmeöğrenme süreçlerinde öğretmenin rolü (8d) ile ilgili olarak yararlanabilecekleri örneklerin verilmiş olup olmadığına ilişkin görüşleri sorulmuş ve onlardan bu konulardaki görüşlerini, “Evet”, “Kısmen”, “Hayır” ve “Fikrim Yok” seçeneklerinden birini işaretleyerek belirtmeleri istenmiştir. Öğretmenlerin ilköğretim okulu altıncı sınıf fen ve teknoloji dersi ile ilgili program taslağının bu yönlerine ilişkin cevapları Tablo 231’de sayı ve yüzdeler şeklinde özetlenmiştir (Ankette “Fikrim Yok” seçeneğini işaretleyenler çok az olduğundan tabloda bu seçeneğe yer verilmemiştir).
Tablo 231 Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Fen ve Teknoloji Öğretim Programı Taslağında Yararlanabilecekleri Örneklerin Verilip Verilmediği
KONULAR Evet Kısmen Hayır TOPLAM
f 119 34 3 156
Yaklaşımlar % 60,6 28,1 6,3 95,0
f 111 37 6 154
8d. Yapılandırıcı Görüşe Göre ÖğretmeÖğrenme
Süreçlerinde Öğretmenin Rolü % 69,4 23,1 3,8 96,3
Tablo 231’deki sayı ve yüzdeler incelendiğinde, öğretmenlerin %70 veya daha büyük bir bölümünün ilköğretim okulu altıncı sınıf fen ve teknoloji dersi ile ilgili taslak programdaki (8a) yapılandırıcı öğrenme görüşüne göre öğretim yaklaşımı, (8b) öğrenci merkezli eğitimöğretim uygulamaları ve (8d) yapılandırıcı görüşe göre öğretmeöğrenme süreçlerinde öğretmenin rolü ile ilgili bölümlerde yeterli örnekler sağlandığı kanısındadırlar. Bu programdaki (8c) eğitimde ölçme ve değerlendirme ile ilgili yeni yaklaşımlara ilişkin örnekleri yeterli bulanlar %70’in altına düşmektedir (%60,6).
Program taslağının bu açılardan daha anlaşılır hale getirilmesine, anlaşılması ile ilgili güçlükler ve eksiklerin hizmet içi eğitimle giderilmesine yardımcı olacağı düşüncesiyle öğretmenlerden, ilköğretim okulu altıncı sınıf fen ve teknoloji dersi ile ilgili öğretim (müfredat) programı taslağındaki (8
c) eğitimde ölçme ve değerlendirme ile ilgili yeni yaklaşımlara ilişkin örnekleri yeterli bulmayanların anketle toplanan bilgiler açısından belli gruplarda toplanmakta olup olmadığına bakılmıştır. Bu amaçla yapılan çapraz tablolar ve bunlar üzerindeki Ki Kare (ChiSquare, X 2 ) analizleri şuna işaret etmektedir:
Öğretmenlerden program taslağındaki eğitimde ölçme ve değerlendirme ile ilgili örnekleri yeterli bulan ve bulmayanlara hem kıdeme hem de programı tanıtma seminerine katılıp katılmamaya göre oluşturulabilecek bütün öğretmen gruplarında rastlanabilmektedir (yararlanılabilecek örnekler verilip verilmediği düşüncesinin kıdeme göre oluşturulabilecek alt gruplarda görülme sıklığı ile ilgili X 2 =6,47;
p > 0,05; s.d.= 4; aynı düşüncenin programı tanıtma seminerine katılan ve katılmayanlar arasında görülme sıklığı ile ilgili X 2 =2,37; p > 0,05; s.d.=2). Bu durumda, program taslağındaki eğitimde ölçme ve değerlendirme ile ilgili yeni yaklaşımlara ilişkin güçlük veya eksikleri gidermek için hiçbir ayrım yapmadan tüm öğretmenlere hitap edecek hizmet içi eğitim girişimlerine gerek olduğu anlaşılmaktadır.
24 Program Taslağındaki Kazanımlar
Öğretmenlere, program taslağındaki kazanımların dersin amaçlarıyla tutarlı olup olmadığı (2a), kazanımların dersin amaçlarını gerçekleştirmek için yeterli olup olmadığı (2b), etkinlik örneklerinin kazanımları gerçekleştirebilecek nitelikte olup olmadığı (2c), kazanımların önceki öğrenmeler üzerine dayandırılmış ve sonraki öğrenmelere hazırlayıcı olmasının sağlanıp sağlanmadığı (2d) ve öngörülen ölçme ve değerlendirme yöntemlerinin kazanımların gerçekleşme derecelerini ortaya çıkarabilecek nitelikte olup olmadığı(2e) ile ilgili görüşleri sorulmuş ve onlardan bu konulardaki görüşlerini, “Evet”,
“Kısmen”, “Hayır” ve “Fikrim Yok” seçeneklerinden birini işaretleyerek belirtmeleri istenmiştir.
Öğretmenlerin ilköğretim okulu altıncı sınıf fen ve teknoloji dersi ile ilgili program taslağının bu yönlerine ilişkin cevapları Tablo 241’de sayı ve yüzdeler şeklinde özetlenmiştir (Ankette “Fikrim Yok “ seçeneğini işaretleyenler çok az olduğundan tabloda bu seçeneğe yer verilmemiştir).
Tablo 24 1 Öğretmenlerin Fen ve Teknoloji Öğretim Programı Taslağındaki Kazanımlar ile İlgili Görüşleri
KONULAR Evet Kısmen Hayır TOPLAM
f 133 21 1 155
2a. Öğretim programındaki kazanımlar, dersin
amaçlarıyla tutarlı mı? % 83,1 13,1 0,6 96,9
f 116 39 5 160
2b. Öğretim programındaki kazanımlar dersin amaçlarını
gerçekleştirmek için yeterli mi? % 72,5 24,4 3,1 100
f 91 60 9 160
2c. Taslak programında verilen etkinlik örnekleri
kazanımları gerçekleştirecek nitelikte mi? % 56,9 37,5 5,6 100
f 101 52 4 157
2d. Kazanımlar, önceki öğrenmeler üzerine dayandırılmış
ve sonraki öğrenmelere hazırlayıcı nitelikte mi? % 63,1 32,5 2,5 98,1
f 70 70 13 153
2e. Öngörülen ölçme ve değerlendirme araç veya yöntemleri, kazanımların gerçekleşme derecelerini
ortaya çıkarabilecek nitelikte mi? % 43,8 43,8 8,1 95,6
Tablo 241’deki sayı ve yüzdeler incelendiğinde, öğretmenlerin %70’ten daha büyük bir bölümünün ilköğretim okulu altıncı sınıf fen ve teknoloji dersi ile ilgili taslak programdaki, (2a) programdaki kazanımların dersin amaçları ile tutarlı olduğu, (2b) programdaki kazanımların dersin amaçlarını gerçekleştirmek için yeterli olduğu görüşündedir. Öte yandan, (2c) taslak programda verilen etkinlik örneklerinin kazanımları gerçekleştirebilecek nitelikte olduğunu düşünenler %56,9; (2d) kazanımların önceki öğrenmeler üzerine dayandırılmış ve sonraki öğrenmelere hazırlayıcı nitelikte olduğunu düşünenler %63,1 ve (2e) öngörülen ölçme ve değerlendirme araç veya yöntemlerinin kazanımların gerçekleşme derecelerini ortaya çıkarabilecek nitelikte olduğunu düşünenler ise
%43,8’dir.
Program taslağındaki kazanımların (2c) taslak programda verilen etkinlik örneklerinin kazanımları gerçekleştirebilecek nitelikte olup olmadığı, (2d) kazanımların önceki öğrenmeler üzerine dayandırılmış ve sonraki öğrenmelere hazırlayıcı nitelikte olup olmadığı ve (2e) öngörülen ölçme ve değerlendirme araç veya yöntemlerinin kazanımların gerçekleşme derecelerini ortaya çıkarabilecek nitelikte olup olmadığı konularında kısmen veya tamamen olumsuz görüş bildiren öğretmenlerin belli gruplarda toplanmakta olup olmadığına bakılmıştır.
Yapılan çapraz tablolar ve bunlar üzerindeki Ki Kare (ChiSquare, X 2 ) analizleri şunlara işaret etmektedir:
(2c) Taslak programında verilen etkinlik örnekleri kazanımları gerçekleştirecek nitelikte mi?
Öğretmenlerden, taslak programda verilen etkinlik örneklerinin kazanımları kısmen gerçekleştirebilecek veya gerçekleştiremeyecek nitelikte olduğunu düşünenler % 43 dolayındadır. Bu görüşte olanların kıdeme ve programı tanıtma seminerine katılıp katılmamaya göre oluşturulabilecek alt grupların herhangi birinde toplanmadığı, bunların tümünde görülebildiği anlaşılmaktadır (sırasıyla, X 2 =4,08; p>0,05; s.d.= 4; X 2 =0,125; p>0,05; s.d.=2).
(2d) Kazanımlar, önceki öğrenmeler üzerine dayandırılmış ve sonraki öğrenmelere hazırlayıcı nitelikte mi?
Taslak programda kazanımların önceki öğrenmeler üzerine dayandırılmış ve sonraki öğrenmelere hazırlayıcı nitelikte olup olmadığına ilişkin soruya “Kısmen” veya “Hayır” cevabı veren öğretmenler %35 dolayındadır. Bu görüşte olan öğretmenler kıdeme ve programı tanıtma seminerine katılmış olup olmamaya göre oluşturulabilecek herhangi bir grupta toplanmamaktadır (sırasıyla;
X 2 =3,86; p>0,05; s.d.=4; X 2 =0,046; p>0,05; s.d.=2).
(2e) Öngörülen ölçme ve değerlendirme araç veya yöntemleri, kazanımların gerçekleşme derecelerini ortaya çıkarabilecek nitelikte mi?
Öğretmenlerden, taslak programda verilen ölçme ve değerlendirme araç veya yöntemlerinin kazanımların gerçekleşme derecelerini ortaya çıkarabilecek nitelikte olup olmadığına ilişkin soruya
“Kısmen” veya “Hayır” cevabı verenler %52 dolayındadır. Bu görüşte olan öğretmenlerin kıdeme ve seminere katılıp katılmamaya göre oluşturulabilecek grupların herhangi birinde toplanmadığı anlaşılmaktadır (sırasıyla; X 2 =1,72; p>0,05; s.d.=4; X 2 =0,597; p>0,05; s.d.=2).
Tablo 241’deki bilgilere dayanarak şunlar söylenebilir: Tabloda ele alınan sorulara “Kısmen”
veya “Hayır” cevabı verenler 2a sorusunda %14; 2b sorusunda %28; 2c sorusunda %43; 2d sorusunda %35 ve 2e sorusunda %52 dolayındadır. Özellikle son dört soruya verilen cevaplar öğretmenlerden önemlice bir bölümünün “Kısmen” veya “Hayır” cevaplarında toplandığını göstermektedir. Bu durum iki farklı nedenden kaynaklanmakta olabilir: Bunlardan biri, fen ve teknoloji dersi program taslağının bu sorunlara beklenen cevapları vermemiş olması; ikincisi de program taslağı bu sorunlara cevap verdiği halde öğretmenlerin bunları yeterince anlamamış olmasıdır. Fen ve teknoloji dersi program taslağının bu açılardan bir daha gözden geçirilmesi ve bu program taslağını tanıtıcı çalışmalara daha çok ağırlık verilmesi uygun olabilir.
25 Program Taslağının Diğer Bazı Özellikleri
Öğretmenlerden, program taslağının başka bazı özellikleriyle ilgili olarak, öğrenilenlerin transferi ve diğer derslerde öğrenilenlerle bütünleşmesi (anketteki 5a ve 5b soruları), etkinlik ve açıklamaların kız ve erkek öğrencilerin ilgilerine uygunluğu (anketteki 3. ve 6. sorular), program taslağının öğretim faaliyetlerinin planlanmasına yeterliliği (anketteki 4. soru), program taslağındaki görsel ögelerin anlaşılırlığı ve yeterliliği (anketteki 10 numaralı açık uçlu soru) ve program taslağı ile ilgili olarak öğretmenlere sağlanan hizmet içi eğitimin yeterliliği (anketteki 9. soru) ile ilgili görüşleri de alınmıştır.
Öğretmenlerden, 10. soru hariç olmak üzere bu konulardaki görüşlerini, “Evet”, “Kısmen”, “Hayır” ve
“Fikrim Yok” seçeneklerinden birini işaretleyerek belirtmeleri, 10. soruda öğretmenlerden cevaplarını ayrılan yere yazmaları istenmiştir (Ankette “Fikrim Yok “ seçeneğini işaretleyenler çok az olduğundan tabloda bu seçeneğe yer verilmemiştir).
Öğretmenlerin ilköğretim okulu altıncı sınıf fen ve teknoloji dersi program taslağının 10. soru dışındaki sorularla ilgili cevapları Tablo 251’de sayı ve yüzdeler şeklinde özetlenmiştir (10. soru ile ilgili cevaplar ayrıca özetlenecektir).
Tablo 251 Öğretmenlerin Fen ve Teknoloji Öğretim Programı Taslağının Diğer Bazı Özellikleri ile İlgili Görüşleri
(a)
DİĞER BAZI ÖZELLİKLER Evet Kısmen Hayır TOPLAM
f 87 50 12 149
bütünleşmesi sağlanmış mı? % 52,5 32,5 6,3 91,3
(b)
DİĞER BAZI ÖZELLİKLER (devamı) Evet Kısmen Hayır TOPLAM
f 14 12 122 148
3. Etkinlikler ve açıklama metinlerinde, erkeklerin ilgi
alanlarına kızlardan daha fazla mı yer verilmiş? % 8,8 7,5 76,3 92,5
f 11 8 126 145
6. Etkinlikler ve açıklama metinlerinde, kızların ilgi
alanlarına erkeklerden daha fazla mı yer verilmiş? % 6,9 5,0 78,8 90,6 (c)
DİĞER BAZI ÖZELLİKLER (devamı) Evet Kısmen Hayır TOPLAM
f 73 59 23 155
4.Öğretim programı, tüm öğretim faaliyetlerini yeterli bir
biçimde planlamanıza imkan veriyor mu? % 45,6 36,9 14,4 96,9 (d)
DİĞER BAZI ÖZELLİKLER (devamı) Evet Kısmen Hayır TOPLAM
f 49 44 45 138
9.Öğretim programı ve kılavuz taslağı ile ilgili olarak almış
olduğunuz hizmet içi eğitim sizin için yeterli mi? % 30,6 27,5 28,1 86,3 Tablo 251’in bölümlerindeki sayı ve yüzdeler sırasıyla incelendiğinde (a) öğrenilenlerin transferi ve
Öğretmenlerin yarıya yakın bir kısmı (%54,4) öğrenilenlerin diğer derslere transferinin (ara disiplin alanlarında kullanılmasının) sağlandığı görüşündedir. Öğretmenlerin diğer %38,8’i ise kısmen ve hayır cevaplarında toplanmıştır. Bu konudaki görüş kıdem ya da programı tanıtma seminerine katılmış olup olmama açısından oluşturulabilecek gruplara göre önemli ölçüde bir değişme göstermemektedir (sırasıyla; X 2 =5,39; p>0,05; s.d.= 4 ve X 2 =14,06; p>0,05; s.d.=2).
Öğretmenlerin yarıya yakın bir kısmı (%52,5) kazanımların diğer derslerdeki kazanımlarla bütünleşmesinin sağlandığı, üçte birine yakını (%32,5) ise bu bütünleşmenin kısmen sağlanmış olduğu görüşündedir.
Öğretmenler kazanımların diğer derslerdeki kazanımlarla bütünleşmesinin sağlanmış olup olmadığı konusundaki görüşlerinin kıdem gruplarına göre durumu aşağıdaki tabloda özetlenmiştir:
Tablo 252 Kıdemlerine Göre Öğretmenlerin “ Kazanımların Diğer Derslerdeki Kazanımlarla Bütünleşmesinin” Sağlanmış Olup Olmadığına İlişkin Görüşleri
Kıdem Evet Kısmen Hayır TOPLAM
f 26 29 2 57
110 yıl
% 45,6 50,9 3,5 100
f 30 9 6 45
11 20 yıl
% 66,7 20,0 13,3 100
f 28 12 2 42
21 yıl ve üstü
% 66,7 28,6 4,8 100
Bu tablodaki bilgilerden anlaşıldığı gibi, program taslağındaki kazanımların diğer derslerdeki kazanımlarla bütünleşmesinin sağlanmış olduğu görüşü ilk iki grupta kıdeme paralel bir artış
Bu tablodaki bilgilerden anlaşıldığı gibi, program taslağındaki kazanımların diğer derslerdeki kazanımlarla bütünleşmesinin sağlanmış olduğu görüşü ilk iki grupta kıdeme paralel bir artış