V. BÖLÜM
5.3. Azınlıkların Kurduğu Özel
Azınlıkların giriştiği özel öğretimle ile ilgili olarak şu hususlar belirtilebilir: Yurdumuzda “azınlık” durumunda bulunan Rum, Ermeni ve Museviler için, kendi kültürlerini, dil ve dinlerini öğreten okullar açılmıştır. Ancak Tanzimat dönemine gelinceye kadar, bu okulların nasıl bir eğitim, öğretim programı uyguladığına ilişkin elimizde sağlıklı istatistikler yoktur. Osmanlı Hükümetince, 1856´da Islahat Fermanı yayınlanıncaya kadar söz konusu okulların denetimine ait yasal bir düzenlemeye gidilmediği de bilinmektedir (Büyükkarcı, 2002: 7).
Türk aleyhtarlığının aşılandığı ilk önemli Rum okulları, XVIII. yüzyılın sonlarından itibaren İstanbul, İzmir, Selanik, Atina, Yanya gibi şehirlerde faaliyete geçirildi. Bu okullarda sadece Rum dil tarih ve kültürü öğretilmiyor, aynı zamanda bağımsızlık fikri de veriliyordu (Esenkal, 2007: 42).
Ermeni azınlığın eğitim alanındaki teşkilatlanması XVIII. yüzyılın sonlarında başlamıştı. XVIII. yüzyıldan önce ermeni okulları varsa da bu okullar, Türkiye’nin ancak bazı bölgelerinde bulunduklarından ve yüzyılın sonuna kadar Osmanlı Devleti her şeye rağmen kudretini koruyabildiği için tehlikeli olamamışlardı. Ermeni Okulları konusunu inceleyen Azadyon, 1790 yılına gelinceye kadar Osmanlı Devleti içinde Okul niteliğinde bir Ermeni müessesesine rastlanamayacağını belirtmesine rağmen, İstanbul Tarihinin yazarı Yeremiyan Çelebi Kömürcüyan, Kumkapı Kilisesinin Ermeni kültürünün kaynağı olduğuna işaret etmektedir. Rahip Mateosun bu kilisede Ermeni çocuklarıyla, Ermeni gençlerine ders verdiğini anlatmaktadır. Tespitlerimize göre ilk resmi Ermeni okulu 1790 da Şnork Mığırdıç ve Amira Miricinyan tarafından izin alınmak suretiyle açılmıştır. Yine aşağı yukarı 1790 da açılan Ermeni okullarından biride Mesropyan okuludur. Kumkapı kilisesi başpapazı ve Kumkapı mektebi Ermenice öğretmeni Erzurumlu papaz Mesrop tarafından, 1808 yılında yayınladığı gramer muhtırasında Patrik Ohannes Çamaşırcıyanın devrinde(1703-1812) İstanbulun bütün semtlerinde Ermeniler meccani cemaat mektebleri açmışlardı, denmektedir (Kılıç, 1999: 157).
VI. BÖLÜM
OSMANLI DEVLETİ’NDE XVIII. YÜZYIL SONRASI EĞİTİM ÖĞRETİM FAALİYETLERİNE GENEL BİR BAKIŞ
6. 1. XIX. Yüzyılda Eğitim-Öğretim Alanında Yapılan Yenilikler
Türk ilköğretim sistemi XIV. yüzyılda büyük değişmelere uğradı. 1824’te II. Mahmud, yayınladığı bir fermanla ilköğretimi “mecburi” yapmış ve “her şeyden
evvel dinî zaruretlerin öğretilmesi” ni istemiştir (Demirtaş, 2007: 176). İlköğretimi
zorunlu hale getiren padişah fermanı, Yeniçeri Ocağının kaldırılması ile ilgili uğraşılar ile Rus ve Mısır savaşları gibi nedenlerden dolayı, İstanbul’da bile 1839´a kadar yeterince uygulanamamıştır. Taşra okullarına ise bu zorunluluğu götürecek ve denetleyecek bir makam bulunmamaktadır. 1850’lerden itibaren devlet ilköğretim kademesini denetim altına almak için pek çok girişimlerde bulundu. Reform yanlılarına dertsek verdi.
1845 yılında eğitim işlerini görüşecek bir “Geçici Eğitim Kurulu” (Meclis-i
Maarif-i Muvakkat) oluşturulmuş, bu kurul, eğitim sistemini ilk, orta ve üniversite
sisteminde basamaklandırmıştır. Kurul, ayrıca kalıcı bir “Eğitim Kurulu” (Meclis-i
Maarif-i Daimi) kurulmasına da karar vermiştir. Bu karar doğrultusunda 1846 yılında
kalıcı bir “Genel Eğitim Kurulu” (Meclis-i Maraif-i Umumiye) kurulmuştur. Kurul, ilköğretimin sıbyan derecesinde zorunluluğu, ilkokulu bitirme sınavlarının konulması
ve başaranların ortaokula (rüşdiye) alınması gibi önemli kararlar alan, devlet kurumları içinde doğrudan doğruya ve sürekli olarak eğitim işlerini düzenlemekle ilk kurul durumunda olmuştur. Bu doğrultuda görev yapacak olan “Okullar Genel
Müdürlüğü” (Mekatib-i Umumiye Nezareti) ise 8 Kasım 1846 tarihinde kurulmuştur
(Demirtaş, 2007: 177).
1856 yılında yayımlanan Islahat Fermanı, eğitim işlerinin daha derli toplu ve ciddi biçimde yürütülmesini kapsamakta ve “Bakanlar Kurulu” (Meclis-i Vükela) içinde bir de “Eğitim Bakanı” (Maarif Nazırı) bulunması gerektiğini belirtmektedir. Bu karar doğrultusunda 17 Mart 1857 tarihinde “Eğitim Bakanlığı” (Maarif-i
Umumiye Nezareti) kurulmuş ve bakanlık düzeyinde ilk eğitim örgütü olmuştur. İlk
Milli Eğitim Bakanı Abdurrahman Sami Paşa (1857-1861) ve ilk müsteşar da bilim adamı Hayrullah Efendi’dir. Bakanlık, kuruluşundan dört yıl sonra, 3 Mart 1861 tarihinde Bakanlığın görevleri ile ilgili bir yönerge (talimat) hazırlanmıştır. Bu yönergeye göre; Bakanlığın görevleri özet olarak aşağıdaki gibi sıralanmıştır (Demirtaş, 2007: 177).
1. Yüksekokul olan Harbiye, Tıbbiye ve Bahriye dışında kalan tüm okullar Eğitim Bakanlığına bağlanmıştır.
2. Eğitim kurumları, ilkokul (sıbyan mektebi), ortaokul (rüşdiye) ve yüksekokullara ayrılmıştır.
3. İlkokul, Müslüman ve Müslüman olmayanlara göre ayrı ayrı olacak, öteki öğretim kurumları ortak olacak ve Türkçe eğitim yapacaktır.
4. Bir ileri öğretime sınavla girilecektir.
5. Öğretmenlik bir meslek olarak kabul edilecektir.
6. Önceden kurulan Eğitim Kurulu yanında değişik amaçlı, sürekli ve geçici kurullar da kurulabilecektir.
Bu doğrultuda, 10 Şubat 1864 yılında, Bakanın emri ile, ilköğretim, orta ve yüksek öğretim genel müdürlükleri (daire) kurulmuştur. 1866 yılında da ders kitaplarını hazırlamak üzere “Yayımlar Dairesi” (Telif ve Tercüme Dairesi)
kurulmuştur. Böylece, aşama aşama hem genel müdürlükler oluşmaya, hem de yönetimsel ve akademik işler ayrışmaya başlamıştır.
Türk Eğitim Tarihinde, eğitimi düzenleyen ilk kapsamlı metin Eğitim Bakanı Saffet Paşa`nın öncülüğünde hazırlanan 1 Eylül 1869 tarihli Maarif-i Umumiye Nizamnamesi’dir (Genel Eğitim Tüzüğü). Bu nizamname ile teftiş ve değerlendirmeye ilişkin esaslar, eğitim hakkı, eğitim yönetimi, okul kademelerinin belirlenmesi, eğitim ödenekleri, öğretmen yetiştirme ve yerleştirme, taşra örgütü ve sınav sistemleri gibi konular yer almaktadır (Demirtaş, 2007: 178).
Maarif-i Umumiye Nizamnamesi’nin çıkartılış sebebi 7 Eylül 1869 tarihli bir mazbatada şöyle ifade edilmiştir: “Nizamname-i mezkurun ahkâm-ı esasiyesi evvelâ
tahsil-i ilm-i marifet için mecburiyet kaidesinin vaz’ı, saniyen mekâtip-i umumiyenin aksam ve derecat-i muhtelifiye taksimi; salisen, usul-ı talimin tertib ve tanzimi; rabian, heyet-i talimeyinin tezyid-i malumat ve itibarını ve terfih-i halini mub olacak vesailin tetmini; hamisen, maarif idare-i merkeziyesinin tensik ve tanzimiyle vilayatta dahi şuabat-ı mukteziyenin teşkili; sadisen, talebinin şevk ve gayretini calip baçı kavaid-i imtihaniyenin vaz ile meratib-i muhtelife-i tahsilin istihkakını tayin için rüus itası usulünün ihdası; sabian, tesisat-ı ilmiyenin teksir ve tamimi…”(Unat, 1964: 92).
Yukarıda geçen mazbata çok amaçlı bir mazbatadır. Tüm okulların işleyişini ve derecelendirilmesini gösteren ve yalnız özel okulları değil bütün eğitim kurumlarını kapsayan bu mazbatadaki maddelere bakarsak nizamnamenin çıkarılış sebeplerini şöyle sıralayabiliriz.
1. Öğretiminin zorunlu hale getirilmesi 2. Okulların derecelendirilmesi,
3. Öğretimin düzenlenmesi
4. Öğretim kadrosunun bilgisinin ve saygınlığının artırılması, iyi hayat şartlarının sağlanması,
6. Öğrenciyi teşvik edici sınav kurallarının konması ve diploma usulünün kabul edilmesi.
7. İlmî kuruluşların tamamlanması, çoğaltılması ve yaygınlaştırılması,
8. Üç kısma ayrılan okulların nerelerde ve ne şartlarda açılacağının belirtilmesi (Haydaroğlu, 1993: 23-24).
Görüldüğü üzere temelinde öğretimin zorunlu hale getirilmesi, okulların derecelendirilmesi, Maarif Nezaretinin tanzimi ve “Maarif meclisle’rinin kurulması gibi sorunlara çözüm getirecek konular yer almaktadır.
Eğitim alanında yapılan bu büyük yenilikten sonra maalesef eğitimde amaçlanan gelişmeler tam anlamıyla sağlanamamıştır. 29 Ekim 1923’ te Cumhuriyet kurulduğunda, Osmanlı Devletinden kalan medreseler ve sıbyan mektebleri gibi geleneksel okulların yanında Batılı tarzda açılmış rüşdiye, idadi, sultani gibi ortaöğretim ve iptidaî ilköğretim kurumları ile azınlık ve yabacılara ait okullar da varlıklarını sürdürmüşlerdir. Ülkedeki öğretim birliği sağlamak amacıyla 3 Mart 1924’ te 430 sayılı Tevhid-i Tedrisat Kanunu çıkarılmıştır. Bu Kanunla, ülkedeki tüm bilim ve öğretim kurumları Maarif Vekaletine bağlanmış, Şer’iye ve Evkaf Vekaleti ya da özel vakıflarca idare edilen tüm medrese ve mektebler Maarif Vekaletine bağlanmıştır. Böylece bütün eğitim ve öğretim kurumları Eğitim Bakanlığına bağlanarak öğretimin tek elde yürütülmesi sağlanmış, Türk eğitim tarihinde en uzun süre yaşamış olan medreseler ve Sıbyan mektebleri kapatılmış ve yeni eğitim kurumları açılmıştır.
SONUÇ
Bu tez çalışmasında, Osmanlı Devleti`nin XVIII. yüzyılda yapmış olduğu eğitim-öğretim faaliyetlerine genel bir bakış açısı ile değinmiş olduk. Toplumlar, medeniyet oluştururken diğer medeniyetlerden de etkilenirler. Ve etkilenirken bu medeniyetlerin sosyal, ekonomik, siyasi unsurları ile birlikte eğitim unsurlarını da kültürlerine taşıyabilirler. İşte Osmanlı Devleti de zaman zaman bu etkileşim içerisinde kalmıştır.
Osmanlı Devleti eğitim sistemi uzun yıllar mekteb ve medrese sistemi üzerinde yoğunlaşarak devam etmiştir. Medreseler günümüzdeki gibi, orta, yüksek ve hatta yüksek lisans ve doktora kademelerini kapsayan bir eğitim vermekteydi. Bu ikili sistemin dışında hafız yetiştiren Darülhuffazlar, tıp eğitimi yapılan Darüşşifalar ve Osmanlı saray görevlilerini ve dolayısıyla devlet adamlarını yetiştiren Enderun mektebi de vardı. İşte bu sistem uzun yıllar boyunca Osmanlı Devletinin genel olarak eğitim ihtiyaçlarını karşılamıştır.
Batıda meydana gelmeye başlayan gelişmeleri bir süre hisseden Osmanlı Devleti XVIII. yüzyıl ile birlikte bu gelişmelerin etkisini açık açık görmeye başlamıştır. Her ne kadar, klasik eğitim sistemi yüzyıllarca Osmanlı Devleti`nin eğitim ihtiyacına cevap vermiş ise de; XVIII. yüzyılda Batıdaki gelişmeler ile birlikte
eksiklikler ortaya çıkmaya başlamıştır. Bu nedenle, bozulmaya yüz tutan ordu sistemine de bir çözüm bulabilmek için kritik bir karar alarak Batı eğitim sistemini önce askeri bilimler ve tıp alanında; devlet organizasyonun da ise Fransa örnek alınmaya çalışılmıştır. Sivil eğitimimizde de Batı`nın etkisi görülmeye başlamıştır. Batı tipi eğitim kurumlarında devlet kendi bütçesinden daha fazla pay ayırmıştır. Klasik mekteb-medrese sisteminde ise eğitim kurumları devletin fazla müdahale etmediği vâkıf sistemi içinde yönetiliyordu. Devlet eskiden de medrese sistemine müdahale etmiyordu, Batı tipi eğitim kurumlarını kurmaya başladıktan sonra da bu klasik eğitim kurumları ile birlikte, Batı eğitim kurumları bir arada yaşamaya başlamıştır.
Osmanlılarda eğitim-öğretim alanındaki ilk yenileşmeler, Batı örneğine benzetilmeye çalışılan askerî okulların açılması şeklinde görülmüştür. Yenileşmelere askerî eğitim-öğretimden başlanmasının temel nedenleri arasında; Osmanlının, savaşlarda yenilgileri çoğaldıkça, bunu öncelikle Avrupa subay ve askerlerinin iyi yetişmiş olmalarına, kendilerinin bu alanda geri kalmalarına bağlamışlardır. Önce Avrupa tarzında bazı askerî yenileşmelere girişmeyi gerekli görmeleri; XVIII. yüzyılda Osmanlılara gelen yabancı uzmanlar da öncelikle askerî yenileşmeyi tavsiye etmeleri gösterilebilir.
Bunun yanında sıbyan mekteblerinde okutulmakta olan derslerin yıllara göre dağılımı ile ilgili kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte bu derslerin önemli bir kısmının üst sınıflarda da okutulduğu ve bu derslere birtakım ilavelerin yapıldığı söylenebilir. Klasik dönemin sosyo-kültürel şartları dikkate alındığında, ilköğrenim sırasında alınan bu eğitimlerin, belli bir sistem dâhilinde ve örgün bir eğitim-öğretim yaklaşımıyla verilmeye çalışıldığı da anlaşılmaktadır.
Osmanlı Devleti`nde genel bir eğitim kurumu olan medreseler ve mektebler, ders programları, öğretim metodu, ölçme değerlendirme ve öğretimde ihtisaslaşma konuları açısından tarihi süreç içerisinde bir takım değişim ve dönüşümler geçirmiştir.
Sonuç olarak kültür tarihimizin bir parçası olan Osmanlı eğitim kurumlarını o günün şartları içerisinde değerlendirmek doğru olacaktır. Önemli olan o dönemin tecrübe ve birikimlerinden faydalanmak, hatalarından ders çıkartarak ilerleme yolunda mesafeler kat edebilmektir.
Osmanlı eğitim sistemi ile ilgili yapılacak olan çalışmalarda, o dönemde yapılan eğitim ve öğretim faaliyetlerinin yanında, eğitim kurumlarının sosyal, ekonomik ve siyasi boyutu üzerinde durulması, günümüze ışık tutacaktır.
KAYNAKÇA
Adanalı, A. Hadi (2001). Osmanlı Medreselerinde Tartışma Metodolojisi. Osmanlı Dünyasında Bilim ve Eğitim Milletlerarası Kongresi Tebliğleri. 12-15 Nisan 1999. İstanbul: İrcica Yayınevi.
Adıvar, A. Adnan (1993). Osmanlı Türklerinde İlim. İstanbul: Remzi Kitabevi. Akgündüz, Hasan (1997). Klasik Dönem Osmanlı Medrese Sistemi (Amaç, Yapı,
İşleyiş). İstanbul: Ulusal Yayınları.
Akkutay, Ülker (1984). Enderun Mektebi. Ankara: Gazi Üniversitesi Basın Yayın Yüksekokulu Basımevi.
Akyüz, Yahya (1982). Türk Eğitim Tarihi (Başlangıçtan 1982`ye). Ankara: Ankara Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
Akyüz, Yahya (1993). Türk Eğitim Tarihi. İstanbul: Kültür Koleji Yayınları.
Akyüz, Yahya (2004). Tanzimattan Cumhuriyete Eğitimde Ödül ve Günümüz Eğitimi
Açısından Bir Değerlendirme (1839-1923). Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim
Dergisi, 49.
Baltacı, Cahid (1976). XV-XVI. Asırlarda Osmanlı Medreseleri. İstanbul: Enderun Kitabevi.
Baltacı, Cahid (1979). Millî Eğitimin Dünü, Bugünü ve Yarını. Millî Eğitim ve Kültür Dergisi, Sayı: 3.
Barkan, Ömer Lütfi ve Ayverdi Ekrem Hakkı (1970). İstanbul Vâkıfları Tahrir
Ba göz, lhan (1995). Türkiye’nin E itim Ç kmaz ve Atatürk. Ankara: Kültür Bakanl Ba vuru Kitaplar .
Baysun, M. Câvit (1979). Osmanlı Devri Medreseleri. İslam Ansiklopedisi. İstanbul: MEB Basımevi.
Berker, Aziz (1945). Türkiye'de İlk Öğretim (1839-1908). Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Berkes, Niyazi (2002). Türkiye’de Çağdaşlaşma. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Bilge, Mustafa (1984). İlk Osmanlı Medreseleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
Bilim, Cahit Yalçın (1998). Türkiye`de Çağdaş Eğitim Tarihi (1734 – 1876). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Basımevi.
Birinci, Ali ve İ. Kara (1997). Mahalle Mektebine Başlama Merasimi ve Mekteb
İlahileri. Mahalle Mektebi Hatıraları. İstanbul.
Büyükkarcı, Süleyman (2002). İstanbul Rum Okulları. Ankara: Mikro Basım Yayım. Cihan, Ahmet (1999), Osmanlı Medreselerinde Sosyal Hayat, Osmanlı, (edt. Güler Eren), V, Ankara: 176-186.
Doğan, Recai. (1997). Osmanlı Eğitim Kurumları ve Eğitimde İlk Yenileşme
Hareketlerinin Batılılaşma Açısından Tahlili. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
Dergisi, 37.
Demiralp, Yekta (1997). Erken Dönem Osmanlı Medreseleri (1300-1500). Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Demirtaş, Zülfü (2007). Osmanlı’da Sıbyan Mektebleri ve İlköğretim Örgütlenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. C: 17 (1).
Ergin, Osman Nuri (1977). Türkiye Maarif Tarihi Cilt 1-2. İstanbul: Eser Matbaası. Ergün, Mustafa (2000). Medreseden Mektebe Osmanlı Eğitim Sistemindeki
Değişme. Yeni Türkiye Osmanlı II (Ekonomi ve Toplum) Dergisi, 32.
Esenkal, Ebru (2007). Yabanc Ülkeler Taraf ndan Osmanl Co rafyas ’nda
Aç lan Okullar. Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
Fazlıoğlu, İhsan (2008). XVIII. Yüzyıl Osmanlı Düşüncesinde Bunalım ve Arayış. Felsefe- Bilim Araştırmaları Dergisi, 31 May 2008,
Fidan, Nurettin ve Erden, Münire (1998). Eğitime Giriş, İstanbul: Alkım Yayınları. Güngör, Tahir (2007). Enderun Saray Mektebi’nde Has Oda Te kilat . Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, stanbul.
Haksun, Korel (2004). Tarihten Notlar (1-2). İstanbul: Kastaş Yayınevi.
Halaçoğlu, Yusuf (1994). Osmanlılarda İlim, Din ve Sosyal Müesseseler. Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, Cilt 12. Konya: Türk Tarih Kurumu Yayınları. Haydaroğlu, İ. Polat (1993). Osmanlı İmparatorluğu`nda Yabancı Okullar. Ankara: Ocak Yayınları.
Hızlı, Mefail (2008). Osmanlı Medreselerinde Okutulan Dersler ve Eserler. Uludağ Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17 (1).
Hızlı, Mefail (2001). Osmanlı Sıbyan Mekteblerinde Okutulan Dersler (Klasik
Dönem Bursa Örneği)”. Osmanlı Dünyasında Bilim ve Eğitim Milletlerarası
Kongresi (İstanbul, 12-15 Nisan 1999) Tebliğler, İstanbul.
İhsanoğlu, Ekmeleddin (1994). Osmanlı Devleti ve Medeniyeti Tarihi. İstanbul: İrcica Yayınevi.
İhsanoğlu, Ekmeleddin (1999). Osmanlı Eğitim ve Bilim Kurumları. Osmanlı Medeniyeti Tarihi, Cilt: 1. İstanbul.
İpşirli, Mehmet (1995). İslam Ansiklopedisi XI. Ankara: Türk Diyanet Vakfı Yayınları.
İzgi, Cevat (1997). Osmanlı Medreselerinde İlim: Tabii İlimler C.2. İstanbul: İz Yayıncılık.
İzgi, Cevat (1997), Osmanlı Medreselerinde İlim: Riyazî İlimler C.1. İstanbul: İz Yayıncılık.
Kansu, Nafi Atuf (1930). Türkiye Maarif Tarihi Hakkında Bir Deneme. C.I. İstanbul: Muallim Ahmet Halit Kitaphanesi Yayınevi.
Karal, Enver Ziya ( 1940). Tanzimattan Evvel Garpl la ma Hareketleri. Tanzimat I, stanbul: Milli E itim Bakanl Yay nlar .
Keskin, Muhammet (2009). Enderun Saray Okulu’nda Hasoda Teşkilatı’nın Önemi,
Uygulanan Eğitim Yönetimi ve Stratejileri. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Kılıç, Remzi (1999). Osmanlı Türkiye’sinde Azınlık Okulları (XIV. Yüzyıl). Türk Kültürü Dergisi.
Koçer, Hasan Ali (1992). Türkiye`de Modern Eğitimin Doğuşu Ve Gelişimi 1773-
1923). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Kodaman, Bayram (1988). Abdülhamid Devri Eğitim Sistemi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Kütükoğlu, Mübahat (1994). Osmanlı Belgelerinin Dili (Diplomatik). İstanbul: Kubbealtı Akademisi Kültür Ve Sanat Vakfı Yayınları.
Kütükoğlu, Mübahat (2000). XX. Asra Erişen Osmanlı Medreseleri. Ankara: Kubbealtı Akademisi Kültür ve Sanat Vakfı Yayınları.
Kürkçüoğlu, Kemal Edip (1962). Süleymaniye Vakfiyesi. Ankara: Resimli Posta Matbaası.
M.S.B., (2000). Osmanlı Döneminde Askeri Okullarda Eğitim. Ankara: T.C. Milli Savunma Bakanlığı Basım Yeri.
Müderrisoğlu, Fatih (1991). Edirne II. Bayezid Külliyesi. Vâkıflar Dergisi, 22. Özkul, Osman (2005). Gelenek ve Modernite Arasında Ulema. İstanbul: Bir Harf Yayınevi.
Özcan, Tahsin (2002). Osmanlı Devleti'nde Eğitim Hizmetlerinin Finansmanı, Osmanlı Dünyasında Bilim ve Eğitim Milletlerarası Kongresi Tebliğleri, İstanbul: İrcicaYayınları
Pakalın, Zeki M. (1983). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü. C. II, İstanbul: MEB Yayınları.
Pakdemirli, Ekrem (1995). Ekonomimizin Sayısal Görünümü 1923`ten Günümüze. İstanbul: Milliyet Yayınları.
Paşa, Mustafa Nuri (1987). Netayicü`l-Vukuat Kurumları ve Örgütleriyle Osmanlı
Tarihi III-IV. (Sadeleştiren: Neşet Çağatay), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Şanal, Mustafa (2003), Osmanlı Devleti’nde Medreselere Ders Programları,
Öğretim Metodu, Ölçme Ve Değerlendirme, Öğretimde İhtisaslaşma Bakımından Genel Bir Bakış. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2003/1.
Tabakoğlu, Ahmed (1994). Türk İktisat Tarihi (2. Baskı). İstanbul: Dergah Yayınları. Taşdemirci, Ersoy (1989). Osmanlı İmparatorluğunda Medreseler. Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3.
Taşkın, Ünal, 1317 (1899-1900). Maarif Salnamesi’ne Göre Trabzon Vilayeti’nde
Eğitim Kurumları, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, The Journal of
International Social Research Volume 2/7 Spring 2009
Tekindağ, Şahabeddin (1973). Türk Yüksek Öğretiminin Geçirdiği Aşamalar ve
İstanbul Üniversitesi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayını.
Türk, Ercan (1999). Milli Eğitim Bakanlığı`nda Yapısal Değişiklikler Ve Türk Eğitim
Sistemi. Ankara.
Türk, Ercan (2003). Dünden Bugüne Milli E itim Bakanl Kurulu ve Tarihsel Süreç. Bilim ve Akl n Ayd nl nda E itim Dergisi, 44.
Türkiye Diyanet Vakfı Ansiklopedisi. Ankara 2003, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Cilt 28.
Uluçay, Çağatay ve Kartekin Enver(1958). Yüksek Mühendis Mektebi. İstanbul: Teknik Üniversitesi Yayınları.
Unat, Faik Reşit (1964). Türk Eğitim Sisteminin Gelişimine Tarihi Bir Bakış. Ankara: MEB Basımevi.
Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (1988). Osmanlı Devletinin İlmiye Teşkilatı. Atatürk, Kültür Dil Tarih Yüksek Kurumu Türk Tarih Kurumu Yayınları VIII. Seri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Ülgen, Hilmi Ziya (1967). Eğitim Felsefesi, İstanbul: MEB.
Ünal, Ali M.(1998). Osmanlı Müesseseler Tarihi. Isparta: Kardelen Kitapevi.
Yediyıldız, Bahaaddin (1981). Sosyal Teşkilatlar Bütünlüğü Olarak Osmanlı Vâkıf
Külliyeleri. Türk Kültürü Dergisi, 2XIV.
Yeli, Sema (2005). III. Selim Dönemi Askeri ve Eğitim Alanındaki Islahat
Hareketleri. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,
T.C.
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ Eğitim Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü
ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Mehmet Emin YOLUK Doğum Yeri: Mersin/İÇEL
Doğum Tarihi: 31/01/1979 Medeni Durumu: Evli
Öğrenim Durumu
Derece Okulun Adı Program Yer Yıl
İlköğretim Hürriyet İ.Ö.O _ Mersin/İÇEL 1984-1989
Ortaöğretim Mimar Sinan İ.Ö.O _ Mersin/İÇEL 1989-1992 Lise Cumhuriyet Lisesi Düz Lise Mersin/İÇEL 1992-1995 Lisans Gazi Üniversitesi, Kastamonu Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği KASTAMONU 2001-2004
Yüksek Lisans Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Yüksek Lisans KONYA
2007-
Becerileri: Bilgisayar ofis programları kullanımı.
İlgi Alanları: Osmanlı Tarihi, Türkiye Ekonomik ve Beşeri Coğrafyası, Tarihi hikayeler ve olaylar, Kitap okumak.
İş Deneyimi: 2005 yılında Osmaniye Adliyesi`nde zabıt katibi olarak göreve başlamış, 2007 yılında bu yana ise Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü Ceza İnfaz Kurumlarında hükümlü/tutuklu eğitiminde öğretmen olarak görev yapmaktadır. Aldığı Ödüller: Bulunmuyor.
Hakkımda bilgi almak için önerebileceğim şahıslar:
Yrd. Doç.Dr. Kemal KOÇAK Yrd.Doç.Dr. Mustafa GÜLCAN Yrd. Doç. Dr. Ünal İBRET
Tel: 0 506 535 33 09
E-Posta: mehmeteminyoluk@hotmail.com
Adres Altaylılar Mahallesi, 0256 Sokak, Süleyman Tosun Apartmanı, No: 20 Kat: 3 Daire: 8 Tarsus/MERSİN