1. BÖLÜM
2.4. Atatürk‟ün Sivil Giyimi
2.4.1. Atatürk'ün Giyimi ile Ġlgili Anılar
2.4.1.1. Atatürk‟ü Giydirenlerin Anıları
Atatürk’ün Gömlekçisi Petro Marino’dan Anılar: “ Ponje ipekten baĢka
gömlek giymezdi. Gömlekleri Japonya‟dan Fransa‟dan gelirdi. Yerli sanayi kurulunca bir daha da ecnebi kumaĢlarından gömlek giydiğini görmedik. O‟na ilk gömleklerini Strongilos Biraderler firması dikmiĢti. Ben o zamanlar sekiz yaĢında ve müessesede çıraktım. Ölçüsünü -sonradan Kemalat adını alan- Yani Delagramatika adında bir kalfa alır, Simo adında müessesenin baĢmakasdarı keser, Evliksia adındaki bir iĢçi kız dikerdi.
Ġstiklal SavaĢı sırasında yerli Rumların Anadolu‟ya geçmeleri yasak olduğu için, müessese Yunanistan tebaalı Yani‟yi Ankara‟ya göndermeye mecbur olmuĢtu. Sonradan Kemalat adını alan Yani‟nin Ata‟nın gömlekçiliğine baĢlaması böyle olmuĢtur. 1929 yılında bende bir iki kere Yani ile birlikte Ankara‟ya gömlek taĢımaya gitmiĢtim. Aradan yıllar geçti, Ata Ġstanbul‟a geldi ve Dolmabahçe Sarayı‟nda kalmaya
baĢladı. O zaman ben düĢünmeye baĢladım. Büyük liderimize biz Türk iĢçileri neden gömlek yapmayalım da bir Yunan hala onun gömleklerini diksin?
Galatasaraylı (Aslan) Nihat Bekdik ile bir mağaza açmıĢ beraber çalıĢıyorduk. Mağazamıza devrin meĢhur Ģahısları gelir giderdi. Bir gün merhum Atina Büyükelçimiz RuĢen EĢref Ünaydın Bey mağazaya geldiği zaman fikrimi kendilerine açıkladım. Memnun oldu ve durumu Ata‟ya aksettireceğini bildirdi.
Nitekim kısa zaman sonra Yalova‟da köĢkten bir davet aldım ve hemen icabet ettim. Vaktiyle Kemalat‟ın yanında çalıĢırken Atatürk‟ün bütün ölçülerini defterlerden çıkarmıĢtım. Ata 41 numara yaka giyerdi ve gömlekçilikte ApaĢ stili diye bilinen kalın kenarlı, devrik yakalara bayılırdı (Altıner, 1981: 412-413).
Bu Dost Rengi: Bir seferinde Kemalat anlatmıĢtı. Ata‟ya beyaz desen üzerine
kırmızı, mavi, mor, nefti, yeĢil, pembe, turuncu, lacivert kalın çizgili bir sandık Lyon ipeklisi Fransa‟dan hediye gönderilmiĢ. Yani‟yi saraya çağırıp Ata‟nın huzuruna çıkarmıĢlar. Büyük Önder kumaĢlara bakmıĢ mavi çizgili ipekliyi ayırıp; “Bu” demiĢ, “Dost rengidir…”. Sonra da kırmızı ipekliyi iĢaret edip, “Bu da benim rengimdir. Bana bundan iki gecelik entarisi dikiniz. Diğerlerinden de hanımlara rob yapınız.”
O, dostluk konusundaki fikirlerini telkin etmek, milletine duyurmak için en ufak fırsatlardan bile istifadeyi en iyi bilen büyük bir liderdi (Altıner, 1981: 412-413).
Atatürk’ün Kunduracısı Onufri Karkilidis’ten Anılar: Genç zabitliğinden
ölümüne kadar geçen müddet zarfında Atatürk‟e yüzlerce çift çizme, potin, iskarpin, terlik dikmiĢ olan kunduracı Onufri Karkilidis (Altınçizme) Atatürk‟e ait anılarını Ģöyle anlatıyor:
“70 senelik kunduracı Onufri Karkilidis, yılların çökertemediği omuzlarını bedbin bir Ģekilde silkeleyerek:
- “O” diyordu. “Kelimelerin tarifine sığmayacak kadar büyük bir insandı.”
“Daha pek genç bir subay iken, müĢterimdi. Askere gideceğim sırada, beni yanına alıp, ġam‟a götürdü. O‟na tam dört sene emir erliği yaptım. Cumhuriyetin ilanından sonra da beni bırakmadı. Ayakkabılarını daima bana yaptırırdı. Ġsviçre‟den Ġtalya‟dan
26
pabuç getirme tekliflerini daima reddetmiĢti. Ġstediği pabuçların rengini söyler, cinsini ve Ģeklini bana bırakırdı. Ayrıca para konusunda da itiraz etmez, ne istersem onu verirdi. Tam 40 sene ona hizmet ettim. Beni arkadaĢ gibi kabul eder, her zaman büyük iltifatta bulunurdu. Arada bir çağırır, kare tam olmadığı zaman da pokere davet ederdi. Kendisi ile üç-dört kere poker oynadık. Kumarbaz değildi onun için hep kaybederdi. Eğlence olsun diye oynadığı için, sonunda paraları harman eder. Herkesin paralarını geri almasını isterdi.
42 numara ayakkabı giyerdi. O‟na göre çizme, potin ve iskarpin olarak üç kalıbım vardı. Emretti mi, hemen ayakkabılarını yapar götürürdüm. Bazen ayağı ĢiĢer, o zaman iskarpin sıkar, bana da çatardı. Ben de cevap verirdim:
- O kadar pabucunuz var paĢam, onları giysenize. Eskimez merak etmeyiniz. Eskise bile ben emrinize amadeyim.
Hasis değildi, fakat hesabını bilen adamdı. Lükse kaçmaz, pabuçları eskimeden pek iskarpin ısmarlamazdı.
Emir buyurmuĢlar beni Ankara‟ya çağırtmıĢlardı. Müessesemizi eskiden beri tanıdıkları için Avrupa modası hakkında sualler sordular. Sonra yerli kumaĢ sanayimiz hususundaki naçiz kanaatlerimizi öğrenmek istediler. Tevazuu, alçak gönüllülüğü, bizim gibi lalettayin bir insanla hasbıhal edecek kadar nezaket göstermesi onun büyüklüğünü büsbütün arttırıyor, eĢsizliğini büsbütün yüceleĢtiriyordu.
O devirde ithalat serbest olduğu için Türkiye‟ye dünyanın her köĢesinden kumaĢlar geliyordu. Yerli sanayimizde ĠpekiĢ kumaĢlarının nefasetinden bahsedince, hemen emrettiler, araba hazırlandı ve o zaman Ankara‟da bulunan ĠpekiĢ fabrikasına beni gönderdiler ve dört kostümlük kumaĢ kestirmemi istediler. Vatanperver olan Büyük Ata, aynı zamanda çok da milliyetperverdi. Türk kumaĢını, yerli malını en klâs Avrupa mamulüne bile değiĢmezdi.
Giyim kuĢam da mübalağaya kaçmayan fanteziyi severdi. Avrupa modasını yakinen takip eder, fakat kendine yakıĢmayanı asla giymezdi. Onun kadar zarif giyinen bir insan az gördüm desem yeridir. Uzun müddet askerlik etmiĢ olmasına rağmen, bir Ġngiliz centilmenine parmak ısırtacak derecede üstün zevki vardı.
Prova yaptırırken asla titizlik göstermez, elbiselerinin teslim tarihi için bizleri katiyen sıkmazdı.
Bir keresinde terlik ısmarlamıĢtı. Özenip bezenip bir çift yaptım. Sonra hoĢuma gitti, dokuz çift daha ayrı renk ve deriden yaptım. Dükkânıma uğradığı bir gün bunları gördü, hepsini birden satın aldı. Sonra Ġran ġahı ile Ġngiltere Kralına da terliklerden bahsetmiĢ, arzu ettiler, onlara da terlik ve iskarpin yaptım, pek memnun kaldılar.
Ölümünü duyduğum zaman deliye döndüm. Hemen Dolmabahçe Sarayı‟na koĢup yaverlerini gördüm ve ağlayarak son bir defa huzuruna sokmalarını istedim. Beni ne kadar sevdiğini bildikleri için arzumu kırmadılar ve odasına aldılar. Ölüm döĢeğinde onu öpüp kokladım. Ağladım, ağladım… Aaaahh… O ölecek adam mı idi hiç !” (Altıner, 1981: 412-413).
28
3. BÖLÜM KATALOG
3.1 Yayınlardan ve Özel Koleksiyonlardan UlaĢılan Atatürk’ün Sivil Giysi Fotoğrafları
3.2 Müzelerden Çekilen Atatürk’ün Sivil Giysi Fotoğrafları 3.3 Müzelerden Çekilen Atatürk’ün Aksesuar Fotoğrafları
3.1 YAYINLARDAN ve ÖZEL KOLEKSĠYONLARDAN ULAġILAN ATATÜRK’ÜN SĠVĠL GĠYSĠ FOTOĞRAFLARI
30
Giysi No: 1
Fotoğraf No 1: Palto ile Atatürk (1920).
Giysi No: 1. Fotoğraf No: 1.
Fotoğrafın Tarihi: 6.11.1920.
Fotoğrafın Yer Aldığı Kaynak: Dahi Kurtarıcı Mustafa Kemal Atatürk (cilt I), 2001:
133.
Fotoğrafın Kaynaktaki Boyutları: 12cm x 14,5cm. Giysi Grubu ve Giysi Cinsi: Üst Giyim - Palto. Giysiye Ait Özellikler
a) KumaĢlar: Yünlü kumaĢ kullanılmıĢtır. b) Yardımcı Malzemeler: Düğme kullanılmıĢtır. Giysinin Modeli Ve Kesimi Ġle Ġlgili Teknik Bilgiler
a) Beden Özelliği: Giysi tek parçadan oluĢmaktadır. Palto çok geniĢ
tasarlanmıĢ, düz kesim uygulanmıĢtır. Beldeki kemer ile vücuda oturtulan paltodaki kemerin kapanması düğmelerle sağlanmıĢtır. Palto boyu diz altında düĢünülmüĢtür.
b) Yaka Özelliği: Paltoya geniĢ erkek yaka (bir kısmı bedenden çıkan)
uygulanmıĢtır.
c) Kol Özelliği: Paltoya iki parçalı takma kol uygulanmıĢ, , kol boyu bilekten
biraz uzun düĢünülmüĢ, kol ağzı geniĢ ve kapaklı kesimde tasarlanmıĢtır.
d) Kapanma Özelliği: Paltoya düz kapanma uygulanmıĢtır. Düğmelerle
sağlanan kapanma göğüsten baĢlayıp belde bitecek Ģekilde tasarlanmıĢtır.
32
Giysi No: 2
Fotoğraf No 2: Ġzmir’de Palto ile Atatürk (1923).
Giysi No: 2. Fotoğraf No: 2.
Fotoğrafın Tarihi: 1923.
Fotoğrafın Yer Aldığı Kaynak: Seni Anlasaydık Bu Hale Gelmezdik, 2005: 315. Fotoğrafın Kaynaktaki Boyutları: 12,5cm x 15,5cm.
Giysi Grubu ve Giysi Cinsi: Üst Giyim - Palto. Giysiye Ait Özellikler
Giyside Kullanılan Malzemeler:
a) KumaĢlar: Yünlü kumaĢ kullanılmıĢtır. b) Yardımcı Malzemeler: Düğme kullanılmıĢtır. Giysinin Modeli Ve Kesimi Ġle Ġlgili Teknik Bilgiler
a) Beden Özelliği: Giysi tek parçadan oluĢmaktadır. Palto geniĢ tasarlanmıĢ, düz
kesim uygulanmıĢtır. Palto boyu dizde düĢünülmüĢtür.
b) Yaka Özelliği: Paltoya geniĢ erkek yaka uygulanmıĢtır.
c) Kol Özelliği: Paltoya reglan kol uygulanmıĢ, kol boyu bilekten biraz uzun
düĢünülmüĢ, kol ağzı geniĢ ve bantlı kesimde tasarlanmıĢtır.
d) Kapanma Özelliği: Paltoya gizli patlı kapanma uygulanmıĢtır. Kapanma
göğüsten baĢlayıp kalça altında bitecek Ģekilde tasarlanmıĢtır.
34
Giysi No: 3
Fotoğraf No 3: Latife Hanım ile Konya’yı Ziyaretlerinde Palto ile Atatürk (1923).
Giysi No: 3. Fotoğraf No: 3.
Fotoğrafın Tarihi: 1923.
Fotoğrafın Yer Aldığı Kaynak: Atatürk Silifke‟de, 1981: 71. Fotoğrafın Kaynaktaki Boyutları: 8,5cm x 12,5 cm.
Giysi Grubu ve Giysi Cinsi: Üst Giyim - Palto. Giysiye Ait Özellikler
Giyside Kullanılan Malzemeler:
a) KumaĢlar: Yünlü kumaĢ ve kürklü kumaĢ kullanılmıĢtır. b) Yardımcı Malzemeler: Düğme kullanılmıĢtır.
Giysinin Modeli Ve Kesimi Ġle Ġlgili Teknik Bilgiler
a) Beden Özelliği: Giysi tek parçadan oluĢmaktadır. Palto geniĢ tasarlanmıĢ, düz
kesim uygulanmıĢtır. Palto boyu dizde düĢünülmüĢtür.
b) Yaka Özelliği: Paltoya geniĢ erkek yaka uygulanmıĢtır. Üst yakada kürklü
kumaĢ kullanılmıĢtır.
c) Kol Özelliği: Paltoya iki parçalı takma kol uygulanmıĢ, kol boyu bilekten biraz
uzun düĢünülmüĢ, kol ağzı normal geniĢlikte ve düz kesimde tasarlanmıĢtır.
d) Kapanma Özelliği: Paltoya kruvaze kapanma (çift sıra düğmeli) uygulanmıĢtır.
Düğmelerle sağlanan kapanma göğüsten baĢlayıp kalçada bitecek Ģekilde tasarlanmıĢtır.
36
Giysi No: 4
Fotoğraf No 4: KarĢıyaka Kulübünde Palto ile Atatürk (1930).
Giysi No: 4. Fotoğraf No: 4.
Fotoğrafın Tarihi: 1.3.1930.
Fotoğrafın Yer Aldığı Kaynak: Atatürk (cilt II), 2005: 228. Fotoğrafın Kaynaktaki Boyutları: 6cm x 8cm.
Giysi Grubu ve Giysi Cinsi: Üst Giyim - Palto. Giysiye Ait Özellikler
Giyside Kullanılan Malzemeler:
b) Yardımcı Malzemeler: Düğme kullanılmıĢtır. Giysinin Modeli Ve Kesimi Ġle Ġlgili Teknik Bilgiler
a) Beden Özelliği: Giysi tek parçadan oluĢmaktadır. Palto geniĢ tasarlanmıĢ, düz
kesim uygulanmıĢtır. Palto boyu baldır ile ayak bileği arasındadüĢünülmüĢtür.
b) Yaka Özelliği: Paltoya geniĢ Ģal yaka (bedenden çıkan) uygulanmıĢ, yakada
kürklü kumaĢ kullanılmıĢtır.
c) Kol Özelliği: Paltoya iki parçalı takma kol uygulanmıĢ, kol boyu bilekten biraz
uzun düĢünülmüĢ, kol ağzı normal geniĢlikte ve düz kesimde tasarlanmıĢtır.
d) Kapanma Özelliği: Paltoya düz kapanma uygulanmıĢtır. Kapanma göğüs
altından baĢlayıp diz altında bitecek Ģekilde tasarlanmıĢtır.
38
Giysi No: 5
Fotoğraf No 5: Ġstanbul Arkeoloji Müzesini Ziyaretinde Palto Ġle Atatürk (1933).
Giysi No: 5. Fotoğraf No: 5.
Fotoğrafın Tarihi: 1933.
Fotoğrafın Yer Aldığı Kaynak: Atatürk Bildirileri, 2002: 179. Fotoğrafın Kaynaktaki Boyutları: 8cm x 14cm.
Giysi Grubu ve Giysi Cinsi: Üst Giyim - Palto. Giysiye Ait Özellikler
Giyside Kullanılan Malzemeler:
a) KumaĢlar: Yünlü kumaĢ kullanılmıĢtır. b) Yardımcı Malzemeler: Düğme kullanılmıĢtır.
Giysinin Modeli Ve Kesimi Ġle Ġlgili Teknik Bilgiler
a) Beden Özelliği: Giysi tek parçadan oluĢmaktadır. Palto geniĢ tasarlanmıĢ, düz
kesim uygulanmıĢtır. Palto boyu baldırda düĢünülmüĢtür.
b) Yaka Özelliği: Paltoya geniĢ erkek yaka uygulanmıĢtır.
c) Kol Özelliği: Paltoya raglan kol uygulanmıĢ, kol boyu bilekten biraz uzun
düĢünülmüĢ, kol ağzı geniĢ ve kapaklı kesimde tasarlanmıĢtır.
d) Kapanma Özelliği: Paltoya kruvaze kapanma (çift sıra düğmeli) uygulanmıĢtır.
Düğmelerle sağlanan kapanma göğüs altından baĢlayıp kalça altında bitecek Ģekilde tasarlanmıĢtır.
40
Giysi No: 6
Fotoğraf No 6: Konya’da Palto Ġle Atatürk (1923).
Giysi No: 6. Fotoğraf No: 6.
Fotoğrafın Tarihi: 22 Mart 1923.
Fotoğrafın Yer Aldığı Kaynak: ÇağdaĢ Atatürk Fotoğrafları, 2009: 77. Fotoğrafın Kaynaktaki Boyutları: 10cm x 15cm.
Giysi Grubu ve Giysi Cinsi: Üst Giyim - Palto. Giysiye Ait Özellikler
Giyside Kullanılan Malzemeler:
b) Yardımcı Malzemeler: Düğme kullanılmıĢtır. Giysinin Modeli Ve Kesimi Ġle Ġlgili Teknik Bilgiler
a) Beden Özelliği: Giysi tek parçadan oluĢmaktadır. Palto geniĢ tasarlanmıĢ, düz
kesim uygulanmıĢtır. Palto boyu baldır ile ayak bileği arasındadüĢünülmüĢtür.
b) Yaka Özelliği: Paltoya çok geniĢ Ģal yaka (bedenden çıkan) uygulanmıĢ,
yakada kürklü kumaĢ kullanılmıĢtır.
c) Kol Özelliği: Paltoya düz takma kol (tek parçalı) uygulanmıĢ, kol boyu bilekten
biraz uzun düĢünülmüĢ, kol ağzı normal geniĢlikte ve bantlı kesimde tasarlanmıĢtır.
d) Kapanma Özelliği: Paltoya kruvaze kapanma (çift sıra düğmeli) uygulanmıĢ,
yakadan baĢlayan kürklü kumaĢ kapanma boyunca devam eden biçimde düĢünülmüĢtür. Düğmelerle sağlanan kapanma göğüs altından baĢlayıp bel altında bitecek Ģekilde tasarlanmıĢtır.
42
Giysi No: 7
Fotoğraf No 7: Kap ile Atatürk.
Giysi No: 7. Fotoğraf No: 7.
Fotoğrafın Tarihi: Tarihsiz.
Fotoğrafın Yer Aldığı Kaynak: Mustafa Kemal‟e Saygı, 2010: 165. Fotoğrafın Kaynaktaki Boyutları: 13,5cm x 19,5cm.
Giysi Grubu ve Giysi Cinsi: Üst Giyim – Kap. Giysiye Ait Özellikler
Giyside Kullanılan Malzemeler:
a) KumaĢlar: Yünlü kumaĢ ve kürklü kumaĢ kullanılmıĢtır. b) Yardımcı Malzemeler:
Giysinin Modeli Ve Kesimi Ġle Ġlgili Teknik Bilgiler
a) Beden Özelliği: Giysi tek parçadan oluĢmaktadır. Kap geniĢ tasarlanmıĢ, kuplu
kesim uygulanmıĢtır. Kapın etek ucu açılımlı tasarlanmıĢ, kap boyu baldırda düĢünülmüĢtür.
b) Yaka Özelliği: Kapta çok geniĢ erkek yaka uygulanmıĢtır. Üst yakada kürklü
kumaĢ kullanılmıĢtır.
c) Kol Özelliği: Kol geçmesi için uygulanan açıklık göğüs ile bel arasınadır. d) Kapanma Özelliği: Tespit edilememiĢtir.
44
Giysi No: 8
Fotoğraf No 8: Cumhuriyet Bayramı Geçit Töreninde Pelerin ile Atatürk (1927). Giysi No: 8
Fotoğraf No: 8
Fotoğrafın Tarihi: 29.10.1927.
Fotoğrafın Yer Aldığı Kaynak: Cumhuriyetimizin 81. Yıldönümünde Atatürk‟e Saygı,
2004: 6.
Fotoğrafın Kaynaktaki Boyutları: 23cm x 30cm. Giysi Grubu ve Giysi Cinsi: Üst giyim – Pelerin. Giysiye Ait Özellikler
Giyside Kullanılan Malzemeler:
a) KumaĢlar: Yünlü kumaĢ kullanılmıĢtır. b) Yardımcı Malzemeler:
a) Beden Özelliği: Giysi tek parçadan oluĢmaktadır. Pelerin çok geniĢ tasarlanmıĢ,
kuplu kesim uygulanmıĢtır. Pelerinin etek ucu açılımlı tasarlanmıĢ, pelerin boyu diz altında düĢünülmüĢtür.
b) Yaka Özelliği: Pelerine geniĢ erkek yaka uygulanmıĢtır.
c) Kol Özelliği: Kol geçmesi için uygulanan açıklık göğüs ile bel arasınadır. d) Kapanma Özelliği: Pelerine düz kapanma uygulanmıĢtır. Kapanma belde
baĢlayıp bel altında biten Ģekilde düĢünülmüĢtür.
46
Giysi No: 9
Fotoğraf No 9: Sivas Kongresinin Yapıldığı Bahçede Takım Elbise ile Atatürk (1919). Giysi No: 9.
Fotoğraf No: 9.
Fotoğrafın Tarihi: 22.06.1919.
Fotoğrafın Yer Aldığı Kaynak: Alman Basınında Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti, 1995:
96.
Fotoğrafın Kaynaktaki Boyutları: 19cm x 11cm.
Giysi Grubu ve Giysi Cinsi: Üst Giyim-Ceket, DıĢ Giyim-Yelek, Pantolon,Gömlek. Giysiye Ait Özellikler
Giyside Kullanılan Malzemeler:
b) Yardımcı Malzemeler: Düğme kullanılmıĢtır. Giysinin Modeli Ve Kesimi Ġle Ġlgili Teknik Bilgiler
a) Beden Özelliği: Giysi; ceket, pantolon, yelek, gömlek olmak üzere dört
parçadan oluĢmuĢtur. Ceket dar (redingot kesiminde) kesimde tasarlanmıĢtır. Uçları oval tasarlanan cekette boy kalça ile diz arasında düĢünülmüĢtür. Pantolon normal geniĢlikte tasarlanmıĢ, düz kesim uygulanmıĢtır. Pantolona düz paça uygulanmıĢ, pantolon boyu topukta tasalanmıĢtır. Yelek normal geniĢlikte tasarlanmıĢ, düz kesim uygulanmıĢtır. Yeleğin uçları sivri tasarlanmıĢ, yelek boyu belde düĢünülmüĢtür.
b) Yaka Özelliği: Cekete geniĢ erkek yaka, yeleğe “V” yaka, gömleğe ata yaka
uygulanmıĢtır.
c) Kol Özelliği: Cekete iki parçalı takma kol uygulanmıĢ, kol boyu bilekten biraz
uzun düĢünülmüĢ, kol ağzı normal geniĢlikte ve düz kesimde tasarlanmıĢtır.
d) Kapanma Özelliği: Cekete ve yeleğe düz kapanma uygulanmıĢtır. Düğmelerle
sağlanan kapanma; cekette belde baĢlayıp bel altında bitecek Ģekilde, yelekte göğüs üzerinden baĢlayıp bel altında bitecek Ģekilde tasarlanmıĢtır.
e) Cep Özelliği: Cekete sol göğüs üzerine yelek cep (peto cep), pantolonda yanlara
48
Giysi No:10
Fotoğraf No 10: EĢi Latife Hanım’ın Ailesi Ġle Birlikte Takım Elbise ile Atatürk (1923). Giysi No: 10.
Fotoğraf No: 10.
Fotoğrafın Tarihi: 29.01.1923.
Fotoğrafın Yer Aldığı Kaynak: KurtuluĢ SavaĢı Destanı, 2004: 139. Fotoğrafın Kaynaktaki Boyutları: 9cm x 14,5cm.
Giysi Grubu ve Giysi Cinsi: Üst Giyim-Ceket, DıĢ Giyim-Yelek, Pantolon,Gömlek. Giysiye Ait Özellikler
Giyside Kullanılan Malzemeler:
a) KumaĢlar: Keten kumaĢ kullanılmıĢtır. b) Yardımcı Malzemeler: Düğme kullanılmıĢtır. Giysinin Modeli Ve Kesimi Ġle Ġlgili Teknik Bilgiler
a) Beden Özelliği: Giysi; ceket, pantolon, yelek, gömlek olmak üzere dört
parçadan oluĢmuĢtur. Ceket normal geniĢlikte tasarlanmıĢ, düz kesim uygulanmıĢtır. Uçları oval tasarlanan cekette boy kalça ile diz arasında düĢünülmüĢtür. Pantolon normal geniĢlikte tasarlanmıĢ, düz kesim uygulanmıĢtır. Pantolona düz paça uygulanmıĢ, pantolon boyu topukta tasalanmıĢtır. Yelek normal geniĢlikte tasarlanmıĢ, düz kesim uygulanmıĢtır. Yeleğin uçları sivri tasalanmıĢ, yelek boyu belde düĢünülmüĢtür.
b) Yaka Özelliği: Cekete dar erkek yaka, yeleğe “V” yaka, gömleğe ayaklı gömlek
yaka uygulanmıĢtır.
c) Kol Özelliği: Cekete iki parçalı takma kol uygulanmıĢ, kol bileğe kadar uzun
tasarlanmıĢtır.
d) Kapanma Özelliği: Cekette ve yelekte düz kapanma uygulanmıĢtır. Düğmelerle
sağlanan kapanma, cekette göğüs altından baĢlayıp belde bitecek Ģekilde, yelekte göğüs üzerinden baĢlayıp bel altında bitecek Ģekilde tasarlanmıĢtır.
e) Cep Özelliği: Cekete sol göğüs üzerine yelek cep (peto cep), yanlara ise kapaklı
50
Giysi No: 11
Fotoğraf No 11: Çubuk’ta ġapka Devrimi Ġle Ġlgili DüĢüncelerini Açıklarken Takım Elbise ile Atatürk (1925).
Giysi No: 11. Fotoğraf No: 11.
Fotoğrafın Tarihi: 1.09.1925.
Fotoğrafın Yer Aldığı Kaynak: Anadolu‟da Kurulan Cemiyet, 1999: 281. Fotoğrafın Kaynaktaki Boyutları: 12cm x 14cm.
Giysi Grubu ve Giysi Cinsi: Üst Giyim-Ceket, DıĢ Giyim-Yelek, Pantolon,Gömlek. Giysiye Ait Özellikler
Giyside Kullanılan Malzemeler:
a) KumaĢlar: Keten kumaĢ kullanılmıĢtır. b) Yardımcı Malzemeler: Düğme kullanılmıĢtır. Giysinin Modeli Ve Kesimi Ġle Ġlgili Teknik Bilgiler
a) Beden Özelliği: Giysi; ceket, pantolon, yelek, gömlek olmak üzere dört
parçadan oluĢmuĢtur. Ceket normal geniĢlikte tasarlanmıĢ, düz kesim uygulanmıĢtır. Uçları oval tasarlanan cekette boy kalça ile diz arasında düĢünülmüĢtür. Pantolon normal geniĢlikte tasarlanmıĢ, düz kesim uygulanmıĢtır. Pantolona duble paça uygulanmıĢ, pantolon boyu topukta tasalanmıĢtır. Yelek geniĢ tasarlanmıĢ, düz kesim uygulanmıĢtır. Yeleğin uçları sivri tasalanmıĢ, yelek boyu bel ile kalça arasında düĢünülmüĢtür.
b) Yaka Özelliği: Cekete dar erkek yaka, yeleğe “V” yaka, gömleğe ayaklı gömlek
yaka uygulanmıĢtır.
c) Kol Özelliği: Cekete iki parçalı takma kol uygulanmıĢ, kol boyu bilekten biraz
uzun düĢünülmüĢ, kol ağzı normal geniĢlikte ve düz kesimde tasarlanmıĢtır.
d) Kapanma Özelliği: Cekette ve yelekte düz kapanma uygulanmıĢtır. Düğmelerle
sağlanan kapanma; cekette göğüs altından baĢlayıp bel altında bitecek Ģekilde, yelekte göğüste baĢlayıp bel altında bitecek Ģekilde tasarlanmıĢtır.
e) Cep Özelliği: Cekete sol göğüs üzerine yelek cep (peto cep), yanlara ise ilik cep
52
Giysi No: 12
Fotoğraf No 12: Karadeniz Vapurundan Bandırma Limanına Çıkarken Takım Elbise ile Atatürk (1926).
Giysi No: 12. Fotoğraf No: 12.
Fotoğrafın Tarihi: 13.10.1926.
Fotoğrafın Yer Aldığı Kaynak: Özgün Belge ve Fotoğraflarla Mustafa Kemal Atatürk,
1996: 228.
Fotoğrafın Kaynaktaki Boyutları: 16cm x 13cm.
Giysi Grubu ve Giysi Cinsi: Üst Giyim-Ceket, DıĢ Giyim-Yelek, Pantolon,Gömlek. Giysiye Ait Özellikler
Giyside Kullanılan Malzemeler:
b) Yardımcı Malzemeler: Düğme kullanılmıĢtır. Giysinin Modeli Ve Kesimi Ġle Ġlgili Teknik Bilgiler
a) Beden Özelliği: Giysi; ceket, pantolon, yelek, gömlek olmak üzere dört
parçadan oluĢmuĢtur. Ceket normal geniĢlikte tasarlanmıĢ, düz kesim uygulanmıĢtır. Uçları oval tasarlanan cekette boy kalça altında düĢünülmüĢtür. Pantolon normal geniĢlikte tasarlanmıĢ, düz kesim uygulanmıĢtır. Pantolona düz paça uygulanmıĢ, pantolon boyu topukta tasalanmıĢtır.
b) Yaka Özelliği: Cekete dar erkek yaka, yeleğe “V” yaka, gömleğe ayaklı gömlek
yaka uygulanmıĢtır.
c) Kol Özelliği: Cekete iki parçalı takma kol uygulanmıĢ, kol boyu bilekten biraz
uzun düĢünülmüĢ, kol ağzı normal geniĢlikte ve düz kesimde tasarlanmıĢtır.
d) Kapanma Özelliği: Cekete ve yeleğe düz kapanma uygulanmıĢtır. Düğmelerle
sağlanan kapanma; cekette göğüs altından baĢlayıp bel altında bitecek Ģekilde, yelekte göğüs üzerinden baĢlayıp bel altında bitecek Ģekilde tasarlanmıĢtır.
Cep Özelliği: Cekete sol göğüs üzerine yelek cep (peto cep), yanlara ise ilik cep
54
Giysi No: 13
Fotoğraf No 13: Beylerbeyi Saray’ ında düzenlenen II. Dil Kurultay’ında Takım Elbise ile Atatürk