Araştırmanın Yöntemi

Araştırma yöntemleri, yöntem açısından ele alındığında nitel ve nicel yönelimli olmak üzere iki çeşittir. Bu iki farklı türü birbirinden ayıran da verinin niteliği, veriyi elde etme teknikleri ve elde edilen verilerin analiz edilme biçimleridir. Nitel araştırma daha çok gözlem, görüşme, döküman analizi gibi nitel yöntemlere ve öznelliğe dayanırken; nicel araştırmalar sayısal verilerin kullanıldığı kesin, genellenebilir çıkarımlara ulaşmayı hedefleyen nesnel araştırmalardır.

39

Bu çalışmada araştırma yöntemlerinden nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Nicel araştırma yönteminde veri toplamak; gözlem, anket, tarama, yapılandırılmış görüşme ve deney gibi tekniklerle mümkündür. Çalışmada bu tekniklerden anket tekniği kullanılarak veri toplanmıştır.

Şekil 6. Araştırmanın Modeli

Araştırmanın yukarıda ifade edilen modeli kapsamında bu çalışmanın araştırma soruları şöyledir:

Araştırma Sorusu (1)Delone& McLean Bilgi Sistemleri başarı modeline göre İKBS' nin

örgütsel performansa etkileri nasıl farklılaşmaktadır?

Araştırma Sorusu (2) Algılanan İKBS başarısının algılanan örgütsel performans üzerinde etkisi var mıdır?

40

3.2.1. Evren ve Örneklem

Çalışmanın evrenini Türkiye’ de herhangi bir kurumda “yönetici” veya “İK Uzmanı” olarak “yönetsel pozisyonda” çalışan ve İKBS kullanan kişiler oluşturmaktadır. Çalışmada İK Uzmanı başlığı altında değerlendirilen İK uzmanları dışında kalan ve yönetsel pozisyonda çalışan kişiler yöneticiler başlığı altında toplanmıştır. Yöneticiler; statü bakımından ele alındığında yönetici, müdür, direktör, işletme sahibi, koordinatör, amir, takım lideri, fabrika müdürü, yönetim kurulu başkanı, sorumlu (supervisor) hemşire, sorumlu tekniker gibi kişilerden oluşmaktadır. Araştırmaya ilişkin verilerin toplanmasında 229 kişiye; bazen direkt olarak kurumda yüz yüze görüşerek, bazen e-posta yoluyla ve çevrimiçi olarak düzenlenmiş anketin bulunduğu bağlantıya yönlendirmeyle veya aracı kişiler vasıtasıyla ulaşılmıştır. Görüşme sağlanan kişilere öncelikle çalışmadan ve çalışmanın amacından bahsedilmiş, katılımcı isimlerinden veya kurum isimlerinden çalışmada kesinlikle bahsedilmeyeceğine dair taahhütte bulunulmuştur.

3.2.2. Veri Toplama ve Ölçüm Araçları

Çalışmada araştırma yöntemlerinden anket tekniği kullanılmış olup bu anket formuna EK(1)’ de yer verilmiştir. Anket formu dört bölümden oluşmaktadır ve bu formda İK birimlerinde görev yapmakta olan uzmanların ve birim yöneticilerinin ya da daha genel bir ifadeyle yönetsel pozisyonda görev yapmakta olan çalışanların, kullanılan İKBS’ lere yönelik değerlendirmelerini araştıran ifadeler bulunmaktadır. Bu ifadeler de literatürde konuya ilişkin çalışmaların incelenmesi ve uygun bulunanların değerlendirilmesi sonucu oluşturulmuştur.

Anketin ilk bölümünde yöneticilerin veya İK uzmanlarının demografik ve sosyal özelliklerine yer verilmiştir. Bu noktada cinsiyete, yaşa, eğitim düzeyine, kurumda çalışılan süreye, meslek ve statüye dair veriler toplanmıştır.

İkinci kısımda İKBS’ lerin kullanım niyeti, kullanımdan doğabilecek memnuniyet Ojo (2017),Tilahun& Fritz (2015), Cho, Bae, Ryu, Kim, An& Chae (2015), Pai, Huang (2011) tarafından kullanılmış ölçeklerden yararlanılarak sorgulanmış ve firma düzeyinde İKBS başarısının nasıl algılandığını ölçmeye yönelik ifadeler de Roky& Al Meriouh

41

(2015) çalışmasından yararlanılarak ortaya koyulmuştur. Bu bölümde 11 adetten oluşan soru grubu 5’li likert ölçeği kullanılarak yöneltilmiştir. Katılımcıların ifadelere katılım düzeyi 1: Kesinlikle Katılmıyorum ile 5: Kesinlikle Katılıyorum arasında değişebilmektedir.

Üçüncü bölümde, kullanılan İKBS’ lerde bilgi sistemi kalitesi yine; Ojo (2017), Tilahun& Fritz (2015), Cho, Bae, Ryu, Kim, An& Chae (2015), Pai, Huang (2011) tarafından kullanılan ölçeklerle sorgulanmış, İKBS kullanımının örgütsel performansa sağladığı net faydayı ölçmeyi amaçlayan sorulara da Alshibly (2011)’ in kullandığı ölçekten faydalanılarak yanıt aranmıştır. Söz konusu bölümde kullanılan 5’li likert ölçeğine göre 10 adet ifadeye cevaplar 1: Hiçbir zaman ve 5: Her zaman arasında puanlanmış ve değerlendirilmiştir.

Dördüncü kısımda seçilen ifadeler kullanılan İKBS’ lerin sistem ve hizmet bakımından ne derece kaliteli algılandığını ölçmeye yöneliktir. Bölüm, 7 adet ifadeyle Ojo (2017), Tilahun& Fritz (2015), Cho, Bae, Ryu, Kim, An& Chae (2015), Pai, Huang (2011)’ in çalışmalarında yer alan 5’ li likert tipi ölçekle, 1: Kesinlikle Katılmıyorum ile 5: Kesinlikle Katılıyorum arasında değişen puanlamalarla değerlendirilmiştir.

Çalışmada kullanılan ölçeklerin maddeleri aşağıda tablo halinde de gösterilmiştir. Tablo 3. Çalışmanın Ölçeği

Sistem Kalitesi

Kullanılan İKBS yeni talep ve koşullara göre adapte edilebilecek bir yapıdadır. İKBS kolay öğrenilebilecek yapıdadır.

İKBS’ nin kullanım açısından kolay olduğunu düşünmekteyim. Bilgi Kalitesi

İKBS tarafından üretilen bilgiler doğrudur. İKBS bilgiyi oldukça kullanışlı bir hale getirir. İKBS tarafından üretilen bilgi günceldir.

İKBS tarafından üretilen bilginin doğruluğuna güvenirim. Hizmet Kalitesi

42 düşünüyorum.

İKBS tarafından üretilen bilgiler iş süreçlerine eksiksiz girdi sağlar. Kurumun genel alt yapısı İKBS kullanımına uygundur.

İKBS konusunda sistemin geliştiricisi veya destek personelinin verdiği destek yeterlidir. Kullanım

İKBS kullanmak görevlerimi daha hızlı gerçekleştirmemi sağlamaktadır. İKBS kullanmak iş performansımı artırmıştır.

İKBS işimi daha kolay hale getirmiştir.

İKBS kullanımını sorumluluk alanımdaki işlemleri gerçekleştirmede yardımcı olmuştur. Kullanıcı Memnuniyeti

İKBS kullanımı iş süreçlerini kolaylaştırmıştır. İKBS kullanmaktan genel olarak memnunum.

İKBS fonksiyonları bakımından tatmin edici bir yapıya sahiptir. Örgütsel Performans

İKBS kullanmak verimliliği artırır.

İKBS kullanımı müşteri memnuniyetini artırır.

İKBS kullanımı veri doğruluğu ve işlem hızını artırmaktadır. İKBS kullanımı planlamayı kolaylaştırır.

İKBS maliyetleri düşürmektedir.

İKBS geleceğe yönelik tahminlerde bulunmayı ve karar vermeyi kolaylaştırır. İKBS Başarısı

İKBS kullanımı İK planlamayı geliştirir.

İKBS kullanımı ücret ve prim belirlemeye fayda sağlıyor.

İKBS kullanımı kurumsal performans yönetimini kolaylaştırıyor. İKBS kullanımı eğitim ihtiyaçlarını değerlendirmeyi kolaylaştırır.

43

3.3. Araştırma Bulguları