Araştırmada Ele Alınan Özellikler

1.Bitki Boyu (cm): Hasattan hemen önce her parselden tesadüfen seçilen 10 bitki, toprak yüzeyinden bitkinin en uç noktasına kadar olan uzunluk cm cinsinden cetvelle ölçülmüş ve daha sonra bunların ortalaması alınmıştır.

2.Bitki Sap Çapı (mm): Biçim öncesinde, her parselde 10 bitkinin toprak üzerindeki I. boğum ile II. boğum arasındaki kısımdan mm cinsinden kumpasla ölçülüp, ortalaması alınmıştır.

3.Yeşil Ot Verimi (kg/da): Kenar tesirler çıkarıldıktan sonra geriye kalan alan biçilerek hasat edilmiştir. Her parselden elde edilen yeşil ot tartıldıktan sonra elde edilen değerler dekara yeşil ot verimleri hesaplanmıştır.

4.Kuru Ot Verimi (kg/da): Her parselde yeşil ot amaçlı biçilen bitkiler kurutma dolabında 70 0C’de 48 saat kurutulmuştur (Neto ve ark. 2004). Daha sonra dekara kuru

ot verimi değeri hesaplanmıştır.

5.Bitkide Yaprak Oranı (%): Biçim zamanı gelen her parselden 5 adet bitki seçilmiş, her bir bitkide yapraklar (koçan yaprakları da dâhil olmak üzere), yaprak kınından itibaren ayırımı yapılarak tartılmıştır. Elde edilen değerler tüm bitki ağırlığına oranlanmıştır.

6.Bitkide Sap Oranı (%): Bitkilerde yaprak ve koçan ayrımı yapıldıktan sonra, kalan sapların ağırlığı saptanmış, elde edilen veri tüm bitki ağırlığına oranlanmıştır.

7.Bitkide Koçan Oranı (%): Yaprak ve sap ayırımı yapılmış mısır bitkileri için koçanlar, tartılmış, elde edilen değer tüm bitki ağırlığına oranlanmıştır.

8.Kuru Madde Oranı (%): Hasat sonrasında her bir parselden alınan 5’er bitkinin tüm organları kıyılıp, iyice karıştırılmıştır. Bitki parçaları 20-25 gramlık yaş örnekler halinde, kurutma dolabında 105 0C’de 24 saat kurutulmuştur (Neto ve ark. 2004). Daha

sonra hassas terazide tartılarak kuru madde oranları hesaplanmıştır.

9.Kuru Madde Verimi (kg/da): Kuru madde oranı, yeşil ot verimi ile çarpılarak kuru madde verimleri hesaplanmıştır.

10.Silaj Kuru Madde Oranı (%): Madde 8’deki işlemlerin tümü silaj için uygulanmıştır.

Seyithan SEYDOŞOĞLU

41

11.Silaj pH’sı: Her parselden alınan örnekle yapılan silajından alınan 10 g örneğe 90 ml su eklenerek iyice karıştırmasını sağlayarak pH metre ile ölçülmüştür.

12.Fleig Puanı: Silajın kalitesini ifade eden bu karakter şu formül yardımıyla hesaplanmıştır (Comberg, 1974).

FP = 220 + (2 x %Kuru Madde - 15) – (40 x pH)

Çizelge 3.4. Silaj Kuru Madde Oranı ve pH Değerine Göre Silaj Kalitesinin Belirlenmesi

Not Puan Silaj Kalitesi

I 81-100 Çok İyi

II 61-80 İyi

III 41-60 Memnuniyet Verici

IV 21-40 Orta

V 0-20 Kötü

13.DLG Puanı (0-20 Puan): Silaja ait koku, strüktür ve renk puanı değerlerinin toplanması ve Çizelge 3.5’teki Nitelik Sınıfı derecelendirmesine göre yorumlanmıştır (DLG, 1987).

14.Silaj Kokusu (0-14 Puan): Derinliği 6-7 cm, boyutları 25x25 cm kadar olan kare şeklindeki metal kutulara konan silaj örneğinin kokusu, 5 hakem tarafından Çizelge 3.5’te gösterilen Alman Tarım Örgütü DLG Standartları’na göre puanlandırıldı ve saptanan sonuçların ortalamaları alınmıştır (DLG, 1987).

15.Silajın Strüktürü (0-4 Puan): Aynı örneklerin fiziksel yapıları, yine hakemler tarafından Çizelge 3.5’teki referanslar kullanılarak puanlandırılmıştır (DLG, 1987).

16.Silajın Rengi (0-2 Puan): Aynı örneklerin renk değerleri yine hakemler tarafından Çizelge 3.5’teki referanslar kullanılarak puanlandırılmıştır (DLG, 1987).

17.Silaj Ham Protein Oranı (%): Kurutulmuş örnek bitkilerin tüm organları öğütülerek 1 mm’lik elekten geçirilmiş, elde edilen örneklere Kheldahl yönteminin uygulanmasıyla azot oranları saptanmış, azot oranının 6,25 katsayısı ile çarpılmasıyla da ham protein oranları hesaplanmıştır.

42

Çizelge 3.5. DLG Standartlarına GöreSilo Yeminin Fiziksel Özellikleri ve Değerlendirilmesi

Özellikler Gözlem Puan

KOKU Tereyağ asidi kokusu yok, sadece hafif ekşimsi koku, hafif

meyvamsı veya ekmeğimsi koku

14

Çok az miktarda tereyağ asidi, kuvvetli ekşi koku veya hafif kızışma ya da küf kokusu

8

Orta derecede tereyağ asidi kokusu, kuvvetli küf kokusu 4

Kuvvetli tereyağ asidi kokusu ve amonyak kokusu 2

Çürük veya pis ve kuvvetli küf kokusu 0

STRÜKTÜR Yaprak ve sap strüktürü normal 4

Yaprakların strüktürü biraz bozulmuş 2

Yaprak ve sapların strüktürü belirgin derecede bozulmuş, hafif küflü veya kirli

1

Yapraklar ve saplar çürümüş, aşırı küflü ve fazla kirli 0

RENK Yeşil yem renginde (Soldurulmuş silajda hafif esmerce) 2

Sarı veya esmer kahverengi 1

Renk çok değişmiş açık sarı veya çok koyu 0

Nitelik sınıfı: Çok İyi: 18-20 Puan İyi: 14-17 Puan Orta: 10-13 Puan Düşük: 5-9 Puan Bozulmuş: 0-4 Puan

18.Silaj Ham Protein Verimi (kg/da): Her paselden alınan kuru ot verimleri ile elde edilen ham protein oranlarının çarpılmasıyla hesaplanmıştır.

19.Silaj Ham Kül Oranı (%):1 mm’lik elekten geçirilen hava kurusu örneklerden 0,5 g alınıp kül krozelerine konulduktan sonra 550ºC’a ayarlanmış kül fırınında

Seyithan SEYDOŞOĞLU

43

beyazımsı-grimsi renge dönünceye kadar yaklaşık 4 saat yakılması ve oranlanmasıyla saptanmıştır.

20.Silaj Ham Kül Verimi (kg/da): Ham kül oranı ile kuru madde veriminin çarpılmasıyla hesaplanmıştır.

21.Silaj ADF Oranı (Acid Detergent Fiber) (%): Araştırmada kullanılan çeşitlerin kuru ot örneklerinde hemiselüloz, selüloz ve ligninin toplam miktarları Ankom Technology (Ankom 220 fiber sistem) tarafından geliştirilen ADF ve NDF analiz ünitesi ile belirlenmiştir.

22.Sindirilebilir Kuru Madde (SKM), Kuru Madde Tüketimi (KTM) ve Nispi Yem Değeri (NYD)

Nispi yem değeri, kaba yem değerlendirme ve pazarlamada ABD’de uzun yıllardır kullanılan, kaba yemin içerdiği ADF ve NDF varlığına ve kaba yemin hayvan tarafından tüketim potansiyeli ile sağlayacağı enerji değerinin tahminine dayanan bir indekstir (Rohweder ve ark. 1978). NYD, hâlihazırda kaba yemin pazarlanması ve kaba yem kalitesinin belirlenmesinde önemli bir araçtır. Kaba yem üreticileri ve alıcılar kaba yemin fiyatlandırılmasında NYD indeksini kullanmaktadır. NYD indeksi tam çiçekteki yonca kuru otunun (YKO) içerdiği %41 ADF ve %53 NDF içeriğinden hesaplanan 100 indeksini baz alır. NYD’nin hesaplanmasında kaba yemlerin ADF ve NDF analizlerine gereksinim duyulmaktadır. Bu hesaplama yönteminde protein içeriği dikkate alınmaz ancak, yüksek NYD genellikle yüksek protein düzeyi ile ilişkili kabul edilir. ADF analizi, sindirilebilir kuru madde (SKM) tahmininde, NDF analizi ise, kuru madde tüketiminin (KMT) tahmininde kullanılır. NYD ise SKM’nin KMT’ne oranının 1.29 katsayısı ile çarpımı ile bulunur.

Tespit edilen ADF ve NDF yardımıyla sindirilebilir kuru madde (SKM), kuru madde tüketimi (KMT) ve nispi yem değerleri (NYD) aşağıdaki formüller kullanılarak bulunmuştur. Buna göre NYD’nin hesaplanması;

SKM = 88.9 - (0.779 x %ADF) KMT = 120 / %NDF

44 23. Laktik Asit Tayini

Laktik Asit (Süt Asidi) tayini işlemi için öğütülmüş olan mısır silajlarından hassas terazide tartılarak alınan 1 g örnek materyal beher kabın içinde 20 ml ultra saf su ile seyreltilmiştir. 20 dakika bekledikten sonra titrasyon işlemi yapılmıştır. Kabın içerisine 1 damla fenolftalein indikatör damlatıldıktan sonra NaOH ile titre edilmiştir. Renk pembeleşince akıtılan miktar yazılarak formüle edilmiştir.

A (Süt Asiti)= V*M*0.09/ m*100 V=NaOH hacmi

M= Molar NaOH m=Kütle