dikkate alınması ve uygulamaya geçirilmesi durumunda başta gi-rişimciler olmak üzere göçmenler iktisadi açıdan daha fazla aktif ve verimli hale getirilebilirler.
“
”
T
ürkiye’ye yük oldukları yolundaki yaygın kanaatin aksine göçmen girişimciler Tür-kiye’ye sermaye, girişim ruhu ve know-how transferinin yanı sıra üretim, yatırım ve dış ticaret konusunda önemli katkılar sunmaktadırlar. Göçmen girişimciler bununla birlikte, diğer göçmenlere ve Türk vatandaşlarına istihdam ve iş imkânı sağlamakta-dırlar. Ne var ki, Türkiye’ye sağladıkları olumlu katkılara rağmen göçmen girişimciler de diğer göçmenlerin karşılaştıkları ayrımcılık ve dışlanma gibi birtakım sorunlarla karşılaşmaktadırlar.Göçmen girişimcilerle ilgili bu ve benzeri hususlar araştırmanın genel tespitleri olarak aşağıda başlıklar halinde listelenmiştir. Bununla birlikte, elde edilen tespitlerden ha-reketle geliştirilen öneriler de aşağıdaki sayfalarda yer almaktadır.
1. Girişimcilerin önemli bir kısmı Türkçe bilmekle birlikte bir kısmının bilmediği araş-tırma bulgularından anlaşılmaktadır. Türkçe konuşmak bir yandan yaşanan top-lumla diyalog ve iletişim kurmak, bir yandan da iktisadi faaliyetler içinde yer almak için önemlidir. Bu bakımdan göçmen girişimcilerin Türkçe öğrenmelerini sağla-yacak eğitimlerin düzenlenmesi son derece yararlı olacaktır. Bu eğitimler mülki idare amirlikleri, belediyeler, halk eğitim merkezleri veya sivil toplum kuruluşları üzerinden gerçekleştirilebilir.
2. Araştırma bulgularına göre göçmen girişimcilerin önemli bir kısmı kamu imkânla-rından haberdar olmalarına rağmen bunlardan yeterince yararlanamamaktadırlar.
Bu bakımdan göçmen girişimcilere, devletin değişik kurumlar aracılığıyla sağla-dığı yatırım, üretim ve girişim destekleriyle ilgili süreçler hakkında bilgilendirici eğitimlerin verilmesi gerekir. Göçmenler bu yolla daha geniş kapasitede iktisadi faaliyetlerde bulunabilirler.
3. Pazara yönelik üretim faaliyetinde bulunan girişimciler için pazar bilgisinin yanı sıra, pazarlamaya ilişkin bilgi ve stratejiler son derece büyük önem taşımaktadır.
Bu bakımdan göçmen girişimcilerin gerek Türkiye gerekse uluslararası pazarlar
hakkında bilgilendirici eğitimlere tabi tutulmaları büyük önem taşımaktadır. Hangi pazarın hangi tür ürünlere ihtiyaç hissettiği bilgisi girişimciler için hayati öneme sahiptir.
4. Araştırma bulguları, girişimcilerin gerekli mesleki eğitimleri fazla almadıklarını or-taya koymaktadır. Özellikle muhasebe, yabancı dil, inovasyon ve üretim alanların-da mesleki eğitimlerin verilerek girişimcilerin profesyonel bir nitelik kazanmaları sağlanmalıdır. Araştırma bulgularına göre girişimcilerin çoğu aileden veya çıraklık yoluyla öğrendiği ticari faaliyetleri sürdürmektedir. Eğitim destekleriyle bu giri-şimcilere profesyonel bir karakter kazandırmak son derece işlevsel olacaktır.
5. Göçmen girişimciler genel olarak şehirlerde küçük ve orta ölçekli işletmeleri işlet-mektedirler. Oysa Türkiye bir tarım ülkesi olup geniş çapta tarım arazileri bulun-maktadır. Göçmen girişimcilerin iktisadi etkinliğini çeşitlendirmek için onları tarım, hayvancılık ve hatta balıkçılık gibi tarımsal faaliyet alanlarına yönlendirmeye iliş-kin politikaların ve teşviklerin geliştirilmesi önemlidir.
6. Göçmen girişimcilerin karşılaştıkları önemli sorunlardan biri sermaye eksikliğidir.
Gerek ilgili kamu kurumları, gerekse finans kuruluşları tarafından bu girişimcilere kredi imkanlarının sağlanması önemlidir. Ticari faaliyetin büyüklüğüne bağlı ola-rak hibe veya geri dönüşümlü kredi destekleri göçmenlerin daha fazla oranda iş kurmasına yardımcı olacaktır.
7. Göçmen girişimcilerin girişim ruhunu ve çalışma motivasyonlarını canlı tutmak ve hatta daha fazla geliştirmek için belli bir başarıyı sağlamış olan (belli bir hacmin üzerinde üretim yapan, fazla sayıda istihdam sağlayan, sosyal sorumluk projesi destekleyen vs) girişimcilere “başarı belgesi” verilerek bu girişimcileri motive et-mek gerekir. Bu tür ödüller sembolik olup motivasyon açısından büyük değere sahiptir. Ödüller, ilgili mülki amirliklerin yanı sıra belediyelerin veya sivil toplum kuruluşlarının eliyle de sağlanabilir.
8. Göçmen girişimcilerin gündelik hayatta karşılaştıkları önemli sorunlardan biri ay-rımcılık, ön yargı ve dışlanmadır. Toplumdaki bu tutum girişimcilerin başta mekân ve Pazar bulma sorunu olmak üzere çok yönlü iktisadi boyutu bulunan sorunla karşı karşıya kalmalarına yol açmaktadır. Bu bakımdan toplumsal ön yargı ve ay-rımcılıkla hususi mücadele stratejisi ve programları geliştirilmesi gerekir. Yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve mesleki kuruluşlar bu konuda harekete ge-çirilerek göçmenlerin topluma kazandırılması sağlanmalıdır.
9. Bu araştırmaya herhangi bir işletmesi bulunan girişimciler dahil olmuştur. Oysa ti-cari bir faaliyete atılmak isteyen potansiyel girişimciler de göçmenler arasında söz konusudur. Bu bakımdan potansiyel girişimci göçmenlere yönelik tarama çalış-maları yapılarak bunların tespit edilmeleri ve ihtiyaçları olan desteklerin (sermaye ve eğitim) sağlanması büyük önem taşımaktadır. Bu yolla göçmenler ekonomik açıdan daha fazla oranda aktif hale getirilebilirler.
Kısaca, araştırma bulgularından hareketle, burada geliştirilen önerilerin dikkate alın-ması ve uygulamaya geçirilmesi durumunda başta girişimciler olmak üzere göçmen-ler iktisadi açıdan daha fazla aktif ve verimli hale getirilebilirgöçmen-ler. Bu da göçmen giri-şimcilerin sadece geriye kalan göçmenlere değil, toplumun geneline yönelik de daha fazla verimli bir beşeri güce dönüşümüne hizmet edecektir.