AraĢtırmanın Güvenirliği

AraĢtırmada güvenirlilik, çalıĢmanın tekrarlanması doğrultusunda aynı sonuçları elde etme durumudur. Güvenirlilik, Mills‘e (2003, 96) göre belli bir sürede ölçmeye çalıĢılan ölçümlerin tutarlılığının bir ölçüsü, Johnson‘a (2015, 111) göre bir çalıĢmanın veya deneyin benzer sonuçlar ile tekrarlanabilirliğinin derecesidir.

Bu çalıĢmada araĢtırmanın nitel boyutta güvenirliliğini sağlamak için Johnson‘ın (2015: 109-110) ifade ettiği kriterlere bağlı kalınmıĢtır. Bunlar:

1.Gözlemleri dikkatli ve tam olarak kaydetme: AraĢtırma kapsamında uygulanan tüm

notları, dikkatli bir Ģekilde kaydedilerek araĢtırma amacı kapsamında raporlaĢtırılmıĢtır.

2.Veri toplama ve analizinin tüm aşamalarının anlatılması: AraĢtırmanın yöntemi,

uygulama grubu, uygulamanın yapıldığı ortam, uygulama süresi, uygulama adımları, veri toplama araçlarının ayrıntılı açıklanması, verilerin analizi ve raporlaĢtırma adımları detaylı olarak açıklanmıĢtır.

3.Önemli her şeyi kaydetme ve raporlaştırma: Uygulamaya baĢlamadan önce yapılan

literatür taraması ile araĢtırma problemi net bir Ģekilde ortaya koyulmuĢtur. Uygulama süresince araĢtırma yapmaya devam edilmiĢ, güncel ve önemli olan her nokta not edilmiĢtir. Uygulama süresince elde edilen tüm veriler dikkatli Ģekilde kaydedilmiĢtir.

4. Betimlerken ve yorumlarken nesnel olma: Uygulama toplamda 15 hafta sürmüĢtür.

ÇalıĢma grubu ile 8 hafta ve haftada 8 ders saati çalıĢılmıĢtır. AraĢtırma sürecindeki etkinlikler ve sonuçları ile ilgili haftalık olarak hem sınıf öğretmenleri ile hem de alan uzmanları ile görüĢülmüĢtür. Uygulama süreci hakkında sınıf öğretmenlerinden ve alan uzmanlarından gelen öneriler dikkate alınarak uygulama süreci ĢekillendirilmiĢtir. Böylece araĢtırma hem daha nesnel bir bakıĢ açısıyla hem de daha zengin ve farklı görüĢlerle yönlendirilmiĢtir.

5. Yeterli veri kaynağı kullanma: Uygulama verileri toplanırken gözlem, görüĢme ve

doküman incelemesi teknikleri kullanılmıĢtır. Öğrencilerin örgütleme stratejilerini kullanarak ana fikir ve yardımcı fikir bulma sürecine iliĢkin gözlem notları tutulmuĢtur. Öğrencilerle yapılan görüĢmeler kayıt altına alınmıĢ ve bu kayıtlar yazıya dökülerek analiz edilmiĢtir. Farklı veri kaynağını kullanmak daha fazla derinlik ve çok boyutluluk sağlar. Bu araĢtırmada hem farklı türde veri toplanmıĢ hem farklı veri kaynaklarını kullanılmıĢ hem de veriler değiĢik zamanlarda toplanmıĢtır.

6. Doğru veri kaynağı türlerini kullanma: Ana fikir ve yardımcı fikir bulma ile

okuduğunu anlama iliĢkili olduğu için bu araĢtırmada okuduğunu anlama tekniklerine dayalı olan etkinlikler kullanılmıĢtır. Öğrencilerin bakıĢ açısını belirlemek için görüĢmeler yapılmıĢ, süreci iyi analiz etmek için gözlemler yapılmıĢ, araĢtırmacı saha notları tutmuĢ ve öğrencilerin baĢarı durumlarını belirlemek için dökumanlar incelenmiĢtir.

7. Yeterince uzun ve derin bakma: AraĢtırma toplam 15 hafta sürmüĢtür. Uygulama 8

hafta sürmüĢtür. Uygulama boyunca tüm etkinliklere verilen cevaplar ayrıntılı incelenmiĢ ve geliĢim durumu öğrencilerle paylaĢılmıĢtır.

Bu çalıĢmada araĢtırmanın nicel boyutta güvenirliliğini sağlamak için Büyüköztürk ve diğerlerinin (2009: 114-115) aktardığı kriterlere bağlı kalınmıĢtır. Bunlar:

Ölçme aracına ilişkin faktörler: Ölçeklerde yer alan madde sayısı,

uygulama yönergeleri ve soruların ifadesi öğrencilere göre uygun olmasına dikkat edilmiĢtir. Uygulama süreleri, cevaplamanın nasıl yapılacağı ve nasıl puanlanacağı hakkında öğrencilere bilgi verilmiĢtir.

Güvenirliliğin bir baĢka boyutu da puanlamanın güvenirliliğidir. Bu açıdan uygulama sınıfına uygulanan metinler iki Türkçe uzmanı tarafından incelenmiĢtir. Alan uzmanları ve araĢtırmacının vermiĢ oldukları puanlar karĢılaĢtırılmıĢtır. AraĢtırmacı ve iki Türkçe öğretmeninin vermiĢ oldukları puanlar arasındaki korelasyon katsayısı hesaplanmıĢtır. Veriler SPSS 15 ile analiz edilmiĢtir. ―Aralarındaki iliĢkinin sorgulanacağı değiĢken dizileri, normallik koĢullarını sağlamıyorsa, bu değiĢken değerleri sıralama ölçeğinde iĢlenecek değiĢkenlere dönüĢtürülecek parametrik olmayan bir istatistiksel iĢlemle korelasyon katsayısı hesaplanabilir. Bu iĢlem Spearmen Sıra Farkları Korelasyon Hesabı olarak adlandırılır.‖ (Can, 2014: 352). Bu açıdan veriler normal dağılım göstermediği için non-parametrik yol olan Spearmen sıra farkları korelasyon hesabı kullanılarak iliĢki belirlenmiĢtir.

Tablo 10

Bilgilendirici Metin( Ön Test ) Ölçeğinin Puanlama Güvenirlilik ÇalıĢması Türkçe Öğretmeni 1 Türkçe Öğretmeni 2

AraĢtırmacı 0,887 0,945

Tablo 11

Bilgilendirici Metin( Son Test ) Ölçeğinin Puanlama Güvenirlilik ÇalıĢması Türkçe Öğretmeni 1 Türkçe Öğretmeni 2

Tablo 12

Öyküleyici Metin( Ön Test ) Ölçeğinin Puanlama Güvenirlilik ÇalıĢması Türkçe Öğretmeni 1 Türkçe Öğretmeni 2

AraĢtırmacı 0,835 0,874

Tablo 13

Öyküleyici Metin( Son Test ) Ölçeğinin Puanlama Güvenirlilik ÇalıĢması Türkçe Öğretmeni 1 Türkçe Öğretmeni 2

AraĢtırmacı 0,964 0,981

Tablolardaki veriler (Tablo 10-11-12-13) incelendiğinde öğretmenlerin verdiği puanların birbiri ile yüksek düzeyde iliĢkili olduğu görülmüĢtür. Bu durum, çalıĢmanın güvenilir olduğunun göstergesidir.

Testi alan birey ve gruba bağlı faktörler: Öğrencilerin uygulama

esnasındaki durumlarının (motivasyonları, hastalıkları, uykusuzlukları, kaygıları vb) gerçek puanlama yapılmasına engel olmayacak düzeyde oldukları görülmüĢtür.

Uygulama koşulları ve zaman: Uygulama koĢullarının standart olmasına,

uygulama ortalamalarının fiziksel koĢullarının uygun olmasına, uygulama sürelerinin her öğrenci için eĢit olmasına ve ölçeklerin uygulanması esnasında olumsuz davranıĢların (öğrencilerin sınav esnasında birbirlerinin cevaplarını görmesi) engellenmesine dikkat edilmiĢtir.

Ön test ve son test olarak uygulanan ölçeklerin aralarındaki zamanın az olması aĢinalık etkisini ortaya çıkaracağından araĢtırmanın güvenirliğini düĢürecektir. Bu çalıĢmada ön test ve son test metinlerinin uygulanması arasında 12 haftalık bir zaman dilimi geçtiği için araĢtırmanın güvenirliğini olumsuz etkilememiĢtir.