113O919 no‟lu TÜBĠTAK projesi kapsamında 2014-2015 yıllarında Festuca arundinacea SCHREBER subsp. arundinacea SCHREBER türüne ait tohum ve köklü bitkiler toplanmıĢtır. Toplanan genotiplere ait lokasyonlar Tablo 3.1. ve 3.2.‟ de verilmiĢtir. Toplanan genotiplerin teĢhisleri yapılmıĢtır.
Doğadan toplanmıĢ Festuca arundinacea Schreb. e ait genotiplerde, 2017-2018 yıllarında incelenen morfolojik ve tarımsal özelliklere iliĢkin ortalama, en küçük, en büyük, standart sapma (SD) ve değiĢim katsayıları (CV) Çizelge 4.2‟ de gösterilmiĢtir.
Çizelge 4.1. Festuca arundinacea Schreb. Genotiplerinden Alınan Bazı Özelliklerin Ortalama, En Küçük, En Yüksek, Standart Sapma (SD) ve değiĢim katsayısı (CV) değerleri
Çizelge 4.1 e göre kamıĢsı yumağın 50 adet genotipinde çim kalitesi, mevsimsel renk değiĢimi, yaprak dokusu, yoğunluk, salkım oluĢturma eğilimi, bitki boyu ve yaprak eni ve boyu gibi özelliklerine iliĢkin gözlem ve ölçümler alınmıĢtır. Genotiplerin çim kalitesi ve mevsimsel renk değiĢimi gözlemleri 5.00 – 9.00 ve 1.00 – 9.00 arasında değiĢmiĢ ve ortalama değerleri 7.90 (iyi) ve 6.75 (yeĢil) olarak gözlemlenmiĢtir. Yaprak dokusu ve yoğunluk özelliği 1.00 – 8.00 arasında değiĢmiĢ ve ortalama değerleri 5.03 (narin-orta) ve 6.89 (orta yoğunluk) olduğu tespit edilmiĢtir.
Yaprak geniĢliğinin görsel bir ölçümü olan yaprak dokusu kamıĢsı yumak türünün kalın yapraklı bir buğdaygil yembitkisi olduğunu ortaya koymuĢtur. Bu tür bünyesinde çim tipi ve özellikle de ot tipi bireyleri bulundurmaktadır.
Özellikler Örnek sayısı Ortalama En küçük En büyük SD CV (%)
Çim Kalitesi 50 7.90 5.00 9.00 0.83 12.09
Mevsimsel renk değiĢimi 50 6.75 1.00 9.00 1.29 22.50
Yaprak dokusu 50 5.03 1.00 8.00 1.13 37.41
Yoğunluk 50 6.89 1.00 8.00 1.53 25.90
Salkım oluĢturma eğilimi 50 5.43 1.00 9.00 2.38 53.68
Sonbaharda büyüme Ģekli 50 5.60 3.00 9.00 1.72 30.69
Bitki boyu (cm) 50 48.81 20.00 95.00 13.10 36.59
Yaprak eni (mm) 50 2.79 0.60 10.00 1.57 56.42
Yaprak boyu (cm) 50 9.52 4.00 21.00 4.09 48.00
Yaprak alanı (cm2) 50 2.63 0.10 12.60 2.36 89.69
Salkım boyu (cm) 50 6.99 4.00 15.00 1.98 33.08
Son Boğum Uzunluğu (cm) 50 18.54 6.00 39.00 6.32 34.11
Bitki baĢına tohum verim (g) 50 1.85 0.95 3.40 0.67 36.47
1000 tohum ağırlığı (g) 50 1.64 0.82 3.24 0.58 35.52
KamıĢĢı yumak genotiplerinde salkım oluĢturma eğilimi ve sonbaharda büyüme Ģekli 1.00 – 9.00 ve 3.00 – 9.00 arasında değiĢmekte ve ortalama değerleri 5.43 ve 5.60 (orta) olarak belirtilmiĢtir. Türlerin büyüme Ģekli incelendiğinde kamıĢsı yumak genotiplerinin dik bitkileri ihtiva ettiğini görülmektedir. Bitki boyu ölçümlerinde en yüksek genotipe (95 cm) sahip olan kamıĢĢsı yumak türünün ortalaması 48.81 cm ve değiĢim aralığının 20.00 – 95.00 cm arasında olduğu belirlenmiĢtir. Yaprak eni ve boyu ortalama değerleri ve değiĢim aralığı sırası ile 2.79 mm ve 0.60 – 10.00 mm, 9.52 cm ve 4.00 ve 21.00 cm‟ dir.
KamıĢsı yumak türüne ait 50 adet genotipin salkım boyu ve son boğum uzunluğu ölçüm sonuçları sırası ile 4.00 - 15.00 ve 6.00 – 39.00 cm arasında değiĢmekte olup ortalama değerleri 6.99 ve 18.54 cm olmuĢtur. Bitki baĢına tohum verimi ve 1000 tane ağırlığı özellikleri tohum bağlayan 50 adet bitkide değiĢim aralığı 0.95 – 3.40 g ve 0.82 – 3.24 g, ortalama değerleri 1.85 ve 1.64 g olarak belirlenmiĢtir (Çizelge 4.1.).
Yine çizelge 4.1 e göre yaprak alanı en geniĢ (12.60 cm2) olan bitki kamıĢsı yumak içinde yer alması türü yem tipi ve çim tipi olarak seleksiyonda ön plana çıkmaktadır.
Görsel olarak (1-9 skala) 50 genotipte belirlenen yeĢil ot verimi 3.25 ile yüksek bir ortalamayla öne çıkmıĢtır.
KamıĢsı yumak ile yapılmıĢ çok sayıda çalıĢma bulunmaktadır. Bunlardan, bazıları (Davis, 1985) bitki boyunu 30 – 150 cm, yaprak enini 5 – 10 mm, salkım boyunu 10-20 cm, (Edward, 1993, ) koyu yeĢil renkli, bitki boyunu 122 cm, yaprak boyunu 10 – 61 cm ve enini 0.3 – 1.27 cm, (Avcıoğlu, 1997) yaprak dokusunu kaba, bitki boyunu 21.9 cm ve çim kalitesini 2.9 – 3.2, (Karakoç ve Avcıoğlu, 1996) çim kalitesini 2.7, yeĢil ot verimini 1266.5 – 1642.4 kg/da, (Serin Y. ve Tan, 1998) salkım boyunu 15 – 30 cm ve bin tane ağırlığını 2.48 g, (Hannaway, 1999) yaprak boyunu 10 – 60 cm, yaprak enini 3 – 12 mm ve salkım boyunu 10 – 35 cm, (Yılmaz ve Avcıoğlu, 2000) yaprak dokusunu 4.21 mm ile çok kaba, renk 8.75 ve yeĢil ot verimini 5053.35 kg/da, (Açıkgöz, 2001) bitki boyunu 100 – 150 cm salkım boyunu 15 – 30 cm, bin tane ağırlığını 2 g ve ham protein oranını % 11.8 – 19.3, (Romani ve ark., 2002) çim rengini 5.4 ve çim kalitesini 5.8, (Martiniello ve D‟Andrea, 2006) çim kalitesini 7.6 ve çim rengini 7.4, (Demiroglu ve ark., 2010) çim rengini 7.7 ve çim kalitesini 8.3, (Ayan ve ark., 2011) bitki boyunu 129.88 cm son boğum uzunluğunu 22.78 cm, yaprak uzunluğunu 13.12 cm, yaprak enini 0.51 cm, salkım boyunu 27.45 bitki baĢına tohum verimini 13.55 g, yaprak rengini 5.94, yeniden büyümesini 1.83 bin tane ağırlığını 2.10 ve yatma durumunu 1.00, (Dzyubenko N. I. and Dzyubenko E. A., 2011) bitki boyunu 100 – 160 cm, salkım boyunu 18 – 24 cm ve bin tane ağırlığını 2.2 – 2.49 g, (Salman ve ark., 2011) rengini, 6.4 – 8.6, yoğunluğunu 4.5 – 5.1 ve çim kalitesini 3.7 – 8.5, (EraĢık, 2014) yaprak dokusunu 4.11 –
6.97, rengini 6.47 – 6.9, yenilenme gücünü 2.25 – 2.88 ve çim kalitesini 6.94 – 8.36, (Balekoğlu, 2015) yaprak dokusunu 1.75 – 2.92, rengini 7.10 – 7.21, yenilenme gücünü 5.52 – 7.86 ve çim kalitesini 6.90 – 8.07, (BaĢer, 2015) bitki boyunu 69.1 – 97.3 cm, (Varoğlu ve ark., 2015) yaprak dokusu 3.6 ve yaprak rengini 7.1, (Yönter, 2016) çim kalitesini ve çim rengini 3.3 – 8.6 olduğunu bildirmiĢlerdir.
ÇalıĢma sonucunda elde edilen veriler ile araĢtırmacıların verileri arasında benzerlik olmasına karĢılık farklılıklarda bulunmaktadır. Bu farklılıkların nedenleri arsında ilk sırada bitkilerin genetik yapısı ve doğal gen kaynakların kullanılması gelmektedir. Ayrıca bu farklılıklar araĢtırma yerinin toprak ve iklim özellikleri ve bakım iĢlemlerinde yapılan farklılıklarda önemli ölçüde etki yapmaktadır.
Çizelge 4.1‟ de yaprak dokusu (% 37.41), salkım oluĢturma eğilimi (% 53.68), bitki boyu (% 30.69), yaprak eni (% 36.59), yaprak boyu (% 48.00), yaprak alanı (% 89.69), salkım boyu (% 33.08), son boğum uzunluğu (% 34.11), bitki baĢına tohum verim (% 36.47), Mg (% 50.30), yeĢil ot verimi (% 63.38) ve 1000 tohum ağırlığı (% 35.52) özelliklerinin varyasyonu katsayısı yüksek olmuĢtur.
Çizelge 4.2. Festuca arundinacea SCHREBER subsp. arundinacea SCHREBER incelenen özellikler arasındaki korelasyon katsayıları (r)
ÇK MR YD YO BB YE YB SB ÇA ĠB BE BBY SBU TV
ÇK 1 MR 0,131* 1 YD -0,012 -0,106 1 YO 0,165** 0,105 0,053 1 BB 0,187** -0,002 0,191** 0,293** 1 YE 0,057 -0,09 0,617** 0,107 0,393** 1 YB 0,250** 0,095 0,257** 0,256** 0,542** 0,323** 1 SB 0,08 0,04 -0,041 0,129 0,101 -0,125 0,025 1 ÇA 0,05 -0,97 0,228* 0,072 0,406* 0,303* 0,305* 0 1 ĠB -0,14 - -0,059 - 0,09 -0,079 -0,067 0,002 0,067 1 BE - 0,03 -0,124* - 0,129* -0,1 -0,071 0,078 0,004 0,699* 1 BBY 0,05 0,04 -0,14 0,165 0,310* -0023 0,14 0,215 0,115 0,201* 0,176 1 SBU 0,08 0,00 0,004 0,173 0,613* 0,381* 0,244* 0,09 0,256* 0,186* 0,178 0,501* 1 TV - 0,06 - - 0,002 - 0,001 0,074 -0,132 0,122 0,141 0,088 0,02 1
** Korelasyon 0.01 düzeyinde önemlidir. * Korelasyon 0.05 düzeyinde önemlidir. ÇK: Çim Kalitesi (1-9), MR: Mevsimsel renk değiĢimi (1-9),YD:Yaprak dokusu (1-9), YO:Yoğunluk (1-9), BB:Bitki boyu (cm), YE:Yaprak eni (cm), YB:Yaprak boyu (cm), SB:Sonbaharda büyüme Ģekli (1-9), ÇA:Bitki Çapı (cm), ĠB:Ġlkbaharda yeniden büyüme zamanı (1-9), BE:BaĢaklanma eğilimi (1-9), BBY:BaĢak boyu (cm), SBU:Son boğum uzunluğu (cm), TV:Tohum verimi (gr)
Festuca arundinacea Schreb. genotiplerinde incelenen bitkisel özellikler arasındaki ikili iliĢkiler Çizelge 4.2.‟de görülmektedir. Çizelge 4.2. incelendiğinde görüleceği gibi çim kalitesinde 0.05 düzeyinde mevsimsel renk değiĢiminde olumlu baĢaklanma eğilimiyle negatif yönde iliĢki vardır. Ayrıca 0.01 düzeyinde çim kalitesiyle yoğunluk, bitki boyu ve yaprak boyu ile olumlu ve önemli iliĢki söz konusudur. Çim kalitesi yeĢil alanlarda kullanılabilme imkanları araĢtırılan çim bitkileri için önemli bir özelliktir. Ayrıca bitkinin tohum verimi de çim kalitesiyle negatif önemsiz bir iliĢkiyle ortaya çıkmıĢtır.
5.SONUÇLAR VE ÖNERĠLER
Bu çalıĢmada Doç. Dr. Mehmet Ali AVCI tarafından yürütülen TÜBĠTAK 113O919 nolu “Doğal Florada Bulunan Çim ve Yem Olarak Kullanılabilecek Bazı Buğdaygil Yem Bitkilerinin Toplanması ve Islah Amaçlı Kullanılması” adlı proje kapsamında, 2014-2015 yıllarında toplanan 129 adet Festuca arundinacea Schreb. türüne ait genotipler kullanılmıĢtır. KamıĢsı yumak genotiplerinde gözlem ve ölçüm yapılan bitki sayıları 50‟dir. 2014 ve 2015 yıllarında toplanan tohumlar ve köklü bitkiler sera Ģartlarında çoğaltılmıĢ ve elde edilen klonlar araziye dikilmiĢtir.
Yumak cinsi içinde yer alan bu önemli tür için geniĢ bir gen havuzu (genetik kaynak) oluĢturulmaya çalıĢılmıĢtır. Eldeki materyalde ot üretimi veya yeĢil alan oluĢturmada kullanıma uygun olanlar tespit edilmeye çalıĢılmıĢtır.
Festuca cinsi içerisinde yeĢil ot verimi ile ilk sırada olan kamıĢsı yumak türü ham protein oranı ve besin içerikleri yönünden de meralarda ve yem bitkisi yetiĢtiriciliğinde ot tipi kullanılabilecek bitkilerin (yumak otu cinsi) en baĢında gelmektedir. Nitekim, soğuğa ve kurağa oldukça dayanıklı olduğu bilinen kamıĢsı yumağın ince dokulu, çim kalitesi yüksek, orta boylu, yaprak eni ve alanı dar, iri tohumlu ve tohum verimi yüksek birçok genotipe sahip olması ile çim tipi değerlendirilebilecek genotiplere de sahiptir. Ancak genel olarak kalın yaprak dokusu, uzun boylu ve yeĢil ot verimi en yüksek tür olması sebebi ile ilk olarak yem tipi amacı ile değerlendirilmesi daha uygun görülmektedir.
Varyasyon kat sayısının yüksek olması amaç doğrultusunda istenilen bitkinin kolay bir Ģekilde doğrudan seçimini sağlamıĢtır.
Bu projede elde edilen değerler çalıĢmaların uzun süreli yapılmasıyla daha sağlıklı olacaktır. Çünkü projeyle incelenen çok yıllık bitkilerin bitkisel özellikleri her yıl farklılık gösterebiliyor. Burada önemli olan verim ve kaliteyi uzun yıllar devam ettirebilmektir.
BaĢarılı bir çim ıslah programı için ihtiyaç duyduğumuz Festuca arundinacea genotipleri ülkemiz topraklarında mevcuttur. Bu genotipleri ve diğer yem bitkisi, çim bitkisi veya kombine (hem çim hem de yem bitkisi) olarak kullanılabilecek buğdaygilleri toplama çalıĢmalarının ülke genelinde yapılması gerekmektedir. Bitki toplamayı takiben bitkisel özelliklerinin belirlenmesi, ıslahta kullanılması ve yerli çeĢitlerin geliĢtirilmesi zaman kaybetmeden tamamlanması gereken bir süreçtir.
Üzerinde çalıĢılan kamıĢsı yumak bitkilerinden üstün özelliklere sahip olan genotiplerin ıslahına, ülke ve bölgemiz koĢullarına uygun çeĢit geliĢtirilmesi çalıĢmalarına
devam edilmesinin gerekliliği görülmüĢtür. Bu tür çalıĢmaların artırılması ile gen kaynaklarının depolanmasının yanında kullanılarak da korunması sağlanmıĢ olacaktır.
Bu projede elde edilen değerler çalıĢmaların uzun süreli yapılmasıyla daha sağlıklı olacaktır. Ġncelenen bitkilerin çok yıllık olması sebebiyle bitkisel özellikleri her yıl farklılık gösterebilir. Önemli olan verim ve kaliteyi uzun yıllar devam ettirebilmektir. Ot üretimi veya yeĢil alan oluĢturma kullanımına uygun, üstün özellikli çeĢitlerin geliĢtirilmesi için ıslah çalıĢmalarına baĢlanmalıdır.
Sonuç olarak morfolojik çeĢitliliği belirlenmiĢ bu türe ait genotiplerin ileride yapılacak ıslah çalıĢmalarına zaman ve iĢ gücü tasarrufu ile katkı sağlayacağı düĢünülmektedir.
KAYNAKLAR
Açıkgöz, E., 1991, Yem Bitkileri. Uludağ Üniversitesi, Yayınları No: 7-025-0210, 633.2, Bursa, 456s.
Açıkgöz, E., 2001, Yem Bitkileri (3. Baskı) Uludağ Üniv, Güçlendirme Vakfı Yayın (182). Altan, S., 1989, PM Yerörtücüleri, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı 108. Arslan, M. ve Çakmakçı, S. J. A. Ü. Z. F. D., 2004, Farklı çim tür ve çeĢitlerinin Antalya ili
sahil koĢullarında adaptasyon yeteneklerinin ve performanslarının belirlenmesi, 17 (1), 31-42.
Avcı, M., 2000, Çukurova‟da geçici yapay mer‟a kurmak amacıyla yetiĢtirilebilecek kıĢlık çok yıllık buğdaygil–baklagil yem bitkileri karıĢımlarının saptanması, ÇÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Avcıoğlu, E. v., 1992,, Ege Sahil KuĢağında YetiĢtirilen KamıĢsı Yumak (Festuca arundinacea)‟ın Bazı Agronomik Özellikleri Üzerinde Bir AraĢtırma, E.Ü. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bornova-Ġzmir.
Avcıoğlu, R. J. E. Ü. Z. F., Tarla Bitkileri Bölümü, Bornova-Ġzmir, 1997, Çim Tekniği, YeĢil alanların ekimi, dikimi ve bakımı.
Ayan, Ġ. ve Acar, Z. J. T., Emre Basımevi, Ġzmir, 2009, Yumak Türleri, Salkım Otu, Tilki Kuyruğu ve Kelpkuyruğu, Buğdaygil ve Diğer Familyalardan Yem Bitkileri,(Avcıoğlu, R., Hatipoğlu, R., Karadağ, Y Edit.) Cilt III, 617-630.
Ayan, Ġ., Acar, Z., Kutbay, G., AĢçı, Ö., Mut, H., BaĢaran, U. ve Töngel, M., 2011, Orta Karadeniz Bölgesi‟nde Bazı Buğdaygil Yem Bitkilerinin Toplanması Tanımlanması ve Kültüre Alınma Olanaklarının AraĢtırılması TÜBĠTAK kesin sonuç raporu, Samsun.
Aydın, Ġ., Acar, Z. ve Tosun, F. J. O. M. Ü. Z. F. D., 1994, Samsun koĢullarında bazı çok yıllık buğdaygil yem bitkileri üzerinde verim ve adaptasyon çalıĢmaları, 9 (3), 31-39. Balasko, J., 1986, Tall fescue characteristics and management, In: Forage Management, Eds:
Kendall/Hunt Publ. Co, Dubuque, IA, p. 185-191.
Balekoğlu, E., 2015, Farklı KamıĢsı Yumak (Festuca arundinacea) Çim ÇeĢitlerinin Akdeniz Ekolojisine Adaptasyon Özellikleri Üzerinde AraĢtırmalar, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ġzmir.
BaĢer, M., 2015, Farklı Tuz Düzeyleri Ve Sodyum Absorbsiyon Oranının KamıĢsı Yumak (Festuca arundinacea Schreb.) Bitkisinde Ot Verimi ve Kalitesine Etkisi, Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Semineri, Kayseri.
Buckner, R. C., Todd, J., Burrus, P. ve Barnes, R. J. A. j., 1967, Chemical Composition, Palatability, and Digestibility of Ryegrass-Tall Fescue Hybrids,„Kenwell‟, and „Kentucky 31‟Tall Fescue Varieties 1, 59 (4), 345-349.
Buckner, R. C. a. C. J. R., 1982, The fescues in M.E. Heath; D.D. Metcalfe and R.F. Barnes Forages. The lowa states univ. Press p. 197-306.
Budak, Ü. ve Yılmaz, O., 2015, Bozok Üniversitesi Erdoğan Akdağ Kampüsünün Endemik Bitkileri.
Bush, L. ve Buckner, R. J. A.-q. c. o. f., 1973, Tall fescue toxicity, (antiqualitycomp), 99- 112.
Caskey, M., 1982, Lawns and ground covers, Horticultural Publishing Co. Inc., Tuscon, 135p. Connolly, V., 2001, Breeding Improved Varieties of Perennial Ryegrass, Teagasc, p.
Çerekçi, A. ġ., 2003, DeğiĢik Metotlarla ve Farklı Dozlarda Veriler Fosforlu Gübrenin Yonca ( Medicago sativa L. ) ve Otlak Ayrığı ( Agropyron cristatum (L.)
Gaertn.)‟Nın Yem Verimlerine Etkileri. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Çınar, S. J. G. Ü. Z. F. D., 2012, Çukurova Bölgesinde Bazı KamıĢsı Yumak (Festuca arundinaceae Schreb.) ÇeĢit ve Populasyonlarının Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi, 2012 (1), 29-33.
Davis, P. H., 1985, Flora of Turkey and East Aegean Islands, Vol: 10 (Gramineae), Edinburg. .
Demiroglu, G., Geren, H., Behcet, K. ve Avcioglu, R. J. T. J. o. F. C., 2010, Performances of some cool season turfgrass cultivars in mediterranean environment: II. Festuca arundinacea Schreb., Festuca ovina L., Festuca rubra sp, 15 (2), 180-187.
Dzyubenko N. I. and Dzyubenko E. A., 2011, , Festuca arundinacea Schreb. - Tall fescue. www.agroatlas.ru/en/content/cultural/Festuca_arundinacea_K/.
Edward, B., 1993, , Tall fescue management. Extension Specialist. www.caf.wvu.edu/~forage/tallfesc.htm., Rayburn,.
Eraç, A. E., H. , 1985, Yem Bitkileri YetiĢtirme A.Ü Ziraat Fakültesi Yayınları, Ankara EraĢık, T., 2014, Yeni KamıĢsı Yumak (Festuca arundinacea Schreb.) ÇeĢitlerinin Akdeniz
Ekolojisindeki Çim Kaliteleri Üzerinde AraĢtırmalar. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ġzmir.
Eser, D., Geçit, H.H., Avcıoğlu, R., Çiftçi, R.Y., Soya, H., Emeklier,H.Y, ve Tan, a., 1990, Türkiye De Yemlik Ve Yemeklik Baklagil Üretim Ve Sorunları. Türkiye Ziraat Mühendisliği 3.Teknik Kongresi. Ziraat Mühendisleri Odası Ve A.Ü Ziraat Fakültesi 8-12 Ocak S351-360, Ankara.
Evers, G., Gabrysch, J. ve Tackett, C., 1994, Performance of cool-season perennial grasses on poorly drained clay soils.
Frame, J., 1994., Improved Grassland Management, Published by Farming Pres Boks Wharfedale Road, Ipswich IP1 4LG, United Kingdom.
Gençkan, M. J. Z. F. Y., 1983, Yem Bitkileri Tarımı, Ege Üni, 467, 212-215.
Güner, A. ve Aslan, S., 2012, Türkiye bitkileri listesi:(damarlı bitkiler), Nezahat Gökyiǧit Botanik Bahçesi Yayınları, p.
Ha, W. ve Ec, T. J. T. f., 1949, Tall fescue.
Hannaway, D., Fransen, S., Cropper, J., Tell, M., Chaney, M., Griggs, T., Halse, R., Hart, J., Cheeke, P., Hansen, D., Klinger, R. and Lane, W.,, 1999, Tall Fescue http://eesc.orst.edu/agcomwebfile/edmat/html/pnw/pnw503/complete.html
eriĢim:12.02.2015. .
Hoover, M. M. H., M. A., Dayton, W. A. and Erlanson, C. O., , 1948,, Grass, The Yearbook of Agriculture, 1948. United States Department Of Agriculture. The superintendent of Document, Washington, 25, D.D., USA., 675-677.
Huylenbroeck, V., Bockstaele, V. J. G. ve Science, F., 1999, Photosynthetic characteristics of perennial ryegrass and red fescue turf‐ grass cultivars, 54 (3), 267-274.
Karakoç, A. ve Avcıoğlu, R. J. E. Ü. F. B. E., Tarla Bitkileri Anabilim Dalı,, Ġzmir, 1996, Ege Sahil KuĢağında Bazı Buğdaygillerin YeĢil Alana Uygunlukları ve Verim Özellikleri Üzerinde AraĢtırmalar.
Kernick, M., 1978, Indigenous arid and semi-arid forage plants of north Africa, the near and middle east: technical data, Organización de las Naciones Unidas para la Agricultura y la Alimentación, p.
KuĢvuran A., T. V., 2003, "Çukurova KoĢullarında Farklı Buğdaygil Yem Bitkilerinde Biçim Sıklığının Bazı Vejetatif Ve Generatif Özelliklere Etkisinin Saptanması", Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, cilt.18, ss.45-54, .
Leasure, J. J. P. A. S. A. W., 1952, The growth pattern of mixtures of orchardgrass and tall fescue with ladino clover in relation to temperature, 49, 177-178.
Manga, Ġ., Acar, Z., , 1988, , Yem Kültürünün Genel Ġlkeleri (Ders notu). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 37, Samsun. .
Manga, Ġ., Acar, Z., , 1988, Yem kültürünün genel ilkeleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yayınları, yayın No: 37, Samsun. .
Martiniello, P. ve D‟Andrea, E. J. E. j. o. a., 2006, Cool-season turf grass species adaptability in Mediterranean environments and quality traits of varieties, 25 (3), 234-242.
Morris, K., 2005, A Guide to NTEP (National Turfgrass Evaluation Program) Turfgrass Ratings.
Niemelainen, O. ve Niskanen, M., 2007, Alternating forage and seed production as a method to improve feasibility of tall fescue seed production at northern latitudes, Seed production in the northern light, 168.
Orr, R., Cook, J., Champion, R., Rook, A. J. G. ve Science, F., 2004, Relationships between morphological and chemical characteristics of perennial ryegrass varieties and intake by sheep under continuous stocking management, 59 (4), 389-398.
Özbay, O. J. T. V. T. B. K., 2007, Mera Kanununda gelinen durum ve hedefler, 25-27.
Öztan, Y. ve Okatan, A. J. K. O. F. Y., 1985, Çayır-Mera Baklagil ve Buğdaygil Yem Bitkilerinin Tanıtım Kılavuzu, 8.
Öztürk, S. B., 2004, Çukurova koĢullarında bazı buğdaygil yem bitkilerinin çim alan oluĢturma performansları ve yem potansiyellerinin saptanması üzerine bir araĢtırma. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
.
Razmjoo, K., Imada, T., Sugiura, J. ve Kaneko, S. J. J. o. p. n., 1997, Seasonal variations in nutrient and carbohydrate levels of tall fescue cultivars in Japan, 20 (12), 1667-1679. Romani, M., Piano, E., Pecetti, L. J. G. R. ve Evolution, C., 2002, Collection and preliminary
evaluation of native turfgrass accessions in Italy, 49 (4), 341-349.
Sağlamtimur, T., Gülcan, H., Tükel, T., Tansı, V., Anlarsal, A. ve Hatipoğlu, R. J. Ç., Ü, Zir, Fak, Der, 1986, Çukurova koĢullarında yem bitkileri adaptasyon denemeleri, 1 (3). Salman, A., Avcıoğlu, R., Yilmaz, M. ve DEMĠROĞLU, G. J. T. J. o. F. C., 2011,
Performances of newly introduced Festuca arundinacea Schreb. cultivars versus Lolium perenne L. in a Mediterranean environment, 16 (2), 215-219.
Serin Y. ve Tan, M., 1998, Buğdaygil yembitkileri. Atatürk Üniv. Yayın No: 859, Ziraat Fakültesi Yayın No: 334, Ders Kitapları No: 81, Erzurum. .
Sheaffer, C. ve Marten, G., 1986, Effect of Mefluidide on Cool-Season Perennial Grass Forage Yield and Quality 1, Agronomy journal, 78 (1), 75-79.
Smit, H., Tas, B., Taweel, H., Tamminga, S., Elgersma, A. J. G. ve Science, F., 2005a, Effects of perennial ryegrass (Lolium perenne L.) cultivars on herbage production, nutritional quality and herbage intake of grazing dairy cows, 60 (3), 297-309.
Smit, H. J., Tas, B. M., Taweel, H. Z., Elgersma, A. J. G. ve Science, F., 2005b, Sward characteristics important for intake in six Lolium perenne varieties, 60 (2), 128-135. ġehirali, S., Özgen, M., Karagöz, A., Sürek, M., Adak, S., Güvenç, Ġ., Tan, A., Burak, M., ve
Kaymak, H. Ç. v. K. D., 2005, Bitki genetik kaynaklarının korunma ve kullanımı. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası VI. Teknik Kongresi. Cilt 1. Kozan Ofset, Ankara. 253- 273.
Tubives, 2017, Turkish Plants Data Service.
Uyaroğlu, B. A., R., 1999, Bazı çim buğdaygillerinin yeĢil alan performanslarına değiĢik biçim sıklıkları uygulamalarının etkileri, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bornova-Ġzmir.
Varoğlu, H., AVCIOĞLU, R. ve DEĞĠRMENCĠ, R. J. T. B. M. A. E. D., 2015, KamıĢsı Yumak (Festuca arundinaceae), Çayır Salkım Otu (Poa pratensis), Kırmızı Yumak
(Festuca rubra) ve Ġngiliz Çimi (Lolium perenne) ÇeĢitlerinin Çim Alan Özellikleri, 24 (2), 85-95.
Volterrani, M. J. R. D. A., 1997, Varietal comparison of cool season turfgrass. Note II: general appearance, color and bare soil, 31 (2), 512-518.
Yazgan, E., 1991, Çim alanların peyzaj mimarlığı yönünden önemi. ÇağdaĢ YaĢamda Çim Alanları Semineri. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Peyzaj Sanat Dergisi Yayınları No:1 Ankara.
Yılmaz, M. ve Avcıoğlu, R., 2000, YeĢil Alan Ve Erozyon Kontrol Bitkisi Olarak Kullanılan Bazı Buğdaygillerin Tokat ġartlarında YeĢil Alana Uygunlukları ve Tohum Verimleri Üzerinde AraĢtırmalar, Doktora Tezi) Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana ….
Yılmaz, M. ve Avcıoğlu, R., 2002, YeĢil Alan Tesisinde Kullanılar Bazı Buğdaygillerin Tokat KoĢullarında Bazı Argonomik Özellikleri ve Tohum Verimlerinin Belirlenmesi, gaziosmanpaşa üniversitesi ziraat fakültesi dergisi, 2002 (1).
Yönter, F., 2016, Farklı Arıtma Çamurlarının KamıĢsı Yumak (Festuca arundinacea Schreb.) Çim Türünde Bitki GeliĢimi ve Çim Kalitesi Üzerine Etkileri, Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
ÖZGEÇMĠġ
KĠġĠSEL BĠLGĠLER
Adı Soyadı : Fazilet KALE
Uyruğu : T.C.
Doğum Yeri ve Tarihi : AKSARAY-15.01.1991
Telefon : 05074306372
Faks :
e-mail : fazilet_t@hotmail.com EĞĠTĠM
Derece Adı, Ġlçe, Ġl Bitirme Yılı
Lise : Aksaray- Aksaray Lisesi, Merkez 2007
Üniversite : S.Ü. Ziraat Fak. Tarla Bitkileri Bölümü, Selçuklu,
Konya 2012
Yüksek Lisans : S.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri
Anabilim Dalı, Selçuklu, Konya -
Doktora : Ġġ DENEYĠMLERĠ
Yıl Kurum Görevi
UZMANLIK ALANI YABANCI DĠLLER Orta seviyede Ġngilizce YAYINLAR