Araç takip

Lojistik süreçlerin önemli bir parçasını oluşturan nakliye işleminde, hangi taşıma yöntemi kullanılırsa kullanılsın araçların ve araçların taşıdıkları ürünlerin arz zinciri halkaları arasındaki hareketlerinin ve nerede olduklarının bilinmesi şirketler için oldukça önemlidir. Bu sayede, hem şirket yöneticileri araçlarını sürekli olarak takip edebilmekte hem de yetkilendirilmiş müşteriler kendi taşıyıcısıyla iletişim kurarak onları izleyebilmektedir. Bu uygulama ile rota dışı maliyetlerde tasarruf sağlanır. Araç izleme sistemleri acil durumlar, arıza, trafikten kaynaklanan problemler gibi durumlar için daha gelişmiş iletişim olanağı sağlar; ayrıca araçlarda kaybolma veya çalınma gibi durumları minimuma indirir. Bu sistemler için gerekli olan bileşenler ise, Coğrafi bilgi sistemi yazılım uygulaması, çalışma alanının yollarını içeren sayısal haritalar, araçların konumlarını belirleyecek olan GPS ve GPS alıcısının sinyal alamadığı yerlerde konum verisi sağlayacak olan Atalet Seyir Sistemi gibi konum belirleme sistemleri, araçların konumlarını bu konumları bilmek isteyen kişilere iletecek olan ve araçtaki sürücü ile iletişimi sağlayan iletişim sistemidir. Ayrıca araçlara ve sürücülere ait bilgiler, araçlar için durak yerlerinin bilgileri de

geliştirilmiş ArcLogistics Route, Araç İzler gibi uygulamalar mevcuttur. Araç takip sistemlerini kullanan lojistik şirketlerinin bu sistemi tercih etmelerinin temel nedeni; yükleme noktasından çıktıktan sonra varış noktasına kadar aracın, dolayısıyla araçta yer alan yükün kontrolünü sağlamaktır. Bir anlamda şirketler arz zincirinde; üretim yeri/dağıtım yeri/depo gibi zincir halkalarından; perakendeci, bayi, son kullanıcı gibi diğer zincir halkalarına olan taşımada ortaya çıkan zincirdeki kopuk halkayı tamamlamaktadırlar. Bu sayede hem yükün hem aracın hem de sürücünün güvenliği sağlanmış olmaktadır. Uygulamada bu süreçte lojistik şirketleri özellikle ani yakıt azalması ve ani fren konuları üzerinde önemle durmaktadır. Lojistik şirketleri tarafından üzerinde önemle durulan diğer bazı konular da, araçlara tanımlanmış hızların aşılıp aşılmadığının bilinmesi ve planlanandan daha fazla süre durak yerlerinde bekleme yapılıp yapılmadığının merkeze iletilmesidir. Coğrafi Bilgi Sistemi tabanlı araç takip sistemi sayesinde firmalar bu bilgilere anlık olarak izleme ile veya geçmişe dönük kayıtlarda sorgulama yaparak sahip olabilmekte ve zincirdeki kopuk halkayı bu sayede tamamlayabilmektedirler.( Ağaçdiken ve Ateş, 2004)

4.3.4.Telemetri (uzaktan izleme)

Kablosuz ya da sabit bir ağ aracılığıyla cihazların uzaktan izlenebilmesi yada kontrol edilebilmesi telemetri olarak adlandırılır.Telemetri, cihazlarla yerinde temasa gerek kalmadan uzaktan iletişim kurabilmeyi sağlar. Telemetri sayesinde kablolu, kablosuz ağlar ya da radyo linkleri üzerinde cihazlara birtakım komutlar göndermek, cihazın durumu hakkında merkeze bilgi iletmek, cihazla merkez arasında bilgi alışverişinde bulunmak mümkündür.

4.3.4.1.Literatürde GSM bazlı telemetri ve kontrol sistemi

Bu çalışma kapsamında yapılan literatür taramasında aşağıdaki çalışmalar incelenmiştir. Bunlar;

bulamadığından bahsetmiş ve mobil iletişimi kullanarak elektrokardiografi üzerine bir gsm bazlı izleme sistemi örneği vermiştir.

b. Bekiroğlu ve diğerleri, 2005; Çalışmada, standart bir mobil telefon ile ultrasonik motor kontrolü üzerine çalışılmıştır. Motoru sürmek için digital olarak kontrol edilen bir sürücü sistemi dizayn edilmiştir. Çalışmanın sonucunda gsm bazlı kontrol sisteminin verimli ve uygulanabilir bir sistem olduğu ortaya konmuştur. c. Smith ve Offodile, 2002; Çalışmada, kablosuz haberleşme teknoljileri ile bilgi

edinme üzerine çalışılmıştır. Lojistik bazlı otomasyon uygulamalarında kablosuz haberleşmenin önemi vurgulandıktan sonra RFID ile bilgi edinme konusu üzerinde durulmuştur.

Görüldüğü üzere, GSM bazlı lojistik amaçlı otomasyon teknolojileri yaygın kullanıma henüz geçmemiştir. Literatür incelemesi sonucunda aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır.

Mobil iletişim son yıllarda başdöndürücü bir hızla gelişmiştir. Kompakt boyutları, düşük enerji tüketimleri ve kabul edilebilir fiyatları ile günümüz mobil telefonları kütlesel tüketim ürünleri durumundadırlar. Kullanıcıların faydalandıkları servisler operatörlerin sağlayabildikleri hizmetlere bağlıdır. Bu bağlamda klasik haberleşme servislerinin (sesli çağrı, SMS, sesli posta kutusu vb. ) yanında yeni fonksiyonlardan da faydalanma doğrultusunda artan bir trend de mevcuttur. Örnek olarak coğrafi yer belirleme, coğrafi konumlamaya göre haber ve tanıtım hizmetleri verilebilir.

Ancak mobil iletişim henüz endüstriyel haberleşme (telemetri ve konrol) sistemleri uygulamalarında yeterli olarak kullanılmamaktadır. Telemetri, sistem bilgilerinin alınma, işlenme ve gönderilme kapasitesi olarak tanımlanırken, kontrol ise genel olarak sistemin kendisi tarafından gönderilen bilgilerle ilişkili olarak sistemin problem karşısındaki davranışı olarak açıklanabilir. Her iki kavram da iki yönlü haberleşme kanalından faydalanır.

önünü açacaktır. M2M haberleşme için olasılıkları tasvir etmek gerekirse uzaktan kumanda için kullanılan cihazlar, izleme, takip, konum belirleme ve telemetri örnek olarak verilebilir. Günümüzde bu şekildeki haberleşme cihazlarları sıklıkla mobil istasyonu barındıran bir kablosuz modül ve sistem entegratörü tarafından ilave edilen özelleşmiş bir yazılımdan oluşmaktadır. Böylece bu ekipman kontrol edilecek cihaza bağlanabilmektedir. Örnek olarak bir güvenlik kamerası, bir otomobil veya otomat makinesi içerindeki kontrol ünitesi (bilgisayar) verilebilir.

GSM bazlı haberleşme, telemetri ve kontrol için aşağıdaki durumlarda kullanılabilir;

• Kapsama alanı söz konusuysa,

• Veri iletişimindeki gecikmelerin toleransının geniş olması durumunda,

• İletişimin çökmesinin tolare edilebilmesi durumunda.. Bu nedenden dolayı bu tarz iletişim kritik ve yüksek güvenlik gerektiren uygulamalarda tercih edilmez. Genel kullanım amacı veri toplamaya yöneliktir. Dolayısıyla kontrolden ziyade telemetri daha ön plandadır.

Sistemin avantajları ise;

• Satın alınabilir maliyeti,

• Geniş kapsama alanı; Klasik yani RF teknolojisi ile gerçekleştirilen telemetri sistemlerinde coğrafi yapıya bağlı olarak sinyal kapsama alanının değişmesi ve menzil kısıtı, sinyal kalitesinin azalması ve sinyalin gürültüden etkilenmesi gibi faktörler GSM bazlı sistemlerde tamamen ortadan kalkmıştır. Günümüzde ülkeler bazında şebekeler %95 lere varan kapsama alanları sunmaktadırlar. Mikrodalga teknolojisi kullanıldığı için gürültüden etkilenme söz konusu değildir.

• Hareket halindeki sistemlerde dahi tam kontrol; Kapsama alanı içerisinde hareketli noktalarda dahi iletişim kaybı olmadan veri transferi gerçekleştirilebilir. RF teknolojisinde ise alıcının görüşünden çıkıldığı anda veri transferi kaybedilir. GSM bazlı sistemlerde hareket alanınız şebekenizin sağladığı kapsama alanıdır. Dünya üzerindeki şebeke dolaşım anlaşmaları sayesinde sisteminiz dünyanın değişik bölgelerinden dahi size veri gönderebilecektir.

BÖLÜM 5 . UZAKTAN SEVİYE İZLEME SİSTEMİ ÜZERİNE