ANTRENÖR VE İLETİŞİM

İzleyen ve liderlerin başarılarının büyük ölçüde güçlü ve sağlam yapılandırılmış iletişim becerisine bağlı olduğu, başka bir ifade ile iletişimde ne kadar becerili olunursa o kadar başarılı olunabileceği vurgulanmaktadır(Yukelson, Weinberg, Richardson, Jackson, 1983). Bu nedenle başarılı bir antrenör ve etkin bir lider, olabilmek içinde antrenörün ilişki içinde olduğu ve karşılaştığı sayısız durumlar göz önüne alındığında iyi bir iletişim becerisine sahip olması gerektiği söylenebilir(Konter,1996).

Zaten, Yukelson (Lewis, Goodman, Fandt, 1994)da etkili iletişimin antrenör, sporcu, spor yöneticisi ve spor psikologlarında bulunabilecek güçlü araçlardan biri olduğunu ileri sürmektedir. Bu nedenle antrenörler, sporcularında kendilerine yardım ettiği hissinin gelişebilmesi ve her bir sporcunun aynı amaçlar için birlikte çalışması için açık iletişim modelleri kurmalıdırlar. Bu durum, antrenörün takıma olan ilgisi, kişiliği, antrenörlük felsefesi ve sabırlı şekilde sporcularla ilişki halinde olması karşılığında kurulacak olan acık iletişim modelleriyle başarılabilir.

Bloom(Erkan, 2002), antrenörün iletişim becerilerinin bir enerji açığa çıkardığını ve bunun “antrenörlük sürecinde” bütün faktörleri etkilediğini bulmuştur. Bloom’un

yaptığı araştırmalarda yer alan antrenörler, mümkün olduğunca en iyi olmaya çalışan ve mesleki yaşantılarını bütün boyutlarıyla ve başarıyla yerine getirmeye çalışan kişilerden seçilmişlerdir. Bloom’un araştırma sonuçları, başarılı antrenörlükte iletişimin çok önemli bir rol oynadığını ortaya koymuştur. Örneğin antrenörün sert olduğu ve iletişim problemleri yasadığı bir durumda, bundan yukarıda belirtilen modelin merkezi konuları olan organizasyon, antrenman ve karşılaşma da etkilenmektedir. Daha sıkı çalışan ve daha etkili iletişim özellikleri gösteren antrenörlerle çalışan sporcular, içinde bulundukları organizasyon, antrenman ve müsabakalarda; daha iyi gelişme, keyif alma, başarılı olma ve kendilerini bütün potansiyelleri ile gerçekleştirme çizgisini yakalayabilirler.

İletişimin etkinliğinde iletişim becerisi, özellikle başkalarını anlama ve onların duygu ve düşüncelerini onlarla özdeşleşerek görme duyarlılığı kazanma çok önemlidir. Davranış değişikliği kazandırmayı başarmada ana etkenlerden birisi iletişim becerisidir. İletişim becerisi: iletişim surecinde başkalarını anlamada onların duygu ve düşüncelerini onlarla özdeşleşerek görme duyarlılığı kazanmaktır(Demiray, 2003).

İyi bir iletişimci olmaya çalışan antrenörlerin özellikle mesajları iletebilme ve iletilen mesajları anlayabilme konusunda kendilerini geliştirmeleri gerektiği, kısaca iyi bir mesaj gönderici ve kodlayıcı olmalarının önemi vurgulanmaktadır. Ancak bu noktada antrenörlerin sadece anlaşılma konusunda değil, anlama konusunda da gayret göstermeleri gerektiği unutulmamalıdır. Bu iletişim özelliklerin geliştirilmesine katkı sağlayabilecek teknikler; mesaj iletilme surecini izleme, bilgi akısını düzenleme, geri bildirimi etkin kurma, empati kurma, tekrar etme, karşılıklı güven duygusunu arttırma, etkili zamanlama, dili sadeleştirme, etkili dinleme ve etik iletişimi geliştirebilme olarak sıralanabilir(Gibson, Ivancevich, Donnelly, Hill, 1997).

Lunenburg ve Ornstein (Lunenburg, Ornstein,1991) etkili iletişimi gerçekleştirebilmek, iletişim engellerinin üstesinden gelebilmek ve karşılıklı anlamayı güçlendirebilmek için hem antrenörlerin hem de oyuncuların uzun soluklu cabalarının gerekli olduğunu vurgulamaktadırlar. Ayrıca, iletişim engellerinin üstesinden gelebilmek için takımdaki iletişimi geliştirmenin, bunun için de tekrarlama, empati, anlama, geribildirim ve dinleme becerilerine sahip olmanın önemli olduğunu belirtmişlerdir.

Günümüz toplum ve örgüt yaşamında iletişim olmadan başarılı ilişkiler kurulması oldukça güçtür. Bu nedenle, etkili iletişim bireysel ve mesleki yasamda başarılı olmada hayati bir öneme sahip olduğu kadar, insan gruplarını yönetmek içinde gereklidir(Singer,

1990), Martens (Konter,1996)’de bir grup insanın yöneticisi durumundaki antrenörler için geliştirilmesi gereken sekiz önemli iletişim becerisi üzerinde durmuştur;

-İletişimde bulunurken saygı ve değer verme, -Pozitif yaklaşım,

-Bilgilendirmesi yüksek mesajlar verme, -Tutarlılık,

-Dinleme becerisi,

-Sözel olmayan iletişime önem verme,

-“Güçlendirme ve Pekiştirme” ilkelerini bilme, -Sportif becerileri öğretmede bilgi ve deneyim.

Hannula (Hannula, 2007.) antrenörlere sporcularıyla iletişiminde, uygulamaya yönelik önerilerini şöyle sıralamaktadır;

-Olumlu şeylerin üzerinde durun fakat olumsuz şeyler üzerinde dürüst olun, -Doğru yaptıkları üzerinde önemle durun yanlışlıklarını görmezlikten gelin, -İyi performanslarını güçlendirmek için övgüyü kullanın,

-Sporcu eğer daha iyi yapabiliyorsa yanlılıklarını düzeltin

-Her çalışmada sporcularla konusun. Göz ardı edilen sporcular olacaktır, -Anlaşılması kolay kelimeler kullanın,

-Bir şeyi izah ederken vücudunuzu (beden dilini) kullanın -Kısa ve öz cümleler kurun,

-Sporcularınızla konuşurken onlara isimleri ile hitap edin,

-Oyunculardan öğrendiklerini göstermesini isteyin. Ne hissettiklerini sorun, -Bir konu üzerinde durun,

-Sabırlı olun. Eğer öğrenci öğrenmediyse, öğretmen henüz öğretememiştir.

Ansel ve Orlik (Erkan, 2002), antrenör ve sporcu iletişiminin geliştirilmesi konusunda yaptıkları çalışmada, iletişimin kalitesi için antrenörlerin, dürüst, pozitif, yapıcı ve sempatik olma, alınacak kararlarda takımın düşüncesini alma gibi olumlu davranış özellikleri göstermelerinin önemini vurgulamışlardır.

İletişim sureci insan davranışını değiştirmek, kişiler ve gruplar arası ilişkileri geliştirmek, örgütte bir haberleşme ağı kurmak ve koordinasyon sağlamak amacıyla kullanılır(Taymaz, 2000). İletişimde başarılı olan antrenörlerin işlerinde daha başarılı olabileceği yadsınamaz bir gerçektir. Çünkü tüm yönetim süreçlerinin temelinde yer alması

nedeniyle insan davranışlarını etkileyen önemli bir elemandır(Kaya, 1999). Etkili bir iletişimi gerçekleştirmeden etkili bir yönetimi gerçekleştirmek de zordur.

Etkili iletişim kurabilme yeteneği, iletişim becerileri veya iletişim engellerinin üstesinden gelebilmedir. Bu nedenle çalışmada, iletişim engellerinin üstesinden gelebilmek için literatürde sunulan öneriler incelenerek antrenörlerin sahip olması gereken iletişim becerileri alt baslıklar halinde sıralanmaya çalışılmıştır.

III.3. ANTRENÖRLERDE BULUNMASI GEREKEN İLETİŞİM BECERİLERİ