Anket Sonuçları

“Sanatsal Gelişim Evrelerinden Gerçekçilik Dönemi Özellikleri ve Sanat Eğitimini Etkileyen Faktörler” konulu, 9 sorudan oluşan anketin 1. sorusunda öğrencilere cinsiyetleri sorulmuştur. Yaş olarak içinde bulunmaları gereken sanatsal gelişim dönemi gerçekçilik döneminde konu seçiminde cinsiyet faktörünün önemli bir rolü vardır. Bu nedenle, öğrencilerin yaptıkları resimleri değerlendirme aşamasında cinsiyet ayrımı yapılmıştır. Ankete katılan, 10 kişiden oluşan 5. sınıf öğrencilerinin 6’sı kız, 4’ü erkektir (Grafik: 1).

Grafik-1: Kız ve Erkek Sayısı

Anketin 2. sorusunda öğrencilerden; “Görsel Sanatlar dersini seviyor musunuz?” sorusuna cevap vermeleri istenmiştir. Bu soru ile bireyin kişilik gelişiminde ve yaratıcılık düzeyinde etkili olan görsel sanatlar dersinin öğrenciler tarafından sevilip sevilmediği hakkında sebepleriyle birlikte bilgi edinmek amaçlanmıştır. Bu soruya verecekleri cevapları kendilerine ayrılmış olan noktalı kısma yazmaları istenmiştir. Yoruma dayalı, açık uçlu bir sorudur. 10 öğrenciden 6’sı; görsel sanatlar dersinde kendini rahat hissettiği için, resim yapmayı çok sevdiği için, görsel sanatlar dersini diğer derslerden daha kolay ve zevkli bulduğu için, resim

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Görsel Sanatlar Dersini Sevenler Görsel Sanatlar Dersini Sevmeyenler Görsel Sanatlar Dersini Sevenler

Görsel Sanatlar Dersini Sevmeyenler

%60 _%40

yaparak hayallerini canlandırabildiğini düşündüğü için görsel sanatlar dersini sevdiğini belirtmiştir. 10 öğrencinin 4’ü ise; güzel resim yapamadığı, yaptığı resimler kimse tarafından beğenilmediği, istediği şeyi çizemediği ve yaptığı resmi boyarken çok sıkıldığı için görsel sanatlar dersini sevmediğini belirtmiştir. Bu veriler ışığında ankete katlan öğrencilerin %60’ı görsel sanatlar dersini sevmekte, %40’ı ise sevmemektedir (Grafik:2).

Grafik-2: Görsel Sanatlar Dersi Sevgisi

Anketin 3. sorusunda öğrencilere; görsel sanatlar dersi kapsamında gerçekleştirdikleri çalışmalarda dışarıdan yardım alma ihtiyacı hissedip hissetmedikleri sorusu yöneltilmiştir. Yaş itibari ile içinde bulunmaları gereken gerçekçilik döneminin belirgin özelliklerinden biri de başkaldırma dönemi olarak da bilinmesidir. Bu dönem özelliklerini taşıyan öğrenci bağımsız, özgür bir şekilde gördüklerini resmine aktarma çabası ve isteği içindedir. Dışarıdan yardım almak istemez, kendi istediğini yapmayı tercih eder (Artut, 2004: 210). Ankete katılan öğrencilerin 7’si resim yaparken yardım aldığını, 3’ü’ise resim yaparken yardım almadığını belirtmiştir (Grafik:3).

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Yardım Alırım Yardım Almam

Yardım Alırım Yardım Almam

%70

%30 Grafik-3

Öğrencinin Resim Yaparken Dışarıdan Yardım Alması

Anketin 4. sorusunda öğrencilere: “Görsel sanatlar dersinde hangi teknikleri uyguladınız?” sorusu yöneltilmiştir. Alınan cevaplara göre öğrencilerin; 10’u kuru boya, 6’sı suluboya, 2’si de pastel boya tekniğini uygulamıştır (Grafik: 4). Milli Eğitim Bakanlığı, İlköğretim Genel Müdürlüğü tarafından 2007 yılında hazırlanan “Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programı (1-8. Sınıflar)”nda müfredat içinde kuru boya, pastel boya, sulu boya tekniklerinin yanında; parmak boya, alçı, kağıt hamuru, atık malzemelerden çalışmalar yapma, kil çalışmaları gibi farklı teknikler de yer almaktadır. Öğrencilerin verdiği cevaplara göre, Soğukpınar Köy İlköğretim Okulu’nda görsel sanatlar dersi kapsamında yapılan çalışmalar ile tam anlamıyla müfredat uygulanmamaktadır. Gerçekçilik dönemi; bedensel ve psikolojik gelişim ve değişkenliklerin kritik olduğu bir dönemdir (Artut, 2004: 210). Bu dönemde öğrenci ne kadar çok teknik öğrenir ve uygularsa gelişimi o kadar hızlı ve olumlu yönde ilerler.

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

kuru boya sulu boya pastel boya

kuru boya sulu boya pastel boya Grafik-4

Görsel Sanatlar Dersinde Uygulanan Teknikler

5. soruda öğrencilere: “Resim yaparken en çok kullandığınız teknik aşağıdakilerden hangisidir?” sorusu sorulmuştur. Öğrencilerin 6’sı görsel sanatlar dersindeki etkinliklerde en çok kuru boya, 3’ü pastel boya, 1’i de sulu boyayı kullandığını ifade etmiştir (Grafik:5). Milli Eğitim Bakanlığı, İlköğretim Genel Müdürlüğü tarafından 2007 yılında hazırlanan “Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programı (1-8. Sınıflar)”nda renklerin şeffaflığından dolayı öğrencilerin kalemi bastırarak çalışma isteği, geniş yüzeylerin boyanmasındaki yarattığı güçlük vb. nedenlerle yorucu olan ve dolayısıyla öğrencilerde isteksizlik yaratan kuru boya tekniğinin kullandırılması önerilmemesine rağmen Soğukpınar İlköğretim Okulu, 5. sınıf öğrencileri resim yaparken en çok kuru boya tekniğini kullanmaktadır.

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

kuru boya pastel

boya sulu boya kuru boya pastel boya sulu boya Grafik-5

En Çok Kullanılan Teknik

Anketin 6. sorusunda öğrencilere: “Duygu ve düşüncelerinizi, hayallerinizi nasıl ifade edersiniz?” sorusu yöneltilmiştir. 10 öğrenciden 4’ü resim yaparak, 2’si şiir yazarak, 2’si kendi kendine düşünerek, 1’i günlük yazarak, 1’i de en iyi arkadaşları ile konuşarak duygu ve düşüncelerini ifade ettiğini belirtmiştir. Duygu ve düşüncelerin ifade edilmesinde sanatın yeri ve önemi büyüktür. Görsel sanatlar da bireyin kendini ifade edebilmesinde, duygu ve düşüncelerini, hayallerini başkalarına aktarabilmesinde bir araçtır. Soğukpınar İlköğretim Okulu, 5. sınıfında öğrenim gören 10 öğrenciden 4’ü duygu ve düşüncelerini resim yaparak ifade ettiğini söylemektedir.

7. soruda öğrencilere; görsel sanatlar dersi için gerekli olan malzemeleri temin edip edemedikleri, nedenleri ile birlikte sorulmuştur. Öğrenciler kurşun kalem, kuru boya ve resim defterine sahip olduklarını belirtmişlerdir. Ankete katılan öğrenciler; pastel boya, sulu boya almak istediklerini ancak paralarının olmadığını, kardeşleri ve arkadaşları ortak kullandıkları için boyalarının çabuk bittiğini, köyde bir kırtasiye, okulda bir kantin olmadığı için biten ve gerekli olan malzemeleri temin edemediklerini ifade etmişlerdir.

Anketin 8. sorusunda öğrencilere resim çalışmalarında en çok hangi konuları tercih ettikleri sorulmuştur. Kız öğrencilerin tercih ettiği konular; mankenler, kıyafetler, güzel kızlar, manzaralar, doğa resimleri, okul bahçesinde oynadıkları oyunlar, prensesler, bebekler ve piknik resimlerinden oluşmaktadır. Erkek öğrenciler; asker, polis, araba, motosiklet, futbol ile ilgili konuları tercih etmektedirler. Konu seçimi bakımından öğrenciler içinde bulundukları gerçekçilik dönemi özelliklerini taşımaktadırlar. Bu dönemde bireysel farklılıkların yanı sıra, cinsiyet önemli bir etken oluşturmaktadır. Çizimlerinde erkek çocuklar genellikle zorlukların üstesinden gelen kahramanları, otomobilleri tercih ederken kız öğrenciler, modaya, dekoratif süslemelere, bebeklere, kadın yüzlerine, çiçeklere ve duygusal özellikleri yansıtan romantik, heyecan verici figürlere resimlerinde yer verir (Artut, 2004: 210).

Anketin son sorusunda öğrencilerden istedikleri bir konuyu seçerek, serbest teknikte bir resim çalışması yapmaları istenmiştir. Bu uygulamanın amacı; öğrencilerin yaş itibari ile içinde bulunmaları gereken sanatsal gelişim dönemlerinden gerçekçilik dönemi özelliklerini taşıyıp taşımadıkları, sanatsal bilgi ve beceri bakımından düzeylerinin ne olduğu, duygu ve düşüncelerini aktarmada sıkıntı yaşayıp yaşamadıkları, resim yaparken hangi tekniği kullanmayı tercih ettikleri konuları hakkında bilgi edinmektir.

Resim çalışmaları, anket uygulaması ile aynı gün tamamlanmıştır. Anketler bittikten öğrencilerden 20 dk ara vermeleri istenmiş, resim uygulaması için aynı derslikte toplanılmıştır. Öğrencilere bu uygulama için 40 dk verilmiştir.

Uygulama sırasında öğrencilerin çalışmalarına müdahaleden kaçınılmış, özgün bir şekilde çalışmalarını tamamlamaları sağlanmıştır. Ayrıca çalışma için gerekli olan resim kağıdı, silgi, resim kalemi ve boya gibi malzemeler araştırmanın sahibi tarafından karşılanmıştır. Bu uygulama yaklaşık 40-45 dk içinde sona ermiştir.