6. YALITIMLI BĠNA ĠLE YALITIMSIZ BĠNANIN TS 825’E GÖRE
6.2. ANKARA’DA YALITILMAMIġ VE TS 2164’E GÖRE YALITILMIġ
Bu çalıĢmada Ankara da bir bina ele alınarak bu binanın mevcut duruma göre TS 2164‘e uygun olarak ısıtma projesi yapılmıĢtır. Daha sonra aynı binanın dıĢ duvarı ve pencereleri değiĢtirilerek, TS 825‘e uygun olarak yalıtılmıĢ durumda ısıtma projesi tekrar yapılarak elde edilen kazançlar ve kayıplar incelenerek sonuçlar aĢağıda özetlenmiĢtir.
6.2.1. Binanın Mevcut Durumu
Binanın bulunduğu yer: Ankara Bina 5 katlı, 350 m2
taban alanına, 2,8 m kat yüksekliğine ve 1500 m2 kullanım alanına sahip olup, konut amaçlı kullanılmaktadır.
Serbest nizamda bulunan bina doğal olarak havalandırılmaktadır. Ankara için dıĢ hava sıcaklığı -12 °C alınmıĢtır.
Elde edilen bilgilerden, Vbrüt = 1500 x 2,8 = 4200 m3 olarak hesaplanmıĢtır.
Hesaba esas bina yüzey alanları Çizelge 6.22‘de gösterildiği gibidir. Çizelge 6.22. Hesaba esas bina yüzey alanları.
Toplam Pencere ve Kapıların Alanı
m² 180
Toplam DıĢ Duvar Alanı
m² 600
Çatı Alanı
m² 400
DöĢeme Alanı
m² 350
68
Çizelge 6.23. Yalıtımdan önce ve sonra özgül ısı kaybı. Özgül Isı Kaybı
kWh/m³
Müsaade edilen Özgül Isı Kaybı kWh/m³
Yalıtımdan önce 62,45 25,4
Yalıtımdan sonra 24,8 25,4
Hesaplamalar birinci örnekteki gibi hesaplanarak direk sonuç değerler alınmıĢ olup kullanılan ısı yalıtım malzemeleri ve kalınlıkları Çizelge 6.24‘te verilmiĢtir.
6.2.2. Binanın Genel Durumunun Değerlendirilmesi
Bina için yapılan değiĢiklik sonucu ısı geçiĢ katsayılarının durumu Çizelge 6.24‘te gösterildiği gibidir.
Çizelge 6.24. Bina için yapılan değiĢiklik sonucu ısı geçiĢ katsayıları.
Yalıtımdan Önce U Yalıtım Durumu Yalıtımdan Sonra U
DıĢ duvar 0,739 7 cm yalıtım 0,357
Kolon ve kiriĢ 2,980 4 cm yalıtım 0,583
Toprak temaslı
betonarme 1,499 5 cm yalıtım 0,489
Kapalı çıkma
döĢemesi 2,011 4 cm yalıtım 0,532
Betonarme çatı
döĢemesi 0,527 10 cm ilave yalıtım 0,255
DöĢeme üstü oturtma
çatı 0,682 0,3 cm su yalıtımı 0,675
Toprak temaslı
döĢeme 0,729 4 cm yalıtım 0,362
Isıtılmayan döĢeme 2,040 10 cm yalıtım 0,289
Isıtılmayan duvar 2,777 10 cm yalıtım 0,261
Kapı ve pencereler 5,230 Çift cam (ısı cam) 2,55
6.2.3. Binanın ve Tesisatın Yatırım Durumunun Değerlendirilmesi
TS 825‘e göre yalıtılmıĢ durumun mevcut duruma göre kazançları Çizelge 6.25‘te gösterilmiĢtir.
69
Çizelge 6.25. TS 825‘e göre yalıtılmıĢ durumun mevcut duruma göre kazançları.
Tesisat elemanları YalıtılmamıĢ YalıtılmıĢ Yüzde Azalma
% Radyatör boyu m 125 50 60 Kazan gücü kW 90 40 55 GenleĢme kabı lt. 140 80 43
Yeni durum için yalıtım ve pencere değiĢikliğinden dolayı oluĢan ek yatırım maliyetler Çizelge 6.26‘da gösterildiği gibidir.
Çizelge 6.26. Yeni durum için yalıtım ve pencere değiĢikliğinden dolayı oluĢan ek yatırım maliyetler.
Bina kısmı Birinci duruma göre toplam ek maliyet TL
DıĢ duvar 35.000,00
Çatı yalıtımı (cam yünü) 10.000,00
Kolon ve kiriĢlerin dıĢ yüzey cepheleri 10.000,00
DöĢeme 15.000,00
Kapı ve pencereler 30.000,00
Toplam 100.000,00
Mevcut ve TS 825‘e göre yalıtılmıĢ durumlar için yatırım maliyetlerinin özet tablosu Çizelge 6.27‘de gösterildiği gibidir.
Çizelge 6.27. Mevcut ve TS 825‘e göre yalıtılmıĢ durumlar için yatırım maliyetlerinin özeti.
Tesisat Elemanları YalıtılmamıĢ TL YalıtılmıĢ TL DeğiĢim % Radyatör 27.500,00 12.500,00 55 Kazan 12.000,00 8.000,00 17 GenleĢme kabı 750,00 185,00 45 Yalıtım, tesisat boruları, vanalar, sirkülasyon pompası, kapı ve pencere, vb. yatırım giderleri 10.000,00 100.000,00 Toplam yatırım 50.250,00 120.685,00
70
6.2.4. ĠĢletme Maliyetlerinin Değerlendirilmesi
ĠĢletme maliyeti olarak doğal gazlı kat kalorifer kazanın seçilmesi durumunda oluĢturduğu yakıt ve bakım maliyetlerinin toplamının alınmasının doğru olacağı yaklaĢımıyla iĢletme maliyeti hesaplarında bu maliyet esas alınmıĢtır. Doğalgazın 2018 Ekim ayı için SM3
ve kWh olarak birim fiyatları aĢağıdaki değerler baz alınarak hesaplamalar yapılmıĢtır.
Tarih SM³ kWh Birim Fiyatı 14.09.2018 1.722915 TL/SM3 0,1619281 TL/kWh Vbrüt = 1500 x 2,8 = 4200 m3 olarak hesaplanmıĢtır.
Yalıtımdan önce ve sonraki özgül ısı kaybı değerlerine göre yıllık yakıt sarfiyat maliyetleri;
Yalıtımdan önceki yıllık yakıt maliyeti; 57,72 x 4200 x 0,1619281 = 39.255 TL/yıl Yalıtımdan sonraki yıllık yakıt maliyeti; 24,8 x 4200 x 0,1619281 = 16.866 TL/yıl Mevcut ve TS 825‘e göre yalıtılmıĢ ve yalıtılmamıĢ durumlar için yakıt sarfiyat özet tablosu Çizelge 6.28‘de gösterildiği gibidir.
Çizelge 6.28. Mevcut ve TS 825‘e göre yalıtılmıĢ ve yalıtılmamıĢ durumlar için yakıt sarfiyat özeti. Yalıtımsız TL Yalıtımlı TL DeğiĢim % Yıllık yakıt sarfiyat maliyeti 39.255,00 16.866,00 57
6.2.5. Toplam Maliyetlerin Değerlendirilmesi
Mevcut ve TS 825‘e göre yalıtılmıĢ durumlar için yatırım ve iĢletme maliyetleri (bakım giderleri iĢletme giderlerine dahil edilmiĢtir). Çizelge 6.29‘da gösterildiği gibidir.
Çizelge 6.29. Mevcut ve TS 825‘e göre yalıtılmıĢ durumlar için yatırım ve iĢletme maliyetleri.
Maliyet türleri Yalıtımsız TL
Yalıtımlı TL
DeğiĢim %
Yatırım maliyeti 50.250,00 120.685,00 58 ArtmıĢ
71
Net maliyet hesapları Çizelge 6.30‘da gösterildiği gibidir. Çizelge 6.30. Net maliyet hesapları.
Yatırım Maliyetleri TL
Net Yatırım Maliyeti (Yalıtımlı mal.–Yalıtımsız mal.)
Yalıtımsız Bina 50.250,00
70.435,00 TL
Yalıtımlı Bina 120.685,00
ĠĢletme maliyetleri (bakım giderleri iĢletme giderlerine dahil) Çizelge 6.31‘de gösterildiği gibidir.
Çizelge 6.31. ĠĢletme maliyetleri. ĠĢletme Maliyetleri
TL
Net ĠĢletme Maliyeti (Yalıtımsız mal.–Yalıtımlı mal.) Yalıtımsız Bina 39.255,00
19.255,00 TL
Yalıtımlı Bina 20.000,00
Geri Ödeme Süresi = 70.435/19.255,00 = 3,65 yıl
Buradan da anlaĢılacağı gibi binada 46,5 kW‘lık kombi kullanılması durumunda ve binanın ömrünün 50 yıl olduğu göz önünde bulundurulursa, yapılan ek masrafların (yalıtım, pencere vs.) 3,65 yıl gibi kısa bir sürede ödediği görülmektedir. 10 yıllık toplam maliyetleri karĢılaĢtırırsak 10. yıl sonunda sistemden elde edilen enerji tasarrufunun parasal karĢılığı 192.550,00 TL‘dir. Buna karĢın yapılan ek yatırımın 10. yıl sonundaki değeri 70.435,00 TL olup 10. yıl sonunda 122.115,00 TL kar edilmiĢtir.
6.2.6. Sonuçlar
Binaya yapılan ilave net yatırım maliyeti 70.435,00 TL‘dir.
TS 825‘e göre binanın yalıtılması durumunda sistemden 22.389,00 TL‘lik bir yakıt tasarrufu sağlanmıĢtır.
Sisteme yapılan yatırım 3,65 yılın sonunda kendini geri ödemektedir.
TS 825‘e göre yalıtım yapılmasından dolayı 10. yılın sonunda sistemdeki masraflardan 122.115,00 TL‘lik tasarruf elde edilmiĢtir.
Çatı ve duvar için, değiĢik yalıtım kalınlıkları için benzer hesaplamalar yapılarak ekonomik değerlendirme sonucu en uygun yalıtım kalınlığı elde edilebilir.
72