3.2. BULGULAR VE YORUM
3.2.13. Analiz Sonuçları
Çalışmada sağlıklı verilere ulaşılması için cinsiyet, yaş, ülke, ekonomik durum ve diğer demografik özellikler gözetilmeksizin Anadolu Üniversitesi’nde eğitim gören tüm yabancı uyruklu öğrencilere ulaşılmaya çalışılmıştır. Verilerin bilgisayar ortamına aktarılması ve değerlendirilmesi aşamalarında Excel ve SPSS programları kullanılmıştır. Sosyal bilimler çalışmalarında kullanılan SPSS programına veri girişi öncesinde anket formlarına verilen cevaplar birebir Excel’e kayıt edilmiştir.
Elde edilen verilerin değerlendirilmesiyle TRT World’ün izlenme oranının ya da beğeni oranının günlük televizyon izleme süresiyle, cinsiyetle, gelir düzeyiyle alakalı olmadığı bulgularına ulaşılmıştır. Kısaca; araştırma sonucunda elde edilen veriler kontrol edildiğinde hipotezlerin desteklenmediği görülmüştür. Hipotezler endeksli gelir düzeyi artan izler kitle TRT World yayınlarını daha eğitici bulmaktadır. TRT World’ün izlenme oranı tanıyan katılımcılarla ilişkilendirilebilir çünkü tanıyanların yarısından fazlası yani çoğunluğu yayınları izlemektedir.
Katılımcılara, reel verilere ulaşabilmek ve samimi cevaplar alabilmek gayesiyle ankete başlarken ve cevaplarken tamamen özgür iradeye dayalı oldukları istedikleri anda bırakabileceği bilgisi verilmiştir. Anketin uygulama aşamasında da gönüllük esasına göre cevaplandırılması gerektiği göz önünde bulundurulmuştur. Analizlerde yaşa, cinsiyete ve günlük televizyon izleme süreleri ile TRT World ifadelerine katılım arasında anlamlı düzeyde ilişkiler görülmemiştir. TRT World’ün bilinme oranını tespit için 6. ve 7. sorular sorulmuştur. Bu sorulara 360 katılımcının 200’ü “Evet, duydum.” ve “Bir televizyon kanalı.” şıkkını seçmiştir. Anket formunda 10. soru TRT World’ün izlenme oranı verisine ulaşmak için sorulmuştur. Toplamda
360 katılımcının 111’i “Evet.” şıkkını seçmiştir. TRT World’ü bilen 200 kişinin 111’i yayınların izleyicisidir.
TRT World’ün kamu diplomasisi ve yumuşak güç unsurlarına ilişkin İfadelere 12. sorudan 25. soruya kadar toplamda 14 soruda yer verilmiştir. İfadelere katılım oranlarının fazla oluşu verisi göz önüne alındığında izleyiciler TRT World hakkında olumlu kanı sahibidir. TRT World yayınlarını beğenen ve ifadelere olumlu cevaplar verenlerin oranı beğenmeyerek olumsuz cevaplar verenlerden daha fazladır. Bu veriler ışığında; TRT World’ün marka imajı ve yayınları seyirciler tarafından beğeni ile karşılanmakta ve sempati ile bakılmaktadır.
İzler kitle üzerinde yapılan araştırmaya göre TRT World’ün yumuşak gücünün varlığı ve kamu diplomasisi etkisinin olduğu görülmüştür. Elde edilen istatistikler akademik alan ile paylaşılmıştır.
SONUÇ
Bu çalışma TRT World’ün kamu diplomasisi etkisinin değerlendirilmesi için Türkiye’de eğitim gören yabancı uyruklu öğrencilere yönelik yapılmıştır. Araştırmada birinci ve ikinci bölümde işlenen teorik çerçevenin sonrasında üçüncü bölümde uygulamaya geçilmiştir. Araştırmanın uygulama kısmı, gerekli resmi izinler alındıktan sonra 2018’in Şubat ve Nisan ayları arasında 3 aylık dönemde yapılmıştır. Amaçlı örneklem yöntemi ile belirlenen katılımcılara, yüz yüze anket tekniği ile dileğine göre İngilizce ya da Türkçe soru formu verilmiştir. Toplamda Eskişehir’de Anadolu Üniversitesi’nde öğrenimine devam eden Yunus Emre ve İki Eylül Kampüsünde bulunan 360 yabancı uyruklu üniversite öğrencisine, gönüllülük prensibiyle anket uygulanmıştır. 76 farklı ülkeden gelen katılımcıların 206’sı erkek 154’ü kadındır. Demografik sorulara verilen yanıtlara göre, yüzde 80,3 gibi büyük çoğunluğunun gelir durumu 0-500 Euro arasındadır. Yüzde 73,1 oranında 18 ile 25 yaşları arasında olduğu görülmüştür.
Uluslararası geniş ölçekte yayın yapan televizyon kanalları içinde yeni olan TRT World’ün izlenme durumu, yumuşak güç ve kamu diplomasisi etkisi konularının araştırılması için gerçekleştirilen çalışmada elde edilen verilere göre, 360 yanıtlayıcı arasında TRT World’ü izleyenlerin sayısı 111 olup genel sayıya oranı yüzde 30,8’dir. TRT World ismini duyan 200 katılımcının tüm katılımcılara oranı yüzde 55,5’e denk gelmektedir. TRT World’ü duyan-bilen 200 katılımcının 111’i yayınları izlemektedir. Oransal olarak TRT World’ü bilenlerin yüzde 55,5’i TRT World’ü izlemektedir. TRT World’ü izleyenlerin, TRT World ile ilgili kamu diplomasisi ve yumuşak güç söylemleri içeren ifadeleri kabul etme oranı, reddetme oranından daha yüksek çıkmıştır. Elde edilen bulgular ışığında, TRT World’ün ve içeriklerinin beğenildiği, kamu diplomasisi anlamında yumuşak güç etkisinin olduğu söylenebilmektedir. Tutumlardan birkaçına göz atacak olursak; “TRT World Türkiye’yi dünyaya anlatıyor.” ifadesine katılım oranı yüzde 72 oranındadır. “TRT World uluslararası bir haber kanalıdır.” ifadesine katılım oranının yüzde 69,3 olduğu görülmüştür. “TRT World dürüst habercilik yapmaktadır.” ifadesine katılım oranı ise yüzde 73,8 ile en
yüksek oran olarak dikkat çekmiştir. Bu bağlamda kamu diplomasisi faaliyetleri ve yumuşak güçten sayılan ifadelerin izleyiciler tarafından benimsendiği anlaşılmaktadır.
TRT World’ün yayın türlerinden haber, yüzde 78,3 ile en çok izlenen içerik olurken, onu yüzde 59,4 ile belgesel, yüzde 49,5 ile kültür-sanat programları, yüzde 36,9 ile spor programları ve en az izlenen içerik olarak yüzde 13,5 ile reklam-tanıtım takip etmektedir. Haber içeriğinin diğerlerine kıyasla daha çok seyrediliyor olması program türü önem sıralamasında onu ilk sıraya taşımaktadır.
TRT World yayınlarına ulaşma yolu yüzde 62,2 oranında en çok internet bağlantısı ile gerçekleşmektedir. Uydu yayını, kablolu televizyon ve dijital platform seçeneklerinin hepsinin toplamı ise yüzde 37,8 gibi düşük bir oranda kalmaktadır. TRT World yayınlarını izleyen 111 katılımcıdan 69’u internet bağlantısı ile yayınlara ulaştıklarını belirtmişlerdir. Bu değerlendirmeler ışında klasik televizyon izleyicileri formatından daha farklı bir izleyici kitlesi bulunmaktadır. Televizyon aygıtı olmadan başka cihazlarla televizyon yayınlarının seyrediliyor olması, yeni iletişim teknolojilerine rağmen günümüzde hala televizyonun popülerliğini koruduğunu göstermektedir. Diğer taraftan uydu yayını, kablolu televizyon ve sayısal platform gibi mecraların düşük oranda kalması önemsiz oldukları manasına gelmese bile bugünün ve geleceğin favori mecrasının internet olduğunu akıllara getirmektedir.
Sonuç olarak araştırmada TRT World’ün, yabancı uyruklu üniversite öğrencileri örneğinde kamu diplomasisi etkisi ve izlenme oranıyla ilgili verilere ulaşılmıştır. Gelecekte yapılacak çalışmalara ışık tutabilecek verilere ulaşılmaya çalışılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, TRT World’ü bilenlerin yarısından fazlası kanalın izleyicisi olmaktadır. Bu durumdan yola çıkarak; TRT World’ün izlenme oranının artırılması için tanıtım faaliyetleri yürütülebilir.
TRT World’ün bilinme-duyulma oranının yükseltilmesi için tanıtım faaliyetlerine ağırlık verilmesi durumunda özellikle internet mecrası göz önüne alınmalıdır. Yayınlara ulaşanların büyük çoğunluğunun internet bağlantısı yoluyla izlediği ve içeriğin büyük oranda haber olduğu verisi ile bakıldığında; sosyal medya
üzerinden yapılacak tanıtımlar veya küresel toplumun ilgisini çekecek haberlerin sunulması faaliyetleri TRT World’ün reklamı için olumlu olabilir. İnsanların sosyal medya üzerinden yaptığı beğeniler ve üyelikler kanalın tanıtımında ve işlevselliğinde önemlidir. Sosyal medyada beğeni ve abone sayısının artırılması üzerine araştırmalar yapılabilir. Örneğin; reklam bantları, çeşitli yarışmalar, arama motorları, bilgi veren videolar gibi yöntemler uygulanabilir.
Tanıtım faaliyetleri bağlamında CNN International kendi ülkesinin operasyonlarını 24 saatlik canlı yayınlarla küresel topluma servis ederken hem kamu diplomasisi faaliyeti hem de kanalın reklamını yapmıştır. Tanıtım faaliyetlerine bu örnekten kıyasla; TRT World, Türkiye’nin gerçekleştireceği büyük operasyonları kendine has yorumu ile tüm dünyaya canlı yayınlarla servis edebilir. Canlı yayınlar sırasında izleyiciyle paylaşılan yorumların devletin kamu diplomasisi stratejisi ile uyum içinde olması gerekmektedir. Kanalda hizmet veren çalışanların mesleki ve İngilizce yeterliliği bir ölçü iken Türkiye’nin iç ve dış politikasını iyi anlamaları da önemlidir. Bu konuda çalışanlara eğitimler verilebilir.
Yayınlanan programların türleri ve içerikleri çeşitlendirilebilir. Türk gastronomisinin, kültürünün ve yaşam tarzının anlatıldığı ilgi çekici yapımlar servis edilebilir. Bu çerçevede kamu diplomasisi faaliyetlerinden olan turizm ve öğrenci değişim programlarına yönelik programlar hazırlanabilir.
Türkiye’nin dışarda veya içerde organize ettiği fuarların ve uluslararası organizasyonların tanıtımı yapılabilir. Büyük ölçekli organizasyonlar ile kalabalık kitlelere daha kolay ulaşılarak kamu diplomasisi faaliyetlerinden sayılan kültürel yakınlaşma sağlanabilir.
İzleyicinin aktif olması için internet sitesi veya cep telefonlarına yönelik uygulamalar aracılığı ile çekilen görsellerin haber merkezi yetkililerine kolayca gönderilmesi sağlanabilir. Bu sayede seyirci, hem haber alma kaynakları arasına eklenebilir hem de aktif konuma geçebilir.
Kıyasıya rekabetin yaşandığı bu alanda geri kalmamak için şüphesiz güncel teknolojileri çok iyi takip etmek ve hemen adapte olmak gerekmektedir. Hem habercilik hem de teknolojik unsurlarda dinamik bir duruş sergileyerek rakiplerin hep bir adım önünde olmaya çalışmak önemlidir. Yeni teknolojilerden sayılan yapay zekâdan uluslararası yayıncılık alanında nasıl faydalanılabileceği konusunda araştırmalar yapılabilir.
Kültürel etkileşim ve imaj analizi konuları kamu diplomasisi ile ilgilidir. Bu perspektiften bakıldığında; her bölümde bir ülkenin ele alındığı, Türkiye’nin o ülkeyi nasıl gördüğü ve onların da Türkiye’ye bakış açısının değerlendirildiği programlar yapılabilir. Daha fazla izleyiciye ulaşmak için o ülkenin en çok televizyon izlenen saatine göre ayarlanabilir.
Dünyanın herhangi bir yerinde doğal afet yaşanması durumunda, TRT World ve Türk Kızılay’ı birlikte çalışarak yayıncılık ve insani yardım faaliyetlerini senkronize gerçekleştirebilirler. İnsani yardımlar yapılırken aynı zamanda mağduriyetlerin giderilmesi kapsamında afet bölgesinden görüntüler küresel topluma canlı yayınlar ile servis edilebilir. Kamu diplomasisi ve yumuşak güç bağlamında bölge halkının gözünde olumlu imaj sağlanabilir.
Modern iletişim teknolojilerine rağmen günümüzde televizyon hala en popüler kitle iletişim aracı olma özelliğini korumaktadır. Kolay ulaşılabilirlik, ucuz ve yaygın olması gibi avantajları ile uzunca bir süre daha cazibesini devam ettirme potansiyeline sahiptir. Bilgisayar, cep telefonu ve pek çok teknolojik aygıt vasıtasıyla televizyon yayınlarına, internetin olduğu her yerde kolayca ulaşılabilmektedir.
Egemen devletler, televizyonun popülerliğinin yeni teknolojilere rağmen devam ettiğinin farkındadır. Büyük topluluklara ulaşmak ve sempati toplamak için dış yayıncılık faaliyeti yürüten televizyon kanallarını kullanarak mücadele vermektedirler. Zor rakiplerden oluşan ve sürekli değişime maruz kalan bir alanda mücadele etmek büyük bir efor ve tecrübe gerektirmektedir.
Egemen devletlerin küresel ölçekte yayın yapan televizyon kanallarının yayın hayatları ile TRT World’ünki kıyaslandığında, TRT World’ün henüz yeni bir kanal olduğu görülmektedir. Bu bağlamda yeni olan TRT World kanalının kamu diplomasisi ve yumuşak güç etkisinin incelendiği akademik bir çalışma alana kazandırılmıştır. Gelecekte yapılacak çalışmalarda dış yayıncılık ve kamu diplomasisi konularında TRT World ile diğer küresel rakiplerinin kıyaslandığı araştırmalar yapılabilir.
KAYNAKÇA
Akıner, Nurdan ve Küngerü, Ayhan (2016). Uluslararası Medya Söyleminde İsrail’in 2014 Gazze Saldırısı: CNN ve Al Jazeera Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Analiz. Tesam
Akademi Dergisi, 3 (1), 53 – 79.
Alemdar, Korkmaz (2001). İletişim ve Tarih. Ankara: Ümit Yayıncılık.
Anadolu Üniversitesi (2018). Bilgi ve Belgeler. https://www.anadolu.edu.tr/ogrenci- isleri/orgun-bilgi-ve-belgeler/yabanci-uyruklu-ogrenci-basvurusu, Erişim Tarihi: 22.4.2018
Arı, Tayyar (2004). Uluslararası İlişkiler Teorileri: Çatışma, Hegemonya, İşbirliği (3.Baskı). İstanbul: Alfa yayınları.
Ayanlar, Alican (2017). TRT World'ün Cerablus Belgeseli’ ne ödül. http://www.trthaber.com/haber/turkiye/trt-Worldun-cerablus-belgeseline-odul-
341052.html, Erişim Tarihi: 23.11.217.
Aziz, Aysel (2013). Televizyon ve Radyo Yayıncılığı (6.Baskı). İstanbul: Hiperlink Yayınları.
Aziz, Aysel (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri. Ankara: Nobel Akademik Yayınları.
Başar, Hatice (2011). Türkiye’nin Kamu Diplomasisi: Bir Örnek Çalışma TRT. Yüksek Lisans Tezi, T.C. Beykent Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı, İstanbul.
BBC Türkçe (Mart 2013). Irak'ın İşgalinde İstihbarat Yalanları.
http://www.bbc.com/turkce/haberler/2013/03/130318_irak_yalanlar, Erişim tarihi: 21.4.2018.
BBC (2008). BBC World News Announces Successes From 07/08 and Reveals New
Tri-media Plans. http://www.bbc.co.uk/pressoffice/bbcWorld/Worldstories/
pressreleases/2008/06_june/changes.shtml, Erişim Tarihi: 20.11.2017.
Bıçakçı, İlker (2016). Halkla İlişkilerin Kurmaca Dünyası ve Hakikatin Direnişi. Ankara: Ütopya Yayınları.
Bostancı, Meltem (2012). Kamu Diplomasisinde Medyanın Rolü ve Önemi (1.Baskı). İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
Bozkurt, Veysel (2000). Küreselleşme: Kavram, Gelişim ve Yaklaşımlar,
Küreselleşmenin İnsani Yüzü (1.Baskı). İstanbul: Alfa Yayınları.
Brzezinski, Zbigniew (2004). Tercih. İstanbul: İnkılap Kitapevi.
Budak, Muhammet M. (2012). Kamu Diplomasisi Aracı Olarak Öğrenci Değişim
Programları Ve Türkiye Uygulamaları. Uzmanlık Tezi, T.C. Başbakanlık Yurtdışı
Türkler Ve Akraba Topluluklar Başkanlığı, Ankara.
Bull, Hedley (2012). The Anarchial Socitey:A Study of Order in World Politics (4th Edition). New York: Colombia University Press.
Cull, Nicholas J. (2006). “Publıc Dıplomacy" Before Gullion: The Evolution Of A
Phrase. https://uscpublicdiplomacy.org/blog/public-diplomacy-gullion-evolution- phrase , Erişim Tarihi: 25.5.2017.
Cull, Nicholas J. (2008). Public Diplomacy: Taxonomies and Histories. The Annals of
Cull, Nicholas J. , Culbert, David, and Welch, David (2003). Propaganda And Mass
Persuasion A Historical Encyclopedia, 1500 To The Present. California: ABC-CLIO
Inc.
Çabuk, Çağlar (2014). Yumuşak Güç. İstanbul: Profil Yayıncılık.
Çatal, Betül (2015). Küresel Diplomasi: Prexenos’tan Dijital Diplomasiye. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Dedeoğlu, Beril (2003). Uluslararası Güvenlik ve Strateji. İstanbul: Derin Yayınları.
Devran, Yusuf (2015). Yeni Türkiye’nin Küresel Sesi TRT World: Fırsatlar ve Güçlükler. E-Journal of Intermedia, 2(2), 281 - 294
DW (2013). Television: 50 years of TV content from Germany.
http://www.dw.com/en/television-50-years-of-tv-content-from-germany/a-16784434, Erişim Tarihi: 21.11.2017.
Ekiz, Durmuş (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: İdeal Kültür
Ekşi, Muharrem (2015). Rusya’nın Kamu Diplomasisi: Dış Politika Davranışlarıyla Çelişme Paradoksu. Karadeniz Araştırmaları, Sayı: 45, 43-56.
Eren, İbrahim (2015). TRT World' un Temel İlkesi İnsan olacak.
http://aa.com.tr/tr/turkiye/trtWorldun-temel-ilkesi-insan-olacak-/457936, Erişim
Tarihi: 24.11.2017.
Eren, İbrahim (2017a). TRT World Forum, Siyaset ve Medyanın Davos'u Olacak. http://www.trthaber.com/haber/turkiye/ibrahim-eren-trt-World-forum-siyaset-ve- medyanin-davosu-olacak-338083.html, Erişim Tarihi: 21.11.2017.
Eren, İbrahim (2017b). TRT World Test Yayınına Geçti. http://www.trthaber.com/haber/medya/trt-World-test-yayinina-gecti-185371.html, Erişim Tarihi: 21.11.2017.
Ergin, Feridun (1974). Uluslararası Politika Stratejileri. İstanbul: Çağlayan Basımevi.
Ertekin, Bülend A. (2012). Uluslararası Sistemde Görsel-İşitsel Medyanın Kamu Diplomasisi ve Kamuoyu Yaratmadaki Önemi: TRT’nin Türkçe Dışında Yayın Yapan Kanalları Üzerine Bir İnceleme. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (42), 323-354.
Erzen, Meltem Ünal (2012). Kamu Diplomasisi (1.Baskı). İstanbul: Derin Yayınları.
Fiske, John (1996). İletişim Çalışmalarına Giriş. Çeviren: Süleyman İrvan. Ankara: Bilim Sanat Yayınları.
Geray, Haluk (2003). Uluslararası Birikim Düzeninde Yeni Medya Politikaları. Ankara: Ütopya Yayınevi.
Giddens, Anthony (2002). Runaway World: How Globalisation is Reshaping Our
Lives (2nd Edition). London:Profile Books.
Gönlübol, Mehmet. (2000). Uluslararası Politika: İlkeler, Kavramlar Kurumlar (5.Baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
Gültekin, Hazerfen (2015). Türk Dış Politikasında Kamu Diplomasisi ve Yumuşak Güç
Kavramı. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
İstanbul.
Henderson, Conway W. (1998). Internotional Relations: Conflit and Cooperation at
Hocking, Brian ve Melissen, Jan (2015). Diplomacy in the Digital Age, Clingendael
Report. Clingendael: Netherlands Institute of International Relations Clingendael.
İnalcık, Halil ve Renda, Günsel (2004). Ottoman Civilization (2. Baskı). Ankara: Başak Printing House.
Kalın, İbrahim (2010). Türk Dış Politikası ve Kamu Diplomasisi. https://kdk.gov.tr/sag/turk-dis-politikasi-ve-kamu-diplomasisi/20, Erişim Tarihi: 15.11.2017.
Kalın, İbrahim (2013). Akıl ve Erdem (5.Baskı). İstanbul: Küre Yayınları.
Kalın, İbrahim (2017). Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın: İnsanlık onuru modern
dünyanın en önemli kelimelerinden biri olmalı.
http://aa.com.tr/tr/turkiye/cumhurbaskanligi-sozcusu-kalin-insanlik-onuru-modern- dunyanin-en-onemli-kelimelerinden-biri-olmali/941214, Erişim Tarihi: 22.11.2017.
Kaplan, Yusuf (1992). Televizyon. İstanbul: Ağaç Yayıncılık.
Karagöz, Seda (2016). Stratejik İletişim Yöntemi Olarak Kamu Diplomasisi Ve
Medyanın Rolü. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
İstanbul.
Kaya, Şinasi (1989). Uluslararası Politika (1. Baskı). İstanbul: Met/er Matbaası.
KDK (Kamu Diplomasisi Koordinatörlüğü) (t.y.). Kamu Diplomasisine Bakış. http://kdk.gov.tr//sag/kamu-diplomasisine-bakis/21, Erişim Tarihi: 11.5.2017.
Laughey, Dan (2010). Medya Çalışmaları Teoriler ve Yaklaşımlar. (Çeviren: Ali Toprak). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
Le Bon, Gustave (2015). Kitleler Psikolojisi. (Derleyen: Yunus Ender). İstanbul: Hayat Yayınları.
Mc Quail, Denis ve Windahl, Sven (1993). İletişim Modelleri. (Çeviri: Mehmet Küçükkurt). Ankara: İmaj Yayınları.
Melissen, Jan (2005). The New Public Diplomacy: Soft Power in International
Relations (1st Edition). New York: Palgrave Macmillan.
Mengü, Murat M. (2003). Haber Diliyle Yapılandırılan Küresel Söylem: CNN Türk ve
CNN International Örneği. Doktora Tezi, T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Radyo Televizyon Sinema Ana Bilim Dalı, İstanbul.
Morrison, Matthew B. (2010). The White House. “National Framework for Strategic
Communication”, U.S. Public Diplomacy: Background and Current Issues. New
York: Nova Science Publisher.
Nye, Joseph S. (2002). The Paradox of American Power. New York: Oxford University Press.
Nye, Joseph S. (2005). Dünya Siyasetinde Başarının Yolu Yumuşak Güç. (Çeviren: Reyhan İ.). Ankara: Elips Yayınları.
Nye, Joseph S. (2006). Think Again: Soft Power.
http://foreignpolicy.com/2006/02/23/think-again-soft-power/, Erişim Tarihi: 14.11.2017.
Özkan, Abdullah (2012). Kamu Diplomasisi ve Medya.
http://kamudiplomasisienstitusu.blogspot.com.tr/ , Erişim Tarihi: 15.11.2017.
Özkaya, Aslı (1997). Medya ve Körfez Savaşı. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler
Fakültesi Dergisi Cilt: 52, Sayı: 1, 567-579.
Özkök, Ertuğrul (1985). İletişim Kuramı Açısından Kitlelerin Çözülüşü (1.Baskı). Ankara: Tan Yayınları.
PublicDiplomacy.org (2017). About U.S. Public Diplomacy.
http://pdaa.publicdiplomacy.org/?page_id=6, Erişim Tarihi: 17.5.2015.
Roskin, Michael G. ve Berry, Nicholas O. (2014). Uluslararası İlişkiler. (Çeviren: Özlem Şimşek). Ankara: Adres Yayınları.
Sadigova, İrada (2014). Kamu Diplomasisinin Ülke Markası Oluşumundaki Rolü:
Rusya Örneği. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Sancar, Gaye Aslı (2012). Uluslararası Halkla İlişkiler Yöntemi Olarak Kamu
Diplomasisi: Türkiye İçin Bir Model Önerisi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Sandıklı, Atilla (2015). Türkiye’nin Jeopolitiği: Yumuşak Güç Savaşları ve Terörizm (1.Baskı). İstanbul: Bilgesam Yayınları.
Seib, Philip (2008). Headline Diplomacy. https://books.google.com.tr/books? id=TuqWvYVo1rsC&printsec=frontcover&source=gbs_ViewAPI&hl=tr&redir _esc= y#v=onepage&q&f=false Erişim Tarihi: 14.11.2017.
Snow, Nancy (2003). Information War: American Propaganda, Free Speech And
Opinion Control Since 9-11. New York: Seven Stories Press.
Snow, Nancy and Taylor Phillip M. (2009). Routledge Handbook of Public Diplomacy (1st Published). New York: Routledge Press.
Soydan, Ersoy ve Alpaslan, Nurdan (2014). Medyanın Doğal Afetlerdeki İşlevi.
İstanbul Journal of Social Sciences, Summer(7), 53-64.
Sönmezoğlu, Faruk (1995). Uluslararası Politika ve Dış Politika Analizi (2. Baskı). İstanbul: Filiz Kitabevi.
Szondi, Gyorgy (2008). PublicDiplomacy and Nation Branding: Conceptual
Similarities and Differences. Clingendael: Nederland Institute of International
Relations Publishers.
Şimşek, Sedat (2008). Küresel Marka Reklamları. İstanbul: Literatürk Yayınları.
Tanrıverdi, Bilal (2014). Akıllı Güç. http://akademikperspektif.com/2014/06/11/akilli- guc/ , Erişim Tarihi: 14.11.2017.
TDK (Türk Dil Kurumu). (Eylül, 2006). Güncel Türkçe Sözlük.
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.592 54c564a8112.59261595 , Erişim: 24.5.2017.
Tekinalp, Şermin ve Uzun, Ruhdan (2009). İletişim araştırmaları ve Kuramları (3. Baskı). İstanbul: Beta Yayınları.
Temel, Selçuk (2010). Amerikan Kamu Diplomasisinin 11 Eylül Sonrası Yönetim
Anlayışı ve Sergilenen Faaliyetler Odağında İncelenmesi: Kamu Diplomasisindeki Değişimleri Anlamak. Yüksek Lisans Tezi, T.C. Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri
Enstitüsü Güvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı, Ankara.
Tezkan, Yılmaz (2005). Jeopolitikten Milli Güvenliğe. Ankara: Ülke Kitapları.
TRT Haber (2017a). TRT Genel Müdürü İbrahim Eren, Yurt Dışında Eğitim Gören
Öğrencilerle Buluştu. http://www.trthaber.com/videolar/trt-genel-muduru-ibrahim-
eren-yurt-disinda-egitim-goren-ogrencilerle-bulustu-34640.html, Erişim Tarihi: 22.11.2017.
TRT Haber (2017b). TRT World ile insanı haberin merkezine koyduk. http://www.trthaber.com/haber/medya/ibrahim-eren-trt-World-ile-insani-haberin- merkezine-koyduk-338623.html, Erişim Tarihi: 23.11.2017