Ana hipotez 1’in analizi

Çalışmanın ana hipotezi olan “H1 Akademisyenlerin iş tatmini ile iş performansları arasında ilişki vardır.” hipotezine bağlı olan 6 adet alt hipotezi test etmek için korelasyon ve regresyon analizleri gerçekleştirilmiştir. İlk olarak akademisyenlerin iş tatmin ortalamalarıyla iş performansı ortalamaları arasındaki ilişkinin yönünü ve kuvvetini tespit etmek ve bu amaç için oluşturulmuş hipotezleri test etmek amacıyla korelasyon analizi gerçekleştirilmiştir. Korelasyon analizinde, korelasyon katsayısının 1.00 olması mükemmel bir pozitif ilişkiyi belirtirken, -1.00 olması ise mükemmel bir negatif ilişkiye işaret etmektedir. Söz konusu değer 0.00 yaklaştıkça iki değişken arasındaki ilişki giderek azalmaktadır. Korelasyon katsayısının

Değişken Çarpıklık Basıklık Tatmin Ölçeği -0,455 0,206 İçsel Tatmin Boyutu -0,644 0,372 Dışsal Tatmin Boyutu -0,408 0,177 Performans Ölçeği -0,821 1,457

0.70-1.00 arasında olması yüksek; 0.70-0.30 arasında olması orta; 0.30 ve altı ise düşük düzeyde bir ilişki olarak yorumlanmaktadır (Büyüköztürk, 2018, s.34). Veriler normal dağıldığından parametrik testlerden biri olan Pearson-Korelasyon analizi gerçekleştirilmiştir.

“H1a Akademisyenlerin genel iş tatmin düzeyleri ile iş performans düzeyleri arasında pozitif yönlü bir ilişki vardır”;

“H1b Akademisyenlerin dışsal tatmin düzeyleri ile iş performans düzeyleri arasında pozitif yönlü bir ilişki vardır”;

“H1c Akademisyenlerin içsel tatmin düzeyleri ile iş performans düzeyleri arasında pozitif yönlü bir ilişki vardır”

Söz konusu hipotezlerin test edilmesi amacıyla korelasyon analizi gerçekleştirilmiştir. Verilerin normal dağılım göstermesi nedeni ile Pearson-Korelasyon analizi yapılmıştır. Analiz sonuçları Çizelge 3.22’de özet olarak belirtilmiştir.

Çizelge 3. 22. Pearson-Korelasyon Analizi Tablosu Tatmin Ölçeği İçsel Tatmin Boyutu Dışsal Tatmin Boyutu Performans Ölçeği Pearson

Korelasyon

0,279* 0,294* 0,178*

Significant Anlamlılık (p) 0,000 0,000 0,006 N 195 195 195 *korelasyonun 0,01 düzeyinde anlamlılığını ifade etmektedir.

Çizelge 3.22 incelendiğinde, performans ile genel iş tatmini ve alt boyutlarının tümü arasında Pearson korelasyon değerine göre pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir. Akademisyenlerin genel tatmin seviyeleri, içsel tatmin seviyeleri ve dışsal tatmin seviyeleri arttıkça iş performansları da düşük düzeyde artmaktadır. Genel tatmin düzeyi ile performans arasında % 28, içsel tatmin boyutu ile performans arasında % 29 ve dışsal tatmin boyutu ile performans arasında yaklaşık % 18 seviyesinde pozitif yönlü düşük bir ilişki tespit edilmiştir. Dolayısıyla H1a, H1bve H1c hipotezleri kabul edilmiştir.

“H1d Akademisyenlerin genel tatmin düzeyleri, performansları üzerinde pozitif yönde anlamlı bir etkiye sahiptir.”

“H1e Akademisyenlerin içsel tatmin düzeyleri, performansları üzerinde pozitif yönde anlamlı bir etkiye sahiptir.”

“H1f Akademisyenlerin dışsal tatmin düzeyleri, performansları üzerinde pozitif yönde anlamlı bir etkiye sahiptir.”

Çalışmada H1d, H1e ve H1f hipotezleri test etmek üzere regresyon analizi gerçekleştirilmiştir. Regresyon analizi, bir bağımlı değişkenin değerinin, bir veya daha fazla bağımsız değişken/değişkenler kullanılarak açıklamaya çalışan yöntemdir. Söz konusu hipotezleri test etmek için, bir bağımlı (performans) ve bir bağımsız (iş tatmini) değişken bulunduğundan basit doğrusal regresyon analizi uygulanmıştır (Durmuş vd., 2013, s.154).

Basit doğrusal regresyon modeli Yi=A + B.Xişeklinde gösterilmektedir. Yi=Bağımlı değişken

Xi=Bağımsız değişken A= Sabit katsayı

B=Bağımsız değişken Katsayısı

Çalışanların genel iş tatmin düzeyleri ile performans düzeyleri arasındaki ilişkinin tespiti için oluşturulan “H1d Akademisyenlerin genel tatmin düzeyleri, performansları üzerinde pozitif yönde anlamlı bir etkiye sahiptir.” hipotezinin test etmek için yapılan regresyon analizi sonucu çıkan değerler aşağıdaki Çizelge 3.23’de belirtilmektedir.

Çizelge 3. 23. Genel İş Tatmininin Performans Üzerine Etkisini Belirleyen Regresyon Analizi

Çizelge 3.23’deki regresyon modeli incelendiğinde, beta (korelasyon) değerinin 0,279 olduğu görülmektedir. P=0,00<0,05 olduğundan, bir başka ifade ile p değeri anlamlı bulunduğundan ve genel iş tatmini ölçeği katsayısı pozitif olduğundan, H1d hipotezi kabul edilmiştir. Buna göre basit doğrusal regresyon modeli şu şekilde oluşturulacaktır;

Basit doğrusal regrasyon modeli Yi= A + B*Xi şeklinde gösterilmektedir. Yi= Performans Ortalama

Xi=Genel İş Tatmini Ortalama A= Sabit Katsayı

B= Genel İş Tatmini Ortalama Katsayısı

B ß Anlamlılık (p) Sabit 3,022

0,279

0,00 Genel İş Tatmini Ölçeği 0,285 0,00

Performans Ortalaması = 3,022 + 0,285*Genel İş Tatmini Ortalaması

Ortaya çıkan modele göre, çalışanların genel tatmin düzeylerindeki bir birimlik artış performanslarını yaklaşık % 29 pozitif yönlü arttıracaktır.

H1d hipotezinin testinden sonra, “H1e Akademisyenlerin içsel tatmin düzeyleri, performansları üzerinde pozitif yönde anlamlı bir etkiye sahiptir.” hipotezinin testi aşamasına geçilmiştir. Söz konusu hipotezi test etmek için yapılan regresyon analizi sonucu çıkan değerler aşağıdaki Çizelge 3.24’de belirtilmektedir.

Çizelge 3. 24. İçsel Tatmininin Performans Üzerine Etkisini Belirleyen Regresyon Analizi

Çizelge 3.24’deki regresyon modeli incelendiğinde, beta (korelasyon) değerinin 0,294 ve p=0,00<0.05 olduğu görülmektedir. Bir başka ifade ile p değeri anlamlıdır. İş tatmini ölçeği katsayısı pozitif olduğundan, H1e hipotezi kabul edilmiştir. Buna göre basit doğrusal regresyon modeli şu şekilde oluşturulacaktır;

Basit doğrusal regresyon modeli Yi= A + B*Xi şeklinde gösterilmektedir. Yi= Performans Ortalama

Xi=İçsel Tatmin Ortalaması A= Sabit Katsayı

B= İçsel Tatmin Ortalama Katsayısı

Performans Ortalaması = 2,968 + 0,288*İçsel Tatmin Ortalaması

Ortaya çıkan modele göre, akademisyenlerin içsel tatmin düzeylerindeki bir birimlik artış, performanslarını yaklaşık % 29 pozitif yönlü arttıracaktır.

H1,e hipotezinin testinden sonra, “H1f Akademisyenlerin dışsal tatmin düzeyleri, performansları üzerinde pozitif yönde anlamlı bir etkiye sahiptir.” hipotezinin testi aşamasına geçilmiştir. Söz konusu hipotezi test etmek için yapılan regresyon analizi sonucu çıkan değerler aşağıdaki Çizelge 3.25’de belirtilmektedir.

Çizelge 3. 25. Dışsal Tatmininin Performans Üzerine Etkisini Belirleyen Regresyon Analizi

B ß Anlamlılık (p)

Sabit 3,591

0,178

0,00

Dışsal Tatmin Boyutu 0,144 0,013

B ß Anlamlılık (p)

Sabit 2,968

0,294

0,00

Çizelge 3.25’deki regresyon modeli incelendiğinde, beta (korelasyon) değerinin 0,178 ve p=0,013<0.05 olduğu görülmektedir. P değeri anlamlı ve iş tatmini ölçeği katsayısı pozitif olduğundan, H1f hipotezi kabul edilmiştir. Buna göre basit doğrusal regresyon modeli şu şekilde oluşturulacaktır;

Basit doğrusal regrasyon modeli Yi= A + B*Xi şeklinde gösterilmektedir. Yi= Performans Ortalama

Xi=Dışsal Tatmin Ortalaması A= Sabit Katsayı

B= Dışsal Tatmin Ortalama Katsayısı

Performans Ortalaması = 3,591 + 0,144* Dışsal Tatmin Ortalaması

Ortaya çıkan modele göre, akademisyenlerin dışsal tatmin düzeylerindeki bir birimlik artış performanslarını yaklaşık % 14 pozitif yönlü arttıracaktır.