C- İdareye İlişkin Bilgiler
II- AMAÇ VE HEDEFLER
A-İDARENİN AMAÇ VE HEDEFLERİ
HEDEFLER:
1.1. Uluslararası denetim standartlarına uygunluk sağlanarak kendi dış denetim standartlarımızı oluşturmak.
1.2. Denetim rehberlerini uygulamaya koymak ve periyodik olarak güncellemek.
1.3. Denetimi, standart ve rehberlere uygun olarak yürütmek.
1.4. Bilgisayar destekli denetim tekniklerinin kullanımını yaygınlaştırmak.
1.5. Denetim alanına giren kamu idarelerinin bilişim sistemlerini denetlemek.
1.6. Denetim altyapısını geliştirmek.
1.7. Denetimde kalite güvence sistemini geliştirmek.
1.8. TBMM ile ilişkileri geliştirerek Sayıştay raporlarının etkisini artırmak.
1.9. İlgili kamu idareleri ile koordineli çalışmak.
HEDEFLER:
2.1. Yargılama sürecinin adil ve kısa sürede tamamlanmasına yönelik yasal düzenlemeler hakkında çalışmalarda bulunmak.
AMAÇ 1: Sayıştay denetiminde, çağdaş denetim yöntem ve tekniklerini yaygınlaştırarak etkinliği artırmak.
2.2. Verilen yargısal kararların etkin biçimde uygulanmasını sağlamaya yönelik tedbirleri almak ve bu uygulamaların sonuçlarını takip edecek mekanizmalar kurmak.
HEDEFLER:
3.1. Kurum içi ve dışındaki beklentileri karşılayan, süreklilik arz eden bir hizmet içi eğitim politikası oluşturmak ve uygulamak.
3.2. Bilgi teknolojileri kullanımı ve yönetimini sürdürülebilir bir strateji ve eylem planına dayalı olarak geliştirmek
3.3. Üst yönetime doğru, tutarlı, zamanında ve uygun bilgi sunulmasını güvence altına alacak bir yönetim bilgi sistemi kurmak.
3.4. Kurumda iç kontrol sistemi ve risk yönetimini geliştirmek.
3.5. İnsan kaynakları yönetimi ve personel gelişimi stratejisini uygulayarak etkin ve verimli bir şekilde işleyen insan kaynakları yapısını oluşturmak.
3.6. İnsan kaynakları yönetiminde performans değerlendirme sistemini kurmak ve geliştirmek.
B-TEMEL POLİTİKA VE ÖNCELİKLER
Dünyadaki gelişmelere paralel olarak ülkemizde de kamu mali yönetim sisteminde önemli değişiklikler gerçekleştirilmiştir. Kamu mali yönetim ve kontrol sisteminin yapı ve işleyişindeki bu değişim, Sayıştay’ın geleneksel işlevlerine yeni açılımlar getirmiş, gerek hukuk devleti ilkesinin güçlendirilmesinde gerekse kamu yönetiminde etkinliğin artırılmasında Sayıştay’a kilit bir konum kazandırmıştır.
AMAÇ 3: Etkin bir yönetim sistemi kurarak kurumsal yapıyı güçlendirmek.
Avrupa Birliği Müktesebatının Kabulüne İlişkin Ulusal Programın (28.3 Mali Kontrol) Bölümünde, “Dış Denetimin AB ve Uluslararası Standartlara Uygun Bir Şekilde Geliştirilmesi İçin Mevzuat Değişikliği” ve “Sayıştayın Dış Denetim Kapasitesinin Güçlendirilmesi” konuları “öncelikler” tasnifi altında yer almış, ayrıca 2011-2013 Dönemi Orta Vadeli Programda da, idari ve mali sorumlulukların gereği gibi yerine getirilmesi için 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile kamuda oluşturulan yeni mali yönetim ve denetim anlayışının tüm unsurlarıyla hayata geçirilebilmesi için Başkanlığımıza önemli görevler yüklenmiştir.
Bu çerçevede; Sayıştay’ın genişleyen rol ve sorumluluklarına paralel olarak, organizasyon yapısını yeniden şekillendirmek, uluslararası standartlarla uyumlu olarak çağdaş denetim tekniklerinin daha yaygın olarak uygulamaya geçirilmesini sağlamak, kamu fonlarının kullanıldığı tüm alanların Sayıştay denetimine tabi olmasını sağlamak, Sayıştay yargısını, günün koşulları doğrultusunda daha etkin kılmak gibi amaçlarla hazırlanan “Sayıştay Kanunu” 19.12.2010 tarihinde yasalaşarak yürürlüğe girmiştir. 6085 sayılı Sayıştay Kanununun uygulamasına ilişkin ikincil mevzuat çalışmalarına hızla devam edilmektedir.
Bu aşamada, 5018 sayılı Kanunla uyum sağlayacak şekilde etkin bir dış denetimin sağlanması için Sayıştay’ın yasal ve insan kaynakları altyapısının güçlendirilmesi ve Sayıştay’ın denetim faaliyetlerinin kamuda yaygınlaştırılarak, iç kontrol ve iç denetim sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışmasına yönelik Sayıştay’ın daha fazla katkı vermesinin sağlanması, temel önceliklerimiz arasındadır.
III-FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER
A-MALİ BİLGİLER
1- Bütçe Uygulama Sonuçları
Sayıştay Başkanlığına, 2010 yılı bütçesiyle 120.372.610 TL ödenek tahsis edilmiştir. Bu rakam 2009 yılı bütçesiyle tahsis edilen ödenekle karşılaştırıldığında
%22 oranında bir artışa tekabül etmektedir.
Yıl içinde, Maliye Bakanlığının Kamu Personelinin Sağlık Hizmetlerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna devrine ilişkin tebliğ hükümleri doğrultusunda 531.004 TL ek ödenek alınmış, ayrıca bağış ve yardımlar kapsamında alınan 307.614,97 TL bütçeye ödenek kaydedilmiştir.
Diğer taraftan, 19.12.2010 tarihli ve 27790 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6085 sayılı Sayıştay Kanununun Geçici 4 üncü maddesi gereğince Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu (devredilen) bütçesinin Başkanlığımıza devredilmesi ile 4.688.825 TL ödenek Başkanlığımız bütçesine eklenmiştir. Söz konusu ödeneklerin eklenmesiyle Başkanlığımızın toplam ödeneği 125.900.053,97 TL olmuştur. 2010 yılı bütçe giderlerinde, 2009 yılı harcamasına göre %12 oranında bir artış gerçekleşmiştir.
Bütçe ödeneğinin bir kısmının harcanamamasının başlıca nedenleri; mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin ihalelerde beklenenin çok altında sözleşme imzalanmış olması, hizmet binasının dış cephesinin boyanması ile ilgili olarak planlanan ihalenin teknik nedenlerden dolayı yapılamamış olması, yeni Sayıştay Kanununun yıl içindeki yasalaşma sürecinin gecikmesi nedeniyle, yapılması planlanan bir takım ulusal ve uluslar arası eğitim, toplantı, organizasyon gibi faaliyetlerin yapılamamış olması, denetim birimlerinin denetim programlarını daha çok merkezde inceleme şeklinde planlamaları nedeniyle yurt içi yerinde denetim çalışmalarına katılımın yeterli düzeyde gerçekleşmemesi, yıl sonunda YDK ile birleşme nedeniyle Sayıştay bütçesine devredilen ödeneğin harcanamamış olması, şeklinde sıralanabilir.
Tablo4: 2009–2010 Bütçe Giderlerinin Ekonomik Sınıflandırılması
6 5 Gayrimenkul Sermaye Üretim
Giderleri 9.550,00 7.377,40 4.364,61 1.905,21
6 7 Gayrimenkul Büyük Onarım Giderleri 300,00 111,51 4.918,00 4.369,85
TOPLAM 98.871,58 85.526,99 125.900,05 94.475,06
2- Temel Mali Tablolara İlişkin Açıklamalar
“Ekonomik sınıflandırma” açısından Sayıştay Başkanlığının 2009 ve 2010 yılları bütçesinde yer alan ödeneklerin dağılımı ve yılsonu gerçekleşmeleri şöyledir:
Tablo5: 2009–2010 Yılları Ekonomik Sınıflandırmaya Göre Karşılaştırmalı Bütçe Giderleri 2009
(1000 YTL) 2010
(1000 TL) EKONOMİK
KODU BÜTÇE GİDERİNİN TÜRÜ
ÖDENEK HARCAMA ÖDENEK HARCAMA
1 PERSONEL GİDERLERİ
63.676,30 56.065,59 76.113,07 60.445,26
2
SOSYAL GÜVENLİK
KURUMLARINA DEVLET PRİMİ
GİD. 6.829,00 4.680,28 9.611,71 7.783,41
3 MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ
17.962,58 15.207,27 28.270,37 18.357,02 5 CARİ TRANSFERLER
411,70 411,24 468,73 464,95
6 SERMAYE GİDERLERİ
9.992,00 9.162,61 11.436,17 7.424,42
TOPLAM 98.871,58 85.526,99 125.900,05 94.475,06
· “01- Personel Giderleri” için Sayıştay Başkanlığı bütçesine, 2009 yılı ödeneğine göre %19,5 artışla 76.113.065,00 TL ödenek tahsis edilmiş ve anılan gidere ilişkin 60.445.261,50 TL harcama gerçekleşmiştir.
· “02- Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri” için Sayıştay Başkanlığı bütçesine 9.611.712,00 TL ödenek tahsis edilmiş ve söz konusu ödeneğin %81’i harcanmıştır.
· “03- Mal ve Hizmet Giderleri” için Sayıştay Başkanlığı bütçesine 2009 yılı ödeneğine göre %57,4 artışla 28.270.369,00 TL ödenek tahsis edilmiş ve söz konusu ödeneğin % 65’i harcanmıştır.
· “05- Cari Transferler” için Sayıştay Başkanlığı bütçesine, 2009 yılsonu harcamasına göre %14 artışla 468.733,00 TL ödenek tahsis edilmiş, söz konusu ödeneğin %99’u harcanmıştır.
· “06- Sermaye Giderleri” için Sayıştay Başkanlığı bütçesine, 11.436.174,97 TL ödenek tahsis edilmiş, söz konusu ödeneğin % 65’i harcanmıştır.
· Sayıştay Başkanlığının 2010 yılı bütçesinden, 2009 yılsonu harcamalarına göre %10 artışla 94.475.057,64 TL harcama gerçekleşmiştir.
0,00 10.000,00 20.000,00 30.000,00 40.000,00 50.000,00 60.000,00 70.000,00 80.000,00
Ödenek 2009 Harcama 2009 Ödenek 2010 Harcama 2010
Personel Giderleri
Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri Mal ve Hizmet Alım Giderleri
Cari Transferler Sermaye Giderleri
Bütçe giderlerinin türü açısından, Sayıştay Başkanlığının 2010 yılındaki harcamaları ve toplam harcama miktarına göre harcama oranları ise şöyle gerçekleşmiştir:
Grafik3: 2009-2010 Bütçe Giderlerinin Ekonomik Sınıflandırılması
Tablo6: 2010 Yılı Harcama Oranları EKONOMİK
KODU BÜTÇE GİDERİNİN TÜRÜ HARCAMA
( 1000 TL) HARCAMA ORANI
1 PERSONEL GİDERLERİ 60.445,26 %63,98
2 SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINA DEV. PRİMİ GİD. 7.783,41 %8,23
3 MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ 18.357,02 %19,43
5 CARİ TRANSFERLER 464,95 %0,49
6 SERMAYE GİDERLERİ 7.424,42 %7,87
TOPLAM 94.475,06 %100
Buna göre, Sayıştay Başkanlığının 2010 yılında harcamalarının %64’ü personel giderlerine, %19’u mal ve hizmet alım giderlerine, %8’i sermaye giderlerine, %8’i sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderlerine ve %0,5’i de cari transferlere harcanmıştır.
Bütçe gideri türü açısından, Sayıştay Başkanlığının iptal edilen ödenek ve ertesi yıla devredilen ödenek miktarları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Tablo7: 2010 Yılı Karşılaştırmalı Bütçe Giderleri
2010 (TL)
GİDERLERİ 76.113.065,00 60.445.261,50 15.667.803,50 0,00
2 SOSYAL GÜV.
KUR. DEV.
PRİMİ GİD. 9.611.712,00 7.783.410,58 1.828.301,42 0,00
3
MAL VE HİZMET ALIM
GİDERLERİ 28.270.369,00 18.357.018,95 9.913.350,05 0,00
5 CARİ
TRANSFERLER 468.733,00 464.946,03 3.786,97 0,00
6 SERMAYE
GİD. 11.436.174,97 7.424.420,58 4.011.754,39 1.819.428,37 TOPLAM 125.900.053 94.475.057,64 31.424.996,33 1.819.428,37
· “01- Personel Giderleri” için Sayıştay Başkanlığı bütçesine, 76.113.065,00 TL ödenek tahsis edilmiş, söz konusu ödeneğin 60.445.261,50 TL’si harcanmış ve yılsonu itibariyle ödeneğin %21’i iptal edilmiştir.
· “02-Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri” için Sayıştay Başkanlığı bütçesine 9.611.712,00 TL ödenek tahsis edilmiş, söz konusu ödeneğin 7.783.410,58 TL’si harcanmış ve yılsonu itibariyle ödeneğin %19’u iptal edilmiştir.
· “03-Mal ve Hizmet Giderleri” için Sayıştay Başkanlığı bütçesine 28.270.369,00 TL ödenek tahsis edilmiş ve söz konusu ödeneğin % 35’i iptal edilmiştir.
· “05-Cari Transferler” için Sayıştay Başkanlığı bütçesine 468.733,00 TL ödenek tahsis edilmiş, söz konusu ödeneğin % 0,1’i iptal edilmiştir.
· “06- Sermaye Giderleri” için Sayıştay Başkanlığı bütçesine, 11.436.174,97 TL ödenek tahsis edilmiş, söz konusu ödeneğin % 35’i iptal edilmiş, 1.819.428,37 TL ödenek ise 2011 yılı bütçesine ödenek kaydedilmiştir.
3- Sayıştayın Mali Denetimi Sonuçları
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık Divanınca 5018 sayılı Kanunun 69’uncu maddesi uyarınca Sayıştayın dış denetimini yapmak üzere görevlendirilen Komisyon tarafından “2009 Mali Denetim Raporu” hazırlanmış ve TBMM Başkanlık Divanına sunulmuştur. Söz konusu raporun sonuç bölümünde;
- Sayıştay Başkanlığının ödeme emri belgeleri ve muhasebe işlem fişlerine dayalı olarak tahakkuk ettirilen ve ilgililerin hesabına aktarılan ödemelerinin banka hesap özetleri ile mutabık olduğu,
- Kesin hesap cetvellerinde gösterilen gelir-gider rakamlarının doğru ve denk olduğu, kullanılabilir bütçe ödenekleriyle uyumlu bulunduğu, ödenek üstü harcama yapılmadığı,
- Sayıştay Başkanlığınca, bütçe ile temin edilen ödeneklerin Kurumun amaç ve planlanmış hedefleri doğrultusunda, iyi mali yönetim ilkelerine uygun olarak
kullanıldığı, harcamalarda tasarruf sağlandığı, tutarlı, dengeli ve etkili bir bütçe politikası yürütüldüğü,
- Üst yönetici olarak Sayıştay Başkanının; bütçe ile verilen kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanılmasını temin edecek tedbirlerin alınmasında, mali yönetim ve kontrol sisteminin işleyişinin gözetilmesinde, 5018 sayılı Kanunda belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinde üstün gayret gösterdiği,
- Harcama yetkilisi, muhasebe yetkilisi, mali hizmetler birim yöneticisi ve gerçekleştirme görevlilerinin mali mevzuat ile tedbirlerin uygulanması yönünde azami çaba sarf ettikleri,
- İdarenin mali faaliyet, karar ve işlemlerinin 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu başta olmak üzere ilgili diğer mevzuata uygun olduğu,
belirtilmiştir.
B- FAALİYET VE PROJE BİLGİLERİ 1- Denetim Faaliyetleri
1.1. Kamu İdaresi Hesaplarının İncelenmesi
2010 yılı denetim programı kapsamına alınacak kamu idaresi hesaplarının belirlenmesinde; idarelerin bütçe gideri rakamlarının büyüklüğü, önceki denetim bulguları, iç denetim raporları, yazılı ve görsel yayınlar gibi çeşitli kaynaklardan elde edilen bilgiler, ihbarlar, incelenmesinde yarar görülen riski yüksek konular, hesabın önceki inceleme dönemlerinde programa alınmış olup olmadığı gibi hususlar dikkate alınmıştır.
2010 İnceleme döneminde toplam 1545 Muhasebe birimi hesabı incelenmiştir. İncelenen bu hesapların bütçe büyüklüğü ve hesap sayıları itibariyle incelenme oranları değerlendirildiğinde;
Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar ile Sosyal Güvenlik Kurum hesaplarının incelenme oranları itibariyle %100 ile ilk sırada yer aldığı, İl Özel İdarelerinin hem
bütçe büyüklüğü hem de hesap sayısı bakımından %99 ile ikinci sırada, Özel Bütçeli İdarelerin bütçe büyüklüğünde %88 ve hesap sayısında %46 ile üçüncü sırada, Belediyelerin bütçe büyüklüğünde %87 ve hesap sayısında %21 ile dördüncü sırada, Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdarelerinin ise bütçe büyüklüğünde %76, hesap sayısında %12 ile beşinci sırada yer aldığı görülmektedir.
Tablo 8: Kamu İdare Hesapları İncelenme Bilgileri (Genel icmal)
HESABIN ADI
İdareleri 1.534 180 262.137.347.561 199.662.945.590 76
Özel Bütçeli İdareler 324 148 17.368.169.726 15.210.019.908 88 Düzenleyici ve
Denetleyici Kurumlar 8 8 1.819.209.938 1.819.209.938 100
Sosyal Güvenlik
Kurumları 189 189 111.167.708.009 111.167.708.009 100
İl Özel İdareleri 81 80 7.338.577.328 7.281.606.190 99
Belediyeler 2.968 627 30.294.467.489 26.352.333.162 87
Diğer İdare Hesapları 2.215 313 253.246.567 86.191.026 34
TOPLAM 7.319 1.545 430.378.726.618 361.580.013.823 84
2010 İnceleme Programı kapsamında 1545 adet hesap incelenmiştir.
Sayısal olarak incelenen hesap sıralamasında 627 adet hesapla belediyeler ilk sırada, 189 adet hesapla Sosyal Güvenlik Kurum hesapları ikinci sırada, 180 adet hesapla Genel Bütçe Kapsamındaki İdare hesapları üçüncü sırada yer almaktadır.
Yukarıdaki tabloda, her ne kadar 7.319 adet hesaptan 1.545 adedinin incelendiği görülse de; bütçe büyüklükleri esas alındığında 430.378.726.618 TL bütçe giderinin 361.580.013.823 TL kısmının incelendiği, dolayısıyla bütçe büyüklüğü itibariyle toplamda ortalama olarak %84 gibi önemli bir orana
ulaşıldığı görülmektedir. Bunda, bütçe büyüklükleri itibariyle diğer hesaplara nazaran son derece küçük olan ve bu nedenle daha az riskli olan hesapların önemli bir kısmının (mahalli idare birlikleri, döner sermayeler gibi), mevcut denetim kapasitesinin ekonomik kullanımının temin edilmesi amacıyla, denetim kapsamına alınmaması rol oynamaktadır.
1.1.1. Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdarelerinin İncelenme Bilgileri
İncelemeye alınan Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdare hesaplarının kurumsal özelliklerine bakıldığında; Bakanlık Merkez Hesapları, Hazine Hesapları, DSİ ve TCK merkez hesapları ile Diğer Merkez hesaplarının tamamı incelenmiştir.
DSİ-TCK Bölge Müdürlük hesaplarının bütçe büyüklüğü olarak %99’u hesap sayısı olarak %96’sı, Askeri hesapların bütçe büyüklüğü olarak %89’u hesap sayısı olarak
%74’ü incelenmiştir.
Tablo 9: Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdare Hesapları İncelenme Bilgileri
HESABIN ADI
(TÜRLERİNE GÖRE) TOPLAM HESAP SAYISI Bakanlık Merkez Hesabı 16 16 108.136.663.171 108.136.663.171 100
Hazine Hesabı 3 3 63.510.479.721 63.510.479.721 100
DSİ İşleri G.M. Hesabı 1 1 2.834.745.334 2.834.745.334 100
Karayolları G.M. Hesabı 1 1 5.476.167.459 5.476.167.459 100
Diğer Merkez Hesabı 3 3 527.238.705 527.238.705 100
DSİ ve TCK Bölge Müd.
Hesabı 28 27 6.470.142.349 6.398.216.090 99
Diğer Taşra Hesabı 25 9 1.238.461.430 1.157.099.343 93
Askeri Kurum Hesapları 31 23 6.716.584.915 5.987.277.266 89
Sağlık Kurumları Hesabı 4 1 2.586.823.240 847.590.524 33
İl Defterdarlık Hesabı 81 9 35.410.339.234 3.488.347.851 10
İlçe mal Müdürlüğü
Hesabı 892 17 29.229.702.004 1.299.120.125 4
TOPLAM 1.534 180 262.137.347.561 199.662.945.590 76
Kurulu düzenleri ve uzmanlaşan çalışanlarının varlığı ve geçmiş inceleme dönemlerinde saptanan sorunların ihmal edilebilecek düzeyde olması nedeniyle, 2010 inceleme döneminde, daha az sayıda Defterdarlık ve Mal müdürlüğü hesabı inceleme programına alınarak incelenmiştir.
1.1.2. Özel Bütçeli İdarelerin İncelenme Bilgileri
Aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere; toplam 324 özel bütçeli idarenin 148’i incelenmiştir. Bu hesaplardan Üniversite hesapları, bütçe büyüklüğü olarak
%99’u hesap sayısı olarak %94’ü oranında incelenerek ilk sırada yer almıştır. İkinci sırada yer alan Özel Bütçeli Diğer İdare Merkez Hesaplarında bu oranlar, bütçe büyüklüğünde %81 hesap sayısında %73 olarak gerçekleşmiştir.
Tablo 10: Özel Bütçeli İdare Hesapları İncelenme Bilgileri
HESABIN ADI
Üniversite Hesabı 96 90 9.191.884.412 9.066.158.439 99
Özel Bütçeli Diğer İdare
Merkez hesabı 30 22 4.112.085.786 3.338.234.396 81
Özel Bütçeli Diğer İdare
Taşra Hesabı 198 36 4.064.199.528 2.805.627.073 69
TOPLAM 324 148 17.368.169.726 15.210.019.908 88
1.1.3. Düzenleyici ve Denetleyici Kurumların İncelenme Bilgileri
2010 yılı inceleme döneminde, toplam 8 adet Düzenleyici ve Denetleyici Kurum Hesabının tamamı incelenmiştir.
Tablo 11: Düzenleyici ve Denetleyici Kurum Hesabı İncelenme Bilgileri
HESABIN ADI
(TÜRLERİNE GÖRE) TOPLAM HESAP SAYISI
1.1.4. Sosyal Güvenlik Kurumu Hesaplarının İncelenme Bilgileri
Toplam 189 adet Sosyal Güvenlik Kurumu hesabının tamamı incelenerek, inceleme oranı %100 olarak gerçekleştirilmiştir.
Tablo 12: Sosyal Güvenlik Kurumları Hesabı İncelenme Bilgileri
BÜTÇE
Sosyal Güvenlik Kurumu Taşra Hesabı 106 106 100
İş Kurumu Merkez Hesabı 1 1 100
1.1.5. İl Özel İdare Hesaplarının İncelenme Bilgileri
Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün kapatılarak İl Özel İdarelerine devredilmesi nedeniyle, yeni teşkilatlanma faaliyetlerinin doğurabileceği riskleri değerlendirmek amacıyla, il özel idare hesaplarının incelenmesine
önem verilmiş ve toplamda 81 adet İl Özel İdare hesabının 80 adedi incelenmiştir. Dolayısıyla, hem hesap sayısı hem de bütçe büyüklüğü olarak
%99 oranında bir inceleme gerçekleştirilmiştir.
Tablo 13: İl Özel İdare Hesabı İncelenme Bilgileri
HESABIN ADI
1.1.6. Belediye Hesaplarının İncelenme Bilgileri
Toplam 16 adet Büyükşehir Belediye hesabının tamamı incelenmiştir. 65 adet İl Belediye hesabının 60 adeti incelenerek, hem bütçe büyüklüğü hem de hesap sayısı bakımından % 92 oranında bir inceleme yapılmıştır. Büyükşehir Belediyelerine bağlı ilçe belediyelerinin bütçe büyüklüğü olarak %87’si hesap sayısı olarak %68’i; Büyükşehir Belediyelerine bağlı kuruluşların (ASKİ, İSKİ vb.) hesap sayısı olarak %95’i incelenmiştir. 2010 yılında yürürlükte olan 832 sayılı Sayıştay Kanununun kapsamında bulunmaması nedeniyle, belediyelere bağlı şirketler denetlenmemiştir.
Aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere; 2010 döneminde tüm belediye hesaplarının toplam bütçe büyüklüğünün %87’si Sayıştay incelemesine tabi tutulmuştur. Bütçe rakamları itibariyle düşük oranda risk arz etmeleri nedeniyle, belde belediyelerinin inceleme oranı düşük kalmıştır (%28).
Tablo 14: Belediye Hesapları İncelenme Bilgileri
HESABIN ADI
(TÜRLERİNE GÖRE) TOPLAM HESAP SAYISI Büyükşehir Belediye Hesabı 16 16 13.662.594.751 13.662.594.751 100
İl Belediye Hesabı 65 60 3.184.023.604 2.920.743.957 92
Büyükşehire Bağlı İlçe
Belediye Hesabı 143 97 6.826.212.577 5.912.047.389 87
İlçe Belediye Hesabı 749 285 4.422.166.053 3.244.649.935 73
Belde Belediye Hesabı 1.976 151 2.199.470.503 612.297.129 28
Büyükşehir Belediye
Kuruluşu Hesabı 19 18 95
TOPLAM 2.949 609 30.294.467.489 26.352.333.162 87
1.1.7. Diğer İdare Hesaplarının İncelenme Bilgileri
Yukarıda ifade edilen idareler dışında, 544 adet Mahalli İdare Birliğinin 41 adeti, 16 adet Fon, Sandık vb. hesabın 10 adeti, 1133 adet Genel Bütçe Kapsamındaki İdarelere ait Döner Sermaye Hesabının 133 adeti, 321 adet Özel Bütçe Kapsamındaki İdarelere ait Döner Sermaye Hesabının 119’ u ile yine 201 adet Özel Bütçe Kapsamındaki İdarelere ait diğer hesabın 10 adeti 2010 inceleme döneminde incelenmiştir. Bu bölümdeki hesapların inceleme oranlarının düşük olmasının en önemli nedeni, bu hesapların diğer kısımlarda zikredilen hesaplara nazaran bütçe büyüklüğü ve taşıdığı risk itibariyle daha düşük önem arz etmesinden kaynaklanmıştır.
Tablo 15: Diğer İdare Hesaplarının İncelenme Bilgileri
Sağlık Kurumları Döner Sermaye Hesabı 212 69 33
Milli Eğitim Döner Sermaye Hesabı 507 26 5
Askeri Kurum Döner Sermaye Hesapları 60 11 18
Tarım Döner Sermaye Hesabı 188 10 5
Özel Bütçeli Diğer İdareler Döner Sermaye
Hesabı 250 60 24
ÖZEL BÜTÇELİ İDARELERE AİT DÖNER SERMAYE
HESAPLARI Toplam 321 119 37
Özel Bütçeli Diğer İdareler İş Yurdu
Hesabı 201 10 5
1.2 TBMM’den Gelen Taleplere İlişkin Gerçekleştirilen Denetimler
30.7.2003 tarih ve 4963 sayılı Kanunun 7’nci maddesi ile 832 sayılı Sayıştay Kanununa eklenen ek 12’nci madde hükmü ile Sayıştaya; Türkiye Büyük Millet Meclisi araştırma, soruşturma ve ihtisas komisyonlarının kararına istinaden Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının talebi üzerine, talep edilen konuyla sınırlı olmak kaydıyla, denetimine tabi olup olmadığına bakmaksızın özelleştirme, teşvik, borç ve kredi uygulamaları dahil olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşlarının hesap ve
işlemleri ile aynı usule bağlı olarak, kullanılan kamu kaynak ve imkânlarından yararlanma çerçevesinde her türlü kurum, kuruluş, fon, işletme, şirket, kooperatif, birlik, vakıf ve dernekler ile benzeri teşekküllerin hesap ve işlemlerini denetleme yetkisi verilmişti. Denetim sonuçları, ilgili komisyonlarda değerlendirilmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulmaktadır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığından 2010 yılında “Aksaz Deniz Üs Komutanlığının güvenliği gerekçe gösterilerek, 2 nci derece kara askeri yasak bölge kapsamında bulunan Muğla İli Köyceğiz İlçesi Sultaniye Köyü Büyükkaraağaç Mahallesinin boşaltılmasına ilişkin uygulamalara son verilmesi” konulu denetim talebinde bulunulmuş olup, söz konusu talebe ilişkin gerek merkezde gerekse yerinde yürütülen çalışmalar tamamlanarak hazırlanan rapor, 21.07.2010 tarihinde TBMM’ye sunulmuştur.
1.3 Performans Denetimi Çalışmaları
Performans Denetimi; “INTOSAI Standartları Performans Denetimi Uygulama Rehberi” tanımına göre, devlet faaliyetleri, programları veya organizasyonlarının verimliliğinin ve etkinliğinin, ekonomiklik ve iyileştirmelere yol açma amacı gözetilerek bağımsız bir biçimde incelenmesidir.
832 sayılı Sayıştay Kanununa 4179 sayılı Yasayla eklenen Ek 10’uncu madde ile Sayıştaya, 1996 yılından itibaren performans denetimi yapma görev ve yetkisi verilmiştir.
Performans Denetimi çalışmaları, 18.05.1999 tarihli Sayıştay Başkanlığı onayı ile oluşturulan “Performans Denetimi Grubu Çalışma Rehber”inde belirtilen esaslara göre sürdürülmüştür.
Sayıştay, performans denetimi alanında 15 yıllık birikimiyle önemli bir teorik ve uygulama birikimi elde etmiştir. 1996 yılında, İngiltere Sayıştayının eğitim, rehberlik ve desteğiyle başlanılan çalışmalar, bu alandaki diğer gelişmiş ülkelerin iyi uygulama örneklerinin de izlenmesi, teori ve pratiğin geliştirilmesiyle performans denetimi alanında Sayıştayın yetkin bir konuma gelmesini sağlamıştır. Sayıştay, kendisinden daha deneyimli ülke Sayıştaylarının denetim konularına kıyasla,
kapsamlı ve kompleks konularda yürüttüğü başarılı çalışmalarla, uluslararası alanda saygın bir yer edinmiştir. Performans denetimi raporlarımız konuyla ilgili kurumlarda, sivil toplum örgütlerinde, üniversitelerde ve yazılı ve görsel medyada büyük ilgi uyandırmaktadır.
1.3.1 Devam Eden Performans Denetimi Çalışmaları:
İçme Suyu Yönetimi: İçme suyu yönetiminin vatandaşların yeterli miktarda ve kaliteli içme suyu elde etmelerini sağlayabilecek şekilde, planlı ve maliyet etkin biçimde yürütülmesine ve AB katılım sürecinde, mevzuat alanındaki uyum amaçlı düzenlemelere ilişkin problemlerin ortaya konması ile yakın bir gelecekte TBMM’nin gündemine geleceği muhtemel yasal mevzuatın hazırlanmasına katkıda bulunması amacıyla İçme Suyu Yönetimi konusunda başlatılan çalışmalar, konuyla ilgili görev ve yetkileri olan; Çevre ve Orman Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, DSİ, İller Bankası, Büyükşehir ve İl Belediyeleri ile bunlara bağlı su ve kanalizasyon idareleri ile il özel idarelerinde gerçekleştirilmiş olup; taslak raporun kurum içindeki görüşülme süreci devam etmektedir.
Gıda Denetim Faaliyetleri: Ülkemizde yeterli seviyeye ulaşmamış olan gıda denetimi konusundaki faaliyetlerin koordineli, eksiksiz ve uluslararası standartlara uygun olarak yapılması yönünde sorumlu kurumlara katkı sağlanması ve bu konuda kamuoyundaki duyarlılığın artırılması amacıyla başlatılan Gıda Denetim Faaliyetleri
Gıda Denetim Faaliyetleri: Ülkemizde yeterli seviyeye ulaşmamış olan gıda denetimi konusundaki faaliyetlerin koordineli, eksiksiz ve uluslararası standartlara uygun olarak yapılması yönünde sorumlu kurumlara katkı sağlanması ve bu konuda kamuoyundaki duyarlılığın artırılması amacıyla başlatılan Gıda Denetim Faaliyetleri