4. BULGULAR
4.2. Alt Toprak Katmanlarında (5-10 cm.) Bulgular
Tablo 4.2. Alt Toprak (5-10 cm) için Hacim Ağırlığı; Organik Madde Oranları; Karbon
Oranları; Karbon Miktarları; Kum, Kil, Toz, pH ve EC Değerlerine İlişkin Bulgular
K:Kontrollü Kullanım Bölgesi, S: Sürdürülebilir Kullanım Bölgesi, H:Hassas Koruma Bölgesi *(Aralarındaki farklılıkları gösterir.)
4.2.1. Hacim Ağırlığına Ait Bulgular
Milli Park alanında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde alt toprak (5-10 cm.) için ortalama Hacim Ağırlığı (gr/cm³) değerleri sırasıyla Kontrollü Kullanım Bölgesinde 0,90 gr/cm³, Sürdürülebilir Kullanım Bölgesinde 0,86 gr/cm³ ve Hassas Koruma Bölgesinde 0,81 gr/cm³ elde edilmiştir (Tablo 4.2.). Hacim Ağırlığı değerlerine (gr/cm³) ait bulgular Grafik 4.10.’de gösterilmiştir.
Toprak Özellikleri n Ortalama Standart Sapma Standart Hata F Sig. İkili Karşılaştırma (Turkey HSD) 1 (K) 10 0,90 0,064 0,020 2 (S) 10 0,86 0,058 0,018 3 (H) 10 0,81 0,077 0,024 1 (K) 10 5,35 0,986 0,312 2 (S) 10 5,09 1,264 0,400 3 (H) 10 5,87 0,752 0,238 1 (K) 10 3,11 0,572 0,181 2 (S) 10 2,95 0,734 0,232 3 (H) 10 3,40 0,437 0,138 1 (K) 10 13,95 3,028 0,958 2 (S) 10 12,62 2,774 0,877 3 (H) 10 13,82 2,623 0,830 1 (K) 10 65,15 11,415 3,610 2 (S) 10 70,00 11,291 3,570 3 (H) 10 72,43 10,013 3,166 1 (K) 10 20,04 6,688 2,115 2 (S) 10 21,26 9,076 2,870 3 (H) 10 17,31 6,412 2,028 1 (K) 10 14,81 6,676 2,111 2 (S) 10 8,74 3,674 1,162 3 (H) 10 10,25 4,647 1,470 1 (K) 10 7,11 0,252 0,080 2 (S) 10 6,83 0,197 0,062 3 (H) 10 6,55 0,202 0,064 1 (K) 10 169,10 43,920 13,889 2 (S) 10 140,82 35,698 11,289 3 (H) 10 136,88 61,089 19,318 Organik Madde Oranı (%) 1,517 0,24 (N.S)* Hacim Ağırlığı (gr/cm³) 4,113 0,03 (1-3)* Karbon Oranı (%) 1,507 0,24 (N.S)* Karbon Miktarı (ton/ha) 0,680 0,52 (N.S)* Kum (%) 1,152 0,33 (N.S)* Kil (%) 0,729 0,49 (N.S)* Elektriksel iletkenlik EC (µs/cm) 1,336 0,28 (N.S)* Toz (%) 3,765 0,04 (1-2)* pH 16,539 0,00 (1-2)*, (1-3)*, (2-3)*
Grafik 4.10. Hacim ağırlığı değerlerinin değişimi
Koruma ve Kullanma Bölgelerinde aynı derinlik katmanında (0-5 cm.) Hacim ağırlıkları arasındaki ayrım istatistiksel olarak anlamlıdır. p=0,03 (p<0,05). Farkın kaynağına çoklu karşılaştırma testleri Tukey HSD ile bakıldığında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde Hacim ağırlıkları için Kontrollü Kullanım Bölgesi ile Hassas Koruma Bölgesi arasında istatistiki anlamda (%5 güven düzeyinde) bir farklılık elde edilmiştir.
4.2.2. Organik Madde Oranına Ait Bulgular
Milli Park alanında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde alt toprak (5-10 cm.) için ortalama Organik Madde oranları (%) sırasıyla Kontrollü Kullanım Bölgesinde %5,35, Sürdürülebilir Kullanım Bölgesinde %5,09 ve Hassas Koruma Bölgesinde %5,87 elde edilmiştir. (Tablo 4.2.). Organik Madde oranlarına (%) ait bulgular Grafik 4.11.’de gösterilmiştir.
Koruma ve Kullanma Bölgelerinde aynı derinlik katmanında (0-5 cm.) Organik Madde Oranları arasında bir ayrım bulunmamaktadır. p=0,24 (p>0,05). Farkın kaynağına çoklu karşılaştırma testleri Tukey HSD bakıldığında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde Organik Madde Oranları için Kontrollü Kullanım Bölgesi, Sürdürülebilir
0,76 0,78 0,8 0,82 0,84 0,86 0,88 0,9 0,92
Kontrollü Kullanım Bölgesi Sürdürülebilir Kullanım Bölgesi Hassas Koruma Bölgesi
Kullanım Bölgesi ve Hassas Koruma Bölgesi arasında istatistiki anlamda (%5 güven düzeyinde) bir farklılık elde edilmemiştir
Grafik 4.11. Organik madde oranlarının değişimi 4.2.3. Karbon Oranına Ait Bulgular
Milli Park alanında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde alt toprak (5-10 cm.) için ortalama Karbon oranı (%) sırasıyla Kontrollü Kullanım Bölgesinde %3,11 , Sürdürülebilir Kullanım Bölgesinde %2,95 ve Hassas Koruma Bölgesinde %3,40 elde edilmiştir (Tablo 4.2.). Karbon oranına (%) ait bulgular Grafik 4.12.’de gösterilmiştir. Koruma ve Kullanma Bölgelerinde aynı derinlik katmanında (0-5 cm.) Karbon Oranları arasında bir ayrım bulunmamaktadır. p=0,24 (p>0,05). Farkın kaynağına çoklu karşılaştırma testleri Tukey HSD bakıldığında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde Karbon Oranları için Kontrollü Kullanım Bölgesi, Sürdürülebilir Kullanım Bölgesi ve Hassas Koruma Bölgesi arasında istatistiki anlamda (%5 güven düzeyinde) bir farklılık elde edilmemiştir.
4,6 4,8 5 5,2 5,4 5,6 5,8 6
Kontrollü Kullanım Bölgesi Sürdürülebilir Kullanım Bölgesi Hassas Koruma Bölgesi
Grafik 4.12. Karbon oranlarının değişimi 4.2.4. Karbon Miktarına Ait Bulgular
Milli Park alanında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde alt toprak (5-10 cm.) için ortalama Karbon değerleri (ton/ha) sırasıyla Kontrollü Kullanım Bölgesinde 13,95 ton/ha, Sürdürülebilir Kullanım Bölgesinde 12,62 ton/ha ve Hassas Koruma Bölgesinde 13,82 ton/ha elde edilmiştir (Tablo 4.2.). Karbon değerlerine (ton/ha) ait bulgular Grafik 4.13.’de gösterilmiştir.
Grafik 4.13. Karbon değerlerinin değişimi
2,7 2,8 2,9 3 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5
Kontrollü Kullanım Bölgesi Sürdürülebilir Kullanım Bölgesi Hassas Koruma Bölgesi
Karbon Oranı % 11,5 12 12,5 13 13,5 14 14,5
Kontrollü Kullanım Bölgesi Sürdürülebilir Kullanım Bölgesi Hassas Koruma Bölgesi
Koruma ve Kullanma Bölgelerinde aynı derinlik katmanında (0-5 cm.) Karbon Miktarları arasında bir ayrım bulunmamaktadır. p=0,52 (p>0,05). Farkın kaynağına çoklu karşılaştırma testleri Tukey HSD bakıldığında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde Karbon Miktarları için Kontrollü Kullanım Bölgesi, Sürdürülebilir Kullanım Bölgesi ve Hassas Koruma Bölgesi arasında istatistiki anlamda (%5 güven düzeyinde) bir farklılık elde edilmemiştir.
4.2.5. Kum Değerlerine Ait Bulgular
Milli Park alanında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde alt toprak (5-10 cm.) için ortalama Kum değerleri (%) sırasıyla Kontrollü Kullanım Bölgesinde %65,15 , Sürdürülebilir Kullanım Bölgesinde %70 ve Hassas Koruma Bölgesinde %72,43 elde edilmiştir (Tablo 4.2.). Kum değerlerine (%) ait bulgular Grafik 4.14.’de gösterilmiştir.
Grafik 4.14. Kum değerlerinin değişimi
Koruma ve Kullanma Bölgelerinde aynı derinlik katmanında (0-5 cm.) Kum değerleri arasında bir ayrım bulunmamaktadır. p=0,33 (p>0,05). Farkın kaynağına çoklu karşılaştırma testleri Tukey HSD bakıldığında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde Kum değerleri için Kontrollü Kullanım Bölgesi, Sürdürülebilir Kullanım Bölgesi ve Hassas Koruma Bölgesi arasında istatistiki anlamda (%5 güven düzeyinde) bir farklılık elde edilmemiştir.
60 62 64 66 68 70 72 74
Kontrollü Kullanım Bölgesi Sürdürülebilir Kullanım Bölgesi Hassas Koruma Bölgesi
4.2.6. Kil Değerlerine Ait Bulgular
Milli Park alanında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde alt toprak (5-10 cm.) için ortalama Kil değerleri (%) sırasıyla Kontrollü Kullanım Bölgesinde %20,04, Sürdürülebilir Kullanım Bölgesinde %21,26 ve Hassas Koruma Bölgesinde %17,31 elde edilmiştir (Tablo 4.2.). Kil değerlerine (%) ait bulgular Grafik 4.15.’de gösterilmiştir.Koruma ve Kullanma Bölgelerinde aynı derinlik katmanında (0-5 cm.) Kil değerleri arasında bir ayrım bulunmamaktadır. p=0,49 (p>0,05). Farkın kaynağına çoklu karşılaştırma testleri Tukey HSD bakıldığında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde Kil değerleri için Kontrollü Kullanım Bölgesi, Sürdürülebilir Kullanım Bölgesi ve Hassas Koruma Bölgesi arasında istatistiki anlamda (%5 güven düzeyinde) bir farklılık elde edilmemiştir
Grafik 4.15. Kil değerlerinin değişimi
4.2.7. Toz Değerlerine Ait Bulgular
Milli Park alanında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde alt toprak (5-10 cm.) için ortalama Toz değerleri (%) sırasıyla Kontrollü Kullanım Bölgesinde %14,81, Sürdürülebilir Kullanım Bölgesinde %8,74 ve Hassas Koruma Bölgesinde %10,25 elde edilmiştir (Tablo 4.2.). Toz değerlerine (%) ait bulgular Grafik 4.16.’de gösterilmiştir. Koruma ve Kullanma Bölgelerinde aynı derinlik katmanında (0-5 cm.)
0 5 10 15 20 25
Kontrollü Kullanım Bölgesi Sürdürülebilir Kullanım
Bölgesi
Hassas Koruma Bölgesi Kil Yüzdesi (%)
Toz değerleri arasındaki ayrım istatistiksel olarak anlamlıdır. p=0,04 (p<0,05). Farkın kaynağına çoklu karşılaştırma testleri Tukey HSD ile bakıldığında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde Hacim ağırlıkları için Kontrollü Kullanım Bölgesi ile Sürdürülebilir Kullanım Bölgesi arasında istatistiki anlamda (%5 güven düzeyinde) bir farklılık elde edilmiştir.
Grafik 4.16. Toz değerlerinin değişimi 4.2.8. pH Değerlerine Ait Bulgular
Milli Park alanında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde alt toprak (5-10 cm.) için ortalama pH değerleri sırasıyla Kontrollü Kullanım Bölgesinde 7,11 , Sürdürülebilir Kullanım Bölgesinde 6,83 ve Hassas Koruma Bölgesinde 6,55 elde edilmiştir (Tablo 4.2.). pH değerlerine ait bulgular Grafik 4.17.’de gösterilmiştir.Koruma ve Kullanma Bölgelerinde aynı derinlik katmanında (0-5 cm.)
pH değerleri arasındaki ayrım istatistiksel olarak anlamlıdır. p=0,00 (p<0,05). Farkın kaynağına çoklu karşılaştırma testleri Tukey HSD ile bakıldığında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde pH değerleri için Kontrollü Kullanım Bölgesi, Sürdürülebilir Kullanım Bölgesi ve Hassas Koruma Bölgesi arasında istatistiki anlamda (%5 güven düzeyinde) bir farklılık elde edilmiştir.
0 2 4 6 8 10 12 14 16
Kontrollü Kullanım Bölgesi Sürdürülebilir Kullanım Bölgesi Hassas Koruma Bölgesi
Grafik 4.17. pH değerlerinin değişimi 4.2.9. Elektrik İletkenliği (EC) Değerlerine Ait Bulgular
Milli Park alanında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde alt toprak (5-10 cm.) için ortalama EC değerleri sırasıyla Kontrollü Kullanım Bölgesinde 169,10 µs/cm Sürdürülebilir Kullanım Bölgesinde 140,82 µs/cm ve Hassas Koruma Bölgesinde 136,88 µs/cm elde edilmiştir (Tablo 4.2.). EC değerlerine ait bulgular Grafik 4.18.’de gösterilmiştir.Koruma ve Kullanma Bölgelerinde aynı derinlik katmanında (0-5 cm.) EC değerleri arasında bir ayrım bulunmamaktadır. p=0,28 (p>0,05). Farkın kaynağına çoklu karşılaştırma testleri Tukey HSD bakıldığında Koruma ve Kullanma Bölgelerinde EC değerleri için Kontrollü Kullanım Bölgesi, Sürdürülebilir Kullanım Bölgesi ve Hassas Koruma Bölgesi arasında istatistiki anlamda (%5 güven düzeyinde) bir farklılık elde edilmemiştir.
Grafik 4.18. Elektrik iletkenliği – EC (µs/cm) değerlerinin değişimi
6,2 6,4 6,6 6,8 7 7,2
Kontrollü Kullanım Bölgesi Sürdürülebilir Kullanım Bölgesi Hassas Koruma Bölgesi
Ph Değerleri 0 50 100 150 200
Kontrollü Kullanım Bölgesi Sürdürülebilir Kullanım Bölgesi Hassas Koruma Bölgesi