Akademik Erteleme Davranışı ile ilgili araştırmalar

Milgram, Batori ve Movrer’ın (1993) (akt. Çakıcı, 2003) yaptıkları araştırma erteleme davranışının durumsal boyutu ile ilgili bulgular elde etmişlerdir. Öğrencilerin ana dillerinde aldıkları derslerde İngilizce olarak aldıkları derslerdeki erteleme davranışına bakılmış ve sonuç olarak aralarında orta düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Diğer taraftan, öğrencilerin akademik erteleme davranışı ile olağan günlük yaşantıları ve genel erteleme davranışı arasında bir ilişki bulunamamıştır. Araştırmanın sonucuna göre akademik erteleme davranışı durumsaldır ve kişinin görevin sıkıcılığından dolayı var olan görevden kaçınmasını sağlayan bir davranıştır.

Yukarıdaki araştırmanın aksine akademik erteleme davranışının durumsal değil kişilik özelliği olduğu ortaya atılmıştır. Araştırma Milgram, Mey-Tal ve Levinson (1998) tarafından İsrailli üniversite öğrencilerinin anne ve babaları üzerinde yapılmıştır. Araştırma sonucunda hem öğrencilerin hem de anne ve babaların öğrencilik yıllarında akademik erteleme davranışı ve genel erteleme davranışı arasında anlamlı ilişkilerin olduğu belirtilmiştir.

Ferrari ve arkadaşları (1995) düşük öz saygı ile genel erteleme ve akademik erteleme davranışları arasında orta düzeyde olumsuz yönde bir ilişki olduğunu bildirmiştir.

Ferrari (1992) 307 üniversite öğrencisi üzerinde yaptığı araştırmada genel erteleme ve mükemmeliyetçilik arasında orta düzeyde olumlu bir ilişki bulmuştur.

Flett ve Hewitt (1993) 178 üniversite öğrencisi üzerinde yaptığı araştırmada mükemmeliyetçiliğin sosyal boyutu ile erteleme arasında olumlu bir ilişki bulunmuştur. Erteleme ile mükemmeliyetçiliğin kişisel boyutu arasında ise olumsuz bir ilişki bulunmuştur. Regresyon analizi sonucunda erteleme davranışını mükemmeliyetçiliğin kişisel ve sosyal boyutunun yordadığı bulunmuştur.

84

Wernicke (1999) erteleme ve mükemmeliyetçilik konulu tez çalışmasında, genel erteleme ve akademik erteleme ile özsaygı arasında anlamlı düzeyde negatif ilişki bulmuştur.

Johnson ve Bloom (1995) tarafından yapılan araştırma sonucunda bir kişilik özelliği olan sorumluluğun erteleme eğilimi ile negatif yönde bir ilişkisi olduğu bildirilmiştir.

Rothblum, Solomon ve Mukarami (1986) akademik erteleme davranışı olan öğrencilerin ve akademik erteleme davranışı olmayan öğrencilerin bilişsel, davranışsal ve duyusal farklılıklarına ilişkin yaptıkları araştırmada, akademik erteleme ile dönem sonu genel not ortalamaları arasındaki ilişkiye de bakmışlardır Akademik erteleme ile genel not ortalaması arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulmuşlarıdır. Erteleme gösteren öğrencilerin genel not ortalamaları, erteleme göstermeyenlere göre daha düşük bulunmuştur.

Çakıcı’nın (2003) araştırmasına göre akademik erteleme ve eğitim düzeyi arasında anlamlı bir fark vardır. Aynı zamanda cinsiyete göre anlamlı farklar bulunduğu belirtilmiştir. Lise öğrencilerinde erkekler kızlara göre akademik erteleme davranışını daha çok göstermektedir. Araştırmanın bir diğer boyutunda katılımcıların kendi değerlendirmeleri doğrultusunda anne-babalarının onları okul başarısı açısından değerlendirmeleri ile akademik erteleme davranışı arasında orta düzeyde, negatif ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Katılımcıların genel not ortalamaları ile akademik erteleme davranışı arasında düşük düzeyde, negatif yönde ve anlamlı bir ilişki bulunmaktadır.

Balkıs ve Duru (2010) akademik erteleme eğilimi, akademik başarı ilişkisinde genel ve performans benlik saygısının rolünü incelemişlerdir. Araştırma sonucunda akademik erteleme eğiliminin akademik başarı üzerindeki etkisi öğrencilerin genel ve

85

benlik saygısı düzeylerine göre değişmektedir. Aşırı derecede görülen erteleme davranışı kişinin benlik saygısı ve performans benlik saygısını olumsuz yönde etkileyip düşürmektedir. Diğer taraftan düşük olan benlik saygısı ise kişinin erteleme eğilimini artırmaktadır.

Deniz, Traş ve Aydoğan (2009) Akademik erteleme ve Denetim Odağının Duygusal Zeka Açısından İncelenmesi adında yayınladıkları araştırma sonuçlarına göre üniversite öğrencilerinin akademik erteleme davranışı ile duygusal zeka yetenekleri alt boyutları (kişisel beceri, stresle başa çıkma, uyumluluk, genel ruh durumu ) arasında negatif yönde anlamlı ilişkiler bulunmuştur.

Kandemir (2002) 630 üniversite öğrencisi üzerinde yaptığı araştırmada öğrencilerin akademik erteleme davranışı ile kişilik özellikleri, başarı eğilimleri, akademik öz yeterlik inancı ve benlik saygısı düzeylerini bir model çerçevesinde incelemiştir. Araştırmanın soncunda sorumluluk arttıkça akademik ertelemenin azaldığını, mükemmeliyetçi düzen eğilimi arttıkça akademik erteleme eğiliminin azaldığını, öğrencilerin ailelerini mükemmeliyetçi olarak algılaması durumunda ise akademik erteleme davranışının arttığını bildirmiştir. Ayrıca akademik öz yeterlik inancı, akademik ertelemeyi öğrenme yaklaşma başarı amacının üzerinden dolaylı bir şekilde yordadığı belirtilmiştir. Öğrencilerin benlik saygıları açısından ise öğrenmeden kaçınma başarı amacı akademik ertelemeyi dolaylı bir şekilde yordadığı bulgulanmıştır.

Çelikkaleli ve Akbay (2013) tarafından yapılan araştırma da eğitim fakültesi öğrencilerinde genel yetkinlik inancı ve sorumluluk düzeyi arasındaki ilişki araştırılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre üniversite öğrencilerinin genel yetkinlik inançları, başkalarına ve kendilerine karşı sorumluluk düzeyleri ile akademik erteleme davranışı arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirtilmiştir. Ayrıca erkek öğrencilerde

86

akademik erteleme davranışının yüksek kız öğrencilerde ise kendine karşı sorumluluk duygularının yüksek olduğu bulgulanmıştır.

87

Bölüm 3

YÖNTEM

Bu bölümde, araştırmanın modeli, evren ve örneklemi, veri toplama araçları ve verilerin analiz kısmına yer verilmiştir.