Akıllı telefon bağımlılığı ile ilgili yurt içinde yapılan çalışmalar

Akıllı telefonla ilgili yurt içinde çalışmaların yeni yeni yapılmaya başlandığı görülmektedir. Baykut (2014) tarafından sosyal medya kavramı ve sosyal medya araçlarının genel anlamda ele alındığı ve üniversitede okuyan öğrencilerin sosyal medya ilgisi ile akıllı telefon tüketimi arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılan bu çalışma; gençlerin akıllı telefon kullanım durumları, akıllı telefonu hangi amaç için kullandıkları, sosyal medya alanlarından hangilerini ne sıklıkta kullandıkları, İnternet’i kullanma durumları ve İnternet’e hangi tür araçlarla bağlandıkları gibi içeriklere sahip anket çalışmasından oluşmaktadır. Araştırma sonucuna göre sosyal medya ilgisinin akıllı telefon tüketimini etkileme düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca akıllı telefonun kullanım amaçları önem derecesine göre ilk olarak İnternet’e girme, fotoğraf çekme, gündelik

48

hayatı kolaylaştırma ve son sırada ise kolay taşınabilir olma özelliği için tercih edildiği sonucuna ulaşılmıştır.

Elmas, Kete, Hızlısoy ve Kumral’a (2015) göre, günlük telefonla konuşma süresi okul başarısını etkilemekteydi. Nitekim 20 dk. dan daha fazla telefon görüşmesi yapan öğrencilerin daha az telefon görüşmesi yapanlara oranla okul başarısının daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Dirik (2016) tarafından yapılan bu araştırmanın amacı ergenlerde özgüven düzeyinin akıllı telefon bağımlılığıyla olan ilişkisini araştırmaktır. Araştırmanın sonunda elde edilen bulgulara göre; ergenlerin özgüven düzeyleri ile akıllı telefon bağımlılığı düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olmadığı, ergenlerin özgüven düzeyleri üzerinde cinsiyet, yaş, gelir düzeyi ve fiziki algı faktörlerinin etkili olduğu, ebeveyn tutumlarının ergenlerin özgüven düzeyleri üzerinde etkili bir faktör olmadığı ve akademik başarı algısı ile akıllı telefon bağımlılığı düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık olmadığı bulunmuştur.

Doğan ve Tosun (2016) tarafından 344 liseli öğrenci grubu üzerinde yapılan öğrencilerin sosyal kaygı düzeyleri ve sosyal ağ siteleri kullanımları ile problemli akıllı telefon kullanımı arasındaki ilişkinin incelendiği bu çalışmadan elde edilen verilere göre sosyal kaygı düzeyi ile sosyal ağların kullanımı ve problemli akıllı telefon kullanımı arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler olduğu görülmektedir. Cinsiyet değişkenine göre yapılan incelemeye göre ise kız öğrencilerin problemli akıllı telefon kullanım düzeylerinin erkek öğrencilerin problemli akıllı telefon kullanım düzeylerinden daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal kaygı ile sosyal ağların kullanımı arasındaki pozitif ilişkiye problemli akıllı telefon kullanımı dâhil edildiğinde sosyal kaygının problemli akıllı telefon kullanımını anlamlı olarak yordadığı fakat sosyal ağların kullanımını doğrudan problemli telefon kullanımını yordamadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Kumcağız ve Gündüz (2016) tarafından yapılan çalışma, üniversite öğrencilerinin öznel iyi oluş düzeyleri ile akıllı telefon bağımlılık düzeylerini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre öznel iyi oluş düzeyi ile akıllı telefon bağımlılığı arasında anlamlı ilişkinin olduğu sonucu ulaşılmıştır.

Yücelten (2016) tarafından yapılan bu araştırmada, üniversite öğrencilerinin İnternet ve akıllı telefonlara karşı bağımlılık düzeylerinin kişilerin bağlanma stilleri ile

49

arasında bir bağlantı olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmayı 18-24 yaş aralığındaki üniversite öğrencileri oluşturmaktadır. Toplam 100 öğrenciden oluşan bu araştırmada akıllı telefon bağımlılığı ölçeği sonuçlarına bakıldığında, öğrencilerin % 43’ünün akıllı telefon bağımlısı olduğu % 57’sinin ise akıllı telefon bağımlısı olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ancak akıllı telefon bağımlılığı ile bağlanma stilleri arasındaki ilişkide anlamlı bir farklılaşma bulunmaktadır. Akıllı telefon bağımlılığı görülen öğrencilerin daha çok korkulu ve kayıtsız bağlanma stilleri gösterdikleri görülmüştür. Bu sonuçlara göre akıllı telefon kullanımının bağlanma stilleri ile arasındaki ilişkinin daha da güçlü olabileceği ve bireylerin bağımlılık sahibi olmalarında etkili bir neden olabileceği düşünülmelidir. Akıllı telefonlar ise bu konuda bir bağımlılık sonucu yaratabilecekleri için akıllı telefon kullanımı hakkında daha çok bilinçlenme yaratılmalı ve bu konuda sorun yaşayan bireyler için sosyalleşme konusunda iyileştirilmeler yapılmalıdır.

Çakır ve Oğuz (2017) tarafından yapılan çalışma lise öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılık düzeyleri ile yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre akıllı telefon bağımlığı düzeyi ile yalnızlık düzeyi arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Yine araştırmadan elde edilen bulgulara göre akıllı telefon bağımlılığı ile telefon kullanım süresi arasında pozitif ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin yaklaşık olarak günlük ortalama 4 saatten fazla akıllı telefonla vakit geçirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Akıllı telefon bağımlılığı düzeyinin cinsiyete göre farklılaştığı ve kız öğrencilerin akıllı telefon bağımlığı düzeyinin erkek öğrencilerden daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Okul türüne göre öğrencilerin akıllı telefon bağımlılığı düzeyinin farklılaştığı siber-yönelimli ilişkiler bakımından devlet okuluna giden öğrencilerin daha yüksek ortalamaya sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin akıllı telefon kullanım amaçları arasında daha çok Candy Crush, Twitter, Viber, Tango, Skype, Facebook gibi uygulamaların olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Akıllı telefon bağımlılığı düzeyinin yaş gruplarına göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği ve en çok 18 yaş grubundaki öğrencilerin akıllı telefon kullandıkları sonucuna ulaşılmıştır.

Dursun (2017) tarafından yapılan çalışma, akıllı telefon kullanan öğrencilerin sosyo-demografik özelliklerini ve akıllı telefon bağımlılık düzeyi yüksek çıkan bireylerin diğer bağımlılıklarını araştırmak amacıyla yapılmıştır. Yapılan bu çalışmadan elde

50

edilen sonuçlara göre; 1. Sınıfların bağımlılık düzeyleri 6. Sınıflara göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde ortalamanın üzerinde bir sonuca ulaşılmıştır. Sosyo-ekonomik düzey yükseldikçe bağımlılık düzeyinin istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yükselişte olduğuna ve katılımcıların cep telefonlarına ayırdıkları süre arttıkça bağımlılık düzeyleri de istatistiksel olarak anlamlı derecede artığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Akıllı telefon bağımlılığı ile sigara ve alkol kullanımı arasında da istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur.

Genç Demirağ (2017) tarafından yapılan bu çalışmada; akıllı telefon bağımlılığı düzeyi ile depresyon ve anksiyete düzeyi arasındaki ilişki incelenmiş olup yapılan çalışmaya göre akıllı telefon kullanıcılarının en çok sosyal medyayı takip etme amaçlı cep telefonlarını kullandıkları daha sonra bu sırayı mesajlaşma ve devamında ise konuşma amaçlı kullanımın takip ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Yine çalışmadan elde edilen bulgulara göre; akıllı telefon bağımlılığı ile müzik dinleme, sosyal medyaya girme ve fotoğraf çekme amaçlı akıllı telefon kullanımı arasında pozitif yönde bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca kadınların akıllı telefon bağımlılığı düzeyinin erkeklerden yüksek olduğuna ve günlük olarak akıllı telefon kullanımına ayrılan zaman ile akıllı telefon bağımlılığı arasında pozitif yönde bir ilişki olduğuna ulaşılmıştır. Akıllı telefon kullanıcılarının depresyon düzeyleri ile akıllı telefon bağımlılıkları arasında pozitif yönde bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Meral (2017) tarafından yapılan bu araştırmada, ortaöğretim düzeyinde eğitim gören öğrencilerin akıllı telefon bağımlılık düzeyleri ile yalnızlık ve yaşam doyumu düzeyi arasındaki ilişki bazı kişisel özellikler bakımından incelenmiş olup şu sonuçlar elde edilmiştir; akıllı telefon bağımlılığı düzeyi ile akademik başarı düzeyi arasında pozitif yönde bir ilişkinin olduğu ve akıllı telefon kullanımına ayrılan süre ile akıllı telefon bağımlılığı arasında pozitif yönde bir ilişkinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Akıllı telefonu mesajlaşma, oyun oynama ve sosyal medya amaçlı kullanan öğrencilerin akıllı telefon bağımlılığı düzeylerinin akıllı telefonu konuşma amaçlı kullanan öğrencilere oranla fazla çıktığı sonucuna ulaşılmıştır. Yine bu çalışmadan elde edilen bulgulara göre; ortaöğretim öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılık düzeylerinin kayıtlı olduğu lise türü, sınıf düzeyi ve cinsiyet değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmaktadır.

51