A.G.S.L 1998 2006 2008 Keman Programlarının Karşılaştırılması

1998 programı 2006 programına göre daha yalın ve genel yönergeler içermektedir. 1998 programının kemana ait ünitelerinde makam ve makamsal dizi- etüt-eserlerin seslendirilmesine yönelik bir bilgi verilmemiĢ buna karĢılık 2006 programında her sınıf için belirlenen basit makamlar göze çarpmaktadır. 2006 programında amaçlar, üniteler ve öğrenme alanları 1998 programına göre daha ayrıntılı bir Ģekilde ifade edilmiĢtir. 2006 programının hazırlanmasında 1998 programının etkisi olduğu her iki programın amaçlar kısmına bakıldığında anlaĢılmaktadır.

1998-2006-2008 programları temel ilke ve yaklaĢımlar açısından benzerlik göstermekte her üç program da öğrenciyi merkeze alan bir yaklaĢım benimsemektedir. Ġncelenen programlarda benzerlik gösteren noktalardan birisi de

7

her üç programda da öğrencilerin hazır bulunuĢluk düzeylerinin ve bireysel farklılıklarının önemli ölçüde gözetiliyor olmasıdır. Bir diğer ortak özellik ise Atatürk’ün Türk müzik eğitimine yönelik görüĢlerinin anlaĢılması ve benimsenmesi konusudur.

2006 programında öğretmenlerin programda belirtilen etkinlikleri olduğu gibi uygulama ve/veya kendisinin geliĢtireceği yaratıcı etkinlikleri uygulama konusunda esneklik sağlandığı söylenebilir.

2008 programının 2006 programı ile tamamen aynı olması nedeniyle burada ayrı bir değerlendirme konusu yapılmamıĢtır. 2006 ve 2008 programlarındaki düzenlemeler, değiĢiklikler ve iyileĢtirme yönündeki çalıĢmaların tarihi Musiki Muallim mektebine kadar uzanır. Bu mektep öncesinde Mızıka-i Hûmayûn ve Dârül- Elhan talimatnameleri de bulunmakla birlikte ortaöğretim kurumlarında mesleki musiki programlarında keman öğretim programları dendiğinde baĢlangıç noktasını Musiki Muallim Mektebiyle bir tutmak zorunluluğu vardır.

1925 ve 1931 Musiki Muallim mektebi Talimatnamelerinde herhangi bir ders içeriği verilmemektedir. 1941 programının en temel geliĢmesi olarak ders içeriklerinin tanımlanmıĢ olması gösterilebilir. Bu içeriklerden 2. sınıf keman dersi içeriklerinde “… ve Türk halk şarkılarını pürüzsüz deşifre edebilmek” (Uçan, 1982:191) hedefine yer verilmiĢtir. Bu hedef, Uçan’ın yazmıĢ olduğu keman metotlarında Türk musikisinin yerinin anlaĢılması bakımından önemli gözükmektedir. Bilindiği üzere Türk musikisi Türk sanat ve Türk halk musikisi dalları olmak üzere iki temel dalda yapılandırılmıĢ bir musikidir. Türk musikisini konu edildiği çalıĢmalarda ya her iki alana birden yer verilmeli ya da Türk musikisi adının kullanımına rağmen sadece bir dalda yer verme bulunuyor ise bu dalın adını belirtmek gerekir. Aksi durumlarda çalıĢmalarda yer verilen Türk musikisi dalının Türk musikisinin bütünü olarak algılanma tehlikesi belirebilir.

“Orta eğitim düzeyindeki mesleki müzik eğitimi, Cumhuriyet’in ilk yıllarında öğretmen okulları programlarıyla sınırlılık göstermiş; zamanla, aynı

düzeydeki başka programlarda da kapsanarak çeşitlenip zenginleşmeye başlamıştır.” (Uçan, 2005: 74)

“Genel müzik eğitimi ile Genel müzik eğitimcisi yetiştirme arasında doğrudan ve sımsıkı bir ilişki vardır. Çünkü genel müzik eğitiminin en temel ve etkin iki öğesinden biri bu eğitimi alan/gören (öğrenci), diğeri ise bu eğitimi veren/sağlayan birey (öğretmen) olup, genel müzik eğitimi, temelde bu iki birey (öğrenci – öğretmen) arasındaki ilişkileri/etkileşimleri esas alan bir çerçeveye oturtulmaktadır.” (Uçan, 2005: 108)

Uçan’ın bu belirlemesi, mesleki musiki eğitimi ile mesleki musiki eğitimcisi yetiĢtirme arasında bir bağ olduğu Ģeklinde geniĢletilebilir. Buna göre A.G.S.L müzik bölümü programlarını A.G.S.L’lerde öğretmen olarak atanacak müzik öğretmenleri yürüteceklerinden söz konusu programın öğretimini gerçekleĢtirilecek öğretmenin yetiĢtirilmesi de gerekmektedir. Müzik öğretmeni yetiĢtirme programlarında Türk musikisi derslerinin sayısal ve niteliksel yönden kuramsal ve uygulama özellikleriyle donanmıĢ biçimde arttırılmasının A.G.S.L programında yer alan Türk musikisi konularının gerçekleĢtirilmesi yönünde olumlu bir adım olduğu söylenebilir. Türk musikisi konularının çalgı eğitimini de kapsar bir içerikle A.G.S.L programında yer aldığı anlaĢılmaktadır. Bu araĢtırma kapsamının konusu olan keman eğitiminin de Türk musikisi konularını kapsayan bir programı vardır. Buna göre bazı makamlar, bazı Ģarkılar ve türküler bazı yıllarda ve ders saatlerinde iĢlenmesi hükmü programlarda belirtilmiĢtir. Keman eğitiminde Türk musikisi makamlarını Ģarkı, türkü ve etütler ile icra etmek için bu eserlerin icra üslubunu edinmiĢ keman eğitimcilerinin varlığını zorunlu kılmaktadır. Öyleyse müzik öğretmeni yetiĢtiren kurumların, bireysel çalgı (keman) ders programında öğrenci tabanını oluĢturan öğrencilerin yetiĢtikleri programın devamı olması ve bu programlara alınmıĢ öğrencilerin keman eğitiminde tüm programı gerçekleĢtirecek düzeyde bir program anlayıĢına yer verilmesi zorunluluğu kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Türk musikisinin öğretimine yönelik doğal ve olumlu yönlü bu geliĢmelerin varlığında günümüz “A.G.S.L öğrencileri ve öğretmenlerinin Türk musikisine yönelik birikimlerinin ne olduğu; 1998 ve 2006 keman öğretim programlarında yer verilen

Türk musikisi konularının öğretim sürecinin nasıl iĢlediği ve nasıl algılandığı?” konularının araĢtırma konusu yapılmadığı anlaĢılmaktadır. Öyleyse Milli Eğitim Bakanlığının Türk musikisine yönelik programlar düzeyinde yaptığı iyileĢtirmenin durumunu ortaya koymak bir gereklilik olmaktadır. Bu bakımdan A.G.S.L keman öğrenci ve öğretmenlerinin keman öğretim programında yer alan Türk musikisi konularının öğretimine yönelik gözlem, görüĢ ve değerlendirmeleri nasıldır?” sorusu araĢtırmanın temel sorusu olarak kurgulanmıĢ olup bu sorunun yanıtlanmasına olanak sağlayacağı düĢünülen ve aĢağıda verilen alt araĢtırma soruları türetilmiĢtir:

1. A.G.S.L keman öğretmenleri ve öğrencilerinin Türk ve Batı Müziği Çalgıları/Keman dersi programında yer alan Türk musikisi konularının öğretimine yönelik görüĢleri nedir?

2. A.G.S.L keman öğretmenleri ve öğrencilerinin Türk ve Batı Müziği Çalgıları/Keman dersi programında yer alan Türk musikisi konularının öğretiminde Türk musikisi dağarından faydalanma durumu nedir?

3. A.G.S.L keman öğretmenleri ve öğrencilerinin keman dersi sırasında Türk musikisi etüt ve eserlerine yönelik öğretme/öğrenme tutumları nelerdir? 4. A.G.S.L keman öğretmenlerinin Türk musikisine yönelik eğitimsel,

deneyimsel ve mesleki birikimleri nedir?

5. A.G.S.L keman öğretmenleri ve öğrencilerinin Türk musikisi icra üslubu, teknik ve kuramsal kazanımlarına yönelik görüĢleri nedir?

6. A.G.S.L keman öğretmenlerinin Türk musikisi arĢiv ve kayıtlarına, radyo ve elektronik ortam yayınlarına konser etkinliklerine katılmalarına yönelik görüĢleri nedir?

1.2. Araştırmanın Amacı

Bu araĢtırmanın amacı; mesleki müzik eğitimi kurumlarında Türk musikisi üslubunda keman çalınması konusunda A.G.S.L Bireysel Çalgı/Keman dersi öğretim programlarının incelenmesi ve A.G.S.L keman öğretmenleri ve öğrencilerinin bu üsluba yönelik algı, ilgi, tutum, beceri, görüĢ ve değerlendirmelerinin ortaya konmasıdır.

1.3. Araştırmanın Önemi

Bu araĢtırma A.G.S.L keman öğretim programlarına yönelik 1998 ve 2006 programlarında yapılandırılan Türk musikisi konularının keman öğretimi sürecinde nasıl iĢlendiğini; keman dersini veren öğretmen ile keman dersini alan öğrencilerin bu yapılanmaya yönelik farkındalıkları, gözlem ve görüĢlerinin ne olduğu, yapılanmaya iliĢkin resmi sürecin bir çeĢit sağlamasını ortaya koyması bakımından önemlidir.

1.4 Sayıltılar

 G.G.S.L müzik bölümünde keman eğitimi alan öğrencilerin bir kısmının Türk müziği keman üslubuna sahip oldukları,

Söz konusu öğrencilerin bu kazanımlarının keman derslerinde değerlendirilmediği ve bu özellikteki öğrencilerin Batı üslubunda keman üslubuyla çalma ve çalıĢma konusunda sıkıntıları bulunduğu,

Öğretmen ve öğrencilerin bir kısmının Türk musikisi keman icra etme konusunda geçmiĢinin olmadığı, icracı ve dinleyici olarak katılma açısından yeterince etkin olmadığı ve Türk musikisi kuramsal bilgilerinin yeterli olmadığı var sayılmaktadır.

AraĢtırmanın örneklemi evreni temsil etmektedir.

 Kullanılan yöntem araĢtırmanın amaç ve önemine yeterli ölçüde hizmet etmektedir.

1.5. Sınırlılıklar

Bu araĢtırma; Marmara Bölgesi’nde bulunan yedi Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi ile bu liselerde görev yapmakta olan keman öğretmenleri ve keman öğrencileriyle sınırlandırılmıĢtır.

BÖLÜM II

2. YÖNTEM

Bu bölümde araĢtırmada kullanılan araĢtırma yöntemleri ve yöntemlerde tercih edilen araĢtırma desenleri; bu araĢtırma kapsamında veri toplamak üzere seçilmiĢ olan veri toplama araçları ve elde edilen verileri çözümlemek üzere seçilmiĢ veri çözümleme teknikleri açıklanmaktadır. Bunun yanı sıra araĢtırma evreni, örneklemi ve bu evrenin seçilme ölçütleri ile örneklemin evreni temsil etme durumuna yönelik açıklamalara yer verilmektedir. Bu bölümde araĢtırmanın sayıltıları, denenceleri, süre ve olanakları ile sınırlılıklarına yönelik ayrıntılı bilgiler de sunulmaktadır.

2.1. Araştırma Yöntemi ve Deseni

Bu araĢtırmada nitel araĢtırma yöntemleri kullanılmıĢ olup alan araĢtırması deseni üzerinden çalıĢılmıĢ; örnek olay incelemesi yapılmıĢtır. Yıldırım-ġimĢek’e (2005: 39) göre “Nitel araştırma”, gözlem, görüşme ve doküman analizi gibi nitel veri toplama yöntemlerinin kullanıldığı, algıların ve olayların doğal ortamda gerçekçi ve bütüncül bir şekilde ortaya konmasına yönelik nitel bir sürecin izlendiği araştırma olarak tanımlanabilir.”.

Bu araĢtırmada elde edilen nitel veriler nicel veriye dönüĢtürülerek betimsel istatistik yöntemi uygulanmıĢtır. Yıldırım-ġimĢek’e (2005: 242) göre “Nitel verilerin nicelleştirilmesi; görüşme, gözlem veya dökümanların incelenmesi yoluyla elde edilmiş yazılı biçimdeki verinin, belirli süreçlerden geçirilerek sayılara veya rakamlara dökülmesidir.”

Anket için betimsel istatistik yöntemleri; görüĢme ve günce için içerik çözümleme tekniği kullanılmıĢtır. Türk Musikisi çalma üslubuna iliĢkin ilgi, algı, tutum, hedef gibi etmenlere yönelik denenceler test edilmiĢ, güvenirlik ve geçerlilik

için uyumluluk testi uygulanmıĢtır. Nicel araĢtırma yönteminden ise saha araĢtırması deseni kullanılmıĢtır.

“Çevreyle ilgili veriler, araştırmanın yer aldığı sosyal, psikolojik, kültürel, demografik ve fiziksel özelliklere ilişkindir. Bu tür veriler sürece ve algılara ilişkin verilere temel oluşturur ve diğer ortamlarla karşılaştırma olanağı yaratır. Süreçle ilgili veriler, araştırma süresince neler olup bittiği ve bu olanların araştırma grubunu nasıl etkilediğine ilişkindir…Algılara ilişkin veriler ise araştırma grubuna dahil olan bireylerin süreç hakkında düşündüklerine ilişkindir. Bu üç tür veriyi toplamak için araştırmacının bazı nitel veri toplama yöntemlerini kullanması gerekir. Nitel araştırmada yaygın olarak kullanılan üç tür veri toplama yöntemi vardır: görüşme (odak grup görüşmesi de dahil, gözlem ve yazılı dökümanların incelenmesi).” (Yıldırım-ġimĢek, 2005: 40)