Bütün dünya kan ağladı Başbuğ olmuştu mülke Geldi ecel can ağladı Şüphesiz bu dünya fani Tanrı’nın aslanı hani İnsi cinsi cem’i mahluk Hepsi birden ağladı
Doğu batı cenup şimal Aman tanrım bu nasıl hal Atatürk’e erdi zeval Amir memur altın kürsü Yas çekip mebsan ağladı İskender-i Zülkarneyin Çalışmadı bunca leğin Her millet Atatürk deyin Cemiyet-i akvam ağladı
Atatürk’ün eserleri Söylenecek bundan geri Bütün dünyanın her yeri Ah çekti vatan ağladı Fabrikalar icat etti Atalığın ispat etti Varlığın Türk’e terk etti Döndü çark devran ağladı
Bu ne kuvvet bu ne kudret Vardı bunda bir hikmet Bütün Türkler İnönü İsmet Gözlerinden kan ağladı
Tren hattı tayyareler Türkler giydi hep karalar Semerkand’ı Buhara’lar İşitti her yan ağladı Siz sağ olun Türk gençleri Çalışanlar kalmaz geri Mareşal Fevzi’nin askerleri Ordular teğmen ağladı Zannetme ağlayan gülmez Aslan yatağı boş kalmaz Yalınız gidenler gelmez Felek-el mevt’in elinden Her gelen insan ağladı Uzatma Veysel bu sözü Dayanmaz herkesin özü Koruyalım yurdumuzu Dost değil düşman ağladı61
61 Şiir Kültür Bakanlığı resmi sitesinden alınmıştır.
http://www.kultur.gov.tr/TR,96410/ataturke-agit-- asik-veysel.html
1. Ağlayalım Atatürk’e Yüklem: Ağlayalım
Yer Tamlayıcısı: Atatürk’e
2. Bütün dünya kan ağladı Yüklem: Kan ağladı Özne: Bütün dünya
3. Başbuğ olmuştu mülke Yüklem: Başbuğ olmuştu Yer Tamlayıcısı: Mülke
4. Geldi ecel can ağladı
“Bağımsız Sıralı Cümle” Yüklem-1: Geldi
Özne-1: Ecel Yüklem-2: Ağladı Özne-2: Can
5. Şüphesiz bu dünya fani(dir) Yüklem: Fani(dir)
Özne Bu dünya
Cümle Dışı Unsur: Şüphesiz
6. İnsi cinsi cem’i mahluk Hepsi birden ağladı Yüklem: Ağladı
Özne: İnsi cinsi cem’i mahluk hepsi Zarf: Birden
7. Doğu batı cenup şimal Aman tanrım bu nasıl hal(dir) Yüklem: Bu nasıl hal(dir) CDU.: Doğu batı cenup şimal
CDU.: Aman tanrım
8. Atatürk’e erdi zeval
Yüklem: Erdi zeval
Yer Tamlayıcısı: Atatürk’e
9. Amir memur altın kürsü Yas çekip mebsan ağladı Yüklem: Ağladı
Özne: Mebsan Zarf: Yas çekip
10. İskender-i Zülkarneyin Çalışmadı buncalayın Yüklem: Çalışmadı
Özne: İskender-i Zülkarneyin Zarf: Buncalayın
11. Her millet Atatürk deyin Yüklem: Deyin
Özne: Her millet
Belirtisiz Nesne: Atatürk
12. Cemiyet-i akvam ağladı
Yüklem: Ağladı
Özne: Cemiyet-i akvam
13. Atatürk’ün eserleri
Söylenecek bundan geri Yüklem: Söylenecek
Belirtili Nesne: Atatürk’ün eserleri Zarf: bundan geri
14. Bütün dünyanın her yeri Ah çekti vatan ağladı “Bağımsız Sıralı Cümle” Yüklem-1: Ah çekti
Özne: Bütün dünyanın her yeri Yüklem-2: Ağladı
Özne: Vatan
15. Fabrikalar icat etti Yüklem: icat etti
Belirtisiz Nesne: Fabrikalar
16. Atalığın ispat etti
Yüklem: İspat etti Belirtili Nesne: Atalığın
17. Varlığın Türk’e terk etti Yüklem: Terk etti
Belirtili Nesne: Varlığın Yer Tamlayıcısı: Türk’e
18. Döndü çark Yüklem: Döndü Özne: Çark
19. Devran ağladı Yüklem: Ağladı Özne: Devran
20. Bu ne kuvvet(tir) bu ne kudret(tir) “Bağımsız Sıralı Cümle”
Yüklme-1: Bu ne kuvvet(tir)
21. Vardı bunda bir hikmet Yüklem: Vardı
Belirtisiz Nesne: Bir hikmet Yer Tamlayıcısı: Bunda
22. Bütün Türkler İnönü İsmet(dir)
Yüklem: İnönü İsmet(dir) Özne: Bütün Türkler
23. Gözlerinden kan ağladı Yüklem: Kan ağladı
Yer Tamlayıcısı: Gözlerinden
24. Türkler giydi hep karalar Yüklem: Giydi
Özne: Türkler
Belirtisiz Nesne: Hep karalar
25. Semerkand’ı Buhara’lar İşitti her yan ağladı
“Bağımsız Sıralı Cümle” Yüklem-1: Ağladı Özne-1: Her yan Yüklem-2: İşitti Özne-2: Buharalar
Belirtili Nesne: Semerkand’ı
26. Siz sağ olun Türk gençleri
Yüklem: sağ olun Özne: Siz
Cümle Dışı Unsur: Türk gençleri
27. Çalışanlar kalmaz geri Yüklem: Geri kalmaz Özne: Çalışanlar
28. Mareşal Fevzi’nin askerleri Ordular teğmen ağladı
Yüklem: Ağladı
Özne: Mareşal Fevzi’nin askerler Ordular teğmen
29. Zannetme ağlayan gülmez “İç İçe Birleşik Cümle” Yüklem: Zannetme
Belirtisiz Nesne: Ağlayan gülmez
30. Aslan yatağı boş kalmaz Yüklem: Boş kalmaz
Özne: Aslan yatağı
31. Yalınız gidenler gelmez
Yüklem: Gelmez Özne: Gidenler
Cümle Dışı Unsur: Yalınız
32. Felek-el mevt’in elinden Her gelen insan ağladı “Girişik Birleşik Cümle” Yüklem: Ağladı
Özne: Her gelen insan YT: Felek-el mevt’in elinden
33. Uzatma Veysel bu sözü Yüklem: Uzatma Özne: Veysel Belirtili Nesne: Bu sözü 34. Dayanmaz herkesin özü Yüklem: Dayanmaz Özne: Herkesin özü 35. Koruyalım yurdumuzu Yüklem: Koruyalım
Belirtili Nesne: Yurdumuzu
36. Dost değil düşman ağladı
Yüklem: Ağladı
Tablo 13.
Ağlayalım Atatürk’e-Cümle Çeşitleri Yüklemin Türüne
Göre Yüklemin Yerine Göre Anlamına Göre Yapısına Göre
1. Fiil Devrik Olumlu Basit
2. Fiil Kurallı Olumlu Basit
3. Fiil Devrik Olumlu Basit
4. Fiil Devrik Olumlu Sıralı
5. İsim Kurallı Olumlu Basit
6. Fiil Kurallı Olumlu Basit
7. İsim Kurallı Olumlu Basit
8. Fiil Devrik Olumlu Basit
9. Fiil Kurallı Olumlu Basit
10. Fiil Devrik Olumlu Basit
11. Fiil Kurallı Olumlu Basit
12. Fiil Kurallı Olumlu Basit
13. Fiil Devrik Olumlu Basit
14. Fiil Kurallı Olumlu Sıralı
15. Fiil Kurallı Olumlu Basit
16. Fiil Kurallı Olumlu Basit
17. Fiil Kurallı Olumlu Basit
18. Fiil Devrik Olumlu Basit
19. Fiil Kurallı Olumlu Basit
20. Fiil Devrik Olumlu Basit
21. Fiil Devrik Olumlu Basit
22. İsim Kurallı Olumlu Basit
23. Fiil Kurallı Olumlu Basit
24. Fiil Devrik Olumlu Basit
25. Fiil Devrik Olumlu Sıralı
26. Fiil Devrik Olumlu Basit
27. Fiil Kurallı Olumsuz Basit
28. Fiil Kurallı Olumlu Basit
29. Fiil Kurallı Olumsuz Birleşik
30. Fiil Kurallı Olumsuz Basit
31. Fiil Kurallı Olumsuz Birleşik
32. Fiil Devrik Olumlu Birleşik
33. Fiil Devrik Ünlem Basit
34. Fiil Devrik Olumsuz Basit
35. Fiil Devrik Olumlu Basit
Tablo 14.
Ağlayalım Atatürk’e-Kelime Grupları
İsim Tamlaması Atatürk’ün eserleri, Herkesin özü
Sıfat Tamlaması Bütün dünya, Cem’i mahluk, Bütün dünyanın
her yeri, Bu dünya, Altın kürsü, Bütün Türkler , Aslan yatağı, Bu sözü
Tekrar Grubu Doğu batı cenup şimal
Unvan Grubu Cemiyet-i akvam ağladı, Türk gençleri, Mareşal
Fevzi’nin askerleri
Ünlem Grubu Aman tanrım, Ah çekti, Uzatma, Zannetme, Türk
gençleri
Birleşik İsim Grubu İnönü İsmet
Birleşik Fiil Grubu Vatan ağladı, Kan ağladı, Sağ olun
Sıfat-Fiil Grubu Yalınız gidenler, Her gelen insan
2.8. Güzel Seni Sarmak İçin