• Sonuç bulunamadı

2.4. AİLE ŞİRKETİNİN ÜSTÜN VE ZAYIF YÖNLERİ

2.4.1. Aile Şirketinin Üstün Yönleri

Aile şirketinin sahip olduğu üstünlükler ve bu üstünlüklerin şirkete sağladığı avantajlar dokuz alt başlık altında ayrı ayrı açıklanmıştır.

2.4.1.1. Tanınmış Aile Adının Sağladığı İmkânlar

Ait oldukları toplum tarafından sahip oldukları tanınmışlık düzeyi ailelerin, şirketin çevresi tarafından kabul edilmesini kolaylaştırmaktadır. Ayrıca bu tanınmışlık şirkete para kazancı ve zaman tasarrufu gibi avantajlar sağlayacak bir ayrıcalıktır (Akdoğan, 2000: 34). Sosyal ve ekonomik çevrede olumlu imaj yaratmakta olan bir unvan, şirketlere reklam ve satış avantajı sağlama, hammadde temini, pazarlama faaliyetleri, girdi temini ve fon sağlama gibi birtakım problemleri çözmede her zaman başarılı olmuştur (Ateş, 2003: 11-12). Tanınmış bir aile adına sahip olmak şirketlere faaliyette

43 bulundukları çevrede maddi ve manevi ihtiyaçlarını karşılamada oldukça önemlidir.

2.4.1.2. Yönetim Strateji ve Politikalarında Devamlılığı Sağlama

Değişimin hızlı bir şekilde yaşandığı dünyada yöneticilerin sık sık değişmesi ile değişen yönetim felsefesi, şirketler için büyük sorun oluşturmasına karşı bu olumsuz durum aile şirketlerinde nispeten yönetimde bir istikrar ve dolayısıyla da yönetimin hedeflerinde bir yeknesaklık görülmesini sağlar. Bu istikrar, özellikle doğru amaçlar belirlemiş aile şirketlerinin çalışma hayatına büyük avantaj sağlamaktadır (Akdoğan, 2000: 34-35) Yönetim strateji ve politikasında istikrarı sağlama, aile şirketlerinde yönetici genellikle aile üyelerinden biri olduğundan dolayı daha kolaydır.

2.4.1.3. Hızlı Karar Alma

Aile şirketlerinde önemli olan kararlar hızlı bir şekilde alınmaktadır. Günümüzde değişim çok hızlı yaşandığından dolayı hızlı ve doğru kararlar verebilmek şirketler için oldukça önemlidir. Aile üyeleri arasındaki güven duygusu, bireyler arasındaki iletişimin kuvvetli olması, finansal kaynakların öz kaynaklardan temin edilmesi, gibi pek çok sebepten dolayı esnek bir yapıya sahip olan aile şirketleri, bürokrasi oluşturmadan kararlarını hızlı bir şekilde vermektedir (Aydın, 2010: 10). Yöneticiler şirketin sahip olduğu sermayenin büyük çoğunluğuna sahip olmanın vermiş olduğu üstünlükle, teknik ve idari alanlarda uygulanacak olan farklı yöntemleri uygulama ve farklı bir yatırım alanına giriş yapma konusunda verilecek olan kararları daha hızlı ve diğer kurumsal şirketlere göre daha kısa sürede alabilirler (Alayoğlu, 2003: 24). Dolayısıyla hızlı kararlar alıp uygulayabilmek şirketlerin etkinliğini ve verimliliğini arttırır.

2.4.1.4. Kendini İşe Vermiş Sadık Bir Kadro ve Güven Unsuru

Aile şirketlerinin en belirgin özelliklerinden bir tanesi çalışanların aile ile iç içe geçmiş samimi ilişkilere sahip olmasıdır. Bu samimi ilişkiler şirketin varlığını korumada ve

44 sürekliliğini devam ettirmede ve şirketin iç dinamikleri açısından oldukça büyük önem arz etmektedir. Aile şirketlerine özgü temel özelliklerden bir tanesi olan uzun süreli istihdam, çalışanların şirketi daha iyi benimseyip çalışmalarına ve kendilerini sanki aile ortamında çalışıyormuş gibi hissedip o doğrultuda davranışta bulunmaya sevk eder ve bu davranış kurumun başarısını arttırmada önemli bir rol oynar (Günver, 2012). Aile şirketlerinin en büyük özelliklerinden biri olan aile ve iş ilişkilerinin iç içe geçmiş olması çalışanları şirketi ve işlerini daha iyi benimseyip daha verimli çalışmaya teşvik etmektedir.

2.4.1.5. Uzun Vadeli Planlar Yapabilme

Aile şirketlerinin en önemli niteliklerinden birisi, şirket yönetimiyle şirket politikaları ve stratejilerinin üstünde aile kültürü kavramının açık bir şekilde etkin rol oynaması ve ailedeki ilişkilerin iş ilişkilerinden daha önemli olmasıdır. Bundan dolayı, aile şirketleri uzun vadeli (geleceği ilgilendiren) plan ve kararlarını şirketin geleceği ölçüsünde, ailenin de geleceğini hesaba katarak yerine getirme eğilimi göstermelidir (Karpuzoğlu, 2001: 111). Aile şirketlerinde elde edilen kârı dağıtma işleminden ziyade ailenin ilerideki nesillerine bir iş bırakma amaçlandığından, genelde aile şirketleri içinde bulunduğu günü yaşamaktan ziyade ileriye yönelik yapıyı kuvvetlendirmeye çalışır (Akdoğan, 2000: 35).

2.4.1.6. Dinamizm

İç ve dış pazarlardaki çalışma alanlarındaki değişim ve gelişmeleri takip edip duruma göre şirketi bilgilendirmek uzun zaman gerektirir. Yeni iş olanakları, yeni teknoloji, yeni ürünler ve genel anlamda yeni fırsatlar gözden kaçabilmektedir. Oysaki aile şirketlerinde dinamizmle bu durumun önüne geçilmekte ve bu konularda kurumsal şirketlere üstünlük sağlanmaktadır. (Papatya ve Hamşioğlu, 2004: 266).

45 2.4.1.7. Aile Şirketlerinin Ülkelerine Olan Bağlılıkları

Aile şirketleri, ülke ve dünya konjonktüründe yaşanmakta olan zorlu süreçlerde dahi yatırım stratejilerinden vazgeçmemektedir. Tam tersine daha farklı ve daha fazla iş yaratma imkânlarını zorlamaktadır. Toplumsal refahın korunma altına alınmasında ve güçlendirilmesinde aile şirketlerinin sağladığı etki küçümsenemez. Aynı zamanda aile şirketleri ekonomik yönden, sermaye piyasasının gelişmediği ülkelerde sermaye problemini özkaynaklarla çözebilmesi, benzer kültüre sahip olan insan kaynaklarıyla takım ve yönetim sinerjisi oluşturması ve insana daha çok değer veren bir çalışma sahası oluşturması gibi pek çok avantaja daha sahiptir. Ülkelerde yaşanan krizlerde, bu üstünlükler şirketlere kriz yönetiminde başa çıkmada avantajlar sağlamaktadır (Akdoğan, 2000: 35-36.

2.4.1.8. Sermaye Yapısı / Finansman

Şirketlerin iş yaşamında varlıklarını devam ettirip ettiremeyeceği, sektörde tutunup tutunmayacağı büyük önem arz eden ve yerine getirmesi çok uzun süre gerektiren faktörleri oluşturmaktadır. Ancak aile şirketleri bu açıdan önemli üstünlüklere sahiptir. Şirkette fon temini, girdileri sağlama, satış ve reklam gibi konularda önceden bilinen bir unvan, önemli sayılacak avantajlardandır. Yeterli sermayenin mevcut olmadığı ve sermaye piyasası gerçek anlamda gelişmeyen ülkelerde bu avantaj oldukça önemlidir. Sermaye piyasasının tam olarak gelişemediği ülkelerde şirketlerin ihtiyaç duyduğu sermayeyi temin etmek önemli bir sorun oluşturmaktadır. Gerekli olan sermaye ihtiyacını karşılamada aile işirketleri kendi ortakları vasıtasıyla sermaye artırımı yoluna giderek daha farklı bir şekilde temin etmek zor olan mali kaynaklar elde etmektedir (Ateş, 2005: 12).

2.4.1.9. Güçlü Aile Bağları

46 kadrosunun oluşturulmasını sağlamaktadır. Şirket, ailenin üyeleri tarafından kurulduğundan dolayı sahiplenme hissi yoğun bir şekilde yaşanmaktadır ve bu sahiplenmenin içinde pazar payı arttırılarak şirket devamlılığının gerçekleştirilmesi yönünde yoğun bir tempoda çalışılır. Ailesel bağlar kabiliyetli aile üyelerinin farklı şirketlerde çalışmak yerine, aile şirketlerinde çalışmalarını tercih etmelerini sağlamaktadır (Alayoğlu, 2003: 25).

Benzer Belgeler