Ġlçenin Sosyal Yapısı

Ereğli ilçesinde en önemli ekonomik faaliyet tarımdır. Ġlçede toprakların verimliliği, iklim özelliklerinin tarıma elveriĢliliği ve sulama suyu temininin mümkün olması nedeniyle nüfusun büyük çoğunluğu tarımla uğraĢmaktadır.

Ekonomik anlamda her türlü üretimin ana faktörlerinden biri iĢgücüdür. ĠĢgücünün kaynağı ise nüfustur. ĠĢgücünün arz ve talebi ile toplam nüfus, nüfusun yaĢ ve cinsiyete göre dağılımı, eğitim durumu vb. arasında doğrudan bir bağlantı bulunmaktadır. ĠĢ gücünün niteliği ve yeterliliği, nüfusun nitelik ve yeterliliğine de bağlıdır. Bu çalıĢmada Ereğli ilçesinin nüfus durumu, bu görüĢ yönünden sınırlandırılarak incelenmiĢ ve değerlendirilmiĢtir.

4.7.1 Nüfus

Türkiye’de yapılan son 5 nüfus sayımının sonuçları dikkate alınmak suretiyle; Ereğli ilçesinin nüfus artıĢ durumu, Türkiye ve Konya ile karĢılaĢtırmalı olarak Çizelge 4.14’de incelenmiĢtir. Nüfus ve yüzölçümleri esas alınarak yapılan hesaplamalar, Ereğli ilçesinin yüzölçümünün Türkiye yüzölçümünün ‰27’si olduğunu ve Ereğli’de Türkiye nüfusunun ‰19’unun yaĢadığını göstermektedir. Ereğli, yüzölçümü itibariyle; Konya’nın 6.büyük ilçesi olarak, il topraklarının

%5,72’sini kaplamaktadır (Anonim 2009b).

Çizelge 4.14 Yıllara göre nüfus sayım sonuçları ve nüfus yoğunlukları (1990-2008) nüfusu ile Konya’nın merkez ilçeleri Selçuklu, Meram ve Karatay’dan sonra Ģehir nüfusu en fazla olan ilçe merkezidir. Konya nüfusunun %6,9’u Ereğli’de yaĢamaktadır (Anonim 2008c).

Ereğli nüfusu, 1990 nüfus sayımına göre 2008 yılında 1,16 kat artarken, nüfus yoğunluğu ise 53 kiĢiden 62 kiĢiye çıkmıĢtır. Bu hesaplamalar, ilçedeki nüfus ve nüfus yoğunluğunda belirgin bir artıĢın olmadığını ortaya koymaktadır. Konya’ya göç, nüfustaki durağanlığın sebebi olarak açıklanabilir.

2008 yılı ADNKS verilerine göre, Türkiye nüfusunun %75’i Ģehir merkezlerinde, %25’i belde ve köylerde yaĢamaktadır. Konya’da bu oran %72,3 Ģehir, %27,7 belde ve köyler olarak dağılarak, Türkiye ortalamalarına yakın bir değer sergilemektedir (Çizelge 4.15).

Çizelge 4.15 Ereğli merkez ve belde/köy nüfus toplamı (2008)

Kaynak: Anonim 2008c

Çizelge 4.15 incelendiğinde; Ereğli ilçesinde belde ve köy nüfusunun toplam nüfusa oranının %31,1 olduğu görülmektedir. Ereğli’deki belde ve köy nüfusu oranı, Türkiye ve Konya ortalamalarına göre daha yüksektir. Ereğli nüfusunun %68,9’u ise ilçe merkezinde yaĢamaktadır (Anonim 2008c).

Çizelge 4.16 Ereğli nüfusunun cinsiyete ve yerleĢim birimlerine göre dağılımı (2008)

Cinsiyet Nüfus Oran (%)

Türkiye 71.517.100 53.611.723 75,0 17.905.377 25,0

Çizelge 4.16’da nüfusun cinsiyete göre dağılımı incelendiğinde, ilçe merkezinde kadın nüfusun erkeklerden %1,2 fazla olduğu görülmektedir. Bu oran ilçenin toplam nüfusuna da yansımakta ve ilçe genelinde toplam nüfusun %50,41’ini kadınlar oluĢtururken, %49,59’unu erkeklerin oluĢturduğu dikkat çekmektedir.

Çizelge 4.17’de, Ereğli ilçesi nüfusunun cinsiyet ve yaĢ gruplarına göre dağılımı; iktisadi olarak faal olabilecek nüfusun belirlenebilmesi için, belli yaĢ aralıklarına göre sınıflandırılmıĢtır. Ġlçe toplam nüfusunun yaĢ gruplarına göre dağılımı incelendiğinde, ekonomik faaliyette bulunabilecek 15-49 yaĢ grubunun (ErkuĢ vd. 1995) toplam nüfus içindeki oranı %52,53’dür. 15-49 yaĢ grubu içerisinde

%50,42 ile kadın nüfus oranı, %49,58’lik erkek nüfus oranını geçmiĢtir. “YaĢlı” olarak nitelendirilebilecek 50 yaĢ üstü bireylerin toplam nüfusa oranı (%20,36) ile “çocuk” olarak nitelendirilebilecek 0-9 yaĢ grubunun toplam nüfusa oranının (%17,19) toplamı olan %37,55 toplam nüfus içinde değerlendirildiğinde, Ereğli’de ortalama her 3 kiĢinde 1’inin “yaĢlı veya çocuk” olduğu ortaya çıkmaktadır. Çocukluktan gençliğe geçiĢ olarak tanımlanabilecek 10-14 yaĢ grubu ise ilçede toplam nüfusun yaklaĢık %10’unu oluĢturmaktadır.

Çizelge 4.17 Ereğli nüfusunun cinsiyet ve yaĢ gruplarına göre dağılımı (2008)

YaĢ Grupları Cinsiyet Nüfus Toplam Nüfusa Oranı (%)

0-9

Tarımsal üretim kaynaklarının verimli kullanımında, eğitimli kırsal kesim nüfusu önemli rol oynamaktadır. Çizelge 4.18’de Ereğli ilçesindeki yazma oranı, Konya ve Türkiye okuma-yazma oranlarıyla birlikte değerlendirilmiĢtir.

Çizelge 4.18 Altı yaĢ ve üzeri nüfusun okuma-yazma oranı (%) Türkiye’nin (%87,25) ortalamasının üzerindedir. Toplam nüfus kadın ve erkek olarak ayrıldığında da Ereğli’deki okuma yazma oranının, Konya ve Türkiye’nin üzerinde olduğu görülmektedir (Çizelge 4.18).

Ereğli’de 25 tanesi ilçe merkezinde, 43 tanesi köylerde olmak üzere toplam 68 ilköğretim okulu bulunmakta ve 16.340 öğrenci ilçe merkezinde, 5.369 öğrenci ise köylerde olmak üzere toplam 21.709 öğrenci bu okullarda eğitim görmektedir. Ereğli Ġlçe Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde bulunan 68 ilköğretim okulunda 518 öğretmen görev yapmaktadır. Ayrıca Zengen beldesinde 220 öğrenci kapasiteli ilçenin tek yatılı ilköğretim bölge okulu bulunmaktadır (Anonim 2007a).

Ereğli’de 5’i ilçe merkezinde, 2’si beldelerde, 1’i de köyde olmak üzere toplam 8 tane genel lise, tümü ilçe merkezinde olmak üzere 7 tane de meslek lisesi vardır. Genel liselerde 194 öğretmen ve 1.839 öğrenci; meslek liselerinde ise 235 öğretmen ve 2.142 öğrenci eğitim görmektedir. Ayrıca ilçede 2001 yılında, devlet vatandaĢ iĢbirliği ile 1 adet Sağlık Meslek Lisesi hizmete sokulmuĢtur. Ġlçe merkezinde yaygın eğitim veren, Çıraklık Eğitim Merkezi, Halk Eğitim Merkezi ve AkĢam Sanat Okulu da bulunmaktadır (Anonim 2007a).

Ġlçede Selçuk Üniversitesi’ne bağlı olarak 1987 yılında açılan Ereğli Meslek Yüksekokulu yüksek öğretim faaliyetini sürdürmektedir. Yüksekokulda makine, inĢaat, tekstil, elektrik ve bilgisayar programcılığı olmak üzere toplam 5 bölüm bulunmaktadır. Bünyesinde 1 profesör ve 1 yardımcı doçent olmak üzere toplam 20 akademik personel bulunduran Ereğli Meslek Yüksekokulu’nda toplam 680 öğrenci öğrenim görmektedir (Anonim 2007a).

Ġlçede Ereğli Meslek Yüksekokulu ile birlikte yüksek öğrenim alanında faaliyet gösteren bir diğer kurum olan Ereğli Polis Meslek Yüksekokulu, 2004 yılında Bakanlar Kurulu kararınca kurulmuĢtur.

Okul 2004-2005 eğitim-öğretim döneminde 98 öğrenci ile eğitime baĢlamıĢ olup; planlanan azami öğrenci kapasitesi 300’dür. Okulda 69 personel görev yapmaktadır (Anonim 2010c).

Ġlçe merkezinde 1 halk kütüphanesi ve 1 çocuk kütüphanesi faaliyet göstermektedir. 4 belde de ise halk kütüphanesinin Ģubeleri açılmıĢtır. Ġlçede 2 yerel gazete yayımlanırken, 4 yerel radyo kanalı ve 2 yerel televizyon kanalı yayınlarını sürdürmektedir. Ereğli Belediyesi’ne ait 1 çocuk tiyatrosu da bulunmaktadır. Ġlçede sportif faaliyetlerin sürdürülebildiği 1 kapalı spor salonu ve 1 stadyum da bulunmaktadır (Anonim 2007a).

Ereğli Ġlçe Emniyet Müdürlüğü’ne kayıtlı bulunan 177 adet vakıf ve dernek; sivil toplum kuruluĢlarının etkinliğini hızla artırdığı günümüzde, ilçe insanının organize olabilme kabiliyetinin ve katılımcılığının bir göstergesidir (Anonim 2007a).