Özyeterlik ile İlgili Yurtiçinde Yapılmış Çalışmalar

Okutan ve Kahveci (2012) yapmış oldukları çalışmada, okulu müdürlerinin özyeterlik inançların farklı değişkenler açısından farklılık gösterme durumlarını incelemişlerdir. Araştırma sonucunda okul yöneticilerinin özyeterlik düzeyleri yüksek bulunmuştur. Öğrenim durumu, yöneticilik kıdemi, atama durumu ve alınan eğitim değişkenlerinin okul yöneticilerinin özyeterlik düzeylerine etki etmediği görülmüştür. Okul yöneticilerinin yasal güçlerini kullanma sıklıklarına ve karizmatik gücünü kullanma sıklığına göre özyeterlik düzeyleri anlamlı düzeyde farklılaşmamıştır. Okul yöneticilerinin uzmanlık güçlerini kullanma sıklıklarına göre özyeterlik algıları anlamlı düzeyde farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır.

İnandı, Tunç ve Gündüz (2013) çalışmalarında, okul yöneticilerinin özyeterlik algıları ile okuldaki çatışmaları çözme stratejileri arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamışlardır. Yöneticilerin özyeterlik algılarının çatışmayı çözme stratejilerini anlamlı düzeyde yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Özyeterlik inancı yüksek yöneticilerin kendilerinde daha fazla mücadele gücü buldukları ve zorluklardan yılmadıkları görülmüştür.

Tabancalı ve Çelik (2013) yapmış oldukları çalışmada öğretmen adaylarının akademik öz-yeterlikleri ile öğretmen öz-yeterlikleri arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamışlardır. Öğretmen adaylarının hem akademik hem de öğretmen özyeterlilikleri yüksek bulunmuştur. Ayrıca yüksek akademik özyeterliğe sahip öğretmen adaylarının öğretmenlik özyeterlik inançlarının da yüksek olduğu görülmüştür. Çalışma durumu ve cinsiyet değişkenlerine göre özyeterlik düzeylerinin anlamlı düzeyde farklılaşmadığı görülmüştür.

Doğu (2016) çalışmasında, okul yöneticilerin kendi algılarına göre öğretmenlik öz yeterliklerinin çeşitli değişkenlere göre farklılık gösterme durumları incelemiştir. Araştırma sonucunda kurum türü, öğretmenlik süresi, yaş, yöneticilik süresi ve yönetim pozisyonu değişkenlerinin okul yöneticilerinin öğretmenlik öz yeterliği inançlarına etki ettiği bulunmuştur. Branş, cinsiyet ve girdiği ders sayısına göre anlamlı bir farklılık oluşmamıştır. Duran (2016) çalışmasında, okul yöneticilerinin mutluluk düzeyleriyle özyeterlik düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemeyi amaçlamıştır. Çalışma sonucunda, okul

yöneticilerinin mutluluk ve özyeterlik algı düzeyleri yüksek bulunmuştur. Okul yöneticilerinin mutluluk ve özyeterlik düzeylerine yönelik algıları mesleki kıdem değişkenine göre farklılık göstermiştir. Buna göre 1-5 yıl arasında mesleki kıdemi olan okul yöneticilerinin mutluluk düzey algılarının 11-15 yıl arası mesleki kıdemi olan okul yöneticilerinin algılarına oranla anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Özyeterlik düzeyinde ise mesleki kıdem arttıkça özyeterlik algı düzeyinin yükseldiği görülmüştür. Okul yöneticilerinin özyeterlik düzey algıları mutluluk düzey algılarını etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

Baltaci (2017) çalışmasında, okulu müdürlerinin, mesleklerine ilişkin iş doyumları ile özyeterlik algıları arasındaki ilişkiyi incelemişlerdir. Okul yöneticilerinin genel olarak özyeterlik algına sahip oldukları bulunmuştur. Okul yöneticilerinin özyeterlik düzeyleri cinsiyet, eğitim durumu, okul türü ve mesleki kıdeme göre anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüştür. Ayrıca okul yöneticilerinin, örgütsel iş doyumları ile mesleki öz yeterlikleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur.

Gülpınar (2018) çalışmasında okul yöneticilerinin özyeterliliklerine ilişkin algılarını çeşitli değişkenler açısından incelemeyi amaçlamıştır. Araştırma sonucunda, okul müdürlerinin özyeterlik algı düzeyleri yüksek bulunmuştur. Okul müdürlerinin özyeterlilik algıları, onların öğrenim durumu ve yöneticilik kıdemlerine göre anlamlı farklılık göstermemiştir. Okulun türü değişkenine göre özyeterlik algılarında anlamlı fark saptanmıştır. Bu farklılık lise müdürlerinin aleyhine çıkmıştır.

Arıkan (2019) çalışmasında okul yöneticilerinin özyeterlik inançları ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkilerin belirlemeyi amaçlamıştır. Araştırma sonucunda, okul yöneticilerinin özyeterlik inançlarının hem genel olarak hem de alt boyutlar bazında yüksek olduğu bulunmuştur. Okul yöneticilerinin özyeterlik inançları cinsiyet, eğitim durumu, çalışılan yerleşim birimi değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermezken yöneticilik konumu (müdür, müdür yardımcısı), okul türü ve yöneticilik kıdemi değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır. Okul yöneticilerinin özyeterlik inançları ile tükenmişlik düzeyleri arasında negatif yönlü ve anlamlı ilişkiler vardır. Regresyon analizi sonuçlarına

göre özyeterlik alt boyutlarından yönetsel özyeterlik ve öğretimsel liderlik özyeterliğinin tükenmişliği anlamlı düzeyde ve negatif yönde yordadığı bulunmuştur.

Çolak (2019) çalışmasında öğretmenlerin özyeterlik algıları ile iş stresleri arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamıştır. Araştırma sonucunda; katılımcı öğretmenlerin özyeterlik algı düzeylerinin genel olarak yüksek olduğu bulunmuştur. Öğretmenlerin özyeterlik düzeyleri üzerinde cinsiyet, yaş, branş, öğrenim durumu ve mesleki kıdem değişkenlerinin etkili olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin, öğrenci katılımına ilişkin yeterlik algısı düzeyleri düştükçe, veli öğrenci ilgisizliği, belirsizlik, iş yükü ve genel iş stresi alanlarında yaşadıkları iş stresi düzeyleri arttığı bulunmuştur. Öğrenci katılımına ilişkin yeterlik algısı düzeyleri veli öğrenci ilgisizliği, belirsizlik, iş yükü ve genel iş stresi alanlarına yönelik iş stresi düzeylerinin düştüğü sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin, özyeterlik algısının onların iş yükü stresini yordamada (tahmin etmede) kullanılabileceğini görülmüştür.

Kahraman ve Çelik (2019) yapmış oldukları çalışmada öğretmen adaylarının özyeterlik algıları ile mesleki kaygı düzeyleri arasındaki ilişkiyi araştırmayı amaçlamışlardır. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının özyeterlik düzeylerinin cinsiyete göre farklılaşmadığı, mesleki bilgi düzeyine göre ise farklılaştığı bulunmuştur. Özyeterlik ölçeğinin olumlu sınıf ortamı oluşturma alt boyutu dışındaki tüm alt boyutlardaki yeterliklere sahip olan öğretmen adaylarının özyeterlik algıları daha yüksek çıkmıştır. Özyeterlik algı düzeyleri düşük olan öğretmen adaylarının mesleki kaygılarının yüksek olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin özyeterlik algı düzeylerinin mesleki kaygı düzeylerini yordadığı bulunmuştur.