Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının Nezaket Temasına İlişkin

düşüncelerini öğrenmek için “İşiniz ile ilgili alacağınız bir karardan etkileneceğini düşündüğünüz kişilerin fikirlerini alıp, onlara danışır mısınız? Neden ve nasıl?” sorusu öğretmenlere soruldu. Öğretmenlerin bu soruya verdiği cevaplar doğrultusunda aşağıdaki gibi alt tema ve kodlara ulaşılmıştır.

Tablo254.2.3.1. Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının Nezaket Teması

Ana Tema Tema Kodlar

Nezaket

Danışma

Tecrübeli olanlardan faydalanma

Ortak fikir almanın önemli olduğunu düşünme

Bilgi paylaşma

Farklı ders içeriği oluşmasından kaçınma Diğer öğretmenlere değer verme

Birlikte karar almak

Çalışmaya katılan öğretmenlerin nezaket temasına ait olan danışma alt teması ile ilgili tecrübeli olanlardan faydalanma görüşü ile ilgili cevapları aşağıdaki gibi olmuştur:

75

“İşimle ilgili bir karar alırken benden daha tecrübeli birisine danışırım. Fikirlerini alırım ama yine kendi düşündüğümü yaparım. Benim gözümden kaçmış olan bir durum varsa ve danıştığım arkadaşım bunun farkına vardıysa onun düşüncelerini dikkate alıp ona göre davranırım. Bir davranış sergilemem gerektiğinde tecrübeli arkadaşlara sorup danışırım. Eğer düşünceleri bana mantıklı geliyorsa söylediklerini dikkate alırım”.(K8)

“…Mesleki deneyimi benden fazla olan arkadaşlarıma, amirlerime fikirlerini danışırım. Benden daha zor şartlarda çalışmış arkadaşlarımın fikirleri ve tecrübeleri benim için önemlidir”.(K9)

“… İkileme düştüğüm veya nasıl bir yol izlemem gerektiğine karar veremediğim durumlarda tecrübeli öğretmenlerin bu konu hakkında fikirlerini sorarım”.(K11)

Ortak fikir almanın önemli olduğunu düşünen öğretmenlerin görüşleri aşağıdaki gibi olmuştur:

“Başkalarının etkileneceğini düşündüğüm kişilerin fikirlerini kesinlikle alırım ve danışırım. Bir işin karşılıklı görüşle yapıldığında daha üretken ve verimli olduğunu düşünüyorum. Karşımdaki insanı da ilgilendiren bir şey olduğunda yapılacaklar konusunda bilgilendirmek hem bir takım yapılacaklar konusunda belki onun iznini gerektirecek şeyler olacak. Yapacağım şeylerle ilgili katkı sunacağını düşündüğüm şeyler varsa tüm bunları yani katkısını, iznini, bilgilendirme yapma hakkını ona tanımak adına ve daha kolektif bir çalışmanın, ortak bir aklın daha faydalı olacağını düşünüyorum”…(K2) “Kolektif bir yapıda çalıştığımız için alacağımız kararlar mutlaka birilerini etkileyecektir. Örneğin okulda matematik ile ilgili bir etkinlik yapacaksam önce okul müdürü ile görüşürüm”…(K11)

Nezaket temasının bilgi paylaşma alt temasıyla ilgili olarak farklı ders içeriği oluşmasından kaçınmak için bu davranışı sergileyen öğretmenlerin görüşleri aşağıdaki gibidir:

“Zümre ile ilgili bir karar alacaksak hepimiz birbirimize danışarak karar alıyoruz. Çünkü derslerde ortak hareket ediyoruz. Zümre başkanı tek başına karar almıyor. Sınavda sorulacak sorular beraber kararlaştırılıyor. Tek başına hazırlayıp herkesin uygulaması beklenmiyor. Toplantı yapılıp herkesin fikri alınıyor”…(K6)

“Bir karar alırken etkileneceğini düşündüğüm kişilere mutlaka danışırım. Ben fikrimi sunarım, ilgili arkadaşıma da fikrini sorarım ve ortak bir karar almaya çalışırım. Bizim derslerimizde sınıfı bölüp bir sınıfı 3 öğretmen paylaştığımız oluyor. Dersin içeriğinde yapacağımız ufak bir değişikliği dahi derse ortak girdiğimiz arkadaşlara bildirmemiz gerekiyor ki aynı sınıfın öğrencileri içinde farklı ders içeriği oluşmasın. Genelde bu tür durumlarda ortak derse giren öğretmen arkadaşlarla whatsapp grubu kuruyoruz ve bu grup üzerinden

76

sürekli iletişim halinde oluyoruz. Yaptığımız örnekleri birbirimizle paylaşıyoruz”.(K10)

Diğer öğretmenlere değer verdiği için bilgi paylaşma davranışında bulunduğunu belirten öğretmenlerin görüşmede verdiği cevaplar aşağıdaki gibi olmuştur:

“Kendi zümremde gayet uyumluyuz ve her kararımızı yüz yüze olamasa da whatsapp grubunda birbirimizi bilgilendirerek alıyorum. Her hangi bir karar alınacaksa birbirimize değer veriyoruz ve görüşlerini alarak karar alıyoruz”.(K4)

“…Ben genelde ben değil biz olarak düşünüyorum. Bir karar aldığımda etkilenen arkadaşıma mutlaka söyledim. Aynı dersi verdiğimiz arkadaşıma dersim ile ilgili aldığım kararı mutlaka söyledim. Bir değişiklik yaptığımda ona da haber verdim. Çünkü aynı dersi veriyoruz”.(K3)

Birlikte karar almak için diğer öğretmenlerle bilgi paylaşımında bulunduğunu belirterek nezaket davranışı sergileyen öğretmenlerin, görüşmelerde verdikleri cevaplar aşağıdaki gibi olmuştur:

“Zümre öğretmenlerimizle sürekli ortak çalışma halinde olduğumuz için, gerek ders işlerken kullanacağımız materyallerde, gerekse sınavların hazırlanışı konusunda ve konuların işlenişinde sürekli iletişim halindeyiz. Beraber karar alıyoruz”.(K1)

“… Ben genelde ben değil biz olarak düşünüyorum. Bir karar aldığımda etkilenen arkadaşıma mutlaka söyledim. Aynı dersi verdiğimiz arkadaşıma dersim ile ilgili aldığım kararı mutlaka söyledim. Bir değişiklik yaptığımda ona da haber verdim. Çünkü aynı dersi veriyoruz”.(K3)

“Kendi zümremde gayet uyumluyuz ve her kararımızı yüz yüze olamasa da whatsapp grubunda birbirimizi bilgilendirerek alıyorum”….(K4)

“Bir karar alırken etkileneceğini düşündüğüm kişilere mutlaka danışırım. Ben fikrimi sunarım, ilgili arkadaşıma da fikrini sorarım ve ortak bir karar almaya çalışırım. Bizim derslerimizde sınıfı bölüp bir sınıfı 3 öğretmen paylaştığımız oluyor. Dersin içeriğinde yapacağımız ufak bir değişikliği dahi derse ortak girdiğimiz arkadaşlara bildirmemiz gerekiyor ki aynı sınıfın öğrencileri içinde farklı ders içeriği oluşmasın”...(K10)

“Kolektif bir yapıda çalıştığımız için alacağımız kararlar mutlaka birilerini etkileyecektir. Örneğin okulda matematik ile ilgili bir etkinlik yapacaksam önce okul müdürü ile görüşürüm”….(K11)

77

4.2.4. Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının Centilmenlik Temasına İlişkin