Örgüt İklimi İle İlgili Yapılan Araştırmalar

Özdemir (2006) in doktora tezi çalışmasında örgütsel iklim ve iş doyum düzeyi arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunduğu değerlendirilmiştir. Ayrıca evlilerin bekarlara göre örgütsel iklim faktörlerinden bağlılık boyutunda daha yüksek ortalamaya sahip oldukları görülmüştür. Çalışanlarda eğitim düzeyi yükseldikçe örgütsel iklimin daha negatif algılandığı elde edilen bulgular arasındadır. Cinsiyet, yaş ve çalışma süresi değişkenleri açısından ise anlamlı bir fark ortaya çıkmamıştır. Doğan ve Üngüren (2012) tarafından yapılan örgüt ikliminin iş doyumu üzerinde belirleyici bir etkiye sahip olduğunu ortaya koyan araştırmada örgüt ikliminin temel değişkenleri arasında yer alan örgütsel yapıdaki netlik, sorumluluk almaya teşvik, ödüllendirme, arkadaşlık ortamı ile yönetici ve meslektaş desteğinin çalışanların iş doyumunu olumlu yönde etkilediği bugulanmıştır. Araştırmanın sonucunda iş baskısı ile iş doyumu arasındaki negatif yönlü ilişki de ortaya konmuştur.

Nur (2012) tarafından hazırlanan yüksek lisans tezinde örgüt ikliminin “Yakından Kontrol”, “Engelleme” ve “İlgisiz”alt boyutları ile algılanan sınıf yönetimi becerileri arasında anlamlı bir ilişki bulunmazken, örgüt ikliminin “Destekleme”, “Mesleki Dayanışma” ve “Samimi” alt boyutları ile algılanan sınıf yönetimi becerileri arasında anlamlı ilişkiler belirlenmiştir. Öğretmenler tarafından algılanan örgüt ikliminin, öğretmenler tarafından algılanan sınıf yönetimi becerilerine etkisine ilişkin yapılan Regresyon analizi sonucunda ise istatstiksel olarak anlamlı bir sonuca ulaşılamamıştır.

Kılıç (2013) tarafından yapılan yüksek lisans tez çalışmasında 722 yönetici ve öğretmen anket sorularını cevaplamıştır. Araştırmada örgütsel iklim ölçeğinin tüm alt boyutları ile denetim ölçeğinin tüm alt boyutları arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Görev değişkenine göre yönetici ve öğretmenlerin denetim ve iklim ölçeğinden alınan puanları arasında, yöneticiler lehine anlamlı bir fark bulunmuştur. Yönetici ve öğretmenlerin denetim ile ilgili görüşlerde genelde kararsız oldukları, iklim ile ilgili görüşlere ise genelde katıldıkları; yöneticilerin ise denetim

68

ve iklim ile ilgili görüşlere genelde katıldıkları ve olumlu baktıkları görülmüştür. Görev değişkenine göre yöneticilerin denetim ve örgütsel iklim algıları öğretmenlerin algılarından yüksek bulunmuştur.

Süral Özer, Topaloğlu ve Timurcanday Özmen (2013) tarafından gerçekleştirilen çalışmadan elde edilen bulgular, destekleyici örgüt ikliminin daha pozitif algılandığı koşullarda psikolojik sermayenin iş doyumunu geliştirici etkisinin daha yüksek olacağını işaret etmektedir.

Ayık ve Savaş (2014)’ın yaptığı çalışmadan elde edilen bulgular okul ikliminin öğretmenlerin örgütsel güven algılarını yordadığını göstermiştir. Okul ikliminin boyutlarından işbirlikçi öğretmen davranışları boyutu en yüksek düzeyde algılanan boyut, umursamaz öğretmen davranışları boyutu ise en düşük düzeyde değerlendirilen boyut olmuştur. Araştırma sonucuna göre okul ikliminin destekleyici müdür davranışları ve işbirlikçi öğretmen davranışları boyutları ile örgütsel güvenin yöneticiye güven, meslektaşlara güven ve paydaşlara güven boyutları arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler; umursamaz öğretmen davranışları boyutu ile negatif yönde anlamlı ilişkiler olduğu görülmüştür. Örgütsel güvenin yöneticiye güven boyutu ile okul ikliminin kısıtlayıcı müdür davranışları boyutu arasında; meslektaşlara güven ile paydaşlara güven boyutları ile okul ikliminin samimi öğretmen davranışları boyutları arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Araştırmanın önemli bir sonucu da öğretmenlerin örgüt iklimi ile örgütsel güven algılarına ilişkin toplam puanları arasında pozitif yönde ve orta düzeyde anlamlı bir ilişkinin bulunmuş olmasıdır.

Çağlayan (2014) tarafından hazırlanan doktora tezine bakıldığında öğretmenlerin okul binalarının fiziksel özelliklerine ilişkin algılarının, okul iklimine ilişkin algılarının anlamlı bir yordayıcısı olduğu görülmektedir. Aynı çalışmada öğretmenlerin okul binalarının fiziksel koşullarına ilişkin algılarında, cinsiyetlerine, eğitim düzeylerine ve mesleki kıdemlerine göre anlamlı bir farklılık ortaya çıkmamış fakat öğretmenlerin okuldaki hizmet sürelerine, okulun yaşına, büyüklüğüne ve statüsüne göre anlamlı farklılıklar belirlenmiştir. Eğitim enstitüsü, Eğitim Yüksekokulu gibi çeşitli kurumlarda öğrenim görmüş öğretmenlerin, lisans düzeyinde öğrenim görmüş olanlara göre okul iklimine ilişkin daha olumlu algıları olduğu belirlenmiştir. Büyük okullarda çalışan öğretmenlerin okul iklimine ilişkin algıları küçük okullarda çalışan öğretenlerin algılarına göre daha olumsuzdur.

69

Diş (2015) tarafından yapılan araştırma sonuçlarının cinsiyet değişkenine göre değerlendirildiğinde erkek öğretmenlerin örgüt ikliminin emredici müdür davranışları boyutuna ilişkin algı düzeylerinin kadın öğretmenlere kıyasla daha fazlaolduğu görülmektedir. Ayrıca erkek öğretmenlerin örgüt ikliminin kısıtlayıcı müdür davranışları boyutuna ilişkin algı düzeyleri kadın öğretmenlere kıyasla daha fazladır. Bunun yanında kadın öğretmenlerin örgüt ikliminin samimi öğretmen davranışları boyutuna ilişkin algı düzeylerinin erkek öğretmenlere kıyasla daha fazla olduğu görülmüştür. Elde edilen veriler üzerinde yapılan regresyon analizi sonucunda ise güç tipi ölçeğinin ödül gücü boyutunun örgüt iklimi ölçeğinin destekleyici müdür davranışları, samimi öğretmen davranışları ve işbirlikçi öğretmen davranışları boyutlarını pozitif yönde ve anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür. Güç tipi ölçeğinin yasal güç boyutu, örgüt iklimi ölçeğinin emredici müdür davranışları, kısıtlayıcı müdür davranışları, umursamaz öğretmen davranışları boyutlarını pozitif yönde ve anlamlı düzeyde, destekleyici müdür davranışları ile işbirlikçi öğretmen davranışlarını ise negatif yönde ve anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür. Güç tipi ölçeğinin zorlayıcı güç boyutu, örgüt iklimi ölçeğinin emredici müdür davranışları ve umursamaz öğretmen davranışları boyutlarını pozitif yönde ve anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür. Güç tipi ölçeğinin kişilik gücü boyutu, örgüt iklimi ölçeğinin destekleyici müdür davranışları, emredici müdür davranışları, işbirlikçi öğretmen davranışları boyutlarını pozitif yönde ve anlamlı düzeyde, kısıtlayıcı müdür davranışları ve umursamaz öğretmen davranışları boyutlarını ise negatif yönde ve anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür.

Kayar (2015) tarafından örgüt iklimi ve örgütsel vatandaşlık davranışı faktörlerinin çalışan performansına etkisini incelemek amacıyla yapılan yüksek lisans tez çalışmasında örgüt iklimi ve örgütsel vatandaşlık davranışının çalışan performansı üzerinde anlamlı bir ilişkisi olduğu bulgulanmıştır.

70

BÖLÜM III

YÖNTEM