Öğretmenlerin mesleki gelişimi

Hızla değişen bir dünyada tüm gelişimin kendini geliştirme olduğu ileri sürülmektedir. Profesyoneller öğrenmenin; güçlenmenin hayati bir bileşeni olarak önemini kabul ediyorlar (Hıldebrant, 2016). Öğretim yeniden kavramsallaştırılma sürecindedir. Öğretme ve öğrenme, ayrı işlevler olarak görülmez, aksine birbirine bağımlı bölümler olarak görülür, öğretmenler de öğrenciler olarak kabul edilir. Öğrenciler olarak öğretmenler soru sorar, problemleri kendi uygulamalarında çözer, kendileri ve öğrencileri için öğrenme sürecini anlamayı derinlemesine düşünürler Akademisyenler ve profesyonel eğitimciler arasında ortaya çıkan bir fikir birliği, öğretmenlerin kendi öğrenmelerini yönlendirmede aktif olduklarında ve öğrenme fırsatlarını öğrencilerle günlük çalışmalardan elde edilen somut

40

görevler ve zorluklara dayandırdıklarında en iyi öğrendikleri olduğu yönündedir (Smylie Bay ve Tozer, 1999).

Öğretmenlik dünyasının doğası, öğretmenlerin sınıflarında neyin işe yarayıp neyin yaramadığını değerlendirerek yeni öğrenmeleri gerektirir (Wiggins ve McTighe, 2006). Öğretmenlerin öğrenme ve mesleki gelişimlerinin amacı, bilgilerini arttırıp, öğretme becerilerini geliştirip, iyileştirerek, uygulamalarında etkili olmaktır. Alanyazında, etkili öğretmenler sürekli öğrenenler olarak tanımlanmaktadır; sürekli öğrenme modelini, dış ve iç değişimlere uyum sağlamak, farklı zorluklarla baş etmek, farklı beklentileri karşılamak ve kendilerini sürekli öğrenenler olarak geliştirerek izlemektedirler (Cheng ve Tsui, 1999). Sanders ve Eberhart (1994) mükemmel öğretmenleri kendi kendini yenileyen, becerilerini geliştirmek ve iyileştirmekle ilgilenen, hatalarından ders alan ve gelişimlerini yansıtanlar olarak not eder. Öğretmen profesyonel gelişimi, öğretmenlerin bilgi, beceri ve öğretim uygulamalarını artırmak ve geliştirmek için kullanılan temel ve gerekli bir stratejidir (Fitzgerald, 2014).

Sparks (1999) öğretmenlerin mesleki öğrenimlerinin öğretimin kalitesini belirlemede merkezi bir faktör olduğunu da ortaya koymaktadır. Mesleki ilerlemeyi sağlayan öğretmenlerin mesleki gelişimleri, ülke çapında eğitim alanında giderek daha önemli bir endişe haline gelmiştir (Akt. Arnista , 2003).

Mevcut öğretim koşulları, öğretmenlerin sürekli olarak bilgi tabanlarını yenilemelerini gerektiren, giderek daha karmaşık bir öğretmen gelişimi ve öğrenmesi gerektirmektedir. Günümüz öğretmenleri öğretim, ders planları ve müfredat geliştirme, bilgisayar ve teknolojinin öğretimine entegrasyonu, özel ihtiyaçları olan öğrenciler için uyarlamaların geliştirilmesi, çok kültürlü düşünce ve kavramların derslerine dahil edilmesi, dünyanın ve yaşamın kargaşasıyla başa çıkmak için öğrencilere yardım temin etmekle meşguldürler (Amista, 2003). Öğretmenler müfredata uygun öğretim ve değerlendirme konusunda da etkin ve yetkin olmalı ve tüm öğrencilerin öğrenmeleri için yüksek beklentilere sahip olmalıdır (King ve Newman, 2000).

Öğretmenlerin içerik bilgilerini geliştirmek için talepleri, öğrenme ihtiyaçları ve stilleri açısından farklılıkları giderek artan bir öğrenci kitlesine daha fazla konu öğretmek, okul idaresiyle daha fazla sorumluluk almak, sürekli gelişen teknolojilerden yararlanmak ve sınıf stratejileri öğretmenlerin sürekli mesleki öğrenime ve gelişimine duyulan ihtiyacı etkilemektedir (Beavers, 2009; Lohman ve Woolf, 2001).

41

Kennedy (1996) öğretmenleri mesleki gelişime katılmaları için potansiyel olarak etkileyen ve motive eden sekiz olası faktör tanımlamıştır. Bu faktörler; öğrenci ihtiyacı, örgütsel hedefler, meslektaş dayanışması, kariyer aşaması, para ödülleri, öğretmen değerlendirmesi, idari destek ve içsel motivasyondur.

Craft (2000) perspektifinden bakıldığında, mesleki gelişim; kurslardan özel okuma ve staja kadar, deneyimli öğretmenler tarafından üstlenilen her türlü öğrenme biçimini kapsayan geniş bir terimdir. Mesleki gelişim, öğretmenleri bilgi ve becerilerde ileri götürür. Öğretmenlerin mesleki gelişime girmeleri için sayısız neden vardır: 1.Mesleki performans becerilerini geliştirmek.2. Öğretmenin kendi deneyimini kariyer gelişimi veya terfi amaçları doğrultusunda genişletmek.3.Öğretmenin kendi mesleki bilgi ve anlayışını geliştirmek.4. Bir öğretmenin kişisel veya genel eğitimini yaygınlaştırmak 5. Öğretmende bir değer duygusunu teşvik etmek.6. İş tatminini teşvik etmek. 7. Mesleğin yeni ve geliştirilmiş bir görünümünü geliştirmek. 8.Bir öğretmenin eğitim sistemi dahilinde değişime yönelik beklenti ve hazırlanmalarını sağlamak.

Mesleki gelişim, mesleki ve kişisel ilerleme, iş performansını geliştirmek, yeterliliği arttırmak amacıyla diğer karakter (örn; nitelikler, tutumlar, inançlar, bakış açıları gibi) ve becerileri geliştirmek, eğitimcilerin meslekle ilişkili ilim (örn; bilgi, gerçekler, anlama) işle ilgili bilgi edindiği deneyim ve aktiviteler olarak tanımlanabilir (Porter, 2014).

Mesleki gelişimin amaçlarından biri, kolej, kariyer ve yaşam boyu öğrenme için gerekli becerilere hazırlayarak öğrencilerin öğrenmelerini ve başarılarını arttırmaktır (Bartolini ve diğerleri, 2014).

Duke ve Stiggins (1990) mesleki gelişimi, yetkin öğretmenlerin daha yüksek mesleki yeterlilik seviyelerine ulaştığı süreç olarak tanımlamaktadır. Mesleğinde üst düzey yetkinliklerin kazanılması öğretmenler için bir öğrenme sürecidir. Yetişkin öğrenciler üzerine yaptıkları araştırmalarda, Sheckley ve Keeton (1997) profesyonel uzmanlığın gelişimi ile ilgili bir dizi öğrenme prensibi belirlemiştir. Bu ilke veya öğrenme bileşenleri arasında deneyim, yansıtma, problem çözme, hedef belirleme ve kasıtlı uygulama sayılabilir. Yetişkin öğrenmesi ile ilgili literatür bu ilkelerin önemi hakkında ek bilgi de sağlar.

Öğretmenler için mesleki gelişim, bazen personel gelişim, hizmet içi eğitim, mesleki öğrenme ve sürekli eğitim gibi diğer isimlerle de ifade edilir (Mizell, 2010).

42

Fullan (1995) mesleki gelişimi etik amaca ulaşmanın ayrılmaz bir parçası olarak, profesyonel çalışma kültürlerinde sürekli ilerlemenin merkezinde, ilk ve kariyer boyu öğretmen eğitiminin devamlılığında yer aldığını düşünür. Bir öğretmenin mesleki gelişimi, öğretmen tarafından bir öğrenme ortamında sürdürülen resmi ve gayri resmi öğrenmeyi kapsayan kapsamlı bir çaba olarak kabul edilir.

Amerikan Öğretmenler Federasyonu (1995) mesleki gelişimi öğrenci çıktıları uygulama ve teoriyi birbirine bağlamak, problemleri tanımlamak, kompleks kararlar vermek için eğitim camiasındaki eğiticileri güçlendirmesi gereken devamlı bir süreç olarak nitelendirmektedir (Jadhav, 2016).

Mesleki öğrenme; öğretmenlerin mesleki bilgilerini, becerilerini ve tutumlarını geliştirmek için tasarlanan etkinlikleri ve süreçleri içerir, böylece öğretmenler, öğrencilerin öğrenmelerini geliştirebilirler. Yüksek kaliteli profesyonel öğrenme, okulları iyileştirmek için tüm modern önerilerin merkezinde yer almaktadır. Okulların nasıl organize edildiğine ya da yeniden düzenlendiğine bakılmaksızın, personel üyelerinin mesleki becerilerinin yenilenmesi ve geliştirilmesi okulun gelişmesinde temel olarak kabul edilir (Guskey ve Huberman, 1995).

Kuzey Merkez Bölgesel Eğitim Laboratuvarı (NCREL, 2001), mesleki gelişimin beş aşamasını tanımlayan araştırmaya dayalı bir çerçeve geliştirmiştir. Bu aşamalar, bilgi bankası oluşturmak, modelleri ve örnekleri gözlemlemek, uygulama üzerine düşünmek, uygulamayı değiştirmek, uzmanlık kazanma ve paylaşmadır. Öğretmenler kariyerleri boyunca profesyonel olarak öğrenip büyüdükçe, aynı anda üst üste gelen, tekrarlanan ve gerçekleştiği düşünülen çeşitli aşamalara katılırlar. Sheckley ve Keeton’a (1997) göre yetişkin öğrenme ilkelerinin bu mesleki gelişim aşamalarıyla bütünleşmesi, öğretmenlerin büyüme sürecini anlamanın bir yolunu sağlar.

Öğrenme, öğrenciler için olduğu kadar yetişkinler için de hedef olmalıdır. Sürekli öğrenme ve yetişkin gelişimi, yetişkinleri ve çocukları büyütmek ve değiştirmek için gereklidir (Levine, 1989). Gabriel’e (2005) göre yöneticiler departman ve bireysel ihtiyaçlar için tasarlanmış anlamlı mesleki gelişim sağlamalıdır. Bu ihtiyaçlar, öğretmenin öğrenme isteği ile eşleştirilmelidir (Gabriel, 2005). Bilginin değişen hızına ayak uydurmak ve bilginin öğrencilere artan erişilebilirliğini sağlamak için öğretmenler sürekli olarak profesyonel bir şekilde öğrenmeli ve gelişmelidirler (Fox, 2011).

43