Öğretmenlerin Hizmet İçi Eğitim Programlarının Etkililiğine Yönelik Görüşleri Nedir?

İlkokul öğretmenlerinin hizmet içi eğitim programlarının etkililiğine yönelik görüşlerini belirlemek amacıyla uygulanan anket bağlamında,‘‘Bir kurum, personelinin sürekli gelişimini hizmet içi eğitimle sağlar’’ maddesine katılımcıların 44’ü (%5,6) hiç katılmıyorum, 87’si (%11,1) çok az katılıyorum, 245’i (%31,1) biraz katılıyorum, 223’ü (%28,5) oldukça katılıyorum, 182’si (%23,2) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. Karaca (2010)’nın çalışmasında ise hizmet içi eğitim uygulamalarının gerekliliği boyutunda yer alan 1. maddede yer alan “Bir kurum, personelinin sürekli gelişimini hizmet içi eğitim ile sağlar” ifadesine öğretmenlerin x =3.48 ortalama ile “oldukça” katıldıkları görülmüştür. Bu açıdan

99

çalışma ile elde edilen bulguların Karaca (2010)’ın çalışmasında elde ettiği bulgularla uyuşmadığı söylenebilir.

‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetleri yenilikleri yakından takip etme olanağı sağlar’’ maddesine ise katılımcıların 23’ü (%2,9) hiç katılmıyorum, 77’si (%9,8)çok az katılıyorum,190’ı (24,3) biraz katılıyorum, 264’ü (%33,7) oldukça katılıyorum, 227’si (29,0) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. Anketin, ‘‘Hizmet içi eğitim çağımızın bir gereğidir’’ maddesine katılımcıların, 21’i (%2,7) hiç katılmıyorum, 59’u (%7,5) çok az katılıyorum,167’si (%21,3) biraz katılıyorum, 264’ü (%33,7) oldukça katılıyorum, 268’i (34,2) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir.‘‘Bilimsel, teknolojik ve toplumsal alandaki gelişmeler yönetici ve öğretmenlerin hizmet içi eğitim almalarını zorunlu kılar.’’ maddesine katılımcıların, 17’i (%2,2) hiç katılmıyorum, 64’ü (%8,2)çok az katılıyorum, 156’sı (%19,9) biraz katılıyorum, 284’ü (%36,3) oldukça katılıyorum, 260’ı (%33,2) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir.

Uçar (2005) çalışmasında, yönetici ve öğretmenlerce katılım düzeyinin en yüksek olduğu bölüm 4. maddede yer alan ‘‘Bilimsel, teknolojik ve toplumsal alandaki gelişmeler yönetici ve öğretmenlerin hizmet içi eğitim almalarını zorunlu kılar’’ ifadesidir. Bu sonuçla birlikte çalışma sonucu ulaşılan bulgular ile Uçar (2005)’ın çalışmasında elde ettiği bulguların aynı doğrultuda olduğu görülmektedir.

‘‘Hizmet içi eğitim, eğitim alanındaki yenilik ve gelişmelerin gerektirdiği bilgi, beceri ve davranışları kazandırır’’ maddesine katılımcıların, 25’i (%3,2) hiç katılm-yorum 72’si (%9,2) çok az katılıkatılm-yorum, 193’sı (%24,6) biraz katılıkatılm-yorum, 255’i (%32,6) oldukça katılıyorum, 236’sı (%30,1) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. ‘‘Hizmet içi eğitim mesleki yeterlilik açısından hizmet öncesi eğitimden doğan eksiklikleri tamamlar.’’ maddesine katılımcıların, 30’u (%3,8) hiç katılmıyorum 83’ü (%10,6) çok az katılıyorum, 211’i (%26,9) biraz katılıyorum, 259’u (%33,1) oldukça katılıyorum, 196’sı (%25,0) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. ‘‘Hizmet içi eğitim yönetici ve öğretmenlerin eğitim sistemine uyumunu sağlar’’ kılar’ maddesine katılımcıların, 28’i (%3,6) hiç katılmıyorum75’i (%9,6) çok az katılıyorum, 203’ü (%25,9) biraz katılıyorum, 288’i (%36,8) oldukça katılıyorum, 185’sı (23,6) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. ‘‘Hizmet içi eğitim, eğitim sisteminin etkililiğini ve verimliliğini arttırır’ maddesine katılımcıların, 30’u (%3,8) hiç katılmıyorum, 78’i (%10,8) çok az katılıyorum, 205’i

100

(%26,2) biraz katılıyorum, 266’sı (%34,0) oldukça katılıyorum 203’ü (%25,9) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. ‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetlerine isteyerek katılırım’’ maddesine katılımcıların, 43’ü (%5,5) hiç katılmıyorum, 89’u (%11,4) çok az katılıyorum, 189’u (%25,4) biraz katılıyorum, 248’i (%31,7) oldukça katılıyorum, 199’u (%25,4) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. ‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetlerine, beni alanımda geliştireceğine inandığım için katılırım.’’ maddesine katılımcıların, 45’i (%5,5) hiç katılmıyorum,73 ’ü (%9,3) çok az katılıyorum, 176’sı (%22,5) biraz katılıyorum, 260’ı (%33,2) oldukça katılıyorum, 225’i (%28,7) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir.

Uçar (2005)’ın da çalışmasında, en çok katılım gösterilenin 3.maddede yer alan ‘Hizmet içi eğitim faaliyetlerine, beni alanımda geliştireceğine inandığım için katılırım’ ifadesi olduğu görülmektedir. Bu yönüyle çalışma ile elde edilen bulgular ile Uçar (2005)’ın çalışmasında elde ettiği bulgular örtüşmektedir.

‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetlerine, gelişme ve yönelimlere ayak uydurmamda destek olacağına inandığım için katılırım.’’ maddesine katılımcıların, 45’i (%5,7) hiç katılmıyorum, 68’i (%8,7) çok az katılıyorum, 194’ü (%24,8) biraz katılıyorum,269’u (%34,4) oldukça katılıyorum, 204’ü (%26,1) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. ‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetleri katılımcılar açısından uygun zamanlarda yapılmaktadır.’’ maddesine katılımcıların, 120’si (%15,3) hiç katılmıyorum, 155’i (%19,8) çok az katılıyorum, 236’sı (%30,1) biraz katılıyorum,152’si (%19,4) oldukça katılıyorum, 114’ü (%14,6) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir.

‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetleri katılımcıların ihtiyaç ve beklentilerine cevap verecek şekilde düzenlenmektedir’’ maddesine katılımcıların, 91’i (%11,6) hiç katılmıyorum, 154’ü (%19,7) çok az katılıyorum, 269’u (%34,4) biraz katılıyorum, 158’i (%20,2) oldukça katılıyorum, 106’sı (%13,5) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. ‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetlerine alınan kişiler objektif kriterlere göre belirlenmektedir.’’ maddesine katılımcıların, 126’sı (%16,1) hiç katılmıyorum, 149’u (%19,0) çok az katılıyorum, 235’i (%30,0) biraz katılıyorum, 167’si (%21,3) oldukça katılıyorum, 102’si (%13,0) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir.

Uçar (2005)’ın çalışmasında ise katılımcılar tarafından en düşük katılım 14.maddede yer alan ‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetlerine alınan kişiler objektif kriterlere göre

101

belirlenmektedir.’’ ifadesine yöneliktir. Bu bağlamda çalışma ile Uçar (2005)’ın elde ettiği bulgular örtüşmemektedir.

‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetlerinde katılımcı sayısı programın etkililiği için uygun sayıda tutulmaktadır.’’ maddesine katılımcıların, 73’ü (%9,3) hiç katılmıyorum, 126’sı (%16,1) çok az katılıyorum, 268’i (%34,2) biraz katılıyorum, 200’ü (%25,5) oldukça katılıyorum, 114’ü (%14,6) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. ‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetleri programa uygun ortamlarda (bina, salon, derslik vb.) yürütülmektedir’’ maddesine katılımcıların, 74’ü %(9,5) hiç katılmıyorum,140’ı (%17,9) çok az katılıyorum, 235’i (%30,0) biraz katılıyorum, 205’i (%26,2) oldukça katılıyorum, 125’i (%16,0) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir.

‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetlerinde program konuları katılımcıların ihtiyaç duyduğu kapsamda işlenmektedir’’ maddesine katılımcıların, 71’i (%9,1) hiç katılmıyo-rum, 150’si (%19,2) çok az katılıyorum, 258’i (%33,3) biraz katılıyorum, 190’ı (%24,3) oldukça katılıyorum, 109’u (%13,9) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. ‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetlerinde program konuları amaçlara uygun yöntem-tekniklerle işlenmektedir’’ maddesine katılımcıların, 65’i (%8,3) hiç katılmıyorum, 129’u (%16,5) çok az katılıyorum, 272’si (%34,7) biraz katılıyorum, 211’i (%26,9) oldukça katılıyorum, 97’si (%12,4) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. ‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetlerinde öğretim faaliyetlerinin etkililiğini arttırmak için konu ve amaçlara uygun araç-gereç kullanılmaktadır’’ maddesine katılımcıların, 57’si (%7,3) hiç katılmıyorum, 154’ü (%19,7) çok az katılıyorum, 268’i (%34,2) biraz katılıyorum, 201’i (%25,7) oldukça katılıyorum, 97’si’ (%12,4) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. ‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetlerinde programda amaçlanan bilgi ve beceriler kazandırılmaktadır’’ maddesine katılımcıların, 54’ü (%6,9) hiç katılmıyorum, 130’u (%16,6) çok az katılıyorum, 280’i (%35,8) biraz katılıyorum, 211’i (%26,9) oldukça katılıyorum, 102’si’ (%13,0) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. ‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetleri sırasında programların daha etkili hale getirilebilmesi için katılımcıların görüşleri (önerileri) alınmaktadır’’ maddesine katılımcıların, 96’sı (%12,3) hiç katılmıyorum, 149’u (%19,0) çok az katılıyorum, 262’si (%33,5) biraz katılıyorum, 176’sı (%22,5) oldukça katılıyorum, 94’ü (12,0) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir.

‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetlerinin sonunda objektif kriterlerle değerlendirme yapılmaktadır.’’ maddesine katılımcıların, 77’si (%9,8) hiç katılmıyorum, 141’i

102

(%18,0) çok az katılıyorum, 281’i (%33,9) biraz katılıyorum, 185’i (%23,6) oldukça katılıyorum, 92’si (%11,7) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. ‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetlerine katılanlar, öğrendiklerini uygulama imkânı bulmaktadır.’’ maddesine katılımcıların, 70’i (%8,9) hiç katılmıyorum, 131’i (%16,7) çok az katılıyorum, 300’ü (%38,3) biraz katılıyorum, 190’ı (%24,3) oldukça katılıyorum, 84’ü (%10,7) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. ‘‘Hizmet içi eğitim faaliyetlerinde görevlendirilecek öğreticiler alanında uzman kişiler arasından seçilmemektedir’’ maddesine katılımcıların, 89’u (%11,4) hiç katılmıyorum, 135’i (%17,2) çok az katılıyorum, 241’ü (%30,8) biraz katılıyorum, 182’si (%23,2) oldukça katılıyorum, 126’sı (%16,1) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. ‘‘Hizmet içi eğitim birimleri kurumsal ve liyakatli bir yönetici kadroya sahip değildir.’’ maddesine katılımcıların 90 ’ı (%11,5) hiç katılmıyorum, 153’i (%19,5) çok az katılıyorum, 244’ü (%31,2) biraz katılıyorum, 165’i (%21,1) oldukça katılıyorum, 120’si (%15,3) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir. ‘‘Personele ( yönetici, öğretmen) yönelik sağlıklı ve düzenli bir hizmet içi eğitim politikası bulunmamaktadır.’’ maddesine katılımcıların, 86 ’sı (%11,0) hiç katılmıyorum, 124’ü (%16,8) çok az katılıyorum, 224’ü (%28,6) biraz katılıyorum, 169’u (%21,8) oldukça katılıyorum, 169’u (%21,8) ise tamamen katılıyorum yanıtını vermişlerdir.

Uçar (2005)’ın çalışmasında da en yüksek katılım 26.maddede yer alan ‘‘Personele ( yönetici, öğretmen) yönelik sağlıklı ve düzenli bir hizmet içi eğitim politikası bulunmamaktadır.’’ ifadesinde gerçekleşmiştir. Bu bağlamda çalışma ile Uçar (2005)’ın çalışması sonucu elde edilen bulgular örtüşmektedir.

5.1.3. Öğretmenlerin Hizmet İçi Eğitim Programlarının Etkililiğine Yönelik