Öğretmenler Üzerinde Yapılan Görüşmeye Dayalı Araştırmalar

İlköğretim düzeyinde öğrenmede kalıcılığı ve motivasyonu sağlaması yönünden akıllı tahtaya ilişkin öğretmen görüşlerinin araştırıldığı başka bir araştırmada;

öğretmenlere mevcut sınıflarımızdaki öğretme ve öğretim uygulamalarının akıllı tahta kullanımına uygunluğu hakkındaki görüşleri sorulmuştur. Akıllı tahtalarının öğrencilerin öğrenmelerine ve motivasyonuna katkısı araştırılmıştır. Araştırma İstanbul ilinde 11 ilköğretim okulunda çalışan 132 öğretmen üzerinde yapılmıştır. Öğretmenlere dört bölümden oluşan toplam 38 soruluk 5’li Likert tipi anket ölçeği uygulanmış ve veriler betimsel istatistik yöntemiyle SPPS 15.0 programında analiz edilmiştir. Anketin birinci bölümünde öğretmenlerin şahsi bilgilerine yönelik sorular, ikinci bölümünde öğretmenlerin akıllı tahta kullanabilirlik düzeyini ölçen sorular, üçüncü bölümünde öğretmenlerin akıllı tahta uygulamalarını derslerinde ne ölçüde kullandıklarını açıklayan sorular ve son bölüm olan dördüncü bölümde de akıllı tahtanın öğretimde kullanılmasının öğrencilerin ders başarısı, motivasyon ve öğretimde kalıcılığına etkisini sorgulayan sorulardan oluşmaktadır. Araştırma sonucunda akıllı tahtanın öğrencilerin derslerdeki dikkatini pozitif yönde etkilediği, motivasyonu arttırdığı, derslerde zamanın daha iyi kullanıldığı, kalıcı bir öğrenme sağladığı gibi pozitif faydaları yanında, kalibrasyon sorunu yaşanması, sinevizyon makinasındaki teknik sıkıntılar ve birden

fazla kişinin akıllı tahtayı kullanmasının uygulamaları yavaşlattığı gibi negatif faydalarını saptamıştır. Araştırmada öğretmenler akıllı tahta ile ders işlenişini maliyeti yüksek bile olsa gerekli olduğu fikrinde birleşmişlerdir. Öğretmenler zor ve karmaşık konuların akıllı tahta ile daha iyi anlatabildiklerini söylemişlerdir (Altınçelik, 2009).

Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin akıllı tahta kullanımına ilişkin görüşlerinin alındığı bir araştırmada; öğretmenler genel anlamda akıllı tahtanın derslerde kullanılmasını benimsemişlerdir. Yapılan araştırmada öğretmenlerin %60’ı akıllı tahta kursu almamış. Kurs alan öğretmenler sürekli kendilerini yenilemek gerektiğini düşünüyorlar. Öğretmenlerin %73’üderste akıllı tahtanın kullanımını uygun bulmuştur.

Sosyal bilgiler dersinde akıllı tahta kullanımı biz sosyal bilgiler öğretmenlerinin işini kolaylaştırır. Çünkü soyut olan konuların şekillerle, fotoğraflarla, grafiklerle desteklenerek anlatılıp, öğrencilerin daha hızlı ve kalıcı bir şekilde öğrenmesini sağlamaktadır” demişlerdir. Öğretmenlerin %80’i Sosyal Bilgiler dersinde akıllı tahta kullanılmasının öğretmenin rolünü olumlu yönde etkilediği yönünde görüş bildirdikleri saptanmıştır. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin bu yöndeki görüşlerinin nedenleri incelendiğinde, öğretmenin konuyu görselleştirerek anlatmasını sağladığı (%22), soyut konuları somutlaştırdığı (%10), öğrencilerin dikkatinin dağılmasını önlediği (%17), derste aktif katılımı artırdığı (%17) yönündeki bulgular dikkat çekici niteliktedir.

Bulgular incelendiğinde, öğretmenlerin %27’sinin Sosyal Bilgiler dersinde akıllı tahta kullanımının uygun olmadığı yönünde görüş bildirdikleri ortaya çıkmıştır.

Öğretmenlerin bu yöndeki görüşlerinin nedenleri incelendiğinde, akıllı tahtanın öğrencinin dikkatini dağıttığı (%3), öğretmeni pasifleştirdiği (%7), öğrencinin araştırarak öğrenmesini engellediği (%10) ve teknolojiye bağımlılığı artırdığı (%7) yönünde bulgular saptanmıştır. Sosyal Bilgiler dersinde akıllı tahta kullanımı öğretmenin sınıf hâkimiyetini olumsuz yönde etkileyecektir; çünkü akıllı tahta sayesinde konuyla ilgili her şeyi görüp öğrenen öğrenci öğretmenin gereksizliği gibi boş bir inanç peşinde koşarak sınıfta öğretmene sıkıntı yaratabilir” demişlerdir.

Öğretmenlerin %20’sinin Sosyal Bilgiler dersinde akıllı tahta kullanılmasının öğretmen rolünü olumsuz yönde etkilediğini bildirmişlerdir (Bulut ve Koçoğlu, 2012).

Akıllı tahtaların matematik öğretiminde nasıl bir katkı sağladığını öğrenmek amacıyla yapılan araştırmada; bir sınıfta matematik öğretmeni 3 ay boyunca gözlenmiş

ve video kaydı tutulmuştur. Sınıfa biri öğretmeni kaydetmek, diğeri de öğrencilerin etkileşimini incelemek için iki kamera yerleştirilmiştir. Her dersten sonra akıllı tahta ile ilgili yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Araştırma sonucunda iki önemli bulguya ulaşılmıştır. Akıllı tahtayı etkin kullanmak (sadece yazı ya da sunu aracı olarak kullanmamak) ve öğrencilerin de akıllı tahtaları kullanmasına olanak tanımak.

Araştırmacı akıllı tahtaların programlarla geliştirilmesini salık vermiştir (Greiffenhagen, 2000).

2012-2013 yılı eğitim dönemi başında, akıllı tahtanın pilot uygulamasının yapıldığı bazı okullarda öğrenci ve öğretmen görüşmelere başvurulmuş ve öğretmenler akıllı tahta sayesinde; verimliliğin %100 arttığını, görselliği daha fazla kullanmaya başladıklarını, 4 saatte işlenen derslerin 2 saate indiğini, evde hazırladıkları dersleri flash belleklere aktarıp derste anlattıklarını ve öğrenciler açısından daha kalıcı bir öğrenme olduğunu, öğrenciler akıllı tahta ile ilgili; artık kitap taşımaktan ve tebeşir tozundan kurtulduklarını, herşeyin bir tuşla ellerinin altında olduğunu, dokunmatik telefona alışık olduklarından bu sistemde yabancılık çekmediklerini ama akıllı tahtanın öğretmeni etkisizleştirdiğini açıklamışlardır (Arat ve Çakmakçı, 2012).

Akıllı tahtaların sınıf ortamında nasıl bir etki bıraktığının ve akıllı tahta kullanan öğretmenlerin eğitimde nasıl bir farklılık oluşturduğunun araştırıldığı araştırmada; akıllı tahtalar sayesinde derslerin daha eğlenceli geçtiği, konuların anlatımındaki görselliğin başarı ve motivasyonu olumlu etkilediği, zamanın daha verimli kullanıldığı, öğretmenin yazım hatalarından arınık olması dolayısıyla derslerin daha iyi anlaşıldığı ve öğrencilerin ders anlatılırken dikkatlerini daha uzun tutabildikleri sonuçlarına ulaşılmıştır (Cogill, 2002).

Öğretmenler üzerinde yapılan ilgili araştırmalar incelendiğinde; öğretmenler akıllı tahta kullanımının öğrencilerin başarı, motivasyon ve derse karşı tutumunu olumlu etkilediğini belirtmişlerdir. Akıllı tahtanın soyut kavramların anlatılmasında, grafik, fotoğraf ve şekillerle desteklendiği takdirde, öğrenmeyi kolaylaştırdığını, görselliğin kullanılmasının öğrencileri derse karşı olumlu etkilediğini belirtmişlerdir. Akıllı tahta sayesinde zamanı daha verimli kullandıklarını, teknik aksaklıkların dersin akışını ve

öğrencileri olumsuz etkilediğini belirmişlerdir. Bazı öğretmenler akıllı tahtanın derslerde öğretmeni etkisiz kıldığını söylemişlerdir. Genel olarak öğretmenler, akıllı tahtanın konuların daha iyi öğretilmesine fayda sağladığından ve öğrencilerin başarı ve motivasyonunu olumlu etkilediğinden, derslerde kullanılmasını tavsiye etmişlerdir.