Öğrenme Platformları ve Moodle

Öğrencilerin büyük bir bilgi ağı olan internetin sunduğu bilgi denizinde aradıkları bilgilere doğru bir Ģekilde ve kolayca ulaĢabilmeleri açısından eğitimcilere çok büyük iĢ düĢmektedir. Bunun için “Learning Management Systems” (LMS), “Content Management System” (CMS) ve Türkçe‟de ise “Öğrenme Yönetim Sistemi” veya “Öğrenme Platformu” (ÖGP) diye adlandırılan yazılım sistemleri; belirli bir program çerçevesinde ve kontrol mekanizmasını elde tutarak öğrencinin doğru bir Ģekilde yönlendirilmesine olanak tanımaktadır (Arslan, 2008). Uzaktan eğitimde önemli bir yere sahip olan ÖGP öğrenim sürecini planlamayı, değerlendirmeyi, uygulamayı sağlayan bir yazılım ya da bir web teknolojisi olarak tanımlanabilir. ÖGP, öğretmene eğitsel içeriğini elektronik formatta hazırlamasını, yönetmesini sağlamak yanında materyali kullanan öğrencinin de performansını değerlendirme ve katılımını gözleme imkânını da sunar.

Uzaktan eğitim programlarının yürütülmesinde yararlanılan ÖGP sınıf ortamında yüzyüze etkinliklerin ve web ortamında iĢbirlikli çalıĢmaları içeren bir karma öğrenme modeli oluĢturmak için çok uygundur (Arslan, 2008). ÖGP, birçok yönden öğretmenin iĢini kolaylaĢtırmakta ancak öğretmene çok büyük bir

sorumluluk da yüklemektedir. Geleneksel sınıf ortamında ders kitabı ve ders materyalleriyle yürütülen bir programa yeni teknolojileri yani ÖGP‟yi katmak isteyen öğretmen öncelikle ders planlamasını çok iyi yapmalıdır. Ders içeriğini eğitim programına uygun olarak, ihtiyaca göre etkinliklerle doldurmak ve uygulama sürecini doğru yönetmek öğretmene düĢmektedir.

ÖGP‟lerin sahip olması gereken temel özellikler vardır (Aydın ve Biroğul, 2008). Bunlar Ģu Ģekilde sıralanabilir:

 Birden çok girdi türünde (Scorm, IMS Content Package, Mpeg dosyası, Office dosyası, JavaScript, PHP) içerik oluĢturabilmek,

 Ġçerik geliĢtirme ve eklemenin yönetilebilmesi için araçlar içerme,  Veritabanı desteği,

 GeliĢmiĢ arama ve üstbilgi saklama yeteneği,

 Diğer sistemlerle birlikte çalıĢabilirlik için XML desteği,  Teknolojik standartlara (AICC ve SCORM gibi) uygunluk,  Video Konferans Desteği,

 Sınav modülünün olması,

 Çevrim-içi sınav (Test tabanlı soru hazırlayabilme),  Öğrenci eğitim süreci takibi,

 Çoklu dil desteği,  Takvim,

 Yedekleme desteği,  Sohbet aracı,  Beyaz tahta,

 Grup çalıĢması, tartıĢma forumları,  Sistem kurulum kolaylığı,

 Anket ekleme,

 Sistem gereksinimleri (ne kadar az ise o kadar kurulum kolaylığı).

Ticari amaçlarla geliĢtirilen ÖGP‟ler yurtiçi ve yurtdıĢı birçok eğitim kurumunda kullanılmaktadır ve kurumların ciddi bütçeler ayırmalarına sebep

olmaktadır. Ücretli ÖGP olan Blackboard; Amerika‟da eğitim kurumlarında, kamuda ve Ģirketlerin eğitim bölümlerinde, Türkiye'de ise Anadolu, Hacettepe, Sabancı ve Bilgi Üniversitesi gibi üniversitelerde kullanılmaktadır (Ġnner, 2007). Bu tür ücretli yazılımlara alternatif olarak kullanımı ücretsiz ve kullanıcılar tarafından geliĢtirilmeye imkan veren açık kaynak kodlu yazılımlar bulunmaktadır. Açık kaynak kodlu ÖGP‟ler e-öğrenmenin geleneksel öğrenme ortamlarına göre en büyük dezavantajı olan maliyeti büyük ölçüde ortadan kalkmaktadır (Aydın ve Biroğul, 2008). Çok çeĢitli açık kaynak kodlu öğrenme platformları bulunmaktadır. Bunlardan bazıları; OLAT, Moodle, Dokeos, TinyLMS, JESS, dotLRN, ATutor, exe, Fle3, Claroline‟dir. Bunların arasından Moodle; kullanım kolaylığı, çoklu dil desteği, yaygınlığı ve iĢbirlikli çalıĢma ortamları sunması (Forum, beyaz tahta, grup çalıĢması) açısından öne çıkmaktadır (Ġnner, 2007; Arslan, 2008; Aydın ve Biroğul, 2008).

Tablo 3 Açık Kaynak Kodlu Öğrenme Platformu Moodle

Özellikler Moodle

Standartlara (AICC, SCORM)

uygunluk Scorm ve IMS Content Package destegi vardır.

Çoklu dil desteği Türkçe de olmak üzere 77 farklı dil desteği

Çevrim-içi sınav 10 farklı tipte soru desteği mevcuttur. Sınavlar saat,tarih ve süre kısıtlarına göre hazırlanabilir Sınavlar için “Güvenli Pencere ” seçeneği vardır.

XML desteği Var

Çevrimiçi Sohbet ve Grup ÇalıĢması Çevrimiçi sohbet ve grup oluĢturma araçları vardır. Sistem kurulum ve tamir (idame)

kolaylığı Kurulum ve sistem idamesi ile bir çok dokümana Moodle.org ve birçok siteden ulaĢılabilir. Öğrenci eğitim süreci takibi Kullanıcının ziyaret ettiği linkler, içerikler, kaynaklar ve yaptığı bütün

etkinlikler tarih ayrıntısıyla detaylı olarak görüntülenebilir. Ġçerik geliĢtirme ve ekleme araçları

içerme

Html tabanlı içerik hazırlamayı mümkün kılan editör mevcuttur. Kurs sayfası da Html olarak düzenlenebilir.

Kimlik denetimi Kendi veritabanı hariç, LDAP, IMAP gibi bir çok sunucu üzerinde de tutulabilir.

Anket ve forum desteği Var

Takvim Dersin takvim üzerinde ilerlemesi izlenebilir. Dersler haftalık olarak _{düzenlenebilir.} Video Konferans Desteği Var.”Beyaz Tahta” uygulamasını da beraberinde içerir (Moodle version _{1.6 ve üstü için, WiziQ live Class Modül)} Yedekleme Araçları Sistem istenen saat vetarihte otomatik yedek alabilir. Her modülün _{yedeği ayrı ayrı alınabilir.}

Sistem gereksinimleri Apache, MySQL,PHP

Menü görünümü ve kullanım

kolaylığı KiĢilerin kullanıcı profiline göre kendi istedikleri bilgileri, menüleri kaldırıp ekleyebilecekleri ara yüz tasarım imkanı mevcuttur. Birden çok girdi desteği (Multimedia

vb.)

Scorm, IMS Content Package, mpeg, mov, mp3, flash, Office dosyası, JavaScript Tabanlı içerik desteği vardır.

Moodle‟ın sağladığı en büyük avantaj dersle ilgili ders notlarının, ödevlerin, tartıĢmaların ve sınavların düzenli bir Ģekilde internet üzerinden ulaĢılabilecek Ģekilde saklanması ve daha sonraki yıllarda yeniden kullanılabilmesidir. Ders ile ilgili tüm faaliyetler haftalık formatta gösterilmekte ve bir öğrenci dönem boyunca yapılacak tüm etkinlikleri takip edebilmektedir. Ayrıca derse gelemeyen öğrenciler o hafta neler yapıldığını Moodle üzerinden takip edebilmekte ve izin verildiği taktirde internet üzerinden o etkinlikleri yapabilmektedir (Ġnner, 2007).

Yukarıda ayrıntılı olarak anlatılan özellikleri incelendiğinde Moodle‟ın WDĠÖ yaklaĢımına uygun, kullanım kolaylığı yüksek, Türkçe dil desteği olan bir öğrenme platformu olduğu görülmektedir. Ayrıca ticari amaçlarla geliĢtirilen (Blackboard vb.) öğrenme platformlarının sahip olduğu birçok özelliği ücretsiz olarak sunması da en önemli bir avantajdır. Belirtilen özellikleri ve avantajları nedeni ile bu çalıĢmada Moodle öğrenme platformu kullanılmıĢtır.