Alleller arsında herhangi bir bağlantı eşitsizliği yoktur (dengededir) hipotezine karşı, en az bir kombinasyonda bağlantı eşitsizliği vardır hipotezi test edilmiştir. Ms lokus ile moleküler markır allelleri arasındaki bağlantı pozisyonunun belirlenmesi için her bir allelin bulunduğu birey sayısı tespit edilmiştir (Çizelge 4.5.3.1). Bir genotipte ms alleli ile moleküler markır allellerinin olması bir (1) ve olmaması sıfır (0) olarak skorlanmıştır. Moleküler markır allelleri için de birebir olacak şekilde GAF08 ile GAF09 primer kombinasyonunun ürettiği 659 bç bantı taşıyan bireylerden kaç tanesi GAF10 ile GAF11 primer kombinasyonunun ürettiği 490 bç bantı taşıdığı ve taşımadığı birey sayıları tek tek sayılmış ve toplam sayı iki allel beraber olarak kaydedilmiştir. Beraber olmayan genotip sayısı ise bu iki allelin ayrı olduğu birey sayısı olarak kaydedilmiştir (Çizelge 4.6.1.). Tespit edilen bu sayılar gözlenen olarak kabul edilip; iki allelin birbirinden bağımsız olması durumunda oluşma ihtimalide beklenen olarak kabul edilmiş ve Ki-kare testi (X2) uygulanmıştır (Gökçe, 2001).
Bağlantı pozisyonlarına bakıldığında çekirdeksel erkek kısırlık lokusundaki resesif ms alleli ile her iki markırın (GAF08 ve GAF09 ile GAF10 ve GAF11) ürettiği 659 bç ve 490 bç; dominant MS alleli ile de 526 bç ve 437 bç allellerin soğan genotiplerinde beraber (bağlantı eşitsizliğinde) olduğu görülmüştür (Çizelge 4.5.3.1). Aynı şekilde moleküler markır allelerinden 659 bç ve 490 bç ile 526 bç ve 437 bç allellerinin aynı kromozom üzerinde oldukları (bağlantı eşitsizliğinde) görülmüştür. Bu markırların orjinalini oluşturan AOB272’ninde dahil olduğu çok sayıda markır ile üç farklı soğan populasyonundan elde edilen genotiplerde bağlantı eşitliğinde olduğu rapor edilmiştir (Gökçe, 2001). Bakılan soğan ve şalot genotiplerinde kullanılan iki farklı markırın ürettiği dört farklı allelin ikişer ikişer bağlantı eşitsizliğinde oldukları da bulunmuştur. Moleküler markır yardımı ile seleksiyon yapılmak istendiğinde tek markır yerine iki markır kullamanın avantajlı olduğu bilinmektedir (Gökçe, 2001). Mevcut genotiplerde bu markırlar yardımı ile erkek kısırlık lokusu için seleksiyon yapılabilir olduğu tespit edilmiştir.
Çizelge 4.6.1. Ms lokus ile moleküler markır allelleri arasındaki bağlantı eşitsizliği testi için genotip, gözelenen ve beklenen Ms lokus ve moleküler markır allellerinin beraber
ya da ayrı oldukları birey sayıları, Ki-kare tesi ile elde edilen X2 değeri ve önem derecesi
Genotipa Gözlenenb Beklenenc
S
oğa
n
Ms lokusd Ms lokusd Ki-Karee İhtimalf
ms MS ms MS X2 p-değeri G A F08 -09 g 659bç 74 0 37 37 129.35 0.0000 526bç 5 69 37 37 G A F10 -11 f 490bç 80 2 41 41 82.44 0.0000 437bç 28 54 41 41 GAF10-11h GAF10-11h 490 bç 437 bç 490 bç 437 bç G A F08 -09 g 659bç 73 1 37 37 118.70 0.0000 526bç 7 67 37 37 Ş alot GAF10-11h GAF10-11h 490 bç 437 bç 490 bç 437 bç G A F08 -09 g 659bç 24 5 14.5 14.5 13.72 0.0002 526bç 18 11 14.5 14.5
aMoleküler markırlar ile bakılan bitkilerden soğan (Allium cepa L.) ve şalot (Allium ascalonicum L.) bKlasik testleme ile MS veya ms, molküler markır genotiplemesi ile 659 bç veya 526 bç ile 490 bç veya
437 bç allelleri var yok olarak skorlanmış ve toplam sayılar verilmiştir.
c
Herhangi bir beraberlik olmadığı var sayımında beklenen MS veya ms, molküler markır allellerinden 659 bç veya 526 bç ile 490 bç veya 437 bç allelleri için toplam sayılar verilmiştir.
dErkek kısırlık lokusundaki (Ms) alleller MS veya ms olarak. eKi-kare testi (X2 = Toplam (G
1n-B1n)2/B1n) sonucu bulunan (X2) değer.
fKi-kare testi sonucu bulunan değerin üç (3) serbestlik derecesinde tesadüfen olma olasılığı. g
GAF08 ile GAF09 primer kombinasyonunda 659 bç veya 526 bç allellerin üretildiği genotip sayıları.
BÖLÜM V
SONUÇ
Yemeklik soğan (Allium cepa L.) dünya üzerinde eski yıllardan beri önemli bir kullanım alanına sahiptir. Ülkemiz üretimi ve tüketimi iki milyon tonun üzerinde gerçekleşerek sebzeler arasında ilk sıralarda yer alır. Soğan üretiminde ülke kaynaklarından ihtiyaç karşılanırken, soğan tohumu ihtiyacının az da olsa bir kısmı hala yurt dışından karşılandığı bilinmektedir. Ülkemizdeki yerli tohum firmaları tarafından üretilen tohumların çoğu standart yeknesaklıktan uzak çeşitlerden üretilmiş olduğu için ihracaat değeri yoktur. Tohum üretimi ise her ne kadar yurtdışı satışı olsada, bu satışlar daha çok Orta Doğu ve Türk Cumhuriyetlerine yapılmaktadır. Bunun sebebi yabancı firmalar tarafından diğer ülkelerde satılan tohumlar ile rekabet gücünün olmamasından kaynaklanmaktadır. Kaliteli soğan ile ülkemizde kaliteli tohum üretmek için ise soğan ıslah çalışmaları gerekmektedir. Hibrit çeşitler standart çeşitlere göre hem daha yeknesak hem de üretici firmaya ana baba hatları elinde tutma fırsatı verdiğinden ekonomik avantaj sağlamaktadır.
Bir soğan popülasyonundan hibrit çeşit geliştirebilmek için; erkek kısır ana (S-msms), idameci (N-msms) hatların aynı genotipten geliştirilmesi ve hibrit tohum üretiminde tozlayıcı olarak kullanılacak baba (N/S-MSMS) hattın uzak bir popülasyondan elde edilmesi en uygun olanıdır (Gökçe ve Havey, 1998.). Dolayısı ile hibrit geliştirilecek olan popülasyonda ana ve idameci geliştirebilmek için hem N-sitoplazmik, hem de S- sitoplazmik bireylerin olması gerekmektedir. Olmaması halinde ise S-sitoplazmik olan bir popülasyondan erkek kısır ana ve tozlayıcı baba geliştirilebilir. Erkek kısırı kısır olarak devam ettirecek idameci hat geliştirebilmek için; geriye melezleme ile N- sitoplazmik kaynaktan alınan bir bireye çekirdek genom transferi gerekmektedir. Popülasyondaki bireylerin tamamı N-sitoplazmik olanlarda ise idameci ve tozlayıcı geliştirilebilir; ana olarak kullanılacak erkek kısır ise S-sitoplazmik kaynaktan yararlanmak gerekmektedir.
Çalışmada kullanılan soğan genotiplerinden 64 tanesi S-sitoplazmik iken 13 tanesi N- sitoplazmik, 5 tanesi ise şüpheli durumdadır. Bunlardan ikisi S-sitoplazmik olarak düşünülmesine rağmen moleküler markır bantlarının net olmamasından T-sitoplazmik
olabilirken; üçtanesi ise N olup T olmasından şüphe duyulmuştur. Çekirdeksel Ms lokusu allelleri ile moleküler markır allerinin bağlantı pozisyonu belirlenmiştir. Moleküler markır allelleri gerek kendi aralarında gerek ise Ms lokus allelleri arasındaki bağlantı soğan genotiplerinde dengede olmadığı tespit edilmiştir. Her iki markır yönünden 47 genotipte 659bç ve 490 bç, 2 genotipte 659 bç ve 437 bç bantları birlikte kullanılarak erkek kısır bireyler için seçim yapılabilirliği tespit edilmiştir. Tek markır kullanılacak olursa 659 bç ile 69 genotipte, 490 bç ile 50 genotipte, 437 bç ile 2 genotipte seçim yaplabilir olduğu tespit edilmiştir.
Şalot genotiplerinde 5 tanesi S-, 23 tanesi N-, 8 tanesi ise T-sitoplazmik bulunmuştur. Olası bir şalot ıslah çalışmasında hibrit tohum üretimi için gerekli erkek kısır ana, idameci ve tozlayıcı hatlar geliştirmek için kaynak oluşturabilecek olduğu anlaşılmıştır.
Bu çalışmada soğanlarda sitoplazma ve moleküler markır allelleri ile Ms lokus çekinik alleli (ms) bağlantı dengesinin olmadığı tespit edilmiştir. Bundan sonraki çalışmalarda bu genotipler için gerek sitoplazmik gerekse çekirdeksel genotipleme için moleküler markır yardımı ile seleksiyon çalışması yapılabilecektir (Gökçe ve vd., 2002; Bang ve vd., 2011, 2013). Moleküler markır yardımı ile erkek kısır ve idameci hatların seçimini yapabilmek için çekirdek DNA’sında bulunan Ms bölgesi allelleri için belirlenen beraberlik ya da ayrılık bilgisini kullanmak sonraki çalışmalara temel bilgi oluşturacağı düşünülmektedir. Ancak markırlar Ms lokusu allelinin kendisi olmadığı için bu bilgi sadece kullanılan bu genotipler için geçerli olmaktadır (Gökçe, 2001). Yeni bir popülasyon kullanılacak olması durumunda bu çalışmadaki gibi öncelikle bu markırların bağlantı durumu tespit edildikten sonra bir soğan bitkisinin erkek kısırlık ve idameci genotipi moleküler markırlar yardımı ile klasik test melezlemesine gerek kalmadan kolay ve kesin bir şekilde tespit edilebileceği belirlenmiştir. Şalotlarda ise tespit edilen bağlı moleküler markır allellerinin çekirdeksel msalleli ile beraberliği ya da ayrılığı tespit edilebilmesi için, şalotlarda erkek fertillik durumu görsel (Gökçe ve Havey, 1998.) olarak tespit edilmesi gerekmektedir.
KAYNAKLAR
Ali, M., Thomson, M. and Afzal, M., ‘‘Garlic and onions: their effect on eicosanoid metabolism and its clinical relevance: a review.’’ Prostaglandins Leukot Essent Fatty
Acids, 62: 55–73, 2000.
Bang, H., Cho, D.Y., Yoo, K.S., Yoon, M.K., Patil, B.S. and Kim, S., ‘‘Development of simple PCR-based markers linked to the Ms locus: a restorer-of-fertility gene in onion (Allium cepa L.).’’ EupHytica, 179, 437–449, 2011.
Bang, H., Kim, S., Park, S.O., Yoo, K.S. and Patil, B.S., ‘‘Development of a codominant CAPS marker linked to the Ms locus controlling fertility restoration in onion (Allium cepa L.)’’ Scientia Horticulturae, 153:42–49, 2013.
Banga, O. and Petiet, J., ‘’Breeding male sterile lines of dutch onion variaties as a preliminary to the breeding of hybrit varieties’’ EupHytica, 7:21-30, 1958.
Baytop, T. and Mathew, B., The Bulbous Plants of Turkey. BT Batsford Ltd., London 1-132, 1984.
Baytop, T., Therapy with Medicial Plants in Turkey. İstanbul Univ. Publ. No. 3255,
Faculty of PHarmacy Publ. 40:368-370, 1984.
Berninger, E. Contribution a l’etude de la sterilite-male de l’oignon (Allium cepa L.) (Contribution to the study of male sterility in the onion). Ann. Amelior Plantes, 15:183-199, 1965.
Block E., Ahmad, S., Catalfamo, J., Jain, M., and Apitz-Castro, R., ‘‘Antithrombotic organosulfur compounds from garlic: structural, mechanistic, and synthetic studies.‘’ J.
Am. Chem. Soc., 108:7045-1055, 1986.
Block, E., ‘’Garlic and Other Alliums: The Lore and the Science.’’ The Royal Society of
Chemistry, 474s, 2010.
Block, E., ‘‘The Organosulfur Chemistry of the Genus Allium: Implications for Organic Sulfur Chemistry.’’ Angewande Chemie, Intern. Edition 31:1135-1178, 1992.
Block, E., Naganathan, S., Putman, D. and Zhao, S.-H., ‘‘Allium chemistry: HPLC analysis if thiosulfinates from onion, garlic, wild garlic (Ramsoms), leek, shallot, elepHant (greated-headed) garlic, chive and chinese chive. Uniquely high allyl to methyl rations in some garlic samples.’’ J. Agric. Food Chem. 40:2418-2430, 1992. Blumenthal, M., Therapeutic Guide to Herbal Medicines; The complete German Commission on E MonograpHs. American Botanical Council, Integrative Medicine
Communications, Boston, Massachusetts, p.685, 1998.
Brewster, J.L., Onions and Other Vegetable Allies. CAB International, Wallingford,
Brewster, J.L., Onions and Other Vegetable Alliums. CABI, Cambridge, USA,448 s., 2008.
Courcel, A.G.L., Vedel, F. and Boussac, J.M., ‘‘DNA polymorpHism in Allium cepa cytoplasms and its implications concerning the origin of onions.’’ Theor. Appl.
Genet.,77:793-798, 1989.
Cronquist, A., The Subclasses, Orders, and Families of Monocotyledons. The Evolution and Classification of Flowering Plants. Thomas Nelson Ltd., London and Edinburg,pp 315-374, 1968.
Cronquist, A., Holmgren, A.H., Holmgren, N.H., Reveal, J.L. and Holmgren, P.K., Family LILIACEAE, the Lily Family. Vascular Plants of the Intermountain West, USA.
Intermountain Flora, Colombia University Press, New York. 6:476-510, 1977.
Davis, E., ‘‘The distribution of the male-sterility gene in onion.’’ J. Amer. Soc. Hort.
Sci., 70:316-318, 1957
Davis, E., ‘‘Male-sterility in onion plants from Turkey.’’ J. of Heredity, 49(1):31-32, 1958.
Desjarding, Y., ‘‘Onions as a nutraceutical and functional food.’’ Cronica Hort. 48:8- 14. FAO. 2008-2010. http:/faostat.fao.org/site/567/default.aspx♯ancor., 2008.
Engelke, T.,Terefe, D. and Tatlioglu, T., ‘‘A PCR-based marker system monitoring CMS-(S), CMS-(T) and (N)-cytoplasm in the onion (Allium cepa L.).’’ Theor. Appl.
Genet.,107:162–167. 2003.
Food Agricultural Organaziton (FAO) http://www.faostat.fao.org (Erişim: Temmuz, 2015), 2010.
Food Agricultural Organaziton (FAO) http://www.faostat.fao.org (Erişim: Temmuz, 2015), 2011.
Food Agricultural Organaziton (FAO) http://www.faostat.fao.org (Erişim: Temmuz, 2015), 2012.
Food Agricultural Organaziton (FAO) http://www.faostat.fao.org (Erişim: Temmuz, 2015), 2013.
Fritsch R.M., and Friesen, N., Evolution, Domestication and Taxonomy: Allium Crop Science: Recent Advances eds, H.D. Rabinowitch and L. Currah, CAB International, 5- 27, 2002.
Galmarini C.R., Goldman, I.L. and Havey, M.J., ‘‘Genetic analyses of correlated solids, flavor, and health-enhancing traits in onion (Allium cepa L.).’’ Mol. Genet. Genomics 265:543-551, 2001.
Gonzalez, R., Soto, V., Sance, M., Camargo, A. and Galmarini, C., ‘‘Variability of solids, organosulfur compounds, pungency and health-enhancing traits in garlic (Allium sativum L.) cultivars belonging to different ecopHysiological groups.’’ J. Agr. Food
Chem.,57(21):10282-10288, 2009.
Gonzalez, R.E., Sance, M.M., Soto, V.C. and Galmarini, C.R.,’‘ Garlic scape, an alternative food with human health benefits’’ Proc.6th
. IS on Edible Alliaceae ed.:t.Wakko. Acta. Hort. 969:233-238, 2012.
Gökçe, A.F., Türkiye’de ilk kez geliştirilen hibrit soğan çeşitleri, Agromedya, sf. 80-81, 2012.
Gökçe, A.F., Molecular tagging of male fertility restoration locus and its selection in onion (Allium cepa L.). PH.D. thesis, University of Wisconsin-Madison 1575 Linden
Drive 53705 Madison, WI, USA, 2001.
Gökçe, A.F., Soğanlarda (Allium cepa L.) erkek kısırlık (Ms) lokusuna link markır geliştirme ve DNA sekans analizi. IV Sebze Tarımı Sempozyumu, 17-20 Eylül 2002, Bursa, 2002.
Gökçe, A.F., Yemeklik Soğan (Allium cepa L.) Yetiştiriciliği. Bursa’da Gıda ve
Tarım, Bursa, 16:42-46, 2010.
Gökçe, A.F., Bahçe Tarımı II: Soğan (Allium cepa L.) yetiştiriciliği, Editörler: Şeniz, V., Erdoğan, B., Anadolu Üniversitesi Yayınları Eylül 2011, Eskişehir, s.167-170, 2011.
Gökçe A.F., Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi, yıl 4, sayı 13, Ankara, s. 41-46,
Ocak-Mart 2015,
Gökçe, A.F. ve Aras, V., Moleküler markır (RFLP) ile soğanlarda (Allium cepa L.) sitoplazmaların belirlenmesi. IV Sebze Tarımı Sempozyumu, 17-20 Eylül 2002, Bursa, 2002.
Gökçe, A.F., Basar, N., Candar, A., Kaderlioglu, E. and Akbudak, N., Onion Breeding Program in Turkey. The 6th International Symposium on Edible Alliaceae, 21-24 May
2012, Acros Fukuoka, Japan, 2012d.
Gökçe, A.F., Başar, N., Candar, A., Kaderlioğlu, E. ve Akbudak, N., Yerli Soğanlarda (Allium cepa L.) Tekrarlamalı Seleksiyonla Saf Hatlar Geliştirme Ve Hibrit Tohum Üretimi. IV Tohumculuk Kongresi, 14-17 Haziran 2011, 19 Mayıs Üniversitesi,
Samsun, 2011a.
Gökçe, A.F., Başar, N., Candar, A., Kaderlioğlu, E. ve Akbudak, N., Soğanlarda (Allium cepa L.) Hibrit Çeşit Islahı. VI Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 4-8 Ekim
2011, Harran Üniversitesi, Şanlıurfa, 2011b.
Gökçe, A.F. and Havey, M.J. Molecular-Facilitated Selection of Maintainer Lines in Onion. Proceedings of the National Onion (and other Allium) Research Conference,
1998, Sacramento, California, USA, 1998.
Gökçe, A.F. and Havey, M.J., The Efficiency of DNA Markers to Identify Cytoplasms and Nuclear Genotypes for the Development of CMS-Maintainer Lines. The 3rd
International Symposium on Edible Alliaceae, October 29-Nowember 3, Athens, Georgia, USA, 2000.
Gökçe, A.F. and Havey, M.J., ‘‘Linkage Equilibrium among tightly linked RFLPs and the Ms locus in Open-Pollinated Onion Populations.’’ J. Amer. Soc. Hort. Sci., 127:944-946, 2002.
Gökçe, A.F. and Havey, M.J., ‘‘Selection at the Ms Locus in Open Pollinated Onion Populations Possessing S-Cytoplasm or Mixtures of N- and S-Cytoplasms.’’ Gen. Res.
Crop. Evol., 53:1495-1499, 2006.
Gökçe, A.F., Kaderlioğlu, E. ve Başar Kemikler, N., Türkiyedeki Yerli Soğanlarda (Allium cepa L.) İlk Erkek Kısır Ana, İdameci Baba Hat Islahı ve Hibrit Tohum Üretimi. 9. Sebze Tarımı Sempozyumu, 12-14 Eylül 2012, Konya, 2012a.
Gökçe, A.F., Kaderlioğlu, E. ve Başar Kemikler, N., Hibrit Soğan (Allium cepa L.) Islahında Kendileme veya Melezleme İçin Tozlayıcı Böcek Olarak Karasinek Üretimi, Kullanımı ve Bombus ile Balarısına Karşı Üstünlüğü. 9. Sebze Tarımı Sempozyumu,
12-14 Eylül 2012, Konya, 2012b.
Gökçe, A.F., Kaderlioğlu, E., Başar, N., Candar, A. ve Akbudak, N., Soğanlarda (Allium cepa L.) Moleküler Markır kullanarak safhatlar ve yerel soğan popülasyonlarında sitoplazmaların belirlenmesi. VI Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 4-
8 Ekim 2011, Harran Üniversitesi, Şanlıurfa, 2011c.
Gökçe, A.F., Kaya, C., Serçe, S. and Özgen, M., ‘‘Effect of scale color on the antioxidant capacities of onions. ’’ Scientia Horticulturae, 123(4):431-435, 2010. Gökçe, A.F., McCallum, J., Sato, Y. and Havey, M.J., ‘‘Molecular tagging of the Ms locus in onion. ’’ J. Amer. Soc. Hort. Sci., 127:576-582, 2002.
Gökçe, A.F., Özokutanoğlu, E., Kemikler, N. ve Odabaş, İ.,. Türkiyede Yerli Soğan (Allium cepa L.) Islahı ve İlk Hibrit Çeşit Geliştirme, Bursa X. Tarim Fuarı
(Kongresi), 26-27 Ekim 2012, Bursa, 2012c.
Griffiths, G., Trueman, L., Crowther, T., Thomas, B. and Smith, B., ‘‘Onions-A global benefit to health.’’ Phyotothe Res. 16:603-615, 2002.
Hanelt, P., Taxonomy, evolution, and history. Onion and Allied Crops, Rabinowitch, H., Brewster, J.L. CRC Press, Boca Raton, Florida, 1:1-26, 1990.
Havey, M.J., ‘‘A putative donor of S-cytoplasm and its distribution among open- pollinated populations of onion.’’ Theor. Appl. Genet., 86:128-134, 1993.
Havey, M.J., Onion and other cultivated alliums Allium spp. (Liliaceae). In: Smartt J, Simmonds NW (eds) Evolution of Crop Plants. Longman Scientific and Technical, 2nd ed pp 344-350, 1995a.
Havey, M.J., ‘‘Identification of cytoplasms using the polymerase chain reaction to aid in the extraction of maintainer lines from open-pollinated populations of onion.’’ Theor.
Appl. Genet., 90:263-268, 1995b.
Havey, M.J., On the origin and distribution of normal cytoplasm of onion. Gen. Res.
Crop. Evol., 44:307-313, 1997.
Havey, M.J., ‘‘Single Nucleotide PolymorpHisms in Linkage Disequilibrium with the Male-fertility Restoration (Ms) Locus in Open-pollinated and Inbred Populations of Onion. ’’Journal of the American Society for Horticultural Science, 138(4), 306–309, 2013.
Havey, M.J., Galmarini, C., Gökçe, A.F. and Goldman. I.L. Qtl Mapping and Genetic Bases of Correlated Production, Flavor, and Health-Enhancing Attributes of Onion.
International Plant & Animal Genomes IX Conference, January 13-17, 2001. San Diego, CA, USA, 2001.
Havey, M.J., Galmarini, C., Gökçe, A.F. and Henson, C., QTL affecting soluble carbohydrate concentration in stored onion bulbs and their association with flavor and health-enhancing attributes. Genome, 47:463-468, 2004a.
Havey, M.J., Galmarini, C.R., Gökçe, A.F. and Henson, C., Candidate genes affecting soluble carbohydrate concentrations and health-enhancing attributes of onion.
International Plant & Animal Genomes XII Conference, January 10-14, 2004, San Diego, CA, USA, 2004b.
Havey, M.J., King, J.J., Bradeen, J.M., Bark, O., Sato, Y. and Gökçe, A.F., ‘‘A Low- Density Genetic Map of Onion (Allium cepa L.) and Its Use for Marker-Facilitated Selection of Maintainer Lines.’’ Acta. Hort. ISHS 555:87-89, 2000.
Hepper, F.N., Pharaoh’s Flowers, The Botanical Treasures of Tutankhamun. Her
Majesty’s Stationary Office, London, p.80, 1990.
Heusden van A.W., Ooijen van, J.W., Vrielink-van, G.R. and Verbeek, W.H.J., Wietsma WA, Kik C., ‘‘A genetic map of an interspecific cross in Allium based on amplified fragment length polymorpHism (AFLP) markers. ’’ Theor. Appl. Genet., 100, 118-126, 2000a.
Heusden van, A.W., Shigyo, M., Tashiro, Y., Vrieling van, G.R. and Kik, C., ‘‘AFLP linkage group assignment to the chromosomes of Allium cepa L. via monosomic addition lines. ’’Theor. Appl. Genet.,100:480-486, 2000b.
Holford, P., Croft, J. and Newbury, N., ‘‘Differences between, and possible origins of, the cytoplasms found in fertile and male-sterile onions (Allium cepa L.).’’ Theor. Appl.
Inden, H. and Asahira, T., Japanese bunching onion (Allium fistulosum L.). Onions and allied crops, vol II. Ed.: Rabinowitch, H.D., Brewster, J.L. CRC, Boca Raton, pp 159– 178, 1990.
Janssen, P.L.T.M., ‘‘Effects of the flavonoids quercetin and apigenin on hemostasis in healthy volunteers: results from an in vitro and a dietary supplement study.’’ Amer. J.
Clinical Nutrition, 67:255-262, 1998.
Jones, H.A. and Clarke, A., ‘‘Inheritance of male sterility in the onion and the production of hybrid seed. ’’, Proc. Amer. Soc. Hort. Sci., 43:189-194, 1943.
Jones, H.A. and Davis, G.N., Inbreeding and heterosis and their relation to the development of new varieties of onions. USDA Technical Bulletin, 874 pp 1-28, 1944. Jones, H.A. and Emsweller, S., L. A., ‘‘Male sterile onion.’’ Proc. Amer. Soc. Hortic.
Sci., 34:582-585, 1936.
Jones, H.A. and Mann, L.K., Classification and Identification: Onions and Their Allies,
Editörler: Hill, L. Interscience Publishers, Inc. New York, pp 24-46, 1963.
Jones, H.A., Perry, B.A. and Edmundson, W.C., ‘‘Vegetative propagation of short-day varieties of onions as an aid in a breeding program.’’ J. Amer. Soc. Hort. Sci. 53:367- 370, 1949.
Kamenetsky, R. and Rabinowitch H.D. The Genus Allium: A Developmental and Horticultural Analysis: Horticultural Reviews Ed: Jules Janick, Purdue University,
USA, Volume 32, pp.329 – 378, 2010.
Karaağaç, O. ve Balkaya, A., ‘‘Sebzelerde Erkek Kısırlığı Mekanizmasından Yararlanılarak F1 Hibrit Tohum Üretimi.’’ Anadolu Tarım Bilim. Derg., 24(2):114- 123, 2009.
Kendler, B.S., Garlic (Allium sativum) and onion (Allium cepa): a review of their relationship to cardiovascular disease. Preventive medicine, 16(5):670-85, 1987.
King, J.J., Bradeen, J.M., Bark, O. and Havey, M.J., ‘‘A low-density genetic map of onion reveals the role of duplication in the evolution of an extremely large diploid genome. ’’ Theor. Appl. Genet., 96:52-62, 1998.
Kohli, B. and Kaul, V., ‘‘Anthesis and Anther Dehiscence in Allium roylei Stearn.’’ The
International Journal of Plant Reproductive Biology, 3(2) pp. 170, 2011.
Kolmann, F., Ozhatay, N. and Koyuncu, M., New Allium Taxa From Turkey. Notes
from the Royal Botanic Garden, Edinburgh 41(2):245-267, 1983.
Lawson, L.D., ‘‘Garlic: a review of its medicinal effects and indicated active compounds. In: Lawson and Bauer (eds.), PHytomedicines of Europe American
Little, T., Jones, H.A. and Clarke, A., The distribution of the male-sterility gene in varieties of onion. Hebertia, 11:310-312, 1944.
Masamura, N., McCallum, J., Kenel, F., Pither-Joyce, M., Khrustaleva, L., Suzuki, G., Mukai, Y., Yamauchi, N. and Shigyo, M., ‘‘Genome organization of gene encoding lachrymatory factor synthase in Allium cepa’’ Proc.6th. IS on Edible Alliaceae ed.:t.Wakko. Acta. Hort. 969:73-80, 2012.
McCollum, G.D., ‘‘Heritability and genetic correlation of some onion bulb traits.’’ J. of
Heredity 57:105-110, 1966.
McCollum, G.D., ‘‘Heritability and genetic correlation of soluble solids, bulb size and shape in white sweet Spanish onion.’’ Can. J. Genet. Cytol., 10:508-514, 1968.
McCollum, G.D., Onion and allies Allium (Liliaceae): Evolution of Crop Plants. Ed: Simmonds, N.W., Longman, London, pp, 186-190, 1976.
Meer van der, Q.P. and Bennekom van, J.L., ‘‘Research on pollen distribution in onion seed fields. ’’ EupHytica, 17:216-219, 1968.
Meer van der, Q.P. and Bennekom van, J.L., ‘‘Effect of temperature on the occurrence of male sterility in onion (Allium cepa L.). ’’ EupHytica, 18:389-394, 1969.
Meer van der, Q.P. and Bennekom van, J.L., ‘‘Influence of the environment on the percentage of self-fertilisation in onions and some consequences for breeding.’’
EupHytica, 21:450-453, 1972.
Meer van der, Q.P. and Hanelt, P., Leek (Allium ampeloprasum). In: Rabinowitch HD, Brewster JL (eds) Onions and Allied Crops. CRC Press, Boca Raton, Florida, 3:179- 196, 1990.
Moue, T. and Uehara, T., ‘‘Inheritance of cytoplasmic male sterility in Allium fistulosum L.’’ (Welsh onion). J. Japan. Soc. Hort. Sci., 53: 432–437, 1985.
Mutlu, H., Soğan Deposunda Kullanılan Bir Havalandırma Sisteminin Projelendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, TÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Makinaları
Anabilim Dalı, Tekirdağ, 2006.
Nabi, G., Rab, A., Sajid, M., Abbas, F.S.J. and Ali I., ‘‘Influence of curing methods and storage conditions on the post-harvest quality of onion bulbs. ’’ Pak. J. Bot., 45(2): 455-460, 2013.
Nishimura, Y. and Shibano, M., ‘‘Male sterility in Allium fistulosum L. Cytological and anatomical studies. Abstr. ’’ Japan. Soc. Hort. Sci., Spring Meet, 180–181, 1972. Nizamlıoğlu, N.M. and Nas S., Meyve ve Sebzelerde Bulunan Fenolik Bileşikler; Yapıları ve Önemleri. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, 5(1):20-35, 2010.
Türkiye İstatistik Kurumu, http://www.tuik.gov.tr (Erişim: Temmuz 2015), 2011. Türkiye İstatistik Kurumu, http://www.tuik.gov.tr (Erişim: Temmuz 2015), 2012. Türkiye İstatistik Kurumu, http://www.tuik.gov.tr (Erişim: Temmuz 2015), 2013. Türkiye İstatistik Kurumu, http://www.tuik.gov.tr (Erişim: Temmuz 2015), 2014. Özokutanoğlu E., Moleküler Markır Kullanarak Bazı Yerel Soğan (Allium cepa L.) Çeşitlerinde ve Islah Edilen Saf Hatlarda Sitoplazmaların Belirlenmesi, Yüksek Lisans