Çalışma Grubu

Bu araştırmanın çalışma grubunu işitme engelli öğrenciler ve İEB’ye din eğitimi veren eğitimciler oluşturmaktadır. Birinci grupKonya, İstanbul, Ankara ve Eskişehir illerinde yaşayan,Özel Eğitim Meslek Liseleri ve diğer liselerden mezun olmuş, hâli hazırda DİB’e bağlı Kur’an kurslarında, camilerde veya STK’lar aracılığıyla din eğitimi almaya devam eden, farklı seviyelerde işitme kaybı olan İEB’den oluşmaktadır. İkinci grup ise Konya, İstanbul, Ankara ve Eskişehir illerinde görev yapan İEB’nin DKAB dersine giren/girmiş alanöğretmenleri,İEB’nin din eğitimi faaliyetlerinde bulunanKKÖ,İH, MK, İmam Hatip Lisesi (İHL) mezunu özel eğitim öğretmenleri ve STK’larda faaliyette bulunan eğitimcilerden oluşmaktadır.

Araştırmaya katılacak İEB’nin konuya daha geniş bir perspektiften bakabileceği düşüncesiyle lise mezunuolan ve farklı kanallarla din eğitimi almaya devam eden 25 İEB araştırma kapsamına alınmıştır. MEB’e bağlı İEO’da, DİB’e bağlı Kur’an kurslarında veya STK’larda işitme engellilere yönelik din eğitimi faaliyetlerinde bulunan, işaret dili bilgisi orta üzeri ve iyi derecede olan 25 eğitimci araştırma kapsamına alınmıştır. Araştırmaya katılan işitme engellilere ve eğitimcilere araştırmaya katılmanın, gönüllük esasına dayalı olduğu belirtilmiştir. Katılımcılar

araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul etmişlerdir. Öğrenci ve eğitimcilerden oluşan katılımcıların il, cinsiyet ve sayı ile ilgili bilgileri Tablo II.1’de verilmiştir.

Tablo II.1 Çalışma Grubuna Katılan Öğrenci ve Eğitimci Sayıları

İl Öğrenci Eğitimci

Kadın Erkek Kadın Erkek

Konya 3 3 5 5

İstanbul 4 3 5 4

Eskişehir 2 6 1 2

Ankara 3 1 2 1

Toplam 12 13 13 12

Araştırmamızın bundan sonraki kısmında kendileriyle görüşme yapılan işitme engellilere, hâlen din eğitimleri devam etmesi ve kolaylık olması açısından “öğrenci”, İEB’ye yönelik yürüttükleri eğitim öğretim faaliyetlerinden dolayı da öğretmen, KKÖ, İH, MK ve gönüllü eğitimcilere “eğitimci” ifadesi kullanılacaktır.

II.2.1. Araştırmaya Katılan Öğrencilerin Demografik ve Kişisel Bilgileri

Araştırma kapsamındaki öğrencilerin cinsiyet durumlarına bakıldığında, öğrencilerin yarıya yakını (12: % 48) kadın, yarıdan fazlası ise (13: % 52) erkektir.Araştırmaya katılan öğrencilerin yarısından fazlası 20-30 yaş arasında (15: % 60 - 8 erkek, 7 kadın), geri kalanı ise (10: % 40 – 5 kadın, 5 erkek) 30 ve üzeri yaşlardadır.

Araştırmaya katılan öğrencilerin üçte ikisine yakını (15: % 60 – 8 erkek, 7 kadın) işitme engelliler Özel Eğitim Meslek Lisesinden mezun olmuştur. Geri kalanı ise (10: % 40 – 5 kadın, 5 erkek) işitebilen öğrencilerle birlikte kaynaştırma eğitimi alarak normal liselerden mezun olmuştur.Araştırmaya katılan öğrencilerin üçte biri (8: % 32 –7 erkek, 1 kadın) Eskişehir’de, üçte birinden azı (7: % 28 – 6 kadın, 1 erkek) İstanbul’da, dörtte biri (6: % 24 – 4 erkek, 2 kadın) Konya’da, geri kalanı ise (4: % 16 – 3 kadın, 1 erkek) Ankara’da yaşamaktadır.

Araştırmaya katılan öğrencilerin üçte birinden çoğu (9: % 36 – 6 erkek, 3 kadın) işaret dili ile destekledikleri takdirde çıkardıkları sesler biraz anlaşılabilmekte olup çevreleriyle az da olsa iletişim kurabilmektedir. Geri kalanı ise (16: % 64) işaret dili olmaksızın iletişim kuramamaktadırlar. Araştırmaya katılan öğrencilerin yarıya yakını (12: % 48 – 7 erkek, 5 kadın) işitme cihazı kullanmakta, diğer yarısı ise (12: % 48) işitme cihazı kullanmamaktadır. Bir tanesi ise (1: % 4 - erkek) koklear implant (biyonik kulak) kullanmaktadır.

Araştırmaya katılan öğrencilerin tamamı (25: % 100) işitme engeli olmayan anne ve babanın çocuklarıdır. Araştırmaya katılan öğrencilerin tamamının (25: % 100) anne ve babası işaret dili bilmemektedir.Araştırmaya katılan öğrencilerin tamamına yakını (22: % 88) doğuştan değil, çocukluğunda geçirdiği bir hastalık ya da kazadan dolayı işitme engelli olmuştur.

Araştırmaya katılan öğrencilerin yarıya yakını (11: % 44 – 6 erkek, 5 kadın) evlidir. Araştırmaya katılan ve evli olan öğrencilerin tamamı (11: % 100) işitme engelli olan bireylerle evlidir. Araştırmaya katılan ve çocuk sahibi olan 9 öğrencinin tamamı (9: % 100 – 5 kadın, 4 erkek) işitebilen çocuklara sahiptir. Araştırmaya katılan ve evli olan öğrencilerin eşlerinin tamamı (11: % 100) din eğitimi almaktadır.Araştırmaya katılan öğrencilerin üçte birinden fazlası (10: % 40 – 10 kadın) herhangi bir yerde çalışmamaktadır, üçte birine yakını (7: % 28 – 6 erkek, 1 kadın) çalışmaktadır, bir tanesi (1: % 4 – 1 kadın) emekli, üçte birine yakını ise (7: % 28 – 7 erkek) öğrenciliği hâlen devam etmektedir.

Araştırmaya katılan öğrencilerin tamamı (25: % 100) yaygın din eğitimi kurumlarında eğitim almaya devam etmektedirler. Araştırmaya katılan öğrencilerin yarıya yakını (12: % 48 – 12 kadın) DİB’e bağlı Kur’an kurslarında eğitimlerine devam etmektedir. Diğer yarısı ise (13: % 52 – 13 erkek) STK’da din eğitimi almaya devam etmektedirler. Araştırmaya katılan öğrencilerin yarısı 0-3 yıl arası (12: % 48 – 10 kadın, 2 erkek), diğer yarısı (13: % 52 – 11 erkek, 2 kadın) 3 yıl ve üzeri süredir din eğitimi almaktadır.Araştırmaya katılan öğrencilerin beşte dördü (20: % 80 -12 kadın, 8 erkek) Kur’an-ı Kerim okumasını bilirken, geri kalanı (5: % 20 – 5 erkek) Kur’an-ı Kerim okumasını bilmemektedir.

II.2.2. Araştırmaya Katılan Eğitimcilerin Demografik ve Kişisel Bilgileri

Araştırma kapsamındaki eğitimcilerin cinsiyet durumlarına bakıldığında, eğitimcilerin yarıya yakını (12: % 48) erkek, yarıdan fazlası ise (13: % 52) kadındır.Araştırmaya katılan eğitimcilerin ikisi (2: % 8 - 1 kadın, 1 erkek) 21-25 yaş aralığında,dördü (4: % 16 – 2 kadın, 2 erkek) 26-30 yaş aralığında, dörtte biri (6: % 24 - 5 kadın, 1 erkek) 31-35 yaş aralığında, dörtte birinden fazlası (7: % 28 - 3 kadın, 4 erkek) 36-40 yaş aralığında, beşte biri (5: % 24 - 2 kadın, 3 erkek) 41-45 yaş aralığında, biri de (1: % 4 - 1 erkek) 45 ve üzeri yaş aralığındadır.

Araştırmaya katılan eğitimcilerin üçte birinden fazlası (10: % 40 – 5 kadın, 5 erkek) Konya’da, üçte birinden fazlası (9: % 36 – 5 kadın, 4 erkek) İstanbul’da, üçü (3: % 12 – 1 kadın, 2 erkek) Eskişehir’de, üçü ise (3: % 12 – 2 kadın, 1 erkek) Ankara’da görev yapmaktadır.Araştırmaya katılan eğitimcilerin yarıya yakını (10: % 40 – 5 kadın, 5 erkek) iyi derecede işaret dili bilgisine, yarıdan fazlası (15: % 60 – 8 kadın, 7 erkek) orta ve üzeri derecede işaret dili bilgisine sahiptir.Araştırmaya katılan eğitimcilerin yarıdan fazlası (13: % 52 – 8 kadın, 5 erkek) İlahiyat Fakültesi mezunu, üçte biri (8: % 32 – 5 kadın, 3 erkek) Ön lisans İlahiyat mezunu, üçü (3: % 12 – 3 erkek) İmam-Hatip Lisesi okumuş olup diğer bölümlerin lisans mezunu, biri ise Ön lisans İlahiyat mezunu olup diğer bölümlerin lisans mezunudur.

Araştırmaya katılan eğitimcilerin yarıdan fazlası (14: % 56 – 10 kadın, 4 erkek) DİB personeli, üçte birinden fazlası (9: % 36 – 2 kadın, 7 erkek) MEB personeli, geri kalanı ise (2: % 8 – 2 erkek) STK’larda görev yapmaktadır. Araştırmaya katılan eğitimcilerin yarıya yakını 1-10 yıl arası (12: % 48 – 9 kadın, 3 erkek), yarıdan fazlası ise (13: % 52 – 5 kadın, 8 erkek) 10 yıl ve üzeri süredir görev yapmaktadır.Araştırmaya katılan eğitimcilerin yarısı0-3 yıl arası (13: % 52 – 10 kadın, 3 erkek), üçte birinden fazlası (9: % 36 – 3 kadın, 6 erkek) 4-6 yıl arası, üçü (3: % 12 –3 erkek) 7 yıl ve üzeri süredir işitme engellilere din eğitimi vermektedir.