ÇalıĢmanın Veri Toplama Aracı

AraĢtırmada veriler, nitel araĢtırma yönteminin görüĢme tekniği kullanılarak elde edilmiĢtir. Bu kapsamda görüĢme, bireylerin duygularını, düĢüncelerini, tecrübelerini, perspektifleri ve algılarını ortaya koymada kullanılan en güçlü ve en önemli ayrıca oldukça etkili bir yöntem olarak ifade edilmektedir. GörüĢme tekniğinin haricinde kullanılan bir diğer teknik ise gözlemdir. Gözlem, sosyal olguların anlaĢılabileceği varsayıma dayanmakta olup nitel araĢtırma yönteminin kendi içerisinde de katılımcı ve katılımcı olmayan olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu aĢamada gözlemin, görüĢmede olduğu gibi bir bilgi toplama yöntemi olarak kullanılması, hem görüĢme öncesinde gerekli hazırlıkların yapılması açısından hem de görüĢmenin gerçekleĢtirilmesi açısından yoğun bir eğitimin alınmasını gerekli kılmaktadır (Yıldırım, 1999: 10).

ÇalıĢma kapsamında da nitel araĢtırma yöntemi dahilinde Aksaray ilinde bulunan kamu kurumu ve özel sektörde çalıĢan üst düzey yöneticilerin, çalıĢmaya yönelik olarak görüĢ, düĢünce ve fikirlerinin alınması için yarı yapılandırılmıĢ görüĢme tekniğinin kullanımı tercih edilmiĢtir. GörüĢme tekniğine yönelik bilgiler ise çalıĢmanın bir alt baĢlığı olarak mevcut bir Ģekilde iĢlenmiĢtir.

3.1.3.1.GörüĢme Tekniği ve Özellikleri

GörüĢme tekniği, “daha önceden belirlenmiĢ ve ciddi manada bir amaç için yapılan soru sorma ve yanıtlama tarzına dayalı karĢılıklı ve de etkileĢimli bir iletiĢim süreci” olarak ifade edilmektedir. Bu kapsamda tanım incelendiğinde, “süreç” iletiĢimde bulunan dinamikliği ve sürekliliği belirtirken; karĢılıklı kavramı ise “iki ya da daha fazla kiĢi arasında gerçekleĢen karĢılıklı etkileĢimi ifade etmektedir. “EtkileĢim” kavramına bakıldığında ise görüĢmeye dahil olan kiĢilerin aralarında oluĢan kiĢiler arası bağı ifade ederken, “önceden belirlenmiĢ ve ciddi manada amaç” kavramı ise görüĢmeye dahil olan kiĢilerden en az bir tanesinin belirli bir amacının olduğunu ve bu amaca yönelik olarak bilgi toplama çabası içerisinde olduğunu ifade etmektedir. En son “soru sorma ve yanıtlama” kavramını ise görüĢme süreci içerisinde görüĢmeye dahil olan kiĢiler arasındaki iliĢki ve etkileĢimini baĢlatma ve sürdürme ile birlikte bunun yanı sıra taraflardan en az bir kiĢisinin önceden planlamıĢ olduğu amacının gerçekleĢtirilmesine hizmet etme ve bu planlanan amaca yönelik bilgiye ulaĢmayı sağlama iĢlevini ifade etmektedir (Yıldırım ve ġimĢek, 2016: 129- 130).

Diğer bir ifade ile de görüĢme ez az iki kiĢi arasında sözlü olarak sürdürülen bir iletiĢim süreci olarak tanımlanmaktadır. Bu kapsamda görüĢme genel olarak yüz yüze yapılmakta olup bunun ile birlikte telefon ve televizyonlu telefon gibi anında resim ve ses iletici cihazlar ile de görüĢme yapılabilmektedir (Babadalı, 2008).

GörüĢme tekniğinin kullanılmasının temel amacı genel olarak bir hipotezi test etmek olmadığı, bunun tam tersine diğer bireylerin tecrübe ya da deneyimlerini ve bu deneyimlerini nasıl anlamlandırdıklarını anlamaya yönelik kullanılan bir tekniktir. Bu sebepten dolayı odaklanılan nokta diğer bireylerin öyküleri, düĢünceleri ve betimlemeleri olmaktadır. Bu kapsamda literatür incelendiğinde üç tip görüĢme türünden bahsedilmektedir. Bunlar; (Türnüklü, 2000: 544).

 YapılandırılmamıĢ GörüĢme: Bu görüĢme türü genel olarak “keĢfe yönelik” bir görüĢme süreci Ģeklinde değerlendirilmektedir. Ayrıca bu görüĢme türünde daha önceden belirlenmiĢ herhangi bir soru ve bu sorulara yönelik doğal olarak bir cevap beklentisi söz konusu değildir. Bu kapsamda

görüĢmeyi yapan kiĢi görüĢülen bireylerle belirli konuları keĢfetmeye çalıĢmaktadır (Yıldırım ve ġimĢek, 2016: 130).

 Yarı YapılandırılmıĢ GörüĢme: Bu görüĢme türü yapılandırılmıĢ görüĢme türünden biraz daha esnek yapıdadır. Bu görüĢme türünde araĢtırmacı daha önceden sormayı planladığı soruları içeren görüĢme protokolünü hazırlamaktadır. Buna yönelik araĢtırmacı görüĢmenin akıĢına bağlı olarak farklı yönlerden veya alt sorular ile görüĢmenin akıĢını etkileyebilir ve kiĢinin yanıtlarını açmasını ya da daha fazla ayrıntılandırmasını sağlayabilmektedir. Fakat kiĢi görüĢme sırasında belirli soruların cevaplarını baĢka soruların içerisinde cevaplamıĢ ise araĢtırmacı tekrardan bu soruları sormayabilir (Türnüklü, 2000: 547).

 YapılandırılmıĢ GörüĢme: Bu görüĢme türünde genel amaç görüĢülen kiĢilerin verdikleri bilgiler arasındaki farklılığı ve paralelliği saptamak ve elde edilen sonuçlara göre de karĢılaĢtırmalar yapmaktır. Açık uçlu sorular bu görüĢme türü altında nadir olarak kullanılmaktadır (Yıldırım ve ġimĢek, 2016: 130).

Tüm bu bilgiler dahilinde çalıĢmamızda nitel araĢtırma yöntemlerinden görüĢme tekniğinin kullanılmasının sebepleri incelendiğinde;

 AraĢtırılan bu konu hakkında sınırlı sayıda görüĢülen kamu kurum ya da özel sektörde çalıĢan üst düzey yöneticilerinin olması,

 AraĢtırma yapılan konunun ayrıntılı ve derinlemesine bir araĢtırma yapılmasını sağlamak ve daha fazla bilgi elde edilmesi amacı ile,

 Ayrıca görüĢme yapan kiĢinin görüĢmecilere sorduğu soru ile birlikte görüĢmeciye ait yeni fikir ve düĢünceleri ile yeni bilgiler elde edilmesinin sağlanmasından dolayı,

 Bir diğer sebep olarak bu konu üzerinde yapılan çalıĢmaların çoğunun nicel araĢtırma yönteminden anket tekniği kullanılarak yapılmasına karĢın çalıĢmamızda da farkındalık olarak görüĢme tekniği seçilmiĢtir.

3.1.3.2.GörüĢme Kapsamında Kullanılan Soru Formunun Hazırlanması

AraĢtırma kapsamında kullanılan görüĢme tekniğine yönelik görüĢme formatı bu konu ile alakalı gerekli literatür çalıĢması sonrasında elde edilen bilgiler dahilinde hazırlanmıĢtır. Bu araĢtırma kapsamında Aksaray ilinde bulunan kamu ya da özel sektörde çalıĢan üst düzey yöneticilerin Aksaray ilinin inanç turizmi potansiyelinin değerlendirilmesine yönelik fikir, düĢünce ve tavsiyelerinin alınmasına yönelik sorular hazırlanmıĢtır. Bu konu bağlamında da toplamda 12 tane açık uçlu soru hazırlanmıĢ olup, görüĢmeye katılım gösteren yöneticilere sorulmuĢtur. AraĢtırılan konu kapsamında da açık uçlu soru seçiminin sebebi, araĢtırılan konunun ayrıntılı ve kapsamlı bir biçimde araĢtırılması ile birlikte eksik ve zayıf yönlerinin görüĢmeler sonucunda belirlenmesidir. Ayrıca belirlenen eksik ve zayıf yönlerin düzeltilmesi için gerekli tavsiye ve önlemlerin alınması amaçlanmıĢtır.

Ayrıca görüĢme formatında yer alan 12 adet görüĢme sorusu EK-1‟de ve görüĢme yapılan yöneticilerin görüĢme yaptıklarına dair kurum ve imza bilgisi de EK-2‟de sunulmuĢtur.