İSTİNAF İSTEMİNDE
BULUNANLAR 1- DAVACILAR : 1- KENDİ ADINA ASALETEN ÇOCUKLARI
MUHAMMED BERK YILMAZ, MELEK NUR YILMAZ, MUSTAFA MERT YILMAZ'A VELAYETEN ÜMMÜYE PUSAT YILMAZ
VEKİLİ : AV. SADİ KAYABAŞI - E-Tebligat
2- DAVALI : İÇİŞLERİ BAKANLIĞI/ANKARA
VEKİLİ : AV. SEDA KARAHMETOĞLU CAN
İnönü Bulvarı No:2 BakanlıklarÇankaya/ANKARA
DİĞER DAVALI : DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI/ANKARA
VEKİLİ : BÜLENT ŞEREF SARIOĞLU - Aynı adreste
İSTEMİN ÖZETİ : Davacılar tarafından, murisleri Sinan Yılmaz'ın yurt dışı misyon koruma görevi kapsamında Somali Büyükelçiliği'nde geçici olarak görev yapmakta iken, 28.07.2013 tarihinde Somali'de bulunan Türk Büyükelçiliği'ne yapılan terör saldırısında hayatını kaybettiğinden bahisle 1.000,00-TL maddi ve 200.000,00-TL manevi tazminatın ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılan davada; tazmini istenilen zarar Sinan Yılmaz'ın kendi kişisel kusurundan kaynaklanmadan, yurt dışı misyon koruma görevi kapsamında Somali Büyükelçiliği'nde geçici olarak görev yapmakta iken (görev sırasında) terör saldırısı sonucunda şehit olması nedeniyle oluştuğu, bu haliyle davacıların zararının hizmetin işleyişi ve düzenlenişinde idarenin kusuru olmasa bile, kusursuz sorumluluk ilkesi gereğince tazmini gerektiği, olayda, davacıların murisleri Sinan Yılmaz'ın yurt dışı misyon koruma görevi kapsamında Somali Büyükelçiliği'nde geçici olarak görev yapmakta iken, 28.07.2013 tarihinde Somali'de bulunan Türk Büyükelçiliği'ne yapılan saldırıda hayatını kaybetmesinin davacıların ağır elem ve üzüntü duymalarına yol açtığı, duyulan acı, üzüntü ve ruhsal sıkıntının giderilmesi için çekilen üzüntü ve ızdıraba karşılık olarak Ümmüye Yılmaz için 50.000,00-TL manevi, M. Berk Yılmaz için 50.000,00-TL manevi, M. Mert Yılmaz için 50.000,00-TL manevi ve M. Nur Yılmaz için de 50.000,00-TL manevi olmak üzere toplam 200.000,00-TL tazminatın ödenmesi gerektiği gerekçesiyle davacıların 1.000,00.-TL maddi tazminat istemi yönünden davanın reddine, davacıların 200.000,00.-TL manevi tazminat istemi yönünden davanın kabulüne, davacıların herbirine 50.000,00.-TL olmak üzere toplam 200.000,00-TL manevi tazminatın ödenmesine ilişkin olarak Ankara 6. İdare Mahkemesi'nce verilen 20/06/2019 gün ve E: 2014/2132, K: 2019/1244 sayılı kararın, davacılar vekili ve davalı idare İçişleri Bakanlığı tarafından, hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek kaldırılması istenilmektedir.
DAVACILARIN
SAVUNMASININ ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.
İÇİŞLERİ BAKANLIĞININ
SAVUNMASININ ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.
DIŞİŞLERİ BAKANLIĞININ
SAVUNMASININ ÖZETİ : Davacıların istinaf talebinin reddine karar verilmesi gerektiği savunulmuştur.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Ankara Bölge İdare Mahkemesi 10. İdari Dava Dairesi'nce işin gereği görüşüldü:
DAVA KONUSU İSTEM:
Dava; davacılar vekili tarafından, davacı Ümmüye Pusat Yılmaz'ın eşi, diğer davacıların babası olan polis memuru Sinan Yılmaz'ın Somali Büyükelçiliğinde geçici görev yapmakta iken 28/07/2013 tarihinde Türk Büyükelçiliğine yapılan bombalı terör saldırısında hayatını kaybettiğinden bahisle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere ayrı ayrı 250 TL maddi tazminat ile ayrı ayrı 50.000,00-TL manevi tazminat olmak üzere toplam 1.000,00-TL maddi tazminat ile 200.000,00-TL manevi tazminatın ödenmesi istemiyle açılmıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Ankara 6. İdare Mahkemesi'nin 20/06/2019 tarih, E:2014/2132, K:2019/1244 sayılı kararı ile; davacıların maddi tazminat istemlerinin, davacılara bu vefat nedeniyle 3713 sayılı Kanun uyarınca emsal maaş bağlanması, 2330 sayılı yasa uyarınca nakdi tazminat ödenmesi de nazara alınarak aktif ve pasif dönemde maddi zararları bulunmadığı gerekçesiyle maddi tazminat istemlerinin reddine, manevi tazminat istemlerinin ise kabulüne karar verilmiştir.
İSTİNAF EDENLERİN İDDİALARI:
Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesi ile; İdare Mahkemesince hangi kalemler nazara alınarak aktif ve pasif dönemde zarar olmadığının gerekçelendirilmediği, bilirkişi raporu ile maddi tazminata hak kazandıklarının sabit olduğu, davanın çok uzun sürdüğü, ıslah için süre verilip maddi tazminat yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği ileri sürülerek, kararın istinaf kanun yolu ile kaldırılması istenilmektedir.
Davalı İçişleri Bakanlığı istinaf başvuru dilekçesi ile; davacılara 5434-3713 sayılı Kanunlar kapsamında vazife malüllüğü aylığı bağlandığı, 2330 sayılı Kanuna göre nakdi tazminat ödendiği, hükmedilen manevi tazminatın sebepsiz zenginleşmeye yol açmayacak şekilde tespit edilmesi gerektiği ileri sürülerek kararın, istinaf kanun yolu ile kaldırılması istenilmektedir.
TARAFLARIN SAVUNMALARI:
Davalı Dışişleri Bakanlığı istinaf dilekçesine vermiş olduğu dilekçe ile, davacılar vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun haksız olduğu, istinaf isteminin reddi gerektiği yönünde savunma yapılmıştır.
İstinaf yoluna başvuranlar tarafından savunma yapılmamıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE:
Dava dosyasındaki belge ve bilgilerin incelenmesinden; davacı Ümmüye Pusat Yılmaz'ın eşi, diğer davacıların babası olan polis memuru Sinan Yılmaz'ın 27/08/2013 tarihinde Somali Büyükelçiliğinde yurtdışı misyon koruma görevinde iken, Türk Büyükelçiliğine yapılan canlı bombalı terör saldırısında şehit olduğu, davacılar vekilince davalı idarelere başvuruda bulunularak, bu vefat nedeniyle davacılara maddi ve manevi tazminat ödenmesinin talep edildiği, talebin reddi üzerine fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla her bir davacı için 250 TL maddi tazminat ile ayrı ayrı 50.000,00-TL manevi
tazminatın davacılara ödenmesi istemiyle bakılan işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
İdare Mahkemesince, davacılara sağlanan haklar ve yardımlar ve bağlanan maaş nazara alınarak aktif ve pasif dönemde zararlarının bulunmadığı gerekçesiyle davacıların maddi tazminat istemlerinin bu konudaki Danıştay İçtihatları da nazara alınarak reddine karar verilmiştir.
İdare Mahkemesince, davacıların destekten yoksun kalma zararlarının tespiti amacıyla bilirkişi dinlenilmesine karar verilmiş, bilirkişi tarafından düzenlenen rapor ile davacı Ümmüye Pusat Yılmaz'ın 119.565,08-TL, Muhammed Berk Yılmaz'ın 13.921,37-TL, Mustafa Mert Yılmaz için 20.082,93-TL, Melek Nur Yılmaz için ise 38.485,44-TL maddi zararlarının olduğu tespit edilmiştir.
Borçlar Kanununun 55 nci maddesinde, destekten yoksun kalma zararları ile bedensel zararların bu Kanun hükümlerine ve sorumluluk hukuku ilkelerine göre hesaplanacağı, bu kanun hükümlerinin her türlü idari eylem ve işlemler ile idarenin sorumlu olduğu diğer sebeplerin yol açtığı kişinin ölümüne bağlı zararlara ilişkin istem ve davalarda uygulanacağı belirtilmiştir.
Tazminatın amacı zararın tazmin edilmesini sağlamaktır. Bu nedenle tazminat, zarar görenin zenginleşmesi veya zarar verenin cezalandırılması sonucuna yol açmamalıdır.
Dolayısıyla hesaplanacak tazminatın azami miktarı, sınırı, gerçek zarar ile sınırlıdır.
Tazminatın hesaplanabilmesi yerleşik yargı uygulamasında da kabul edildiği üzere hukuk bilimi dışında özel bilgi gerektirmektedir. Bu sebeple tazminat hesaplanması gereken davalarda mahkemeler bilirkişinin görüşünün alınmasına karar verebilmektedir.
Her ne kadar son dönemdeki Danıştay içtihatları ile 3713 sayılı Kanun uyarınca emsal maaş bağlanması, yapılan ödemeler, haklar, yardımlar alınması durumunda, destekten yoksun kalma tazminatı ödenmesi talepli davalarda bu durum nazara alınarak aktif ve pasif dönemde zarar olmayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi gerektiği belirtilmekte ise de, yapılan bilirkişi incelemesinden sonra maddi tazminat hak edişi olup olmayacağı kararı verilmesinin daha hakkaniyetli olacağı, zira SGK tarafından bildirilen, bağlanan vazife maluliyet aylıklarına ilişkin peşin sermaye değeri hesabı ile bilirkişi tarafından yapılan yarar hesabında fark olması nedeniyle emsal maaş bağlansa dahi maddi tazminat hak edişi çıkma olasılığının bulunduğu anlaşılmakla yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor ilmi verilere Danıştay yerleşik içtihatlara da uygun olduğundan raporun hükme esas alınabileceği sonucuna varılmıştır.
Bu nedenle; bilirkişi raporu ile davacı Ümmüye Pusat Yılmaz için belirlenen 119.565,08-TL, Muhammed Berk Yılmaz için 13.921,37-TL, Mustafa Mert Yılmaz için 20.082,93-TL, Melek Nur Yılmaz için ise 38.485,14-TL destekten yoksun kalma tazminatının davacılara ödenmesine karar verilmiştir.
Davacılar vekilince, dava dilekçesinde faiz talebi olmadığından söz konusu miktarların faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmemiş olup, ıslah dilekçesi ile faiz talebinde bulunulmuş ise de İdari Yargılama Usulü Kanunu 16 ncı maddesinde düzenlenen ıslah kurumunun sadece miktar artırımına ilişkin olduğu nazara alındığında, davacılar vekilinin faiz talebinin kabul edilmesi mümkün görülmemiştir.
Anılan İdare Mahkemesi kararının davacıların manevi tazminat istemlerinin kabulüne dair kısmının incelenmesinden;
Yapılan incelemede; İdare Mahkemesince davacıların manevi tazminat istemlerinin kabul edilerek, her birine ayrı ayrı 50.000,00-TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmiştir.
Manevi tazminat, patrimuanda meydana gelen bir eksilmeyi karşılamaya yönelik bir
tazmin aracı olmayıp, manevi tatmin aracıdır.
Manevi tazminata hükmedilmesi için kişinin fizik yapısını zedeleyen, yaşama ve kazanma gücünün azalması sonucu doğuran olayların meydana gelmesi veya idarenin hukuka aykırı bir işlem veya eylemi sonucunda ağır bir elem ve üzüntünün duyulmuş olması veya şeref ve haysiyetinin rencide edilmiş bulunması gerektir.
Manevi tazminata hükmedilirken ilgililerin sosyal ve ekonomik durumu dikkate alınarak olay nedeniyle duyduğu elem ve ızdırabın kısmen giderilmesini ifade edecek, idarenin hukuka aykırılığını ortaya koyacak ve hukuka aykırılığı özendirmeyecek bir miktarın belirlenmesi gerekmektedir.
Manevi tazminatın tutarını belirleme görevi hakimin takdirine bırakılmış ise de, hükmedilen tutarın uğranılan manevi zararla orantılı, duyulan üzüntüyü hafifletici olması gerekir. Hakimin manevi zarar ile ölenin yakınlarına verilmesine karar vereceği tazminat tutarı adalete ve hakkaniyete uygun olmalıdır.
Hükmedilecek tazminat miktarı zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalı ve sebepsiz zenginleşmeye yol açmamalıdır.
Bu durumda; 2330 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi uyarınca davacılara ödenen nakdi tazminatın maddi ve manevi zararların karşılığı olduğunun belirtilmesi karşısında, sebepsiz zenginleşmeye yol açmayacak şekilde uygun görülecek bir manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken İdare Mahkemesi'nce yukarıdaki açıklamalara uygun olmayan bir manevi tazminat miktarına hükmedilmesinde isabet görülmemiş olup, davacılara yaşadıkları elem ve üzüntü karşılığı olmak üzere ayrı ayrı takdiren 25.000,00-TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmiştir.
Karar Sonucu:
Açıklanan nedenlerle;
1-Davacılar ve davalı İçişleri Bakanlığı istinaf istemlerinin kısmen KABULÜNE, kısmen REDDİNE,
2-Ankara 6. İdare Mahkemesi'nce verilen 20/06/2019 gün ve E: 2014/2132, K:
2019/1244 sayılı kararın KALDIRILMASINA,
3-2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun değişik 45/4. maddesi uyarınca maddi tazminat istemi yönünden yeniden incelenen davada; davanın kabulüne, davacı Ümmüye Pusat Yılmaz için 119.565,08-TL destekten yoksun kalma tazminatının, Muhammed Berk Yılmaz için 13.921,37-TL destekten yoksun kalma tazminatının, Mustafa Mert Yılmaz için 20.082,93-TL destekten yoksun kalma tazminatının, Melek Nur Yılmaz için ise 38.485,14-TL destekten yoksun kalma tazminatının, davalı idarelerce davacılara ÖDENMESİNE,
4-2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun değişik 45/4.maddesi uyarınca manevi tazminat istemi yönünden yeniden incelenen davada; davacıların manevi tazminat isteminin kısmen KABULÜ ile Ümmüye Pusat Yılmaz, Muhammed Berk Yılmaz, Mustafa Mert Yılmaz ve Melek Nur Yılmaz için herbirine ayrı ayrı takdiren 25.000,00-TL manevi tazminatın davalı idarelerce davacılara ÖDENMESİNE, fazlaya ilişkin manevi tazminat isteminin REDDİNE,
5-Hükmedilen tazminat miktarı üzerinden hesaplanan 19.950,24-TL nispi karar harcından dava açılışında ve sonraki aşamalarda peşin olarak alınan 3.278,00-TL nispi karar harcının mahsubu sonucu kalan 16.672,24-TL'nin davacılara tamamlattırılmasına,
19.950,24-TL nispi karar harcının davalı idarelerden alınarak davacılara verilmesine,
6-Aşağıda dökümü yapılan davadaki haklılık oranına göre mahkeme ve istinaf safhalarında davacılar tarafından karşılanan 1.161,40-TL yargılama giderinden 296,23-TL yargılama giderinin davacılar üzerinde bırakılmasına, 865,17-TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacılara verilmesine,
7-İstinaf safhasında davalı idarece karşılanan 10,00-TL posta giderinin 7,45-TL'sinin davalı idare üzerinde bırakılmasına, 2,55-TL posta giderinin davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine,
8-Yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen maddi tazminat için 21.893,81-TL vekalet ücreti ve kabul edilen manevi tazminat için 13.450,00-TL vekalet ücretinin davalı idarelerce davacılara ödenmesine,
9-Yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 10/2 maddesi uyarınca ret edilen manevi tazminat için 13.450,00-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalı idarelere verilmesine,
10-Posta gideri avanslarından artan miktarın kararın kesinleşmesinden sonra taraflara iadesine,
11-2577 sayılı Yasanın değişik 46.maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca kararın tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde Danıştay'a temyiz yolu açık olmak üzere, 04/02/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan CENGİZ AYDEMİR
33773
Üye
AHMET HAMDİ ÜNLÜ 26433
Üye MÜGE YÜKSEL
217377
Yargılama Giderleri
(Mahkeme Safhası) (İstinaf Safhası)
Başvurma Harcı : 25,20-TL (Davacılar Yargılama Giderleri) Vekalet Harcı : 3,80-TL Başvurma Harcı : 121,30-TL Bilirkişi Ücreti : 500,00-TL Posta Gideri : 91,40-TL Posta Gideri : 419,70-TL Toplam : 212,70-TL Toplam : 948,70-TL Genel Toplam : 1.161,40-TL (Davalı Yargılama Giderleri)
Posta Gideri : 10,00-TL Peşin Alınan Nispi Karar Harcı : 3.278,00-TL
Tamamlattırılacak Nispi Karar Harcı : 16.672,24-TL Toplam Nispi Karar Harcı : 19.950,24-TL
