VERİ DEPOLAMA ORTAMLARI. DİSKLER (Sabit Diskler) Diskler (SSD Diskler)

VERİ DEPOLAMA ORTAMLARI DİSKLER (Sabit Diskler)

Diskler (Taşınabilir Diskler)

Diskler (SSD Diskler)

DİSKLER

Verileri kalıcı olarak depolayan hafıza

birimidir. Günümüzde sabit disk teknolojileri harici ve dahili olarak kullanılmaktadır. Yaygın sabit diskÜreticilerinden;

• Seagate(Maxtor - Quantum)

• Hitachi(IBM)

• Toshiba

• Wester Digital

• Samsung sayılabilir.

PROGRAM KODLARI

SABİT

DİSK RAM

GÖREV TAMAM PROGRAM

KODLARI

PROGRAM

KODLARI

3 farklı yapıda sabit disk vardır

(Hard Disc Driver) HDD SSD

(Solid State Driver) HHD

(Hybrid Hard Driver)

HDD (Hard Disk Drive)

Verileri bir eksen etrafında dönebilen manyetik disk üzerinde tutan yapıya sahiptirler. Yapısında elektronik ve elektrik bileşenlerin yanında mekanik bileşenler de vardır.

Veri kurtarma

kabiliyeti en iyi sabit disk modellerdir

Manyetik yüzeye sahip genelde alüminyum veya seramik katkılı cam

malzemeden oluşan disklere sahiptirler.

2) Elektrikli Motor; Sabit disk sürücüsünü döndürür. Dakikada 7200 kez döner.

1) Renkli Devre Levhası;Bilgisayardan emirleri alır ve diski kontrol eder ayrıca elektrikli motor un hızını sabitler.

3) Disk Plakaları(Platters): Aliminyum veya seramik katkılı camdan üretilmiş sert malzeme üzerine manyetik özelliğe sahip çeşitli

tabakaların eklenmesi ile oluşturulmuş yapılardır. Her bir diskin iki yüzü de veri saklamak amaçlı olarak kullanılır . Disk Plakalarında yapıyı oluşturan katmanlar;

4) Okuma/Yazma Kafası: Disklerin üzerinde değmeden gezen ve

istenen adrese verileri yazıp,istenen adresten de verileri okuyan

kafadır.

Disk üzerine veriler yazılırken

sayılar 1 ve 0 ifade edilerek

yazılır. Bir ve sıfırlar disk

üzerinde iç içe geçmiş halka

üzerine manyetik olarak sıra

ile yazılır.

• Sektör: 256, 512Byte gibi

büyüklüklere sahip ardışık veri depolama kümeleridir.

• İz (Track): Verilerin

kaydedilmesi amacıyla iç içe halkalar şeklinde disk

üzerindeoluşturulmuş veri kayıt bölümleridir. Merkeze aynı

uzaklıkta iç içe dairesel halkalardan oluşur

• Kümeler(Cluster): Disk üzerinde varsayılan bir büyüklüktür

SEKTÖR TRACK (İZ)

CLUSTER

4)Silindir (Cylinder): Birden fazla disk tabakası için

düşeyde aynı hizadaki tüm izleri içine alan silindir

şeklindeki tanımlamadır.

Okuma yazma kafaları hep birlikte hareket ederler. Bir okuma yazma kafası 4. iz üzerinde ise diğerleri de aynı iz üzerindedir. Okuma yazma kafasının konumunu değiştirmeden, okuma

yazma yapabildiği tüm izler

silindir yapıyı oluşturur.

SSD (Solid State Drive)

Yapısında disk , motor ve okuma yazma kafası bulunmayan

elektronık karttan ibaret veri depolama aracıdır. Verileri

SDRAM, DRAM veya Flash hafızalarında tutarlar .

HDD

(Hard Disc Driver)

SSD

(Solid State Driver) HHD

(Hybrid Hard Driver) HHD (HYBRID HARD DRIVER)

Fiziksel olarak HDD’ ye benzerler. Hem disk

hem de flash hafızaya sahiptirler. Dolayısıyla

SSD ve HDD karışımı melez yapıya sahiptirler.

DİSK PARAMETRELERİ

1)

Boyut; Masaüstü bilgisayarlardaki kullanılan disk boyutu ile diz üstü bir bilgisayar için kullanılan disk boyutu farklıdır. Günümüzde daha çok 3.5” ile 2.5” boyuta sahip sabit diskler kullanılmaktadır.

2) Disk dönüş hızı(RPM=Rotate Per Minute); HDD ve HHD için geçerli bir parametredir.

Diskin kendi ekseni etrafında dakikada dönüş sayısın gösteren bir parametredir.

Günümüzde 15.000, 10.000, 7200, 5400rpm değerlere sahip diskler

bulunmaktadır.7200rpm değeri diskin dakikada 7200 defa döndüğünü gösterir.

3) Tampon Bellek(Cache veya Buffer): Disk erişimi bellek erişiminden daha yavaş olduğu için disk performansını artırmak için HDD üzerine bellek hafıza birimleri yerleştirilmiştir. Amaç erişilmesi öngörülen verileri bellekte hazır bekletmektir. Eğer istenen veri bellekte varsa disk erişimi olmadan veriler doğrudan bellek üzerinden gönderilir. Günümüzde 8,16,32,64 MB büyüklüğünde tampon bellekler vardır.

4) Konumlanma Süresi(Seek Time): Disk üzerinde okuma yazma kafasının, istenen adrese yazma veya okuma amaçlı ulaşmak için harcadığı süredir.Kafanın disk üzerindeki

konumuna göre bu süre kısalıp uzayabilir. Bunun için ortalama konumlanma süresinden(average seek time) bahsedilir. Kısa olması diskin okuma ve yazma performansının daha iyi olduğunu gösterir.

5) Kapasite: Depolayacağı veri miktarını gösterir. Günümüzde 750 GB, 1TB ve hatta 4TB kapasiteli diskler bulunmaktadır.

Sabit disklerin anakarta bağlandığı veriyolu tipleri günümüzde 4 çeşittir. Bunlar

PATA SATA SCSI SAS

Fiziksel olarak tüm sabit diskler birbirine benzerler ve yakın boyutlardadır. Bir sabit diskin desteklediği arabirimi belirlemek için bağlantı

soketlerine bakmak yeterlidir.

PATA (IDE):

(Parallel Advanced Technology

Attachment)

Paralel ileri teknoloji

eklentisi anlamına

gelmektedir. Bu

kelime ATA, IDE,

ATAPI olarak ta

birçok yerde

geçmektedir.

SATA (Serial ATA): Seri olarak veri alışverişine imkan veren PATA’dan sonra çıkartılan bir arabirimdir. İletişim için ATA komut setini kullanmaktadır.

Haberleşme tek yönlü

yapıdadır.

SATA’larda kendi aralarında ayrılmaktadır. SATA2 hard diskinin SATA 1’hard diskine göre anakart ve sistem ile haberleşme yolu teorik olarak iki kat fazladır. ama bu performansın da 2 kat fazla olduğu anlamına gelmez çünkü bu noktadaki en büyük kısıt hard diskinin dönme ve hard diskin kafasının okuma hızıdır.

SATA ve PATA disklerin arasında seçim yaparken dikkat edilecek bir husus kasa güç soket yapısı olacaktır. Kasamızı PATA uyumlu seçip disk ve DVD sürücüleri SATA seçtiğimizde güç kabloları konusunda sıkıntı yaşayabiliriz.

SATA ve PATA disklerin arasında seçim yaparken dikkat edilecek bir husus kasa güç soket yapısı olacaktır. Kasamızı PATA uyumlu seçip disk ve DVD sürücüleri SATA seçtiğimizde güç kabloları konusunda sıkıntı yaşayabiliriz .

SCSI:Small Computer System İnterface)

Daha çok sunucularda kullanılan disklerdir. Disklerinin dönüş hızları ve

performansları çok yüksektir. Bu yüzden fiyatları ev kullanımı için uygun

değildir. SCSI arabirimi disklerin dışında birçok farklı donanım

MASTER/SLAVE AYARI

Diskler anakart üzerine kendilerine has data ve güç kablosu ile bağlanırlar. IDE HDD’ ler için, anakart üstündeki tek bir IDE

sokete iki adet HDD bağlanabilir. Bu bağlantı şekline paralel

bağlantı denir. Günümüz anakartlarında iki adet IDE yuvası

vardır. Dolayısıyla bir bilgisayara en fazla 4 adet (IDE)PATA

disk bağlanabilir. SATA diskler için ise anakart üzerinde kaç

adet soket varsa o kadar disk bağlanabilir. Bunlarda paralel

bağlantı(aynı kabloya iki adet) söz konusu değildir.

DİSK BİÇİMLENDİRME Disk biçimlendirme 2 farklı şekilde olur.

1. Fiziksel biçimlendirme: Disk üzerinde iz ve sektör yapılarının oluşturulması işlemidir.

2. Mantıksal Biçimlendirme: İz ve sektörlerin oluşturulduğu diskin, işletim sistemine ait dosya sistemine uyumlu hale getirilme işlemidir.

DİSK BİRLEŞTİRME

Harddiskler hızlı döndükleri için kayıt yaparken ilk boş buldukları yere yapar. Bazen buldukları yer kayıt için küçük gelebilir. Birazını ilk bulduğu yere gerisini başka yere kaydeder. Zamanla bu bilgiler

çoğaldıkça dosyalar parçalanmaya başlar.

Disk birleştirme , bu dosyalarını birleştirir. Zaman kaybını önler.

DİSK BÖLÜMLEME

Tek bir sabit diski sanal olarak birkaç alt sabit diske ayırma işlemine

UFAKLIK, DAHA

ÖNCE BUNU GÖRMÜŞ MÜYDÜN?

VAY BEEE, KAYDET

İKONUNUN ÜÇ BOYUTLU

MODELİNİ YAPMIŞSIN?

Taşınabilir Disk Nedir?

“Taşınabilir Disk” diğer söylemleri “harici disk”, “harici

harddisk”, “harici HDD”, “external disk”, “external HDD” olarak da telaffuz edilebilir. Bilgisayarımız kapalı iken verilerimizin depolandığı ve saklandığı cihazlara “disk” denir.

Harici Harddisk, taşınabilir harddisk demektir. Bilgisayarın dahili harddiskinden hiç bir farkı yoktur. Aynı işlevleri harici harddisklede yapabiliriz.

Bilgisayar Donanımı Hafta 6 27

2.5" 3.5"

En yaygın taşınabilir disk üreticileri

Western Digital, Samsung, Toshiba,LG ve Seagate ‘dir.

“Bağımsız disklerin artıklı dizisi” anlamına gelmektedir. Aynı veriyi farklı disklerde saklama teknolojisidir. Bu teknoloji disk bozulmalarına, hatalı kodlamalara, büyük disk boyutları elde etmeye ve performansa pozitif etkisinden dolayı özellikle sunucularda sıkça kullanılan bir yöntemdir.

İşletim sistemi RAID arayüzü ile birbirine bağlanmış diskleri tek disk gibi görmektedir.

Yedekleme, işlemi işetim sisteminin çoğunlukla haberi olmadan donanım bazında yedeklenmektedir. RAID teknolojisinde

SATA, PATA ve SCSI diskler kullanılabilmektedir.

RAID 0

v Eşlik biti(hata toleransı için) olmaksızın performansı artırıcı özelliğe sahip RAID türüdür.

v Hata düzeltme etkisi yoktur.

v Herhangi bir diskin bozulması tüm diskleri kullanılmaz yapar.

v Bilgi bloklara ayrılarak her bloğun farklı disklere yazılması sağlanır. Bağlı disklerin boyutları toplanarak diskin kapasitesini oluşturur.

v Bu seviye için en az iki disk

gereklidir.

RAID 1

v Burada performans yerine veri güvenliği esas alınmıştır. Disklerdeki veriler

birbirinin aynısıdır .

v Toplam disk boyutu en küçük disk kadardır.

v Veri güvenliği çok çok önemli olduğu durumlarda kullanılır.

v Disklerden birinin bozulması sistemin çalışmasını etkilemez.

v Bu seviye için en az iki disk gereklidir.

RAID 2

v Bit seviyesinde her bir diske yayılmış veri bloklarına karşılık birden fazla ECC sürücüleri

kullanılarak oluşan yapıdır.

Ayrıca diskten okuma yaparken her bir veri ECC disklerindeki eşlik bitlerine bakılarak kontrol edilmesi gerekir.

v RAID3’e göre bir avantajı yoktur ve ticari anlamda

kullanım yeri hemen hiç yoktur.

v Rasgele okuma ve yazma hızları

düşüktür.

RAID 3

v Burada veriler byte büyüklüğünde farklı disklere yazılır.

v Veriye ait ECC kodları ayrı bir diske yazılır.

v Bir anda tüm sürücüler aynı adreste olmak zorundadır.

v Sıralı yazma ve okuma performansı oldukça yüksektir.

v Rasgele okuma hızı iyi fakat yazma hızı düşüktür.

v Yüklü tek parça Dosya (video)

uygulamaları için çok uygun bir

çözümdür.

RAID 4

v RAID3’e göre verilerin boyutu artırılmıştır ve RAID ile sıkça karıştırılır.

v Veriler bloklar halinde ayrı ayrı disklere yazılır.

v Sıralı ve rasgele okuma performansı RAID3 e yakındır.

v RAID3’e göre tek avantajı veriler bloklara ayrıldığı için uygulamaya göre bloktaki veri miktarının yüksek performans için ayarlanabilmesidir.

v RAID3 teki gibi ayrı disk üzerine eşlik bitlerinin yazılması yazma işlemi sırasında darboğaz oluşturur.

v İyi bir performans ve hata düzeltmeye

sahiptir.

RAID 5

v RAID seviyelerinin en çok kullanılan popüler seviyesidir.

v Veriler farklı disklere bloklar halinde yazılırlar.

v Bu seviyede RAID3 ve 4

seviyelerindeki yazma işleminde meydana gelen darboğaz en aza indirilmiştir.

v Veritabanı ve sunucu uygulamalarında sıkça kullanılır.

v Buseviye için en az üç disk gereklidir.

NAS

v Ağla ilişkilendirilmiş depolama birimi anlamına gelmektedir. Kısaca ağa bağlı dosya sunucusudur.

v NAS dosya erişim ve yönetim işlemlerini üzerine alarak sunucuya yardımcı olmaktadır.

v NAS yapıda kullanılabilecek disk arayüzleri SATA, SAS, USB, FC yapılarıdır.

v NAS sistemleri bir bilgisayarın ihtiyaç duyduğu klavye ekran gibi donanımlara ihtiyaç duymadan web arayüzü ile konfigürasyonları yapılabilir.

v Kendilerine has bir işletim sistemleri vardır.

v Kullanılan yaygın işletim sistemlerinden Free NAS, NASLite, NexentaOS sayılabilir.

v NAS ağ üzerinde kendisine ait bir IP ile ağ cihazı (node) olarak görülür.

v NAS sistemlerde kullanıcı yüküne karşı alınacak önlemler sınırlı olduğundan bu durumun planlanma aşamasında göz önüne alınması gerekmektedir.

v NAS larda dosya sistemini NAS yönetir.

v Tek bir NAS sistemi farklı işletim sistemlerine hizmet verebilir.

v Yaygın NAS üerticileri HP, DELL, NetApp ve Sun gibi firmalardır.