6767øzmir Onkoloji Hastanesi ve Ekopatoloji
Derne÷i Yaynlar No: 1
UHS-O
Uluslararas Hastalk Snflandrmas:
Onkoloji
ICD-O
International Classification of Diseases for: Oncology
Üçüncü Bask
Editörler April Fritz
Ulusal Kanser Enstitüsü, Bethesda, ABD Constance Percy
Ulusal Kanser Enstitüsü, Bethesda, ABD Andrew Jack
Leeds E÷itim Hastanesi, Leeds, øngiltere Leslie Sobin
SILahl Kuwetler Patoloji Enstitüsü, Washington, DC, ABD D. Max Perkin
Uluslararas Kanser Araútrma Enstitüsü, Lyon, Fransa Sharon Whelan
Uluslararas Kanser Araútrma Enstitüsü, Lyon, Fransa
Çeviren
Prof. Dr. M. ùerefettin Canda
Dokuz Eylül Üniversitesi Tp Fakültesi Patoloji Anabilim Dal, ønciralt/lzmir, Türkiye, 2002
øzmir Onkoloji Hastanesi ve Ekopatoloji Derne÷i,
øzmir - Türkiye, 2002 Dünya Sa÷lk Örgütü,
Genevre - øsviçre, 2000
UHS-O/ICD-O UIuslararası Hastalık Sınıflandırması: Onkoloji II
UHS-O/ICD-O UIuslararas Hastalk Snflandrmas: Onkoloji II
ISBN 975 - 483 - 203 - X UHS-O / lCD-O
Üçüncü Bask
Türkçe Çeviri
Çev: Prof. Dr. M. ùerefettin Canda Dokuz Eylül Üniversitesi Tp Fakültesi Patoloji Anabllim Dal, ønciralt-øzmir
øzmir Onkoloji Hastanesi ve Ekopatoloji Derne÷i 0232-279 22 20 / 445 78 68 E-posta: serafettin.canda@deu.edu.tr
META Basm, Bornova, Izmir-Türkiye, 2002 Tel: 0232 342 75 24
DSÖ / WHO Kütüphanesi Katolog Yayn Bilgileri
Uluslararas Hastalk Snflandrmas: Onkoloji / Editörler, Aprii Fritz ... (et al.) - 3rd ed. 1. Neoplazmlar - Snflandrma I. Fritz, Aprii II. ICD-O
ISBN 92 4 154534 8 (NLM Snflandrmas: QZ 15)
Dünya Sa÷lk Örgütü yaynlarn parsiyel ya da tümden ço÷altmak ya da çevirmek için izin isteklerini olumlu karúlar. øletiúim için baúvuru Dünya Sa÷lk Örgütü, Basn Yayn Birimi, Geneve, isviçre adresine yaplmaldr, metindeki herhangi bir de÷iúikli÷e iliúkin, yeni basklarla ilgili planlar, reprint ve çevirilere iliúkin son bilgiler sa÷lanabilir.
© Dünya Sa÷lk Örgütü 2000
Dünya Sa÷lk Örgütü yaynlannm "copyright" haklar, önceki "Universal Copyright Convention"'n 2.
Protokoluna uygun olarak, sakldr. "Ali right reserved" / Tüm haklar sakldr.
Editörler, bu yaynda bildirilen görüúlerden sorumludur.
øngiltere'de baslmútr 2000 /13376 - Butler & Tanner -10 000 Baskı : Anıl Matbaa Ltd. Şti.
Özveren Sok. 13/A Kızılay / ANKARA
Tel: (0 312) 229 37 41 • Faks: (0 312) 229 37 42
UHS-O/ICD-O UIuslararası Hastalık Sınıflandırması: Onkoloji III UHS-O/ICD-O Uluslararas Hastalk Snflandrmas: Onkoloji III
øçindekiler
ICD-O Üçüncü Basksnn Türkçe Basksna Önsöz (2002)
Perferce to the Turkish Version of ICD-O third edition ... IV Calum Muir'in ansna ... V Teúekkürler ... VI
Giriú.. ... 1
... Tarihsel geçmiú ... 3
ICD-O ve ICD-10 arasndaki ayrmlar ... , ... 5
ICD-O Üçüncü basknn yaps ve format ... . ... 7
Topografi ve morfoloji için kodlama klavuzu ... 17
... ICD-O kullanm için temel kurallarn özeti ... 18
... Topografi için kodlama klavuzu ... 20
... Morfoloji için kodlama klavuzu ... 23
... Multipl primer neoplazmlar.... ... 30
... Tannn temelleri ... 32
Merkez sinir sistemi tümörleri için DSÖ derecelendirme sistemi ve ICD-O derecelendirme kodlar ... 33
Kaynaklar ... 35
Saysal dizin ... 37
... Topografi ... 37
... Neoplazmlar için 5 basamakl davranú kodlar ... 55
... Histolojik derecelendirme ve diferansiyasyon için 6 basamakl kodlar ... 56
... Lenfoma ve lösemilerin immunfenotipi için 6 basamakl kodlar ... 56
... Morfoloji ... 57
Alfebetik dizin ... ...93
Ekler. ... 1: Yeni ICD-O, Üçüncü Bask, Kodlar ... 207
... 2: Yeni morfoloji terimleri ve sinonimleri ... 216
... 3: Morfoloji kodu de÷iúen terimler ... 225
... 4: Tümör benzeri lezyondan tümöre de÷iúen terimler ... 229
... 5: ICD-O Üçüncü baskdan çkarlan terimler ... 230
... 6: Davranú kodu de÷iúen terimler ... 231
UHS-O/ICD-O Uluslararas Hastalk Snflandrmas: Onkoloji IV
ICD-O Üçüncü Basknrn Türkçe Basks'na Önsöz (2002)
Ça÷daú dünyadaki geliúmelere koúut olarak, Türkiye'de de kanser konusunda önemli geliúmeler olmaktadr. Kanser kayt konusu, veri toplama ve kanser istatistikleri, kanser konusunda yaplacak güncel çalúmalar için temel oluúturur ve multidisipliner çalúmalar gerektirir.
øleri ülkelerin bu alandaki çalúmalan, 1893 ylnda baúlar, ikinci Dünya Savaú sonras. Birleúmiú Milletler ve Dünya Sa÷lk Örgütü (DSÖ) kuruldu. Böylece, kanser kayt iúleri de uluslararas alana yayld ve hzland.
ICD'nin altnc düzeltilmiú basks (International Statistical Classification of Diseases, Injuries, and Causes of Death- ICD) 1948'de yaynland. Sonuçta, bu çalúmalar 1976'da ICD-O adn alarak ilk basks yapld.
1990'da økinci Basks, 2000 ylnda Üçüncü Basks yaplan ICD-O'nun bu basklar, dünyada çok konuúulan pek çok dil yan sra (Almanca, Çekçe, Çince, Franszca, øtalyanca, øngilizce, øspanyolca, Japonca, Portekizce, Rusça, Slovakça, Yunanca, vb) ilk kez Türkçeye de çevrilmiútir. Böylece, yaklaúk 100 yl sonra, lCD-O Türkçe olarak yaymlanmútr.
2000 ylnda yaymlanan lCD-O'nun Üçüncü Basks'nn da. Öncekinde oldu÷u gibi, Türkçeye çeviri görevi, DSÖ'nün ilgililerince tarafma verilmiútir.
Böylece, 10 yl ara ile, ikinci kez yerine getirmiú oldu÷um bu çevirinin, Türkiye açsndan öncül olas sonuçlar úunlar olabilir:
a) ICD-O konusunda (Kanser kayt ve istatistikleri) Türkiye'deki çalúmalarn ça÷daú ölçülerde yaplmas için temel / standart oluúturulmas, yaygnlaúmas ve ça÷daú dünya ile entegrasyon sa÷lanmas.
b) Türkçenin Dünya'da çok konuúulan diller arasnda yer almas.
c) lCD-O Türkçe versiyonun, Türkçenin geçerli olabildi÷i yerlerde / ülkelerde de uygulanmas.
d) DSÖ'nün bir yaptnn ilk kez Türkçe versiyonunun yaynlanmasnn, yeni çevirilere kap açmas.
ICD-O Üçüncü Bask'nn Türkçe çevirisinin gerçekleúmesinde yardm ve desteklerini gördü÷üm. Prof. Dr. Tülay Canda'ya, Prof. Dr. H. U÷ur Pabuççuo÷lu'na, Doç. Dr. Yalçn izbul'a ve DSÖ Yayn Bürosu'ndan Mr D. W. Bramley ile META Basm'dan Olcay Sütüven'e teúekkür ve en iyi dileklerimi sunarm.
5 ùubat 2002, ønciralt-øzmir Prof. Dr. M. ùerefettin Canda
Preface to the Turkish version of ICD-0 third edition
Parallel to the contemporary developments in the Western worid, important changes are taking place in Turkey as regards ali fields of oncology, especially in cancer registries and statistics. Calling for a multidisciplinary approach, the express aim of these studies is to provide a reliable basis for future medical research.
Efforts in that direction date back to 1893s in the West, culminating in the foundation of the Worid Health Grganization (WHO) in the aftermath of WWII under the auspices of the United Nations. With these developments, cancer registries received a new impetus and became widespread on an International scale.
The Sixth Revised Edition of The International Statistical Classification of Diseases, Injuries, and Causes of Death - ICD\Nas published in 1948, ali these studies leading to the First Edition of ICD-0 in 1976.
As the Second and Third editions were published in 1990 and 2000, respectively, I had the honour of being entrusted with translating the former into Turkish, as it also appeared in other world languages such as English, German, French, italian, Spanish, Russian, Czech, Slovakian, Greek, Japanese and Chinese. That was the first rendering of ICD-0 in Turkish almost a hundred years after the first studies had been undertaken. This is now, therefore, a second translation into Turkish after ten years, the original text being that of the Third Edition of ICD-0 published in 2000. øt is hoped that this will provide a further contribution to:
a) The establishment of a sound basis for widespread standards in cancer registries and statistics in Turkey which will conform to and be integrated with contemporary International practice;
b) Promotion and recognition of Turkish as one of the standard languages used in the medical world, thus offering it for use in other Turkish originated countries and communities;
c) Proyiding further impetus for similar translation studies to be undertaken in the future.
1 should ølke to acknowledge the generous encouragement and support of several friends and associates toward the preparation and publication of the present Turkish version, and extend my gratitude in particular to Prof. Dr. Tülay Canda, Prof. Dr. H. U÷ur Pabuççuo÷lu, Doç. Dr. Yalçn Izbul and Mr D. W. Bramley from WHO and Mr Olcay Sütüven from META Press.
5 February 2002, ønciralt-øzmir Türkiye Prof. Dr. M. ùerefettin Canda
UHS-O/ICD-O UIuslararası Hastalık Sınıflandırması: OnkolojiIV
UHS-O/ICD-O UIuslararası Hastalık Sınıflandırması: Onkoloji V UHS-O/ICD-O Uluslararas Hastalk Snflandrmas: Onkoloji V
ANISINA
CALUM MUøR 1930-1995
Uluslararas Hastalk Snflandrmas-Onkoloji (ICD-O) Üçüncü Basks, Dr. Calum Muir'in ansna adanmútr.
Calum Muir ICD-O økinci Bask'nn editörlerinden birisidir. Bir patolog olarak, yeni morfolojik terimlere ve lenfoma, lösemi ve beyin tümörlerinin son snflandrmasna çok katk yapmútr. Dünya'daki kanser kaytçlar ile ba÷lant kurarak, ICD-O'nun Dünya çapnda yaygnlaúmasna yardm etmiútir.
Önce Epidemiyoloji Birimi'nin Baúkan, sonra Direktör yardmcs oldu÷u Uluslararas Kanser Araútrma Ajans (International Agency for Research on Cancer)'ndan emekli olduktan sonra, Calum Muir øskoçya Kanser Kayt Merkezi Direktörü olmuútur.
Uluslararas Kanser Kaytçlar Derne÷i (International Association of Cancer Registries / IACR)'nin 1966 ylnda kuruluúunda etkili olmuú, 1972-1990 arasnda Genel Sekreter olarak ve 1992'den ölümüne dek Baúkan olarak görev yapmútr.
Calum Muir'in, neoplazmlarn tam ve do÷ru biçimde snflandrlmasna yönelik yürekli gayreti, bu baskda da kendini göstermiútir.
VI UHS-O/ICD-OUluslararas Hastalk Snflandrmas: Onkoloji
TE ùEKKÜR
ICD-O'nun bu basksna katks olan, aúa÷daki bireylere ve kuruluúlara teúekkürlerimizi sunarz.
Dr. Timothy Cote, Ulusal Kanser Enstitüsü, Bethesda, MD, ABD Mme Catherine Exbrayat, øúere Kanser Kayt Merkezi, iúere, Fransa
Profesör Ekkehard Grundmann, Münster Üniversitesi, Gerhard Domagk Patoloji Enstitüsü, Münster, Almanya
Profesör Paul Hermanek, Erlangen Üniversitesi, Cerrahi Klini÷i ve Poliklini÷i, Nürnberg, Erlangen, Almanya
Dr. Elaine Jaffe, Ulusal Kanser Enstitüsü, Bethesda, MD, ABD
Dr. Paul Kleihues, Uluslararas Kanser Araútrma Ajans, Lyon, Fransa Dr. Franco Rilke, øtalyan Kanser Bilimi Derne÷i, Milano, øtalya
Dr. James Vardiman, Chicago Üniversitesi, øL, ABD Mrs. Annette Hurlbut, Fulton, NY, ABD
Bu Üçüncü Bask'nn geliútirilmesi için de÷erli destek materyeli sa÷layan ve editörlere önerileri ile yardmda bulunan uzman gruplara çok teúekkür ederiz:
Avrupa Kanser Kayt A÷ (European Network of Cancer Registries / ENCR )'nn hematolojik maligniteler ve lenfomalar'n kodlanmas üzerinde çalúan Çalúma Grubu
Dr. Renee Otter, Kuzey ileri Kanser Merkezi, Groningen, Hollanda Dr. Aurora Astudillo, Asturias Genel Hastanesi, Oviedo, ispanya
Profesör Paule Marie Carli, Cöte d'Or Hematolojik Maligniteler Kayt Merkezi, Dijon, Fransa Dr. Andrew Jack, Lösemi Araútrma Vakf, Leeds Üniversitesi, Leeds, øngiltere
Dr. Han Van Krieken, Akademik Hastane, Leiden, Hollanda
Uluslararas Pediatrik Onkoloji Derne÷i ( International Society of Pediatric Oncology / SIOP) Çalúma Gurubu
Profesör Jillian M. Birch, CRC Pediatrik ve Ailesel Kanser Araútrma Grubu, Manchester, øngiltere Dr. James Ironside, Ulusal Creutzfeldt-Jakob Hastal÷ øzleme Birimi, Bat Genel Hastanesi, Edinburgh, øskoçya
Dr. Anna M. Kelsey, Kraliyet Manchester Çocuk Hastanesi, Manchester, øngiltere Profesör Dietmar Schmidt, Patoloji Enstitüsü, Mannheim, Almanya
UHS-O/ICD-O UIuslararası Hastalık Sınıflandırması: OnkolojiVI
UHS-O/ICD-O UIuslararası Hastalık Sınıflandırması: Onkoloji VII UHS-O/ICD-O Uluslararas Hastalk Snflandrmas: Onkoloji VII
Kanser kaytçlar ve patoloji uzmanlar, veri toplayclar ile birlikte, ICD-O, Üçüncü Bask'nn alanda test edilmesinde önemli ölçüde dikkatli çalúma koyanlar:
Avustralya, Yeni Güney Wales / New South Wales Avustralya, South
Avustralya, Viktorya Belarus / Beyaz Rusya Belçika
Brezilya, Campinas Brezilya, Porto Alegre Kanada, øngiliz Kolombiyas
Kanada, Manitoba Kanada, Ontario
Kanada, Ontario, Prenses Margaret Hastanesi Kanada, Nova Scotia
Çin, Pekin Çin, Qidong Küba
Çek Cumhuriyeti Ekvator, Guito Msr, øskenderiye Fransa, Haut-Rhin
Fransa, Cöte d'Or Hemopati Maligniteleri Hastanesi
Fransa, Herault Fransa, Tarn
Almanya, Baden-Württemberg Almanya, Berlin Federal Devleti Almanya, "National Childhood"
Guinea, Conakry Endonezya øtalya, Ferrara øtalya, Macerata øtalya, Ragusa øtalya, Romagna Japonya, Hiroshima Japonya, Nagasaki Japonya, Osaka Litvanya
Malta
Hollanda, Amsterdam Yeni Zelanda
Pakistan, Karaçi Peru, Lima Peru, Trujillo Filipinler, Manila Filipinler, Rizal Polonya, Kielce Saudi Arabistan Singapur Slovenya Güney Afrika øspanya, Asturias øspanya, Granada ispanya, Mallorca øspanya, Murcia øsveç, Gothenburg Tayland, Bangkok Tayland, Chiang Mai Trinidad ve Tobago
Uganda, Kampala
Birleúik Krallk, Do÷u Anglia
Birleúik Krallk, Northern ve Yorkshire Birleúik Krallk, Oxford, "National Childhood"
ABD, Florida, Flagler Hastanesi
ABD, Georgia, Orta Georgia Tp Merkezi ABD, Missouri, Liberty Hastanesi ABD, Ohio, Yukar Vadi Tp Merkezi ABD (SEER), Atlanta
ABD (SEER), Connecticut ABD (SEER), Detroit ABD (SEER), Hawaii ABD (SEER), lowa
ABD (SEER), Los Angeles ABD (SEER), Yeni Meksika ABD (SEER), Kuzey Kaliforniya ABD (SEER), Seattle / Puget Sound ABD (SEER), Utah
ABD, Teksas, Kollej østasyonu Tp Merkezi Viet Nam, Ho Chi Minh
Ayrca, Uluslararas Kanser Kaytçlar Derne÷i (International Association of Cancer Registries / IACR)'nin anketini zaman ayrarak yantlayan pek çok kiúi, kurul ve kayt merkezi ile, bu basknn geliútirilmesi srasnda yaplan "Alan Araútrmasna" katlan pek çok kayt merkezine de teúekkür ederiz.
