EGZERSİZİN SİSTEMLER ÜZERİNE ETKİLERİ (DEVAMI)

(1)

EGZERSİZİN SİSTEMLER ÜZERİNE

ETKİLERİ (DEVAMI)

(2)

Düzenli egzersiz programının faydaları

 Kas kaybı azalır

 Denge üzerine olumlu etki ve düşmeler önlenir

 Tüm nedenlere bağlı mortalitede azalma

 Kardiyovasküler hastalık riskinde azalma

(3)

 Kan basıncı regülasyonu

 Lipidler üzerine etkileri



Trigliserid ve düşük dansiteli lipoprotein kolesterol azalır



Yüksek dansiteli lipoprotein kolesterol artar

 Ağırlık kontrolü

(4)

Düzenli egzersiz programının faydaları

 Tip 2 DM riskinde , mevcut DM daha iyi kontrolü

 Psikososyal durum ve hayat kalitesinin düzelmesi

 Kemik yoğunluğunda artış-yaşa bağlı kayıp riskinde azalma

 Trombotik olayların gelişim riskinde azalma (fibrinojen seviyesi , plazma inhibitör 1 ,

platelet agregasyonu , doku plazminojen aktivatör

seviyesi )

(5)

Düzenli egzersiz programının faydaları

 İnflamatuar belirteçlerde azalma (CRP )

 Endotel fonksiyonlarında düzelme

 Antiaritmik etki (vagal tonus , sempatik aktivite )

 Uyku düzenlemesi

 Kanser riskinde azalma (kolon, meme,

prostat, akciğer)

(6)

Risk Faktörleri

 Orta-ileri yaştaki egzersiz önerilen kişilerde ortaya çıkabilecek sorun;

ani kardiyak ölüm ve diğer kardiyak komplikasyonlar riskidir.

 Risk belirlenmesi egzersiz programının oluşturulmasında yol göstericidir.

 Erkek<45yaş, Kadın<55 yaş, semptomsuz, 1 risk faktörü

= DÜŞÜK RİSK

 Erkek≥45yaş, Kadın ≥55yaş veya ≥2 risk faktörü

= ORTA RİSK

(7)

Risk Faktörleri

 ≥2 Kardiyovasküler veya Pulmoner Hastalığı Düşündüren Major Semptom, Bulguların Olması, veya,

 Ağrı, rahatsızlık verici boyutta göğüs, boyun, çene, kollar veya iskemiye bağlı olduğunu düşündürebilen diğer alanlar

 Dinlenme sırasında veya orta derece eforla kesikli solunum

 Baş dönmesi veya baygınlık

 Ortopne veya paroksismal nokturnal dispne

 Ayak-bileği ödemi

 Çarpıntı veya taşikardi

 İntermittent kladikasyo

 Kalpte üfürüm olduğunun bilinmesi

 Alışılagelmiş aktiviteler ile alışılmamış boyutta yorgunluk ve kesik solunum

 Bilinen Kardiyovasküler, Pulmoner, Metabolik Hastalık

= YÜKSEK RİSK

(8)

 Orta ve yüksek risk grubundaki hastalara egzersiz tolerans

testi yapılarak, egzersize kontrendikasyon oluşturabilecek

durumlar açısından değerlendirilmeli ve aerobik kapasiteleri

saptanarak buna göre egzersiz programına alınmalıdırlar

(9)

Aerobik ve dirençli egzersizler için mutlak kontrendikasyonlar



Yakın dönemde EKG değişikliği ya da myokardiyal enfarktüs



Unstabil anjina



Üçüncü derece kalp bloğu



Akut konjestif kalp yetmezliği



Kontrol edilemeyen hipertansiyon



Kontrol edilemeyen metabolik hastalık

(10)

Aerobik ve dirençli egzersizler için rölatif kontrendikasyonlar

 Kardiyomyopati

 Valvüler kalp hastalığı

 Kompleks ventriküler ektopi

(11)

Egzersize Katılım Öncesi Klinik Egzersiz Testi ve Tıbbi Muayene için Öneriler

• American College of Sports Medicine.

ACSM’s guidelines for exercise testing and prescription, 6 th ed. Philadelphia: Lipincott, Williams&Wilkins

Düşük Risk Orta Risk Yüksek Risk Orta

Egzersiz

Gerek Yok Gerek Yok Önerilir

Ağır

Egzersiz

Gerek Yok Önerilir Önerilir

(12)

EGZERSİZİN OLUMSUZ ETKİLERİ VE RİSKLERİ

 Koşu, ağırlık kaldırma, yürüme, bisiklet, tenis, yüzme, kürek gibi egzersizlerde başlangıçta yumuşak doku sorunları

olabilir. Bunlar görülme sıklığına göre strain (kas), tendinit,

sprain (ligaman), inflamasyon, kontüzyon, bursit, laserasyon

ve kıkırdak hasarı şeklinde sıralanabilir.

(13)

 Patellar tendinit, lateral epikondilit gibi yaralanmalar daha çok kas imbalansına bağlıdır. Bu nedenle kaslar antagonistleri ile birlikte güçlendirilmelidir.

 Gergin ve ağrılı kasların antagonistleri daha önce çalıştırılmalıdır.

 Normal antrenmanlarda eklemin, kasın ortaya çıkabilecek zararlı etkilerden korunması gerekir. Bunun için egzersize ısınmadan

ve germe egzersizleri yapmadan başlamamak gerekir.

(14)

EGZERSİZİN SİSTEMLER ÜZERİNE ETKİLERİ (DEVAMI)