• Sonuç bulunamadı

Sedimentological characteristics of the coal-bearing Eocene deposits at the north of Suluova (Amasya)

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Sedimentological characteristics of the coal-bearing Eocene deposits at the north of Suluova (Amasya) "

Copied!
17
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Suluova (Amasya) kuzeyindeki kšmŸrlŸ Eosen

•škellerinin sedimantolojik šzellikleri

Sedimentological characteristics of the coal-bearing Eocene deposits at the north of Suluova (Amasya)

Calibe KO‚, Übrahim T†RKMEN

FÝrat †niversitesi, MŸhendislik FakŸltesi, Jeoloji MŸhendisliÛi BšlŸmŸ, 23119 ELAZIÚ

…Z

Bu •alÝßmada Amasya ili Suluova il•esinin kuzeyinde yeralan kšmŸrlŸ Eosen •škellerinin sedimantolojik šzellikle- ri incelenmißtir. †st Kretase yaßlÝ DoÛdu Formasyonu Ÿzerine uyumsuz olarak gelen Eosen yaßlÝ tortul istif alttan Ÿste doÛru; ‚eltek Formasyonu, Armutlu Formasyonu ve OsmanoÛlu FormasyonuÕndan olußur. Bu istif Pliyosen

•škelleri tarafÝndan uyumsuz olarak šrtŸlŸr. ‚eltek ve Armutlu formasyonlarÝnda 9 fasiyes ve 6 fasiyes topluluÛu ayÝrtlanmÝßtÝr. Bu fasiyesler; tabakalÝ konglomera (F1), kalÝn tabakalÝ kumtaßlarÝ (F2), paralel laminalÝ kumtaßlarÝ (F3), bŸyŸk šl•ekli dŸzlemsel •apraz tabakalÝ kumtaßlarÝ (F4), dalgalÝ tabakalÝ kumtaßlarÝ (F5), gri-yeßil •amurtaß- larÝ (F6), kÝrmÝzÝ •amurtaßlarÝ (F7), organik maddeli gri-boz •amurtaßlarÝ (F8) ve kšmŸrlerdir (F9). Delta dŸzlŸÛŸ tortullarÝ F1, F2, F8 ve F9 ile temsil edilirken delta šnŸ •škelleri F2 ve F6Õdan olußur. LagŸn fasiyes topluluÛu F2, F6 ve F9Õdan meydana gelir. KÝyÝ yŸzŸ tortullarÝ F4 ve F6, kÝyÝ štesi-ge•iß tortullarÝ F3, F5, F6 ve F7, kÝyÝ štesi fa- siyes topluluÛu ise F3 ve F6Õdan olußur. ‚eltek FormasyonuÕnda yeralan kšmŸr damarlarÝ delta dŸzlŸÛŸndeki gšl ve bataklÝklarda, Armutlu FormasyonuÕna ait kšmŸrler ise lagŸnde olußmußtur.

Anahtar kelimeler: Amasya, delta, kšmŸr, litofasiyes, sÝÛ deniz.

ABSTRACT

The sedimentologic characteristics of coal-bearing Eocene deposits occurring at the north of Suluova (Amasya) have been examined in this study. The Eocene sedimentary sequence, resting uncomformably on the Upper Cre- taceous DoÛdu Formation, comprises of the ‚eltek Formation, the Armutlu Formation and the OsmanoÛlu Forma- tion. It is uncomformably overlain by the Pliocene deposits. Nine facies and six facies association were identified in the ‚eltek and Armutlu formations. These facies are ; bedded conglomerates (F1), thick bedded sandstones (F2), parallel laminated sandstone (F3), large cross-bedded sandstone (F4), wavy bedded sandstones (F5), grey- green mudstones (F6), red mudstones (F7), organic rich grey mudstones (F8) and coal (F9). Delta plain facies as- sociation comprises of F1, F2, F8 and F9 facies; delta front deposits, of F2 and F6 facies; lagoon facies associati- on,of F2, F6, and F9 facies; shoreface sediments, of F4 and F6; offshore-transition deposits, of an alternation of F3, F5, F6 and F7 facies; offshore facies association, of F3 and F6 facies. The coal of the ‚eltek Formation and Armutlu Formation were deposited in ponds and swamps of a delta plain and in a lagoon, respectively.

Key words: Amasya, delta, coal, lithofacies, shallow marine.

GÜRÜÞ

Ünceleme alanÝ, Amasya ili Suluova il•esinin ku- zeyinde ki KayadŸzŸ nahiyesi, Armutlu, KazanlÝ ve ‚eltek kšyleri dolaylarÝnda yeralÝr (Þekil 1a).

TŸrkiyeÕnin šnemli kšmŸr sahalarÝndan olan

‚eltek ve Armutlu yšreleri šnemli kšmŸr potan- siyeline sahip olduÛundan, bu bšlgedeki jeolojik araßtÝrmalar olduk•a uzun sŸreden beri devam etmektedir (Pekmezciler, 1953; BarutoÛlu,

C. Ko•

E-mail: calibekoc@firat.edu.tr

(2)

Þekil 1. Ünceleme alanÝnÝn (a) Jeoloji haritasÝ (…zdemir ve Pekmezci, 1983 ve GŸmŸßsu, 1984Õden deÛißtirilerek alÝnmÝßtÝr) ve (b) yer bulduru haritasÝ. Figure 1. (a) Geological map of the study area (modified from …zdemir and Pekmezci, 1983 and GŸmŸßsu, 1984) and (b) location map.

(3)

1954; LebkŸchner, 1967; Hezarfan, 1974; GŸ- mŸßsu, 1978, 1984; …ztŸrk, 1979; …zdemir ve Pekmezci, 1983). KšmŸrlerin ayrÝntÝlÝ petrogra- fik (Eriß, 1996; KarayiÛit vd., 1996) ve palinolo- jik šzellikleri (AkgŸn, 2000) incelenmiß, ayrÝca Atalay (2001), ‚eltek FormasyonuÕnun stratigra- fisi ve sedimantolojik šzelliklerine yšnelik araß- tÝrmalar yapmÝßtÝr.

Gerek ‚eltek Formasyonu gerekse Armutlu For- masyonu hakkÝnda ayrÝntÝlÝ sedimantolojik araß- tÝrma sayÝsÝ azdÝr. Bu ama•la ‚eltek ve Armutlu formasyonlarÝnÝn uygun yŸzeylemelerinden šl-

•ŸlŸ stratigrafik kesitler alÝnmÝßtÝr. Bu kesitlerin alÝnmasÝ sÝrasÝnda yŸzeylemelerin litolojisi, ren- gi, dokusal šzelliÛi, fosil i•eriÛi, sedimanter yapÝ- larÝ ve geometrik šzellikleri Ÿzerinde durulmuß, amaca uygun šrnekler alÝnmÝßtÝr. Kaya• šrnek- lerinin polarizan mikroskopta petrografik ve pa- leontolojik šzellikleri incelenmiß ve laboratuvar verileri ile arazi gšzlemleri birleßtirilerek fasiyes analizleri yapÝlmÝßtÝr. Buradaki fasiyes ilißkilerin- den yararlanÝlarak •škelme ortamlarÝ ortaya •Ý- karÝlmasÝ ama•lanmÝßtÝr.

STRATÜGRAFÜ

Ünceleme alanÝndaki litostratigrafi birimlerini alt- tan Ÿste doÛru DoÛdu Formasyonu, ‚eltek For- masyonu, Armutlu Formasyonu, OsmanoÛlu Formasyonu ve Neojen •škelleri olußturur (bkz.

Þekil 1a ve 2). Santoniyen-Kampaniyen yaßlÝ DoÛdu Formasyonu gri-beyaz tabakalÝ kire•taß- larÝ ile temsil edilmekte olup, inceleme alanÝnÝn yakÝn doÛusunda Ladik dolaylarÝnda (…ztŸrk, 1979) tarafÝndan tanÝmlanmÝßtÝr. Bu birimi uyumsuz olarak Ÿzerleyen Alt Eosen yaßlÝ ‚el- tek Formasyonu; konglomera, kumtaßÝ, •amur- taßlarÝ ve kšmŸrlerden olußur. ‚eltek Formasyo- nu ile yanal-dŸßey ilißkili Armutlu Formasyonu (Erken-Orta Eosen) alt dŸzeylerinde kalÝn taba- kalÝ kumtaßlarÝ (kuvars arenit ve litarenit), •ap- raz tabakalÝ kumtaßlarÝ, dalgalÝ tabakalÝ kumtaß- larÝ ve gri-kÝrmÝzÝ •amurtaßlarÝndan meydana gelir. Formasyonun Ÿst dŸzeyleri ise gri •amur- taßlarÝ ile ardalanmalÝ aglomera, tŸfit ve bazal- tik-andezitik lav akÝntÝlarÝ i•erir. Bu birimi uyum- lu olarak Ÿzerleyen OsmanoÛlu Formasyonu konglomera ve kumtaßlarÝndan kurulu olup, yaßÝ stratigrafik konumuna gšre Ge• Eosen olarak verilmißtir (GŸmŸßsu,1984). Eosen •škellerini uyumsuz olarak Ÿzerleyen Neojen •škelleri konglomera ve kumtaßlarÝndan olußur. Buradaki

Eosen tortullarÝ inceleme alanÝnÝn gŸney ve gŸ- neydoÛusunda mermer, ßist, meta•šrt ve meta- diyabazlardan olußan Tokat Masifi ve Jura-Kre- tase kire•taßlarÝ ile sÝnÝrlanÝr.

Bu •alÝßmanÝn amacÝna uygun olarak, bu bš- lŸmde ‚eltek ve Armutlu formasyonlarÝnÝn stra- tigrafik šzellikleri ayrÝ baßlÝklar altÝnda ayrÝntÝlÝ olarak verilmißtir.

‚eltek Formasyonu

Ülk defa Blumenthal (1937) tarafÝndan adlandÝrÝ- lan bu formasyon Armutlu KšyŸ gŸney ve gŸ- neybatÝsÝnda geniß yayÝlÝm sunmaktadÝr. For- masyon DoÛdu FormasyonuÕnu uyumsuzlukla šrter ve Ÿstteki Armutlu Formasyonu ile yanal- dŸßey ge•ißli olup Pliyosen •škelleri tarafÝndan uyumsuzlukla Ÿzerlenir (bkz. Þekil 1a, 2).

Formasyon, alt-orta seviyelerinde genellikle or- ganik maddeli gri-boz renkli •amurtaßlarÝ (bitŸm- lŸ ßeyl) ve kšmŸrlerle temsil edilir. ‚amurtaßlarÝ yer yer ince-orta taneli kumtaßÝ ara seviyeleri i•erir. Birimin stratigrafik Ÿst dŸzeyleri ise taba- kalÝ konglomera, iri taneli kumtaßÝ ve gri •amur- taßÝ ardalanmasÝndan olußur. ‚šrt, volkanik ve metamorfik kaya• par•alarÝ olasÝlÝkla inceleme alanÝnÝn gŸney ve gŸneydoÛusundaki Tokat Ma- sifiÕnden tŸremißtir. Bu formasyon i•erisinde por- firik dokulu bir andezitik sokulumda gšzlenmek- tedir (Þekil 1a, 2). Bu •alÝßma sÝrasÝnda formas- yonun kalÝnlÝÛÝ 50 m olarak šl•ŸlmŸßtŸr. Ancak KarayiÛit vd., 1996 sondaj verilerine gšre birimin kalÝnlÝÛÝnÝ 250-300 m arasÝnda deÛißtiÛini belirt- mektedirler.

Blumenthal (1937) formasyona Alt Eosen yaßÝnÝ verirken, AkgŸn (2000) palinolojik incelemeler sonucu Orta-?Ge• Eosen yaßÝnÝ vermißtir. Ko•

(2002) bu birimin Ÿst dŸzeyleri ile yanal ge•ißli olan Armutlu FormasyonuÕnun yaßÝnÝ paleonto- lojik verilere gšre Erken-Orta Eosen olarak ver- mißtir. Bu stratigrafik ilißkiye dayanÝlarak ‚eltek FormayonuÕna Erken Eosen yaßÝ kabul edilmiß- tir.

Armutlu Formasyonu

Birim, ilk kez Blumenthal (1937) tarafÝndan ad- landÝrÝlmÝß ve haritalanmÝßtÝr. Formasyon Ko•

(2002) tarafÝndan Tersakan Dere Ÿyesi ve Kaya- dŸzŸ Ÿyesi olmak Ÿzere iki Ÿyeye ayrÝlarak ince- lenmißtir (bkz. Þekil 1a, 2).

(4)

Þekil 2. Ünceleme alanÝnÝn genelleßtirilmiß stratigrafik kesiti (šl•eksiz).

Figure 2. Generalized stratigraphic section of the study area (not-to-scale).

(5)

Tersakan Dere Ÿyesi: Ülk kez Ko• (2002) tara- fÝndan tanÝmlanan birim Armutlu ve ‚eltek kšy- leri •evresinde geniß yŸzeylemeler sunar. DoÛ- du FormasyonuÕnu uyumsuz olarak Ÿzerleyen birim KayadŸzŸ Ÿyesi ile šrtŸlŸr. Ancak bazÝ yŸ- zeylemelerinde de ‚eltek Formasyonu ile yanal ge•ißli olduÛu gšrŸlŸr (Þekil 2). Birim; genellikle kumtaßÝ-•amurtaßÝ ardalanmasÝ, yer yer kumta- ßÝ araseviyeleri i•eren •amurtaßlarÝndan olußur.

Armutlu KšyŸ •evresindeki Armutlu ocaÛÝnda ise, litarenitik bileßimli kalÝn tabakalÝ kumtaßlarÝ, gri-yeßil •amurtaßlarÝ ve kšmŸrlerle temsil edilir.

Birimin, Armutlu KšyŸ kuzeyinde šl•Ÿlen en faz- la kalÝnlÝÛÝ 150 mÕdir. KumtaßlarÝ iyi boylanmÝß ve yuvarlaklaßmÝß olup, paralel laminasyon,

•apraz laminasyon ve sinsedimanter deformas- yon yapÝlarÝ i•erir.

GŸmŸßsu (1984), Assilina exponens (Sowerby), Assilina spira (de Roissy), Assilina aff. aspera (Doncieux) fosillerine gšre birime LŸtesiyen ya- ßÝnÝ vermißtir. Bu •alÝßma sÝrasÝnda derlenen šr- neklerdeki Nummulites burdigalensis (de la Har- pe), Nummulites gallensis (Heim), Nummulites globulus Leymerie, Nummulites laevigatus (Bru- guiere), Nummulites lehneri Schaub, Nummuli- tes millecaput Boubee, Nummulites striatus (Bruguiere), Acarinina pentacamerata (Subboti- na), Acarinina primitiva (Finlay), Acarinina sol- dadoensis soldadoensis (Bršnnimann), Morozo- vella aragonensis (Nuttall), Morozovella formo- sa formosa (Bolli), Globigerina inaequispira Subbotina ve Globigerina linaperta Finlay fosil- lerine gšre birime Erken-Orta Eosen yaßÝ veril- mißtir.

KayadŸzŸ Ÿyesi: Ülk defa Ko• (2002) tarafÝndan Ÿye mertebesinde incelenen birim GŸmŸßsu (1984) tarafÝndan Eosen Volkanitleri olarak ad- landÝrÝlmÝß ve haritalanmÝßtÝr. Birim Tersakan DereÕnin her iki yamacÝnda da yŸzeyler (bkz.

Þekil 1a). Ünceleme alanÝnÝn batÝsÝnda KŸ•Ÿk- belvar ve KayadŸzŸ Kšyleri •evresinde geniß yŸzeylemeler sunan bu Ÿye Pliyosen •škelleri ile uyumsuzlukla šrtŸlŸr. GŸmŸßsu 1984, birimin sondajlardan saptanan kalÝnlÝÛÝnÝn 30-150 m arasÝnda deÛißtiÛini belirtmektedir. Birim; •a- murtaßÝ, kumtaßÝ, volkaniklastik, aglomera, tŸfit ve volkanik kaya• (andezit, bazalt, dasit) arda- lanmasÝndan olußur. Birime, tabanÝndaki Tersa- kan Dere Ÿyesi ile olan ilißkisine gšre Orta Eo- sen yaßÝ verilmißtir.

FASÜYESLER VE FASÜYES TOPLULUKLARI Fasiyesler ve TanÝmlarÝ

Fasiyes kavramÝ; tabaka ya da tabaka gruplarÝ- nÝn litoloji, geometri, sedimanter yapÝ, fosil i•eri- Ûi, bileßim ve dokusal šzelliklerine baÛlÝ olarak ayÝrtlanan ve belirli hidrodinamik koßullar altÝnda olußmuß kaya• topluluklarÝnÝ ifade eder. Fasiyes kavramÝ tek bir tabakadan •ok, bir grup tabaka- yÝ ifade eder. Bu tanÝmlardan hareketle incele- me alanÝnda dokuz fasiyes tanÝmlanmÝßtÝr (‚i- zelge 1).

Fasiyes Ð1: TabakalÝ konglomeralar

Bu fasiyes; genellikle andezit, bazalt, •šrt ve ki- re•taßÝ •akÝllarÝ i•eren, tane ve kum matriks des- tekli kalÝn tabakalÝ konglomeralardan olußmakta ve Demiryolu šl•ŸlŸ kesitinde ‚eltek Formasyo- nu i•erisinde gšzlenmektedir (Þekil 3). ‚akÝllar iyi boylanmÝß ve orta derecede yuvarlaklaßmÝß olup, tane boylarÝ 0.5 ile 5 cm arasÝnda deÛiß- mektedir. ‚akÝllar kum matriks i•erisinde gelißi- gŸzel dizilmißlerdir. Konglomeralar gri-yeßil •a- murtaßlarÝ i•erisinde merceksi geometrili olarak bulunmaktadÝr. BazÝ seviyelerde de tabakalÝ kumtaßlarÝnÝ (F2) aßÝnmalÝ bir tabanla ŸzerlediÛi gšrŸlmektedir. Bileßenlerinin bŸyŸk •oÛunluÛu mermer ve •šrt par•alarÝ olußturmakta olup, bunlar havzanÝn gŸney-gŸneydoÛusunda yer alan Tokat MasifiÕnden kaynaklanmÝßtÝr.

Yorum: Bu konglomeralarÝn gerek dokusal šzel- likleri, gerekse merceksi geometrili olmasÝ, ka- nallar i•erisindeki kuvvetli akÝntÝlarÝ ve yatak yŸ- kŸ taßÝmasÝnÝ karekterize eder (Simons vd., 1965; Rust, 1978). BunlarÝn bentik foraminifer i•eren gri-yeßil •amurtaßlarÝ ile yanal-dŸßey iliß- kili olmasÝ ise, šrgŸlŸ delta kanallarÝnÝ ißaret eder (KazancÝ, 1988).

Fasiyes Ð2: KalÝn tabakalÝ kumtaßlarÝ

KalÝn tabakalÝ litarenitik bileßimli kumtaßlarÝ ile temsil edilen bu fasiyes, ‚eltek Formasyonu i•erisinde gšzlenir (bkz. Þekil 3). Taneler iyi boy- lanmÝß ve orta derecede yuvarlaklaßmÝß olup genellikle zayÝf karbonat •imento ile tutturulmuß- tur. Bu kumtaßlarÝ bol miktarda (%40-45) kaya•

par•alarÝ i•ermektedir. Bunlar volkanik ve meta- morfik kaya• par•alarÝ ile •šrtlerden olußmakta- dÝr. Merceksi geometrili ve erozyon yŸzeyleri

(6)

Þekil 3. ‚eltek ve Armutlu formasyonlarÝna ait šl•ŸlŸ kesitler (kesit yerleri i•in Þekil 1aÕya bakÝnÝz). Figure 3. The measured sections of the ‚eltek and Armutlu formations (for the locations of the sections, see Figure 1a).

(7)

‚izelge 1. Fasiyeslerin šzellikleri ve fasiyes topluluklarÝ i•erisindeki daÛÝlÝmÝ. Table 1. Characteristics of facies and their distributions in the facies associations. TabakalÝ konglomeralar (F1) KalÝn tabakalÝ kumtaßlarÝ (F2) Paralel laminalÝ kumtaßlarÝ (F3) BŸyŸk šl•ekli dŸzl. •apr. tab. ktß. (F4) DalgalÝ tabakalÝ kumtaßlarÝ (F5) Gri-yeßil •amurtaßlarÝ (F6) KÝrmÝzÝ •amurtaßlarÝ (F7) Organik maddeli •amurtaßlarÝ (F8) KšmŸr (F9) Tane boylarÝ 0.5-5 cm arasÝnda, bileßenleri kire•taßÝ ve •šrt •akÝllarÝ olußturur, kum matriksli, iyi boylanmÝß ve orta derecede yuvarlaklaßmÝß, mer- ceksi geometrili, kalÝnlÝÛÝ 0.5-2 m arasÝnda deÛißir. Üri taneli, volkanik ve sedimanter kaya• par•alarÝ i•erir, bentik foraminiferli, iyi boylanmÝß ve orta derecede yuvarlaklaßmÝß, kalÝnlÝÛÝ 0.5-4 m arasÝnda deÛißir. Ünce-orta taneli, bileßenlerin •oÛunluÛunu kuvars olußturur, karbonat •imen- tolu iyi boylanmÝß ve yuvarlaklaßmÝß, sarÝ-bej renkli paralel laminalÝ, bentik foraminiferli, iz fosilli, tabaka kalÝnlÝÛÝ 0.5-2 m arasÝnda deÛißir. Orta-iri taneli, bileßenlerinin •oÛunluÛunu kuvars olußturur, seyrek bentik foraminiferli, karbonat •imentolu, iyi boylanmÝß ve yuvarlaklaßmÝß, yoÛun iz fosilli, tabaka kalÝnlÝÛÝ 0.4-2 m. arasÝnda, fasiyesin kalÝnlÝÛÝ 15 m. Ünce taneli, bileßenlerin •oÛunluÛunu kuvars olußturur, karbonat •imentolu, iyi yuvarlaklaßmÝß ve boylanmÝß, tabaka kalÝnlÝÛÝ 3-20 cm, fasiyesin kalÝnlÝÛÝ 0.5- 3 m arasÝnda deÛißir. YoÛun bentik ve planktik foraminiferli, kalÝnlÝÛÝ 40 mÕye kadar •Ýkar. Masif, diskoidal jips kristalli, bentik ve panktik foraminiferli, kalÝnlÝÛÝ 11 mÕdir. Masif, yoÛun organik malzemeli, šzßekilsiz pirit kristalli, kayma kÝvrÝmlÝ, kalÝnlÝÛÝ 25 mÕye kadar •Ýkar. Linyit, kalÝnlÝÛÝ 1.80 m ile 15 m arasÝnda deÛißir.

FASÜYES TOPLULUKLARI

Delta dŸzlŸÛŸ (FT1)

Delta šnŸ (FT2)

LagŸn (FT3) KÝyÝ yŸzŸ (FT4)

KÝyÝ štesi- ge•iß (FT5) KÝyÝ štesi (FT6)

%10 %10%25%5 %10%40%10 %95 %10 %90%65%5%35%90 %10 %65 %15%10

FASÜYESLER FASÜYESLERÜN …ZELLÜKLERÜ

(8)

kapsayan fasiyesin kalÝnlÝÛÝ 1-4 m arasÝnda de- Ûißmektedir. Demiryolu kesitinde gšzlenen fasi- yes masif konglomera (F1) ile yanal-dŸßey iliß- kili olup tabanÝnda bentik foraminiferli gri-yeßil

•amurtaßlarÝnÝ (F6) Ÿzerler (bkz. Þekil 3).

Yorum: Erozyonal taban merceksi geometri ve iri tane boyu kanallar i•erisindeki kuvvetli akÝntÝ- larÝ ve yatak yŸkŸ taßÝmalarÝnÝ ißaret eder (Si- mons vd., 1965; Miall, 1977; Rust 1978).

Fasiyes Ð3 : Paralel laminalÝ kumtaßlarÝ Paralel laminalÝ kumtaßlarÝ ile temsil edilen bu fasiyes, sarÝ, bej renkli ve iyi boylanmalÝdÝr. Ge- nellikle geniß yanal yayÝlÝm sunan bu fasiyes, gri-yeßil •amurtaßlarÝ (F6) ve kÝrmÝzÝ •amurtaß- larÝ (F7) ile ardalanmalÝdÝr (Þekil 4). Karbonat •i- mento ile tutturulmuß olan bu kumtaßÝ bileßenle- rinin •oÛunluÛunu kuvarslar olußturmaktadÝr. Bu kumtaßlarÝnda genellikle paralel, yer yer de •ap- raz laminasyon gšzlenir. KumtaßÝ tabakalarÝnÝn Ÿst seviyelerinde yer yer dalga ripÝllarÝ ve yer yer de kŸ•Ÿk šl•ekli teknemsi •apraz laminalar bulunmaktadÝr. Fasiyesin kalÝnlÝÛÝ 0.5 m ile 2 m arasÝnda deÛißmekte olup, ortalama kalÝnlÝk 1- 1.5 m kadardÝr. Seyrek bentik foraminifer ve se- dimantasyonla eß yaßlÝ deformasyon yapÝlarÝ (konvolŸt laminasyon) i•ermektedir (Þekil 5).

Tabaka alt yŸzeylerinde yer yer kaval yapÝlarÝ ve oluk izleri gšrŸlŸr. AyrÝca dŸßey ve yatay ko- numlu biyojenik oygu yapÝlarÝ (burrows) da gšz- lenmektedir. Fasiyes SÝrÝklÝ Tepe kesitinde kÝr-

mÝzÝ •amurtaßlarÝ (F7) ile ardalanmalÝ olup, yo- Ûun olarak Nummulites sp., Discocyclina sp ve Miliolidae familyasÝndan fosiller i•erir. AyrÝca gastropod ve bivalvia fosilleri de gšzlenmekte- dir. Armutlu Formasyonu i•erisinde gšzlenen bu kumtaßlarÝ, genellikle dŸzgŸn taban ve tavan yŸzeylerine sahiptir. Tersakan Dere, YakÝn Te- pe ve Yeni ‚eltek šl•ŸlŸ kesitlerinde istifin alt seviyelerinde, KalaylÝ Tepe šl•ŸlŸ kesitinde ise stratigrafik istifin alt-orta seviyelerinde yeral- maktadÝr (bkz. Þekil 3).

Yorum: Paralel laminasyon gšsteren benzer kumtaßlarÝ yŸksek dalga enerjisi ile ilgili •škeller veya fÝrtÝna •škelleri olarak yorumlanÝr (Sned- den ve Nummedal, 1991). Fasiyesin gri-yeßil

•amurtaßlarÝ ile ardalanmalÝ olmasÝ, ortamÝn za- man zaman yŸksek enerjili (fÝrtÝnalÝ), zaman za- man da dŸßŸk enerjili olduÛunu ve konvolŸt la- minasyon ise hÝzlÝ •škelmeyi ißaret etmektedir (Percival, 1989).

Fasiyes Ð4 : BŸyŸk šl•ekli dŸzlemsel •apraz tabakalÝ kumtaßlarÝ

BŸyŸk šl•ekli dŸzlemsel •apraz tabakalÝ kum- taßlarÝ ile karakterize edilen bu fasiyes Armutlu FormasyonuÕnda gšzlenir. KumtaßÝ bileßenleri- nin bŸyŸk •oÛunluÛunu olußturan kuvars tanele- ri iyi boylanmÝß ve yuvarlaklaßmÝß olup, karbo- nat •imento ile tutturulmußtur (Þekil 6). Yer yer Þekil 4. Paralel laminalÝ kumtaßÝ (Fasiyes-3) ve gri-

yeßil •amurtaßÝ (Fasiyes-6) ardalanmasÝ.

Figure 4. Alternation of paralel laminated sandstone (Facies-3) and grey-green mudstone (Faci- es-6).

Þekil 5. Paralel laminalÝ kumtaßlarÝ (Ÿst dŸzeylerinde sinsedimanter deformasyon yapÝlarÝ geliß- mißtir).

Figure 5. Paralel laminated sandstones (synsedi- mentary deformation structures have been developed in the upper part of the sandsto- ne).

(9)

laminasyon i•eren tabakalarÝn kalÝnlÝÛÝ 40 cm ile 2 m arasÝnda deÛißmektedir. Tabaka dŸzlemle- ri dikkat •ekici bir ßekilde havzanÝn kuzeyine in- ce taneli fasiyeslerin yoÛunlaßtÝÛÝ alanlara doÛ- ru eÛimlidir. KalÝnlÝÛÝ 15 mÕye kadar •Ýkan fasi- yes, seyrek bentik foraminifer ve bitki kÝrÝntÝsÝ i•ermektedir. TabakalarÝ dŸßey ve yatay yšnde kesen oyuklar gšzlenmektedir. Tersakan Dere šl•ŸlŸ kesitinin orta-Ÿst seviyelerinde gšzlenen bu fasiyes, seyrek olarak, gri •amurtaßÝ (F6) ara seviyeleri i•erir (bkz. Þekil 3).

Yorum: Benzer karakterli kuvarsca zengin kum- taßlarÝ •alkantÝ zonunda •alkantÝ ve geri yÝkan- maya baÛlÝ olarak olußmaktadÝr (Clifton, 1981).

HavzanÝn kuzeyine ince taneli fasiyeslerin yo- ÛunlaßtÝÛÝ alanlara doÛru eÛimli olan tabakalar sÝÛ deniz kum dalgalarÝna baÛlÝ olarak gelißmiß olmalÝdÝr. Kara yšnŸnde gelißen ßiddetli fÝrtÝna- lar sÝrasÝnda sahilin Ÿst bšlŸmŸnden (šrneÛin kÝyÝ šnŸ ve Ÿst kÝyÝ yŸzŸ) •ok fazla miktarda aßÝ- nan kum, sŸspansiyon yŸklŸ tŸrbŸlanslÝ akÝntÝ- larla taßÝnarak alt kÝyÝ yŸzŸ bšlgesinde tabaka- lÝ/laminalÝ olarak •škeltilir (Reineck ve Singh, 1972, 1973).

Fasiyes -5 DalgalÝ tabakalÝ kumtaßlarÝ DalgalÝ tabakalÝ kuvarsca zengin kumtaßlarÝ ile temsil edilen bu fasiyes Armutlu Formasyo- nuÕnda gšzlenir. KumtaßlarÝ ince taneli ve kar- bonat •imentolu olup kuvarsca zengindir. Taba- ka kalÝnlÝÛÝ 3-20 cm arasÝnda, fasiyesin kalÝnlÝÛÝ

ise 0,5-3 m arasÝnda deÛißmektedir. Bitki kÝrÝntÝ- larÝ ve seyrek bentik foraminifer i•erir. Gri-yeßil

•amurtaßlarÝ ile ardalanmalÝ bir ßekilde gšzle- nen bu fasiyes tabanÝndaki •amurtaßlarÝnÝ •o- Ûunlukla dŸzgŸn ve yer yer de aßÝnmalÝ tabanlÝ olarak Ÿzerlemektedir. Fasiyes, Yeni ‚eltek šl-

•ŸlŸ kesitinin Ÿst dŸzeylerinde silttaßlarÝ ile ar- dalanmalÝ olup geniß yanal yayÝlÝma sahiptir (bkz. Þekil 3).

Yorum: DalgalÝ tabakalÝ kuvarsca zengin kum- taßlarÝ normal dalga tabanÝ ile fÝrtÝna dalga taba- nÝ arasÝnda olußmaktadÝr (Johnson, 1978; Wal- ker,1979).

Fasiyes Ð6 : Gri-yeßil •amurtaßlarÝ

Bu fasiyes, planktik ve bentik forminifer i•eren gri-yeßil masif •amurtaßlarÝndan olußur. Geniß yanal yayÝlÝmlÝ olan bu •amurtaßlarÝnÝn KalaylÝ Tepe, Armutlu ocaÛÝ, YakÝn Tepe, Yeni ‚eltek ve Demiryolu kesitlerinde ‚eltek ve Armutlu for- masyonlarÝnda šl•Ÿlen en fazla kalÝnlÝÛÝ 30-40 mÕye kadar ulaßmaktadÝr. Bu kesitlerde ince-or- ta taneli kumtaßÝ ve silttaßÝ ara seviyeleri yeralÝr.

SÝrÝklÝ Tepe šl•ŸlŸ kesitinde gri •amurtaßlarÝnÝn Ÿst seviyesinde 10 cm •apÝnda kum toplarÝ gšz- lenmektedir. Yine KalaylÝ Tepe ve YakÝn Tepe šl•ŸlŸ kesitlerinde paralel laminalÝ kumtaßlarÝ (F3) ile ardalanmalÝ olarak gšzlenmektedir (bkz.

Þekil 4). Bu fasiyes, YakÝn Tepe šl•ŸlŸ kesitin- de hakim litolojiyi olußturmaktadÝr. BazÝ dŸzey- lerde konkoidal (midye kabuÛu) kÝrÝlÝmlÝ olarak gšzlenen fasiyes, yoÛun olarak Acarinina sp., Morozovella sp., Globigerina sp. ve Nummulites sp. gibi planktik ve bentik foraminifer i•erir. Ay- rÝca Armutlu ocaÛÝ šl•ŸlŸ kesitinde istifin Ÿst se- viyelerinde Bayania stygii (Brongniart), Burtinel- la spirulaea (Lamark) gibi gastropod ve yeßil alg (charophytes) fosilleri bulunmaktadÝr.

Yorum: Planktik ve bentik foraminifer i•eren benzer karakterli •amurtaßlarÝ sakin sulardaki askÝ yŸklerinin •škelmesi sonucu olußur (Bore- en ve James, 1995). Ancak, fasiyes i•erisinde gšzlenen ince taneli kumtaßÝ tabakalarÝ ise fÝrtÝ- nalarla ilißkili olup, Ýraksak fÝrtÝna tabakalarÝ ola- rak yorumlanÝr (Brenchley vd., 1993; Midtgaard, 1996).

Fasiyes Ð7 : KÝrmÝzÝ •amurtaßlarÝ

Pembemsi-kÝrmÝzÝ •amurtaßlarÝ ile karakterize edilen bu fasiyes, Armutlu Formasyonu i•erisin- Þekil 6. Kuvars•a zengin kumtaßlarÝnÝn (Fasiyes-4)

mikrofotoÛraflarÝ, Q: Kuvars, (•apraz nikol).

Figure 6. Microphotographs of the quartz rich sands- tones , Q: Quartz, (cross-polars) (Facies-4).

(10)

de gšzlenir ve bol miktarda diskoidal jips kristal- leri i•erir. Fasiyesin SÝrÝklÝ Tepe kesitinde šl•Ÿ- len kalÝnlÝÛÝ 11 mÕdir. Ü•erisinde orta-ince taneli bentik foraminiferli kumtaßÝ (F2) seviyeleri gšz- lenmektedir. Bu •amurtaßlarÝ Nodosaria sp., Frondicularia spp., Cribrolenticulina sp., Lenti- culina spp., Hemirobulina sp., Pseudobolivina sp., Globorotalia sp. Globigerina sp., Daviesina spp.ve Operculina sp. gibi bentik ve planktik fo- raminiferler i•erir. Fasiyesin tabanÝnda kalÝn ta- bakalÝ litarenitik bileßimli kumtaßlarÝ (F2) yeralÝr- ken, Ÿst dŸzeylerinde ise volkaniklastikler bulu- nur.

Yorum: Sedimanter kaya•lardaki kÝrmÝzÝ renk hematit mineralleri ile ilißkili olarak gelißir (Van Houten, 1973). Hematitlerin kaynaÛÝnÝ ise lateri- tik topraklar veya demir i•eren kÝrÝntÝlÝ taneler olußturur (Turner, 1980 ; Pye, 1983). Diskoidal jips kristalleri ise kÝyÝ alanlarÝnda diyajenezin er- ken safhalarÝnda gelißir (Kinsman, 1966).

Fasiyes Ð8 : Organik maddeli gri-boz •amur- taßlarÝ

Gri- boz renkli bol organik maddeli •amurtaßla- rÝndan olußan bu fasiyes, ‚eltek Formasyonu i•erisinde gšzlenir ve bazÝ seviyelerde laminalÝ, bazÝ seviyelerde ise masif šzellik sunar. Lami- nalÝ seviyeler kahverengi ayrÝßma dŸzeylerini i•ermektedir. Fasiyesin kalÝnlÝÛÝ 25 mÕye kadar ulaßÝr ve Yeni ‚eltek ocaÛÝ kesitinde kšmŸr da- marÝnÝn alt ve Ÿst seviyelerinde yeralmaktadÝr.

Bu •amurtaßlarÝ i•erisinde šzßekilsiz pirit kristal- leri bulunmaktadÝr. Eski ‚eltek a•Ýk ißletmesin- de kšmŸr araseviyeleri i•eren bu •amurtaßlarÝn- da kayma-oturma yapÝlarÝ gšrŸlŸr (Þekil 7). Fa- siyes-8 KalaylÝ Tepe šl•ŸlŸ kesitinde silttaßÝ, in- ce taneli kumtaßÝ ve yaklaßÝk 2 m kalÝnlÝÛÝnda kšmŸr damarÝ i•eren bitŸmlŸ ßeyllerle karakteri- ze edilir (bkz. Þekil 3). ‚amurtaßlarÝ i•erisinde sarÝ renkli mikritik kire•taßÝ dŸzeyleri yeralÝr. Bu kire•taßlarÝ yeßil alg (charophytes) fosilleri i•erir (Þekil 8).

Yorum: Fasiyesin ince tane boyuna sahip mal- zeme i•ermesi ve akÝntÝ kškenli yapÝlarÝn yoklu- Ûu durgun sularda sŸspansiyondan yavaß•a •š- keldiÛine ißaret eder. LaminasyonlarÝn organik madde i•ermesi ve karbonat i•eriÛi ile biyotŸr- basyonun yokluÛu oksijensiz (anoxic) su tabanÝ- nÝn gšstergeleridir (Yemane vd., 1989 ; Anadon vd., 1991). AyrÝca, bu fasiyes i•erisinde gšzle-

nen šzßekilsiz pirit kristalleri de bu yorumu des- teklemektedir. Organik madde bakÝmÝndan zen- gin bu tortullar, kÝrÝntÝlÝ malzeme geliminin az ol- duÛu bataklÝk veya kÝyÝ ovalarÝ ile ilißkili sÝÛ su

•škelleri olmalÝdÝr (Besly ve Collinson, 1991).

Fasiyes - 9 : KšmŸr

Bu fasiyes; KalaylÝ Tepe, Armutlu ve Yeni ‚el- tek ocaÛÝ šl•ŸlŸ kesitlerinde ‚eltek ve Armutlu formasyonlarÝnda gšzlenmektedir. KalaylÝ Tepe šl•ŸlŸ kesitinde 1.80 m, Armutlu ocaÛÝnda 1.20- Þekil 7. Kayma-akma yapÝlarÝ i•eren organik madde- li gri •amurtaßlarÝ (Fasiyes-8) Ð kšmŸr (Fasi- yes-9) Ð kire•taßlarÝ.

Figure 7. Grey mudstone with organic material (Fa- cies-8) Ð coal (Facies-9) Ð limestones.

Þekil 8. Kire•taßlarÝ (Þekil 7) i•indeki charophytes fo- silleri.

Figure 8. Charophytes fossils in the limestones (Faci- es-7).

(11)

1.50 m kalÝnlÝÛa sahiptir. Fasiyesin kalÝnlÝÛÝ Ye- ni ‚eltek ocaÛÝnda ise 1-15 m arasÝnda deÛiß- mekte olup, ortalama 8-10 m kadardÝr. KšmŸr sert, parlak ve koyu siyah renklidir. Fasiyes Ka- laylÝ Tepe kesitinde, alt seviyesinde gri-boz ma- sif •amurtaßlarÝ (F8), Ÿstte ise silttaßÝ, kire•taßÝ ve •amurtaßÝ ardalanmasÝ ile ge•ißlidir. Armutlu ocaÛÝ šl•ŸlŸ kesitindeki kšmŸr damarÝ, iri taneli

•akÝllÝ kumtaßÝ ve silttaßÝ ara seviyeleri i•eren gri-yeßil •amurtaßlarÝ (F6) i•erisinde yeralÝr. Ye- ni ‚eltek ocaÛÝ kesitinde kšmŸrŸn alt ve Ÿst se- viyesinde bol organik maddeli ve laminalÝ •a- murtaßlarÝ (bitŸmlŸ ßeyl) (F8) yer almaktadÝr.

Yorum: Üßletilen kšmŸr damarlarÝnÝn tabanÝnda kškcŸkler yer almamakta olup, bunlar yarÝ allok- ton veya allokton kškenlidir (Parnell vd., 1989).

Armutlu šl•ŸlŸ kesitinde gšzlenen damarlarÝn denizel fosil i•eren •amurtaßlarÝ ile ardalanmalÝ olmasÝ da, bunlarÝn lagŸnlere •evreden taßÝnan bitkisel materyalin depolanmasÝ ile olußtuÛunu gšsterir. ‚eltek FormasyonuÕndaki damarlarÝn bulunduÛu istifin diÛer fasiyeslerle olan ilißkisi ise, bu damarlarÝn delta dŸzlŸÛŸ ile ilißkili gšl (ponded water) ve bataklÝklarda •škeldiÛine ißa- ret eder. KarayiÛit vd. (1996), ‚eltek Formasyo- nuÕna ait kšmŸrlerin petrografik šzelliklerini ince- leyerek bunlarÝn gšl ortamÝnda olußtuÛunu be- lirtmißlerdir.

Fasiyes TopluluklarÝnÝn TanÝmÝ ve Yorumu Fasiyes topluluÛu, belli bir depolanma ortamÝn- da birden fazla fasiyesin biraraya gelmesiyle olußur. Fasiyes topluluklarÝnÝn dŸzenlenmesin- de •škelme koßullarÝ esas alÝnÝr. Kural olarak, tek bir fasiyes sadece ilgili depolanma mekaniz- masÝnÝ yansÝtÝrken, fasiyes topluluklarÝ zaman ve mekan i•inde depolanma ortamÝndaki farklÝ- lÝklarÝ ve bu ortamda etkili olan deÛißik sediman- ter sŸre•leri ifade eder. Bu nedenle, ortam yo- rumlamada fasiyes topluluklarÝnÝn en deÛerli elemanlar olduklarÝ kabul edilir (Mutti ve Ricci- Lucchi, 1972). Bu šzellikler gšzšnŸnde bulundu- rularak aßaÛÝda tanÝmlanan fasiyes topluluklarÝ- nÝn ikisi (‚FT1 ve ‚FT2) ‚eltek Formasyonu, diÛer dšrdŸde (AFT1-AFT4) Armutlu Formasyo- nu olarak haritalanan tortullarÝ kapsamaktadÝr.

‚FT-1 : Delta dŸzlŸÛŸ (delta plain ) fasiyes topluluÛu

Bu topluluk, Yeni ‚eltek ocaÛÝ šl•ŸlŸ kesitinde gri-boz renkli organik maddeli •amurtaßÝ (F8) ve

kšmŸrlerle (F9), KalaylÝ Tepe šl•ŸlŸ kesitinde ise, merceksi geometrili kumtaßÝ ve mikritik ki- re•taßÝ ara seviyeleri i•eren organik maddeli gri- boz renkli •amurtaßÝ (F8) ve kšmŸrlerden (F9) olußur (bkz. Þekil 3). Sšz konusu merceksi ge- ometrili kire•taßlarÝ bol bitki kÝrÝntÝlarÝ ve yeßil alg (charophytes) fosilleri i•erir. Topluluk, Eski ‚el- tek kšmŸr ißletmelerine ait yŸzeylemelerde kay- ma-oturma yapÝlarÝ i•eren bol organik maddeli

•amurtaßlarÝ (F8) ile temsil edilir. Buradaki orga- nik maddeli ince taneli fasiyesler yanal ve dŸßey yšnde konglomera mercekleri i•eren kumtaßla- rÝna ge•er (bkz. Þekil 3). TopluluÛun kalÝnlÝÛÝ KalaylÝ Tepe šl•ŸlŸ kesitinde 49 m, Yeni ‚eltek ocaÛÝ šl•ŸlŸ kesitinde ise, yaklaßÝk 25 m olarak šl•ŸlmŸßtŸr. KalaylÝ Tepe šl•ŸlŸ kesitinde bu topluluÛun Ÿzerine transgresif olarak Armutlu FormasyonuÕna ait sÝÛ deniz •škelleri gelir.

Yorum: Topluluk i•erisinde yeralan bol organik maddeli gri-boz •amurtaßÝ ve kšmŸr ardalanma- sÝndan olußan benzer istifler, kÝyÝ ovasÝ veya ba- taklÝk •škellerini karakterize eder (Besly ve Col- linson, 1991). KalaylÝ Tepe šl•ŸlŸ kesitindeki sšz konusu •amurtaßlarÝ i•erisinde charophytes fosilleri i•eren merceksi geometrili kire•taßlarÝ ise bataklÝk alanlardaki gšlcŸklere (pond) ait tor- tullar olmalÝdÝr (Sagri vd., 1989). Yine bu •amur- taßlarÝnda yeralan merceksi geometrili ince ta- neli kumtaßlarÝ ise, sšz konusu bataklÝk ve gšl- cŸkleri besleyen tali kanalcÝklarÝ (crevasse channels) temsil eder (Belt vd., 1984 ; McCabe, 1984). Denizel fasiyeslerle yanal ilißkili olan bu topluluÛa ait bataklÝk-kÝyÝ ovasÝ, gšlcŸk (pond) ve tali kanal alt fasiyes birliÛi bunlarÝn delta dŸz- lŸÛŸ alanlarÝnda gelißtiÛine ißaret eder (Reineck ve Singh, 1973 ; Reading ve Collinson, 1996).

Üstif i•erisindeki kayma-oturma yapÝlarÝ havza tabanÝnÝn sismik bakÝmdan aktif olduÛu gšster- mektedir (Rossetti, 1999). Bu ince taneli fasi- yeslerin yanal devamÝnÝ olußturan Demiryolu šl-

•ŸlŸ kesitindeki konglomera mercekleri i•eren kumtaßlarÝ ise, dŸßŸk sinŸslŸ kanal sistemleri ile ilißkili olarak gelißmiß olmalÝdÝr.

‚FT-2 : Delta šnŸ (delta front) fasiyes topluluÛu

Bu topluluk Demiryolu šl•ŸlŸ kesitinde tane bo- yu Ÿste doÛru kabalaßan devreli ardalanmalÝ is- tifler i•erisinde yeralÝr (bkz. Þekil 3). KalÝnlÝÛÝ 20- 30 m arasÝnda deÛißen bu ardalanmalÝ istifin alt- orta dŸzeylerini paralel laminalÝ kumtaßÝ (F3)

(12)

i•eren bentik foraminiferli gri-yeßil •amurtaßlarÝ (F6), Ÿst dŸzeylerini ise merceksi geometrili iyi olgunlaßmÝß konglomera (F1) ve kumtaßlarÝ (F2) olußturur. Ancak buradaki kaba taneli tor- tullarÝn bŸyŸk •oÛunluÛunu kumtaßlarÝ (F2) olußturmaktadÝr. Konglomeralar (F1) •oÛunlukla kumtaßlarÝnÝn tabanÝnda merceksi geometrili konumda bulunmaktadÝr. Sšz konusu šl•ŸlŸ ke- sitin tamamÝnÝ olußturan bu topluluk, havzanÝn gŸneyine doÛru delta dŸzlŸÛŸ •škellerine ge-

•erken, kuzey-kuzey batÝya doÛru Armutlu For- masyonuÕna ait kÝyÝ štesi-ge•iß fasiyesi ile ge-

•ißlidir.

Yorum: Tane boyu Ÿste doÛru kabalaßan istifle- rin Ÿst dŸzeylerini olußturan iyi olgunlaßmÝß merceksi geometrili konglomera ve kumtaßlarÝ kanal •škellerini karakterize etmekte, alt dŸzey- leri olußturan bentik foraminiferli gri-yeßil •amur- taßlarÝ (F6) ise kanallar arasÝ koylarÝ olußtur- maktadÝr (Coleman ve Gaglino, 1964 ; Reineck ve Singh, 1973). TopluluÛu olußturan •evrimsel depolanma, mevcut kanallarÝn tÝkanÝp yenileri- nin a•ÝlmasÝ sonucu birbirini Ÿzerleyen delta loblarÝnÝn gšstergesidir. Buradaki kaba taneli

•škeller ise delta šnŸ tortullarÝnÝ Ÿzerleyen šr- gŸlŸ delta dŸzlŸÛŸ fasiyeslerini karakterize eder (KazancÝ, 1988).

AFT-1 : LagŸn fasiyes topluluÛu

Bu topluluk Armutlu ocaÛÝ šl•ŸlŸ kesitinde No- dosaria sp., Globigerina sp. gibi bentik ve plank- tik foraminifer, Bayania stygii (Brongniart), Bur- tinella spirulaea (Lamark) gibi gastropod fosille- ri i•eren gri-yeßil •amurtaßlarÝ (F6), kšmŸr (F9), ve kumtaßlarÝnÝn ardalanmasÝndan olußur. Ar- mutlu ocaÛÝ šl•ŸlŸ kesitinin tamamÝnÝ olußturan bu topluluÛun kalÝnlÝÛÝ 6 m olarak šl•ŸlmŸßtŸr.

Armutlu ocaÛÝ šl•ŸlŸ kesitinde, kšmŸr ve kumta- ßÝ araseviyeleri i•eren gri-yeßil •amurtaßlarÝnÝn olußturduÛu topluluk sÝnÝrlÝ yanal yayÝlÝma sahip olup kuzeydoÛu ve gŸneybatÝ yšnŸnde temeli olußturan DoÛdu Formasyonu ile sÝnÝrlanÝr.

Yorum: Armutlu ocaÛÝ šl•ŸlŸ kesitinde kšmŸr damarÝ i•eren denizel fosilli (Bayania stygii (Brongniart), Burtinella spirulaea (Lamark)) gri

•amurtaßlarÝ ve kumtaßÝ ara seviyeleri ise, kÝyÝ alanlarÝna yakÝn bšlgeleri ißaret eder. Ünceleme alanÝnda sÝnÝrlÝ yanal yayÝlÝma sahip olan bu is- tifin gerek fasiyes šzellikleri, gerekse temeli olußturan DoÛdu Formasyonu ile ilißkisi bunlarÝn a•Ýk denizle sÝnÝrlÝ baÛlantÝlÝ alanlarda, bir baß-

ka ifade ile lagŸnde •škeldiÛini gšsterir. Burada- ki benzer ilißkili kumtaßlarÝ lagŸnŸ besleyen akarsu tortullarÝ olmalÝdÝr (Plint, 1988; Devi- ne,1991). KumtaßlarÝndaki volkanik ve meta- morfik kškenli kaya• par•alarÝnÝn baskÝn olma- sÝ, bunlarÝn havzanÝn gŸney ve gŸneydoÛusun- daki Tokat MasifiÕnden kaynaklandÝÛÝnÝ, diÛer bir ifadeyle taßÝnmanÝn gŸney-gŸneydoÛudan kuzeye doÛru olduÛunun gšstergesidir.

AFT-2 : KÝyÝ yŸzŸ (shoreface) fasiyes topluluÛu

Bu topluluk, gri-yeßil •amurtaßÝ (F6) araseviye- leri i•eren bŸyŸk šl•ekli •apraz tabakalÝ kuvars- ca zengin kumtaßlarÝ (F4) ile temsil edilmektedir (Þekil 9). Sšzkonusu kumtaßlarÝ yoÛun biyojenik oygu yapÝlarÝ (burrows) ve seyrek bentik forami- nifer i•ermektedir. Topluluk, Tersakan Dere šl-

Þekil 9. (a) Paralel laminalÝ kumtaßÝ (Fasiye-3) ve gri

•amurtaßÝ (Fasiyes-6) ardalanmasÝnÝn oluß- turduÛu kÝyÝ štesi-ge•iß fasiyes topluluÛu ve (b) BŸyŸk šl•ekli dŸzlemsi •apraz tabakalÝ kumtaßlarÝ ile karakterize edilen kÝyÝ boyu barlarÝ.

Figure 9. (a) Offshore facies association consisting of parallel laminated sandstones (Facies-3) and grey mudstone (Facies-6), and (b) ne- arshore bars characterized by large scale planar cross-bedded sandstones.

(13)

•ŸlŸ kesitinde istifin orta-Ÿst seviyelerinde gšz- lenmekte olup, 15-20 m arasÝnda deÛißen bir ka- lÝnlÝÛa sahiptir (bkz. Þekil 3). Kesitin yaklaßÝk Ÿ•- te ikisini olußturur. Bu topluluk, Tersakan Dere šl•ŸlŸ kesitinin alt seviyesinde kÝyÝ štesi-ge•iß (offshore-transition) fasiyes topluluÛu ile dŸßey ilißkilidir.

Yorum: YoÛun biyojenik oygu yapÝlarÝ i•eren, bŸyŸk šl•ekli •apraz tabakalÝ ve kuvarsca zen- gin kumtaßlarÝ kÝyÝ yŸzŸ (shoreface) alanlarÝnda yeralan kÝyÝ boyu barlarÝnÝ karakterize eder (Re- ineck ve Singh, 1973; Johnson,1978). ‚apraz tabakalarÝn planktik foraminiferli •amurtaßlarÝnÝn baskÝn olduÛu derin alanlara doÛru eÛimli olma- sÝ, barlarÝn deniz yšnŸnde ilerlediÛini, bir baßka ifade ile regresif set adasÝnÝ ißaret eder (John- son, 1978; Percival, 1989).

AFT-3 : KÝyÝ štesi-ge•iß (offshore-transition) bšlgesi fasiyes topluluÛu

Bu fasiyes topluluÛu, paralel laminalÝ kumtaßlarÝ (F3), dalgalÝ tabakalÝ kumtaßlarÝ (F5), gri-yeßil

•amurtaßlarÝ (F6) ve kÝrmÝzÝ •amurtaßlarÝndan (F7) olußmakta olup (bkz. Þekil 3) kalÝnlÝÛÝ 20-60 m arasÝnda deÛißir. Deformasyon yapÝlarÝ i•eren paralel laminalÝ kumtaßlarÝ, gri-yeßil •amurtaßla- rÝ i•erisinde yer yer merceksi geometrili ve yer yer de geniß yanal yayÝlÝmlÝdÝr. YakÝn Tepe šl•Ÿ- lŸ kesitinde topluluÛun yaklaßÝk %60ÕÝnÝ paralel laminalÝ kuvarsca zengin kumtaßlarÝ, %40ÕÝnÝ ise gri-yeßil •amurtaßlarÝ olußturmaktadÝr. SÝrÝklÝ Te- pe šl•ŸlŸ kesitinde ise kalÝn tabakalÝ kumtaßlarÝ (F2), gri-yeßil •amurtaßÝ (F6) ve bentik ve plank- tik foraminifer i•eren kÝrmÝzÝ •amurtaßlarÝndan (F7) olußur (bkz. Þekil 3). YakÝn Tepe šl•ŸlŸ ke- sitinde topluluk, Ÿst seviyelerinde kÝyÝ štesi fasi- yes topluluÛu ile dŸßey ilißkili iken, Tersakan De- re kesitinde Ÿst seviyelerinde kÝyÝ yŸzŸ fasiyesi ile ge•ißlidir (bkz. Þekil 9). Tersakan Dere kesi- tinin tabanÝnda yeralan konglomeralar i•erisinde boylarÝ 3-30 cm arasÝnda deÛißen kire•taßÝ •a- kÝllarÝ yeralmakta olup, bu •akÝllar istifin tabanÝn- daki DoÛdu FormasyonuÕndan tŸremißtir. Kalay- lÝ Tepe šl•ŸlŸ kesitinde topluluÛun %45Õini F3,

%55Õini ise F6 olußturmakta olup, topluluk tava- nÝnda kÝyÝ štesi fasiyes topluluÛu ile ge•ißlidir.

Bir baßka ifade ile šl•ŸlŸ kesitlerin tamamÝnda F3ÕŸn F6Õya oranÝ hemen hemen eßittir.

Yorum: Paralel laminalÝ kumtaßlarÝ ve bunlarla ardalanmalÝ gri-yeßil •amurtaßlarÝ dÝß ßelf siste-

mini karakterize eder (Harris ve Eriksson, 1990).

Boreen ve James (1995), VictoriaÕda (Avustral- ya) Tersiyer birimlerindeki benzer fasiyesleri de- rin ßelf •škelleri olarak yorumlamÝßtÝr. Eßit oran- da paralel laminalÝ kumtaßÝ ve planktik foramini- ferli gri •amurtaßÝ i•eren benzer fasiyesler, kÝyÝ kumu ile ßelf •amuru arasÝndaki ge•iß •škelleri- ni karakterize eder (Reading ve Collinson, 1996). Ge•iß zonu sedimanlarÝnÝn Ÿst sÝnÝrÝ nor- mal dalga tabanÝnÝn altÝnda yer almakta olup, asÝl sedimanlarÝnÝ kil, silt, killi silt, siltli kum ve kumlar olußturmaktadÝr (Reineck ve Singh, 1973). Ancak SÝrÝklÝ Tepe šl•ŸlŸ kesinin Ÿst dŸ- zeylerinde gšrŸlen planktik foraminiferli ve dis- koidal jips kristalleri i•eren kÝrmÝzÝ •amurtaßlarÝ ise, zaman zaman denizin hÝzlÝca sÝÛlaßtÝÛÝna ißare eder. Tersakan Dere šl•ŸlŸ kesitinde istifin tabanÝnda yeralan konglomeralar yeniden ißlen- miß tortullar olup transgresif gecikme •škelleri olarak yorumlanabilir (Clifton, 1981; Johnson ve Levell, 1995).

AFT-4 : KÝyÝ štesi (offshore) fasiyes topluluÛu

Gri-yeßil •amurtaßlarÝndan (F6) olußan bu toplu- luk, KalaylÝ Tepe šl•ŸlŸ kesitinin Ÿst, YakÝn Te- pe šl•ŸlŸ kesitinin orta-Ÿst ve Yeni ‚eltek šl•ŸlŸ kesitinin ise orta seviyelerinde yer almaktadÝr.

TopluluÛun kalÝnlÝÛÝ 12 ile 40 m arasÝnda deÛiß- mektedir. KalaylÝ Tepe ve Yeni ‚eltek šl•ŸlŸ ke- sitlerinde Armutlu FormasyonuÕnun taban sevi- yelerini olußtururlar. TopluluÛa ait gri-yeßil •a- murtaßlarÝ i•erisinde dŸßŸk oranda paralel lami- nalÝ ince taneli kumtaßlarÝ (F3) ve silttaßlarÝ yer almaktadÝr. Bu topluluk, KalaylÝ Tepe šl•ŸlŸ ke- sitinde kÝyÝ štesi-ge•iß bšlgesi fasiyes topluluÛu olarak yorumlanan paralel laminalÝ kumtaßÝ-gri

•amurtaßlarÝ ile ardalanmalÝ olarak gšrŸlŸr.

Yorum: Bentik foraminiferli •amurtaßlarÝ normal dalga tabanÝ altÝnda •škelmiß olmalÝdÝr. YukarÝ- da belirtilen diÛer fasiyes topluluklarÝ ile olan iliß- kisi de bunlarÝn kÝyÝ štesi (offshore) alanlarda

•škeldiÛine ißaret etmektedir. (Reineck ve Singh, 1973; Johnson ve Baldvin, 1996).

TARTIÞMA VE SONU‚LAR

Ünceleme alanÝnÝn en yaßlÝ birimini olußturan DoÛdu Formasyonu (Santoniyen-Kampaniyen) masif kire•taßlarÝ ile temsil edilmekte ve yerel yŸzeylemeler sunmaktadÝr (bkz. Þekil 1a). Bir-

(14)

•ok araßtÝrmada, bu yŸzeylemelerle Eosen •š- kelleri arasÝndaki stratigrafik ilißkinin yer yer fay- lÝ olduÛu vurgulanmÝßtÝr (…zdemir ve Pekmezci, 1983; GŸmŸßsu 1984). Bu •alÝßma sÝrasÝnda yapÝlan incelemelerde DoÛdu FormasyonuÕna

ait kire•taßÝ yŸzeylemelerinin Eosen paleocoÛ- rafyasÝnÝn gelißimini denetleyen topoÛrafik yŸk- seltiler olduÛunu gšstermißtir. Bu yŸkseltilere baÛlÝ olarak, havzanÝn gŸneyinde yaklaßÝk KB- GD doÛrultusunda yayÝlÝm sunan (Eski ‚el- Þekil 10. ‚eltek ve Armutlu formasyonlarÝnÝn ßematik •škelme modelleri (šl•eksiz).

Figure 10. Schematic depositional models of the ‚eltek and Armutlu formations (not-to-scale).

(15)

tekÐYeni ‚eltek yšreleri boyunca) bir lagŸn olußmußtur (Þekil 10a). Bu lagŸnle ilißkili olarak

‚eltek FormasyonuÕnun delta dŸzlŸÛŸne ait ba- taklÝk, gšlcŸk ve kanal •škelleri gelißmißtir. Bu- radaki delta dŸzlŸÛŸ tortullarÝ havzanÝn kuzeyi- ne doÛru Armutlu FormasyonuÕnun tabanÝnÝ olußturan lagŸn •škelleri ile yanal-dŸßey ge•ißli- dir. Ülerleyen dšnemlerde gelißen transgresyona baÛlÝ olarak, denizel tortullarÝn DoÛdu Formas- yonuÕna ait kire•taßlarÝnÝ kademeli olarak Ÿzer- lediÛi gšrŸlŸr. Zamanla, temeli olußturan kire•- taßlarÝ tamamen sular altÝnda kalmÝß ve kÝyÝ bo- yu kum barlarÝ gelißmißtir (Þekil 10b). Ancak bu sÝrada su seviyesinin sŸrekli deÛißtiÛi, kÝyÝ štesi ve kÝyÝ štesi-ge•iß fasiyeslerinin ardalanmasÝn- dan anlaßÝlmaktadÝr. Ülerleyen dšnemlerde bšl- gedeki volkanik faaliyetlerin de etkisiyle Kaya- dŸzŸ Ÿyesini olußturan volkaniklastikler ve vol- kanik kaya•larla ardalanmalÝ gri-yeßil •amurtaß- larÝ •škelmißtir (Þekil 10c). Atalay (2001), Yeni

‚eltek kesitinin šl•ŸldŸÛŸ yŸzeylemelerde (bkz.

Þekil 1a, 3) yaptÝÛÝ incelemelerde, bu istifin ‚el- tek FormasyonuÕna ait olduÛunu ve menderesli nehirlerde •šklediÛini belirtmißlerdir. Bu •alÝßma kapsamÝnda yapÝlan araßtÝrmalarda ise, yoÛun bentik ve planktik foraminifer i•eren istifin kÝyÝ štesi ve kÝyÝ štesi-ge•iß alanlarÝnda •škeldiÛini gšstermißtir. AkgŸn (2002) ‚eltek ve Armutlu formasyonlarÝ i•erisinde yer alan kšmŸrleri pali- nolojik incelemeleri sonucu, Eski ‚eltek ve Yeni

‚eltek kšmŸr ißletmelerine ait damarlarÝn gšl veya taßkÝn dŸzlŸkleri ile ilißkili bataklÝklarda, Ar- mutlu kšmŸr ißletmelerine ait damarlarÝn ise de- nizel kÝyÝ ortamÝnda gelißtiÛini belirtir. Bu •alÝß- mada elde edilen veriler; ‚eltek kšmŸr damarla- rÝnÝn delta dŸzlŸÛŸndeki gšl ve bataklÝklarda, Ar- mutlu kšmŸr damarÝnÝn ise lagŸnde olußtuÛunu gšstermektedir. AyrÝca ‚eltek Formasyonu ile Armutlu Formasyonu arasÝndaki stratigrafik iliß- kinin bazÝ •alÝßmalarda uyumlu (…zdemir ve Pekmezci, 1983; AkgŸn, 2000; Atalay, 2001), bazÝ •alÝßmalarda (GŸmŸßsu 1984) ise uyum- suz olduÛu belirtilmektedir. Bu araßtÝrmadaki bulgular, ‚eltek FormasyonuÕnun Ÿst seviyeleri- nin Armutlu Formasyonu ile yanal-dŸßey ge•ißli olduÛunu, bir baßka ifade ile iki birim arasÝnda uyumlu bir ilißkinin varlÝÛÝnÝ gšstermißtir.

KATKI BELÜRTME

Bu •alÝßma, birinci yazarÝn yŸksek lisans tezi kapsamÝnda FÝrat †niversitesi AraßtÝrma Fonu tarafÝndan F†NAF-433 nolu proje ile desteklen- mißtir. AyrÝca birinci yazara yŸksek lisans •alÝß-

masÝ sÝrasÝnda T†BÜTAK Destek ve Teßvikler Dairesi BaßkanlÝÛÝ tarafÝndan burs verilmißtir.

Bentik ve planktik foraminiferlerin determinas- yonlarÝ Prof.Dr. Üzver …ZKAR (Üstanbul †niversi- tesi), Prof. Dr. Niyazi AVÞAR (‚ukurova †niver- sitesi) ve Y.Do•.Dr. Meral KAYA (FÝrat †niversi- tesi) tarafÝndan yapÝlmÝßtÝr. Yazarlar ilgili kurum yetkilileri ile paleontolojik incelemeleri yapan šÛ- retim Ÿyelerine, yapÝcÝ eleßtirileri ile makalenin son ßeklini kazanmasÝnÝ saÛlayan Prof.Dr. Niza- mettin KAZANCI (Gebze YŸksek Teknoloji Ens- titŸsŸ), Prof.Dr. UÛur ÜNCÜ (Dokuz EylŸl †niver- sitesi), Do•.Dr. Cemil YILMAZ (Karadeniz Tek- nik †niversitesi) ve Yerbilimleri Dergisi Editšrle- riÕne teßekkŸr ederler.

KAYNAKLAR

AkgŸn, F., 2000. Stratigraphic and paleoenvironmen- tal significance of Eocene palynomorphs of the Central Anatolia, Turkey. (June 24- 30, 2000), Abstracts, Nanjing, China.

Anadon, P., Cabrera, L., Julia, R., and Marzo, M., 1991. Sequential arrangement and asym- metrical fill in the Miocene Rubielos de Mo- ra Basin (Northeast Spain). In: P. Anadon, L. Cabrera and K. Kelts (eds), Lacustrine Facies Analysis. International Association of Sedimentologists Special Publication.

No:13, 257-275.

Atalay, Z., 2001. Amasya yšresindeki linyitli ‚eltek FormasyonuÕnun stratigrafisi, fasiyes ve

•škelme ortamÝ šzellikleri. TŸrkiye Jeoloji BŸlteni, 44(2), 1-22.

BarutoÛlu, …. H., 1954. Tersakan ‚ayÝ batÝsÝndaki lin- yit yataÛÝnÝn rantabilite raporu. Maden Tet- kik ve Arama EnstitŸsŸ, Derleme No.

2111, 24s (yayÝmlanmamÝß).

Belt, E. S., Flores, R. M., Warwick, P. D., Conway, K.M., Johnson, K.R., and WaskowÝtez, R.S., 1984. Relationship of fluviodeltaic fa- cies to coal deposition in the Lower Fort Union Formation (Palaeocene), South- Western North Dakota, Sedimentology of Coal and Coal Bearing Sequences. R.A.

Rahmani and R.M. Flores (eds) Internati- onal Association of Sedimentologists Spe- cial Publication. 7, 177-195.

Besly, B.M., and Collinson, J.D., 1991. Volcanic and tectonic controls of lacustrine and alluvial sedimentation in the Stephanian coal-be- aring sequences of the Malpas-Short Ba- sin, Catalonian Pyrenees. Sedimentology, 38, 3-26.

Blumenthal, M.M., 1937. Amasya vilayetine tabi ‚el- tekÕteki linyitli arazinin jeolojik teßekkŸlatÝ hakkÝnda rapor. Maden Tetkik ve Arama

(16)

EnstitŸsŸ, Derleme No. 157, 7s (yayÝmlan- mamÝß).

Boreen, T. D., and James, N. P., 1995. Stratigraphic sedimentology of Tertiary cool-water li- mestone, South-east Australia. Journal of Sedimentary Research, B65(1), 142-159.

Brenchley, P. J., Pickerill, R. K., and Stromberg, S.G., 1993. The role of wave reworking on the architecture of storm sandstone facies, Bell Island Group (Lower Ordovician), Eastern New-foundland. Sedimentology, 40, 359-382.

Clifton, H. E., 1981. Progradational sequences in Mi- ocene shoreline deposits, southeastern Caliente Range, California. Journal of Se- dimentary Petrology, 51, 165-184.

Coleman J. M., and Gaglino S. M., 1964. Cyclic sedi- mentation in the Mississippi river deltaic plain. Trans. Gulf Coast Association Ge- ological Society, 14, 67-80.

Devine, P.E., 1991. Transgressive origin of channe- led estuarine deposits in the Point Lookout sandstone, Northwestern New Mexico: A model for Upper Cretaceous, Cyclic reg- ressive parasequences of the U.S. Wes- tern Interior. The American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 75(6), 1039-1063.

Eriß, E., 1996. Eosen yaßlÝ ‚eltek (Amasya) kšmŸrle- rinin kimyasal-petrografik šzellikleri,olu- ßum ortamÝ ve ekonomik potansiyelinin in- celenmesi. Hacettepe †niversitesi Fen Bi- limleri EnstitŸsŸ., Ankara, YŸksek MŸhen- dislik Tezi, 63s (yayÝmlanmamÝß).

GŸmŸßsu, M., 1978. Amasya Üli Merzifon ve Suluova Ül•eleri KšmŸr Jeolojisi. Maden Tetkik ve Arama EnstitŸsŸ, Derleme No. 7063, 23s (yayÝmlanmamÝß).

GŸmŸßsu, M., 1984. Amasya Üli ‚eltek KšmŸr Havza- sÝÕnÝn jeolojisi ve kšmŸr potansiyelinin de- Ûerlendirilmesi. Ankara †niversitesi Fen FakŸltesi., Ankara, Doktora Tezi, 80s (ya- yÝmlanmamÝß)

Harris, C.W., and Eriksson, K.A., 1990. Allogenic controls on the evolution of storm to tidal shelf sequences in the Early Protorozoic Uncompahgre Group, Southwest Colora- do, USA. Sedimentology, 37, 189-213.

Hezarfan, C., 1974. Amasya-Suluova-‚eltek KšmŸr Üßletmesi civarÝnÝn jeolojik raporu. Maden Tetkik ve Arama EnstitŸsŸ, Derleme No.

6137, 6s (yayÝmlanmamÝß).

Johnson, H. D., 1978. Shallow Siliciclastic Seas, In:

H.G. Reading (eds.), Sedimentary Envi- ronments and Facies, Blackwell Scientific Publications, 207-257.

Johnson, H.D., and Baldvin, C.T., 1996. Shallow clas- tic seas. Sedimentary Environments: Pro- cess, Facies and Stratigraphy, H.G. Re-

ading (ed.), Department of Earth Sciences, University of Oxford, Third Edition, 232- 280.

Johnson, H.D., and Levell, B.K., 1995. Sedimento- logy of a transgressive, estuarine sand complex: the Lower Cretaceous Woburn Sands (Lower Greensand), Southern Eng- land. Sedimentary Facies Analysis, A.G.

Plint (ed.), International Association of Se- dimentologists Special Publication. 22, pp.

17-46.

KarayiÛit, A.Ü., Eriß, E., and CicioÛlu, E., 1996. Coal geology, chemical and petrographical cha- racteristics, and implications for coalbed methane development subbituminous co- als from the Sorgun and Suluova Eocene basins in Turkey. Coalbed Methane and Coal Geology, R.A. Gayer and I. Harris (eds.) Geological Society of London, Spe- cial Publication, 109, 325-338.

KazancÝ, N., 1988. Kaba-taneli deltalar. Jeomorfoloji Dergisi, 16, 9-15.

Kinsman, D.J.J., 1996, Gypsum and anhydrite of re- cent age, Trucial Coast. Persian Gulf. Pro- ceedings of the 2nd International Salt Symposium Cleveland, Northern Ohio Ge- ological Society, v.1, p. 302-326.

Ko•, C., 2002. Suluova (Amasya) kuzeybatÝsÝndaki Eosen •škellerinde sedimantolojik incele- meler. FÝrat †niversitesi Fen Bilimleri Ens- titŸsŸ,. ElazÝÛ, YŸksek MŸhendislik Tezi, 52s (yayÝmlanmamÝß).

LebkŸchner, R. F., 1967. ‚eltek Madeni Linyit Saha- sÝnÝn doÛu bšlŸmŸnde baßka ißlenme im- kanlarÝnÝn incelenmesine ait rapor. Maden Tetkik ve Arama EnstitŸsŸ. Derleme No.

2750, 7s (yayÝmlanmamÝß).

McCabe, P. J., 1984. Depositional environments of coal and coal-bearing strata, Sedimento- logy of Coal and Coal Bearing Sequences, R. A. Rahmani and R.M. Flores (eds), In- ternational Association of Sedimentolo- gists Special Publication. 7, 13-42.

Miall, A.D., 1977. A review of braided river depositi- onal environments. Earth Science Review, 3: 1-62.

Midtgaard, H. H., 1996. Inner-shelf to lower-shorefa- ce hummocky sandstone bodies with evi- dence for geostraphic influenced combi- ned flow, Lower Cretaceous West Green- land. Journal of Sedimentary Research, 66(2),343-353.

Mutti. E., and Ricci-Lucchi, F., 1972. Le torbiditi DellÕApenino settentrinale: Introduzlone all analisi di facies. Memoir Society Geology Italy,11, 161-199.

…zdemir, Ü. ve Pekmezci, F., 1983. Amasya-Suluova-

‚eltek linyit sahalarÝ jeolojisi ve sondaj aramalarÝ raporu. Maden Tetkik ve Arama

(17)

Genel MŸdŸrlŸÛŸ. Derleme No: 428, 24s (yayÝmlanmamÝß).

…ztŸrk, A., 1979. Ladik-Destek yšresinin tektoniÛi.

TŸrkiye Jeoloji Kurumu BŸlteni, 23(1),21- 31.

Parnell, J., Shukla, B., and Meighan, I.G., 1989. The lignite and associated sediments of the Tertiary Lough Neagh Basin. Irish Journal of Earth-Sciences, 10, 67-88.

Pekmezciler, S., 1953. ‚eltek linyit aramalarÝ raporu, Maden Tetkik ve Arama EnstitŸsŸ. Derle- me No. 2106, 78s (yayÝmlanmamÝß).

Percival, C.J., 1989. Harthope GanisterÐa transgres- sive barrier island to shallow-marine sand ridge from the NamurÝan of Northern Eng- land.Journal of Sedimentary Petrology, 62, 442-454.

Plint, A.G., 1988. Global eustacy and the Eocene se- quence in the Hampshire Basin, England.

Basin Research, 1, 11-22.

Pye, K., 1983. Red Beds. Chemical Sediments and Geomorphology, A.S. Goude, K. Pye (eds), Academic Press, London, 227-263.

Reading, H.G. and Collinson, J.D., 1996. Clastic co- asts, Sedimentary Environments: Process, Facies and Stratigraphy, H.G. Reading (ed), Department of Earth Sciences, Uni- versity of Oxford, Third Edition, 154-228.

Reineck, H.E., and Singh, I.B., 1972. Genesis of lami- nated sand and graded rhythmites in storm-sand layers of shelf mud. Sedimen- tology, 18, 123-128.

Reineck, H.E., and Singh, I.B., 1973. Depositional Sedimentary Environments. Springer-Ver- lag, Berlin, 439pp.

Rossetti, D.F., 1999. Soft-sediment deformation structures in late Albian to Cenomanian deposits, Sao Luis Basin, northern Brazil:

evidence for palaeoseismicity. Sedimento- logy, 46, 1065-1081.

Rust, B.R., 1978.Depositional models for braided al- luviums. Fluvial Sedimentology, Miall, A.D.

(ed.), Canadian Society of Petroleum Ge- ologist, Memoir 5 : 605-655.

Sagri, M., Abbate, T., and Bruni, P., 1989. Deposits of ephemeral and perennial lakes in the Ter- tiary Daban Basin (Northern Somalia). Pa- laeogeogray, Palaeoclimatolgy, Palaeoco- logy, 70, 225-233.

Simons, D.B., Richardson, E.V., and Nordin, C.F., 1965, Sedimentary structures generated by flow in alluvial channels, Primary Sedi- mentary Structures and Their Hydrodina- mic Interpretation, G.V. Middleton (ed.), Society of Economic Paleontologists and Mineralogists, Special Publication, 12, 34- 42.

Snedden, J.W., and Nummedal D., 1991. Origin and geometry of storm-deposited sand beds in modern sediments of the Texas continen- tal shelf. Shelf Sand and Sandstone Bodi- es: Geometry, Facies and Sequence Stra- tigraphy, D.J.P. Swift, G.F. Oertel R.W.

Tillman and J.A. Thorne (eds.). Internati- onal Association of Sedimentologists Spe- cial Publication, 14.

Turner, P., 1980. Continental Red Beds. Elsevier, Amsterdam, 562 pp.

Van Houten F.B., 1973. Origin of red beds : a review 1961-1972. Annual Review Earth and Pla- netary Sciences, 1, 39-61.

Walker, R.G., 1979. Shallow marine sandstone. Faci- es Models, Roger G. Walker (ed.), Geosci- ence Canada Reprint Series. 1, 75-89.

Yemane, K., Siegenethaler, C., and Kelts, K., 1989.

Lacustrine environment during Lower Be- aufort (Upper Permian) Karoo Deposition in Northern MalawÝ. Palaeogeogray, Pala- eoclimatolgy, Palaeocology, 70, 165-178.

Referanslar

Benzer Belgeler

Travmatik beyin yaralanması sonrası ilk 5-7 gün içinde beslenmeyen hastalarda ölüm oranının daha yüksek olduğu (sırasıyla 2 ve 4 kat), kalori alımındaki her 10

In the present study, it was found that admission to the emergency department with asthma attack and nocturnal respiratory symptoms were at a higher level in individuals living

Tıb ve teşrîhde sâbitdür ki ta‘âm hazmından sonra bir zamân mi‘deye gıdâ vârid olmaya tıhâl biraz sevdâ döküb boş kalma- sun ve ba‘zı halele

In the present study, the pregnancy rates were 40 % in multipar and 20 % in nullipar animals by inseminations at the 42nd hour after the second PGF 2α administration. The

1) Cyclic liquefaction: When extensive shear stress reversal occurs, the effective stresses approach zero, and, thus, triggers cyclic liquefaction. At the

Dretken olmayan lg ag1 r zincir gen diizenlenme si yapan B lenfositl erden farkh olarak , ilretken olmayan f3 -zincir VDJ dtizenlenmesine sahip timositler, Df3 ve

Sıvı kapanım incelemeleri sırasında ölçülen TpM» TmjCE ve ^H değerleri, mineral oluşturucu hidrotermal çözeltilerin içinde CaCİ2 ve MgCİ2 gibi tuzların

(2009) attributed a considerable amount of vertical slip, resolved on both the northern and southern segments (SAS and Geyve Fault) of the NAFZ, on their block modeling of