Ayakkabılar uygulamayı çağrıştırdığı için bu isim verilmiştir. Değişik durumlar için değişik uygulama biçimleri gerekebilir.
Örneğin, bir yumurtanın kabuğunu boyamak için gereken hassas bir
uygulamayla, bir boks maçı sırasında yapılması
gereken uygulama birbirlerinden çok farklıdır.
Şimdi altı ayakkabı uygulama tekniğinde kullanılan ayakkabıları kısaca tanıyalım: • Lacivert resmi ayakkabı: Rutin işler ve resmi prosedürler izlenir.
• Gri spor ayakkabısı: Kanıt toplanıp toplanan bilgi kullanılır.
• Kahverengi yürüyüş ayakkabısı: Uygulamada
inisiyatiflerden, esneklikten faydalanılarak sonuca ulaşılmaya çalışılır.
Turuncu lastik çizmeler: Acil müdahale gerektirir ve güvenliğin sağlanması en önemli iştir.
Pembe ev terliği: İnsanların duygu ve düşüncelerine karşı hassas olmayı gerektirir.
Mor binici çizmesi: Uygulamada bir yetkinin sağladığı üstünlüğü kullanma ile ilgidir.
LACİVERT RESMİ AYAKKABI
Bu ayakkabı rutin işleri, resmi prosedürü temsil eder.
Yani kurallar bütününü tanımlar derse yanlış olmaz.
Örneğin, savaş
gemilerinde topları kullanırken belirlenmiş bir prosedür vardır. Eğer bu prosedüre uyulmazsa
toplar zamanından önce ateşlenir veya toplar ateşlenmeden infilak edebilir.
Rutinler, insanları sıkar aynı zamanda yaratıcığı ve esnekliği azaltır. Ama yine de rutinler insanların hata yapma olasılığı azaltır.
GRİ SPOR AYAKKABISI
Bu uygulama tekniğinde araştırma, bilgi toplama amaç edinmiştir. Bir konu ile ilgili verilere
ulaşmak için düşünme tekniklerinden ( altı şapkalı düşünme tekniği,
beyin fırtınası, tartışma, vb. gibi.) yararlanır.
• Gri spor ayakkabısı tekniğini kullanan kişi sonu belli olmayan bir yola girmiş gibidir. Konu ile bilgiler topladıkça bu sis dağılır.
ÖRNEKLER
Okula devamsızlık eden öğrencilerin devamsızlık nedenlerinin araştırılması, bu nedenlerin ortaya
çıkarılmaya çalışılması gri spor ayakkabısı
tekniğine girer.
Cinayet masasında çalışan dedektiflerin cinayeti aydınlatmak için uğraşmaları da bu uygulamaya girer.
• Ya da bir ülkenin ekonomik verilerinin tablolar
halinde gösterilmesi de bu uygulamanın içerisine dahil edilebilir.
KAHVERENGİ YÜRÜYÜŞ AYAKKABISI
Bu teknik uygulama, pratiklik, faydacılığı ve sezgi
gücünü vurgular. Karşılaşılan duruma göre şekillenir.
Esneklik bu tekniğin özünü oluşturur.
Durum değiştikçe davranışlar da değişir. Katı kuralları yoktur. Elden
ne gelirse o yapılır. Bu uygulamayı gerçekleştirmek için sezgi gücü, sağ duyu ve akıl gereklidir.Böylece bu uygulama uzaktan yönlendirmeyi kabul
etmez.Uygulamacı her an işin içindedir.
Örnekler
Öğrenci davranışlarına bakacak olursak; öğrenciler derslerine giren öğretmenlere göre farklı davranış
kalıpları geliştirmişlerdir. Eğer öğretmen sert bir yapıya sahipse öğrenci davranışı sakinlik üzerine kurulmuştur; öğretmen yumuşak başlı ise öğrenci davranış kalıbını değiştirerek yaramazlık yapmayı seçer. Burada öğrenci kahverengi ayakkabıyı
kullanmıştır.
Bu tekniğin diğer bir önemli temeli de iyi değerler, akla yakınlık ve iyi ilkelerdir. Eğer bunlar görmezden gelinirse o zaman bu teknik bir işe yaramaz.
Lacivert resmi ayakkabı da olduğu gibi kahverengi yürüyüş ayakkabısında uyulması gereken rutinler yoktur. Burada uygulayıcı inisiyatif kullanmak
zorundadır. Bu yönüyle bu uygulama kişiye özgülük gösterir.
TURUNCU LASTİK ÇİZME
Turuncu renk, tehlikeyi, patlamayı, dikkat çekmeyi ve uyarıyı çağrıştırır.Lastik
çizmeler ise itfaiye ve kurtarma görevlilerini hatırlatır. Bu uygulama tarzı tehlike ve acillik demektir.
Örnek
Bir ülkede terör ve güvenlikle ilgili meseleler varsa bu uygulamanın alanına girer. Orman yangını, trafik kazası,sel felaketleri bu uygulamaya örnektir.
ACİL DURUMUN ÖZELLİKLERİ
İnsan hayatına karşı bir tehdit vardır.
Olaylar çabuk gelişir.
Durum önceden tahmin edilemez.
Durum değişkenlik gösterir.
Tehlikeyi ortadan kaldırmak için uygulama gereklidir.
Yoğun duygular söz konusudur.
Çoğunlukla bir kişi acil durumdan dolayı suçlanır.
Acil durum geçtikten sonra, duruma başka türlü müdahale olunması gerektiği iddia edilir. (Araba devrilince yol gösteren çok olur.)
Standart bir tepki kalıbı yoktur.
Çoğunlukla yetersizlik söz konusudur.
Acil durumlar doğaları gereği çeşitli renklerle adlandırılır. Bu renkler durumun aciliyetini
belirtmek için kullanılır. Turuncu renk ise durumun adı değil uygulama tarzını temsil eder.
Bir durumun turuncu renk çizme alanına girdiği tespit edildikten sonra durumun özellikleri ve öncelikleri belirlenir.
Temel öncelik tehlikenin ortadan kaldırılmadı veya en aza indirgenmesidir.
Bu tekniğin diğer bir özelliği de yedekte başka bir uygulamanın olmasıdır.
Karşılaşılan tehlikenin boyutuna göre ilk uygulama işe yaramazsa yedek uygulama devreye sokulur. Böylece risk azaltılır.
• Burada kullanılan uygulamanın tasarımı iyi yapılmalıdır. Tasarım sürecine mümkün olduğunca az kişi katılmalıdır.
Çok kişi katılması demek yarardan çok zarar demektir.
Turuncu tarz uygulama, kontrol,kararlılık ve bütünlük içeren bir strateji gerektirir. Karar
aşamasında neye karar verildiyse o doğrultuda işbirliği yapılır.
Örnek
Uçak inmek için hızla alçalmaya başlıyor. Ama uçağın tekerlekleri açılmıyor, içeride 200 yolcu var, aynı zamanda yakıtta bitmek üzere burada pilot ve kule arasında nasıl bir uygulama şekli olmalıdır. Neye karar verilmeli ki bu durumdan en az zararla çıkılsın.
PEMBE TERLİK
Pembe uygulama tarzı, insan duygularıyla, şefkatle, sempatiyle, insanın karşısındakine hassas ve sevecen bir ilgi göstermesiyle ilgilidir.
Terlik rahatlığı çağrıştırdığı için merhamet ve şefkat duygularını pembe uygulama tarzı ile bağdaştırır.
Pembe terlik tarzı, insan duygularını ve insana ilgi göstermeyi ön plana alan tüm uygulamalarda kullanılır.
Örnek :
Savaş sırasında mağdur olmuş sivillere, felaketler sonucu zarar görmüş insanlara karşı bu uygulama tarzı ile yaklaşır.
Okulda sessizce bir köşeye çekilmiş öğrenciye ilgiyle yaklaşan,onun derdini dinleyen öğretmen
de bu uygulama tarzını kullanır.
PEMBE UYGULAMA TARZI İKİ TÜRLÜDÜR
Başka Uygulamalara İnsani ilgi ve Şefkat Katan Pembe Terlik Tarzı: Halkına zulmeden bir krala içinde bulundukları durumun insani
yanları hatırlatılabilir. Halkın içinde bulunduğu sefalet, hastalık, vb. gibi unsurlar hatırlatılır.
Temel Uygulama Biçimi Olarak Pembe Terlik
Tarzı : İşinde mutsuz çalışana gösterilen ilgi, kazaya uğramış insanlara karşı bu tarz uygulanır.
İnsanlarla ilgilenirken yapılacak küçük jestler önemlidir. Bunlar bir insanın karşısındakine önem verdiğini ve ona ilgi gösterdiğini belli eder.
İnsanlara isimlere hitap etmek, kim olduklarını sormak, vb. pembe terlik tarzına girer.
İlgi Gösterme Seviyeleri
Niyet: İlgi gösterme isteği
Duygu: Sempati gösterme
Jest: İlgi gösterildiğini vurgulayan davranışlar
Uygulama: Yardım etme, ilgi gösterme isteğinin gerçekleştirilmesi.
Pembe terlik tarzı, diğer uygulamalarla etkileşim içindedir. Diğer uygulamaları destekler, bunlarla ters düşmez.
MOR BİNİCİ ÇİZMESİ
Mor, görkem ve makam rengidir. Bu nedenle mor uygulama tarzı otorite rolünü temsil eder.
Görevleri gereği bir otorite sahibi olanlar, görev başındayken normal yaşamlarından farklı davranırlar.
Mor binici çizmeli uygulama tarzı, resmi konularla ilgilidir. Bu davranışı belirleyen kişi değil; onun üstlendiği resmi roldür.
Örnekler
Bir hakim, iş hayatında adaletli davranmak zorundadır. Ama özel hayatında adalet beklenmeyebilir.
İki samimi arkadaş, aynı okulda müdür ve öğretmen olarak çalışmaktadır. Okuldayken arkadaşlık ortadan kalkar. Müdür, müdürlük görevini yerine getirir. Öğretmen ise öğretmenlik görevini, iş hayatına arkadaşlık ilişkisi giremez.