Ağda Verilen Servisler

(1)

Ağda Verilen Servisler

(2)

Ağda Verilen Servisler

DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) DNS (Domain Name System)

Ağda Verilen Servisler

BLP105 - Ağ Temelleri 2

(3)

DHCP nedir?

DHCP'nin avantajları nelerdir?

DHCP'nin çalışma prensibi DHCP Discovery

DHCP Offer DHCP Request

DHCP Acknowledgement

(4)

DHCP nedir?

DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol), basit olarak ağdaki bilgisayarlara IP adreslerini ve buna ek olarak değişik parametreleri atamak için kullanılan servistir.

İstemci-Sunucu mimarisiyle çalışır.

UDP'i kullanır.

(5)

DHCP'nin Avantajları

DHCP’nin temel özelliği sistemi kuran kişilerin tek tek tüm bilgisayarları gezip aynı veya benzer parametreleri defalarca eliyle girmesini engellemek, böylece zaman kazanmak ve sistem yöneticisinin işini kolaylaştırmaktır.

DNS yönetimini kolaylaştırır.

(6)

Örnek

Ofiste 5 bilgisayar var ve bu bilgisayarlar hem kendi aralarında iletişim kurabilecekler hem de internete erişebilecekler.

Bu isteği karşılayacak bilgisayarların ağ yapılandırması için aşağıdaki bilgilere ihtiyaç duyulur:

Ağda başkasında bulunmayan bir IP adresi.

İnternete erişebilmeniz için gerekli bir ağ geçidi (Gateway)

Hangi ağda olduğunuzu bilebilmeniz için bir alt ağ maskesi değeri (Subnet Mask) DNS istekleri yapabilmeniz için en az 1 tercihen 2 DNS sunucu adresi.

(7)

DHCP kullanılmasaydı

Bu örnekte 5 yerine 200 bilgisayar olduğunu ve tüm bilgileri teker teker elle 200 bilgisayara girdiğinizi düşünün. Çok fazla zaman alırdı.

IP çakışma kontrolü yapılması gerekirdi.

(8)

DHCP’nin Çalışma Prensipleri

DHCP Discovery (Keşif) DHCP Offer (Teklif)

DHCP Request (İstek)

DHCP Acknowledgement (Onay)

(9)

DHCP Discovery

Bilgisayar ilk defa açıldığında öncelikle tüm ağa DHCPDISCOVER mesajını yollar.

Bu mesajın içeriği “Sistemde herhangi bir DHCP sunucu bulunuyor mu? Eğer var ise bir IP adresi istiyorum” olarak özetlenebilir.

(10)

DHCP Offer

DHCP istemcisi tarafından ağa gönderilen yayın paketi (broadcast packet) DHCP sunucusu tarafından alınır.

IP veritabanı sorgulanır, istemciye verilecek IP adresi ve kira süresi belirlenir.

Sunucudan çıkan isteğin onaylanması için istemciye bu belirlenen bilgiler DHCPOFFER mesajıyla geri yollanır.

(11)

DHCP Request

DHCPOFFER mesajını alan DHCP istemcisi kendisine tahsis edilmiş IP adresini kiraladığına dair sunucuya bir yayın mesajı yollar(DHCPREQUEST)

Bu mesajı yollamadan önce, kendisine verileceği söylenen IP'nin başka bir bilgisayar tarafından kullanılıp kullanılmadığını anlamak için ağa bir ARP isteği gönderir.

ARP isteğine cevap alamazsa IP'nin boşta olduğunu anlar ve DHCPREQUEST mesajını DHCP sunucusuna gönderir.

(12)

DHCP Acknowledgement

DHCP Request mesajını alana DHCP sunucusu artık DHCP istemci için gerekli kayıtları gerçekleştirip ona gerekli olan IP, ağ geçidi, ağ maskesi, DNS adres veya adreslerini yollayacaktır.

(13)

Sorular

DHCP sunucusu, ağdaki bilgisayarları hangi bilgilerinden ayırt eder?

IP havuzu nedir?

Bir ağda birden fazla DHCP sunucusu olabilir mi?

Sunucu sistemlerin bulunduğu bir ağda(Örn: Veritabanı) DHCP kullanılmalı mıdır?

(14)

Bilgisayara Statik IP Atama

Windows işletim sisteminde

"Denetim Masası > Ağ ve İnternet > Ağ ve Paylaşım Merkezi" konumuna gidin ve okun gösterdiği ağ adına tıklayın.

(15)

Ayrıntılara tıklarsanız mevcut ağ yapılandırması hakkında bilgi alırsınınız.

Özelliklere tıklayıp gelen

pencerede "Internet Protokolü Sürüm 4 (TCP/IPv4)'ü seçip

yapılandır derseniz yapılandırma penceresi açılır.

(16)

Ayrıntılar

(17)

(18)

Otomatik (DHCP)

(19)

(20)

DNS (Domain Name System - Alan Adı Sistemi)

(21)

DNS'e Neden İhtiyaç Duyuldu?

Bilgisayarlara ve diğer cihazlara, birbirleriyle haberleşebilmeleri için bir IP adresi atanır.

(Örn: 185.199.111.153)

İnsanlar, IP adreslerini hatırlayamadıklarından ve IP adreslerinin değişebilme ihtimalinden dolayı kelimeleri kullanmayı tercih etmiştir.

(Örn: omu.edu.tr)

(22)

DNS'in Yapısı

DNS sistemi, alan adı sunucuları ve istemcilerden oluşur.

Sunucular alan adına karşılık gelen IP bilgilerini saklarken, istemciler ise bu sorguları yapan taraftır.

(23)

Bir DNS istemcisi, bir bilgisayarın alan adına karşılık gelen IP adresini bulmak istediği zaman, DNS sunucusuna başvurur.

DNS sunucusu da eğer kendi veritabanında öyle bir alan adı varsa, bu alan adına karşılık gelen IP adresini istemciye gönderir.

DNS veritabanına kayıtların elle, tek tek girilmesi gerekir.

(24)

Alan adları dağıtık biçimde ve bir hiyerarşi içerisinde yönetilir.

Alan adları ilk önce ülkelere göre ayrılır. Örneğin Türkiye(tr), Almanya(de) gibi kısaltılır. Tek istisnası Amerika'dır.

Alan adları ülkelere göre ayrıldıktan sonra com edu gov gibi daha alt bölümlere ayrılır.

Bunlar hiyerarşinin en tepesindeki üst-düzey alanlardır.

Popüler alan adları ve kullanım amaçları:

.com: Ticari kuruluşları gösterir.

.edu: Eğitim kurumlarını gösterir.

.org: Ticari olmayan, hükümete de bağlı bulunmayan kurumları gösterir.

.gov: Hükümete bağlı kurumları gösterir.

(25)

(26)

DNS Sorgusu Örneği

DNS sorgusunun nasıl çalıştığını anlamak için basir bir örnek kullanalım.

Tarayıcıya www.omu.edu.tr yazdık ve enter'a bastık diyelim.

Sırasıyla şunlar olmaktadır:

(27)

DNS Sorgusu

Web tarayıcısı adres satırına isim girdiğinizi anlar ve IP’sini bulmak için yerel çözümleyiciye istekte bulunur.

Çözümleyici önbelleği (cache) kontrol eder, eğer daha önceden bu isim için IP eşleştirilmesi yapılmışsa onu kullanır ve web tarayıcısına IP’i verir.

(28)

DNS Sorgusu

Çözümleyici özyineli olarak bu sorguyu oluşturur ve bilgisayarda tanımlanan, internet üzerindeki bir DNS sunucusuna veya yerel ağdaki bir DNS sunucusuna sorguyu gönderir.

Diyelim ki DNS sunucusu olarak 8.8.8.8’i kullanıyoruz.

"8.8.8.8" www.omu.edu.tr için tekrarlı sorgular üretir ve kök isim sunucusuna bu sorg"uları gönderir. (Tabi ki onun da önbelleğinde ip adresi yoksa)

Kök isim sunucusu ismi çözmez. O sadece “.tr” domain’leriyle ilgilenen DNS sunucunun isminin IP’sini verir.

(29)

"8.8.8.8", .edu.tr ile ilgilenen sunucuya "www.omu.edu.tr" için sorgu gönderir.

"edu.tr" ile ilgilenen sunucu "omu.edu.tr" nin IP adresini döner.

8.8.8.8, omu.edu.tr ile ilgilenen sunucuya www.omu.edu.tr için sorgu gönderir.

Nihayet www.omu.edu.tr'nin IP adresi bulunur ve 8.8.8.8 DNS sunucusu istemcimize yani bize yanıt döner.

Yerel çözümleyicimiz bu IP bilgisini ön belleğine bir süreliğine kaydeder. Tekrar www.omu.edu.tr için DNS isteğinde bulunduğumuzda 8.8.8.8'e sormak yerine ön

(30)

(31)

Kaynaklar

https://tr.wikipedia.org/wiki/DHCP https://tr.wikipedia.org/wiki/DNS